yi aalar iyi bahede yetiir uygun davranlar aile
İyi ağaçlar iyi bahçede yetişir, uygun davranışlar aile ortamında gelişir.
Çocuk yetiştirmek büyütmek zor hele birde ergen anne babası olmak daha zor. Sürekli gelişen değişen davranışlar karşısında bocaladığımız zamanlar çok oluyor. Genede her anne baba çocuğundan mutlu olmasını , başarılı olmasını, sağlıklı olmasını, uyumlu olmasını, gelecekte iyi bir iş sahibi olmasını bekler.
Gelişim aşamadır Çocuğun sağlıklı bir kişilik gelişimi oluşturması için bir önceki gelişim döneminin ödevlerini yerine getirmiş olması gerekir. Çünkü her gelişim dönemi bir sonraki gelişim dönemine zemin oluşturuyor.
Beş yaşına kadar çocuk anneye bağlıdır. Bütün ihtiyaçları anne tarafından gideriliyor. • Çocuğun en büyük ihtiyaçları duygusal ihtiyaçlarıdır. • Sevgi ihtiyacı • İlgi ihtiyacı • Kendini değerli hissetme ihtiyacı: • Kendini Yeterli Hissetme İhtiyacı • Sosyalleşme
Çocuğun dünyası evidir. Anne baba çocuğun gözünde kahramandır. Her şeyi bilen yapan gücü yeten olarak görür. Bunun için ilk beş yaş çocuğun şekillenmesinde anne babanın rolü fazladır. Çocuk ana okuluna daha sonra ilk okula derken sosyal çevreyle etkileşimi başlamış ve anne babalarında imtihanı başlamıştır.
Orta okulla birlikte daha önce ki uyumlu, sorun çıkarmayan mutlu, her dediğimizi yapan sorunsuz çocuk gitmiş yerine, Asi, laf söz dinlemeyen, sokaktan eve girmeyen , arkadaşlarından ayrılamayan, derslerine çalışmayan, zor ve güç beğenen, temizliğine dikkat etmeyen, umursamaz, sakar, aniden öfkelenen yersiz ve zamansız tartışma çıkaran başka çocuk gelmiştir.
Böyle bir gelişim özelliklerine sahip olan çocuğun anne ve babası olarak tutum ve davranışlarımız yaklaşımımız ve eğitimimiz nasıl olmalı Burada çocuk yetiştirirken • 3 tür anne baba vardır. • 1 -Çocuğu yetiştirirken kendi anne ve babasından gördüklerini uygulamaya çalışanlar • 2 -Kendi istek ve arzularına göre çocuğu eğitenler • 3 -Çocuk yetiştirme konusunda en doğrusunu yapmak için araştıran, okuyan, öğrenen anne babalardır ki 3. Madde en doğru olanıdır.
• Şu anda çocuklarımızda gözlemlediğimiz olumlu ve olumsuz davranışlar nasıl kazanıldı. • Hangi Anne baba tutumları bu davranışları ortaya çıkardı bunları görelim.
• Uyumlu ve sağlıklı çocuk yetiştirmenin ilk şartı, olumlu annebaba olmaktır. • Hiç birimiz mükemmel değiliz o zaman onlardan mükemmel olmalarını bekleyemeyiz. ”
ANNE BABA TUTUMLARI ØAşırı Baskıcı ve Otoriter Tutum ØAşırı Hoşgörülü, Serbest Tutum ØAşırı Koruyucu Tutum ØDemokratik Tutum
• AŞIRI BASKICI VE OTORİTER TUTUM • Çocuğun ilgi ve istekleri dikkate alınmaz. • Çocuğu anlama dinleme çabası gösterilmez. • Çocuğa nedenleri açıklanmayan kurallar konur, bu kurallara uymadığı takdirde ceza verilir. Kurallara sorgulamadan uyması beklenir. • Sürekli eleştiren, yargılayan, suçlayan annebabalardır. • Anne babalar çocukları kendi kalıplarına göre yetiştirirler. • Çocuktan yaşının üzerinde bir olgunluk beklenir ve ona özgürlük tanınmaz.
• Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri • Çocuk içine kapanık, çekingen, itaatkar olabileceği gibi aşırı saldırgan ve zorba da olabilir. • Çocukta daima güçlü olma ve kendinden zayıfları ezme isteği vardır. • Kendine güveni hemen yok gibidir. • İleri yaşlarda sıkıntılar karşısında dayanıksız ve çaresiz kalır. • Çocuk ceza almamak için yalan söyleyebilir. • Sürekli eleştirildiği için aşağılık duygusuna kapılabilir. • Hata yapan kişilere hoşgörüsüzdürler.
• AŞIRI HOŞGÖRÜLÜ/SERBEST ANNE-BABA TUTUMU Çocuğa hiçbir zaman kesin kural konmaz. Bu tutum ev içerisinde geçerli olduğu gibi ev dışında da geçerlidir. • Çocukların her istedikleri sorgulanmadan yerine getirilir. • Anne baba çocuğun davranışına karışmaz, sadece büyük problem olduğunda varlığını hissettirir. • Çocuğun aşırı hareket serbestliği vardır. Kendisine ve çevresine zarar verecek davranışlar da bile müdahale edilmez. • Aile doğruyu ve yanlışı çocuğunun yaparak yaşayarak öğrenmesini ister, • çocuğa neyi yapması veya neyi yapmaması gerektiği konusunda bilgi verilmez.
• Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri • Gururlu, kibirli, kendini beğenen kişilik özelliği sergilerler. • Sabırsız, sorumsuz, bencil, çabuk darılan ve her an dilediğinin yapılmasını bekleyen çocuklardır. • Her istediğini ailesine yaptırmayı alışkanlık haline getiren çocuk bu tavrı arkadaşlarından ve çevresinden görmeyince uyum sağlamada güçlük çeker. • Başkalarının haklarına saygı duymaz. • Kendi istediğinin olması için mücadele verir ve çevreden dışlanır. •
• AŞIRI KORUYUCU TUTUM • Çocuklarına hayat tecrübesi yaşama fırsatı tanımazlar. • Geç kavuşulan, aşırı istenilen, tek çocuk, tek erkek veya kız çocuk gibi çocuklar genellikle abartılmış sevginin odak noktası olurlar. • Çocuklarının büyüdüğünü fark etmeyip bebekmiş gibi davranırlar. • Çocuklarına hiçbir iş ve sorumluluk vermezler, her şeyi kendileri yaparlar • Bu tür ailelerde doğal yaşam hakkı verilmez. • Onu ilgilendiren kararlarda yaşı kaç olursa olsun fikri sorulmaz.
• Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri • Hayattan edinmeleri gereken deneyimleri edinmedikleri için uyum sağlamakta güçlük çekmektedirler. • Kendi başına hiçbir şey yapamaz, yapacağına inanmaz. • Dolayısıyla huzursuz ve kaygılı olur. • Çocuk ailesine olan bağımlılığını dış çevreye de genelleyebilir. Onu himayesi altına alabilecek herkese karşı bağımlı olmaya başlarlar. • Ailenin aşırı koruyucu yapısı, çocuğu bencil yapar. Daima dikkat çekmeye, çevresindeki kişilerin ona hizmet etmesini beklemeye başlar. • Toplumsal yaşamda ayakta durma yarışında çocuk başarısız ve mutsuz olabilir. • Davranış bozukluğu (tırnak yeme, kekemelik, alt ıslatma, okul fobisi, yalan, . . . vb. ) görülür.
• DEMOKRATİK TUTUM • Her çocuk özeldir anlayışı vardır. • Çocuğun ilgileri göz önünde bulundurulur, yeteneklerini geliştirici ortam hazırlanır. • Çocuğa etkin bir rol ve sorumluluk verilir. • Yapması istenilen davranışlar açıkça belirtilir. • Düşüncelerini açıkça ifade eder • Sonuçtan çok süreçle ilgilen, • Merak ve keşfetme duyguları desteklenir • Kendi kendine yeterli olma ve kendi problemlerini çözmede cesaretlendirilir. • Sıradan hataları hoş görülür. • Eleştiri yerine övgü vardır • Israr ve zorlamanın olmadığı bir ortamdır.
• Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri • Yaratıcıdırlar. • Dengeli ve uyumludurlar. • Karar alma becerileri gelişmiştir. • Seçenekli düşünmeyi bilirler, yeni durumlara uymada zorluk yaşamazlar. • Kendilerine güvenirler. • Başkalarının haklarına saygılıdırlar, kendi özgürlüklerinin sınırlarını bilirler. • Kendi haklarını korurlar , başkalarının haklarına saygı gösterirler. • Arkadaş gruplarına rahatlıkla uyum sağlarlar. • Grup içerisinde sorumluluklar alırlar • Çevrelerindeki insanlarla sağlıklı iletişim kururlar.
• Sağlıklı bireyler yetiştirmek istiyorsak. • Öz güveni yerinde • Sorumluluk sahibi olan çocuklar yetiştirmeliyiz.
Öz güven • Kişinin kendisini ne kadar değerli gördüğüdür. • 1 -Kendi duygu ve düşüncelerinin farkında olan • 2 -Davranışlarında tutarlı olan • 3 -Kendinden emin olan • 4 -Akıcı konuşmaya sahip olan • Çekinmeyen • Öz güvenin Temeli 0 - 6 yaş arasında atılmaya başlanır zamanla desteklenir. • Çocuğun gelişiminde anne baba tutumunun ne kadar önemli olduğunu gördük. • Çocuğun sosyal çevreye açılması çevresel etkileşimlerin başlaması çocukta görülen öz • güven eksikliğinden kaynaklanan davranışlar veliyi rahatsız etmeye başlar
• Öz güven eksikliği belirtileri • 1 -Aşırı çekingenliğin görülmesi • 2 -Sosyal ortamlara girmekten kaçınma • 3 - Verdiği kararlarda sürekli endişe kararsızlık yaşaması • 4 -Başkalarının kararlarından çok çabuk etkilenir. • 5 -Başarılar elde ettiğinde küçümser. • 6 -Başarısızlığını çok önemser.
• ÖZ GÜVEN DUYGUSUNU ARTIRICI NELER YAPILABİLİR. • 1 -Öncelik çocuğu tanımaktan geçiyor çocuğun yapıp yapamayacakları bilinmeli • 2 -Çocuğun pozitif olumlu yönleri üzerinde durulmalı • 3 -Beğendiğiniz davranışlarını çocukla paylaşınız. • 4 - Çocuğa güvenmelisiniz başarılı olma duygusunu yaşatmalısınız • 5 -Değerli olduğunu hissettirmelisiniz • Çocuğu ciddiye alıp dinlemelisiniz • Peşin hükümlü olup hemen yargılamamalıyız. • Hobiler kazandırmalı • Çocukların tercihlerine saygı duymak • Sınırlı riskler almasını sağlayın
Geçmişte kim olduğunu bilmek istiyorsan, şu an kim olduğuna bak. Kim olacağını bilmek istiyorsan, ne yaptığına bak.
- Slides: 25