YETKNLER DN ETM Yetikin Kavram Biyolojik tanm Biyolojik

YETİŞKİNLER DİN EĞİTİMİ

Yetişkin Kavramı Ø Biyolojik tanım: Biyolojik olarak birey üretebildiği yaşa ulaştığı zaman yetişkin olur Ø Psikolojik tanım: Bireyler psikolojik olarak kendi hayatları için kendilerini sorumlu olarak idrak ettikleri zaman psikolojik olarak yetişkin olurlar. Ø Sosyal tanım: Bireyler kendilerini, kendi kültürlerinin, yetişkinlik yıllarına uygun rolleri icra etmeye yeterli buldukları zaman, sosyal olarak yetişkin sınıfına girerler

Ø Hukuki Tanım: Hukukta yetişkinliğe karar verme konusunda yaş önemlidir. Bu yaş genellikle 18 ile 21 yaş arası kabul edilirse de, bu durum ülkeden ülkeye, kültürden kültüre farklılık gösterebilir. Ø Dini ve kültürel geleneklere göre tanımı: Dinlere ve kültürlere göre yetişkin, dini ve kültürel görev ve sorumlulukları yüklenme seviyesine erişmiş kişidir.

Yetişkinlik Dönemleri Ø 45 -65 orta yetişkinlik dönemi, Ø 65 ve sonrası son yetişkinlik dönemi. Ø 17 -45 ilk yetişkinlik dönemi,

Yetişkin Eğitimi Yerine Kullanılan Kavramlar ØYaygın eğitim ØHalk eğitimi ØSürekli eğitim ØYaşamboyu eğiti ØToplum eğitimi ØAndragoji

Niçin Yetişkin Eğitimi? ØGünümüzde sürekli ve hızla değişen bir yaşam tarzının ortaya çıkması, ØYetişkinlere böyle bir dünyada uyumlu ve verimli bir şekilde yaşayabilmelerinin yollarının öğretilmesi gerekliliği,

Yetişkin Eğitimini Önemli Kılan Unsurlar ØDemografik alandaki gelişmeler ØBilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler ØAile yapısındaki değişiklikler

YETİŞKİN ÖĞRENMESİ ØYetişkinler çocuklardan farklı öğrenir. Ø Öğrenme yaklaşımındaki bu farklılık yetişkinleri öğretme konusunda da farklı yaklaşımın olması gerektiği sonucuna götürür.

Lindeman’a Göre Yetişkinler Öğrenmesi; 1. Yetişkinler, tatmin edeceği gereksinme ve ilgileri yaşıyorlarken öğrenmeye motive olurlar. 2. Yetişkinlerin öğrenmeye yönelimi yaşam -merkezlidir; bu nedenle, yetişkin öğrenmesini örgütlemenin uygun birimleri yaşama durumlarıdır, konular değil. 3. Yaşantı, yetişkinlerin öğrenmesi için en zengin kaynaktır; bu nedenle, yetişkin eğitimi metodolojisinin özünde yaşantı çözümlemesi vardır.

4. Yetişkinler, derin bir öz-yönetimli olma gereksinimine sahiptir; bu nedenle, öğretmenin rolü onlarla karşılıklı bir araştırma sürecine katılmaktır, bilgisini onlara aktarmak ve sonra onların o bilgiye uyumlarını değerlendirmek değil. 5. İnsanlar arasındaki bireysel farklılıklar yaşla artar; bu nedenle, yetişkin eğitiminde biçim, zaman, yer ve öğrenme hızındaki farklılıklar için en uygun düzenlemelerin yapılması gerekir

• Yetişkinler hatırlamaya dayalı, ileride kullanabilecekleri uzun ve mekanik bir öğrenmeye ilgi duymamaktadırlar. • Yetişkinler tecrübelerine dayalı, heyecan verici, ilgilerini çeken, hemen kullanabilecekleri bir öğrenmeye yönelmektedirler. • Aldıkları eğitimin türü ne olursa olsun, fikirleri derinleştirmeyi sevmektedirler Birçok yetişkin kendi yönettiği öğrenme etkinliklerine girer. Yetişkinler genellikle öğrendiklerini kullanmak isterler.

Öğrenme Açısından Yetişkinlerin Sınıflandırılması Amaç Yönelimli Yetişkinler Etkinlik Yönelimli Yetişkinler Öğrenme Yönelimli Yetişkinler Eğitim ve öğrenme etkinliklerine net olarak belirlenmiş belirli amaçları gerçekleştirmek Genellikle etkinliğin içeriği ya da etkinliğin önceden duyurulmuş amaçlarıyla pek bir ilişkisi olmayan bir anlam buldukları; ya da o etkinliğe, öyle bir anlam yükledikleri için o eğitim ve öğrenme etkinliğine katılırlar Yalnızca öğrenme arzusu ve aşkıyla bilginin peşindedirler. Amaç ve etkinlik yönelimli bireylerden farklı olarak öğrenme yönelimli yetişkinlerin büyük çoğunluğu sürekli bir öğrenme içinde için katılırlar. olurlar.

YETİŞKİNLERİN ÖĞRENME ŞEKİLLERİ Pasif Öğrenmeye Karşılık Aktif Öğrenme: Bazı yetişkinler aktif olarak bir şeyi öğrenme yoluna giderken diğerleri ise pasif öğrenme şeklini tercih ederler ve sadece kendileri için sunulan bilgileri pasif bir şekilde öğrenirler. Soyut Öğrenmeye Karşılık Somut Öğrenme: Bazı yetişkinler öğrenmeye somut durumlarla başlamayı severler. Buna karşılık diğerleri de soyut ve teorik fikirlerden başlamayı tercih ederler. Yüzeysel Öğrenmeye Karşılık Odaklaşma: Bazı yetişkinler herhangi bir problemi çözmede, ona bir bütün olarak yaklaşırlarken, diğer bazıları da problemin sadece bir bölümünü ele alıp onu çözmeye çalışırlar. Parça Öğrenmeye Karşılık Bütüncül Öğrenme: Bazı yetişkinler bir fenomeni bir bütün olarak görürlerken, diğerleri parçaları bir araya getirirler Esnekliğe Karşı Katılık: Bazı yetişkinler öğrenme konusunda çok katıdırlar. Çünkü onlar bir kez başarılı metodu keşfetti mi daima onu uygulamayı isterler.

Genel Eğitimle Yetişkin Eğitimi Arasındaki Temel Farklar Genel(geleneksel) Yetişkin Eğitimi Eğitim Konu-muhteva İçerik merkezli Problem merkezli Kullanım İleride, ileriki yaşam içerisinde Hemen, şimdi Güdüleme Dışarıdan İçeriden Katılımcılar Tecrübesizler Onların tecrübeleri önemlidir Öğrenme süreci Otoriter Öğrenen merkezli Öğretici Her şeyi bilen ve Yönlendirici yapan

SORU ØDin Eğitimi Biliminin bir alt disiplini kabul edebileceğimiz Yetişkinler Din Eğitimi bu sürece ne zaman girmiştir? Veya zaten girmiş midir?

ØYetişkinler Din Eğitimi pratik olarak dinin ilk gününden itibaren süregelmekte olmasına rağmen henüz kendi mahiyetini, alanını, metodunu, teorisini, imkanlarını ve problemlerini araştırmaya başlamaktadır.

YETİŞKİN DİN EĞİTİMİ YETİŞKİN DİN EĞİTİM

ØYetişkinler eğitimi; yetişkinlere, okul dışındakilere, herhangi bir sebeple okula gitmeyenlere, eğitim imkan ve fırsatlarından yararlanamayanlara, resmî ya da özel kurum veya kuruluşlarca; yetişkin yurttaşların çalışma güçlerini artırmak, yaşayış düzeylerini yükseltmek, milli ve insancıl değerlerini geliştirmek amacıyla verilen planlı ve amaçlı eğitimdir.

Yetişkin Eğitiminin Özellikleri Ø a) Yetişkinler eğitimi yetişkinlere yöneliktir Ø b) Örgün eğitim dışında yanındadır. Ø c) Yetişkinler eğitimi planlı, programlı bir eğitimdir. Ø d) Yetişkinler eğitimi amaçlı bir eğitimdir.

ØYetişkinler Din Eğitimi bilimsel olarak düşünüldüğünde; Yetişkinler din eğitiminin mahiyetini, alanını, amaçlarını, teori ve ilkelerini, metotlarını ve bu alandaki teorilerle uygulamalar arasındaki ilişkileri araştıran bir disiplindir.

ØYetişkinler din eğitimi; Din eğitimi gerçekliğinin yetişkinlere ilişkin boyutunu bilimsel yöntemlerle araştırarak betimlemeye, açıklamaya ve ulaşacağı kanıtlanmış sistematik bilgilerle genellemelere, teori ve ilkelere ulaşmaya çalışan bir disiplindir.

Yetişkinler Din Eğitiminin Alanı ØHayat boyu eğitim felsefesi çerçevesinde düşündüğümüz zaman şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Yetişkinler Din Eğitimi, hayatın din ile ilişkili olan ve yetişkinleri ilgilendiren her konuyu ilgi, araştırma ve uygulama alanı olarak görür. ØBu disiplinin ilgi alanlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

a) Dinî Meslekî Gelişim: ØDaha çok din eğitimi ve öğretimi ile uğraşanların meslekî bilgi ve formasyonlarını geliştirmeyi içine alır. Hizmet içi eğitimi plan, program ve uygulamalarını kapsar.

Ø b) Kişinin kendisi, arkadaş ve dost çevresi, çocukları vb. ile olan ilişkilerindeki zorluklarla baş edebilmesine yardım. Øc) Hayat sürecinde yeni roller üstlenebilmeye yardım. (Annelik, babalık, emeklilik gibi). Ød) Dinî, sosyal ve politik sorunlarla başa çıkabilmeye yardım.

Yetişkinler Din Eğitiminin Amacı ve Önemi Ø Yetişkinler din eğitiminin amacı, “hayat boyu eğitim” felsefesi çerçevesinde, yetişkinlere ve özellikle de ihtiyaç bildirenlere dinî bilgiler, duygular ve beceriler kazandırarak hayatın dinî boyutuyla başa çıkabilmelerinde yardımcı olmak ve bu boyutlarda bilimsel araştırmalar yapmaktır, şeklinde formüle edilebilir.

Önemi Ø Yetişkinler din eğitiminin önemi, dinin, eğitimin, din eğitiminin ve hayat boyu eğitimin önemi ile özdeştir. Ø a) Meslekî gelişim açısından önemi: Teknolojik, sınaî ve bilim gibi hayatın her alanındaki gelişmeler dinin çeşitli boyutlarının yeniden ve yeni usullerle öğrenilmesini ve öğretilmesini gerektirmektedir.

b) Kişilerin kendileri, arkadaş ve dost çevreleri ve çocukları ile ilişkilerinde olan zorluklarla başa çıkabilmelerine yardım açısından önemi: Ø Zamanımızda, insanların önemli bir kesiminin dinî inanç ve anlayışları yüzünden çeşitli tür ve boyutlarda kendileri ile problemli oldukları bir gerçektir. Bunun çeşitli sebepleri vardır. Yanlış ve eksik bilgi ve bilgiyi yorumlama gücünün ve birikiminin olmayışı en önemli sebep gibi gözükmektedir.

c) Hayat sürecinde yeni roller üstlenebilmeye yardım açısından önemi: ØHayatta yeni roller üstlenme yeni bilgi ve yorumlama güçlerini gerektirebilir. Bu rollerden bazılarında dinî ahlâkî boyut önem taşır. Mesela, her anne baba adayı hangi dine bağlı ise kendisinde çocuğunu o dinin inanırı yapma arzusu taşır.

d) Dinî, sosyal ve politik problemlerle başa çıkabilme yardımı açısından önemi: ØDinin önemli bir güç olduğu herkes tarafından kabul edilmektedir. Büyük kişisel, toplumsal veya uluslar arası barışlara vesile olabildiği gibi, aynı derecede kavga ve savaşlara da sebep olabileceği veya olduğu bilinmektedir.

ØBunun sebeplerini araştırma, çözüm muhtevalarını ve metotlarını bulmada yetişkinler din eğitimi önemli katkılar sağlayabilir

Yetişkinler Din Eğitiminin Metodu ØYetişkinler din eğitimi, disiplinler arası bir alt disiplin olarak, sosyal bilimlerin bilimsel metotlarını kullanır. ØUygulamada ise, genel öğretim metotları ile Din öğretimi özel yöntemlerinden faydalanır. Hangi metotların kullanılacağı daha ziyade konuya, muhataba, ortama, zamana ve mekana göre değişir.

Yetişkinler Din Eğitiminin İmkanları 1. Gerçek Bir İhtiyaç Oluşu Ø Yetişkinler Din Eğitiminin en önemli imkanı, gerçek bir ihtiyaç oluşudur. Ø Yetişkinler bu dönemde, kendi ihtiyaçlarının daha çok farkındadırlar. Bu farkında oluş onları, zorunlu olmadığı halde, yetişkinler din eğitimi faaliyetlerine yöneltmektedir.

Yetişkinler Din Eğitiminin Gerçekleştirilme Alanları Ø Gerçekleştirilme alanları ve araç ve gereçleri çok ve yaygındır. Ø ibadet yerleri olan camiler Ø her türlü yazılı, basılı, sözlü ve sözlü görüntülü yayın organları Ø Bilgisayar teknolojisi ve Internet Hastaneler, hapishaneler, toplu iş yerleri

Yetişkinler Din Eğitiminin Problemleri 1. Bilimsel Bir Temele Oturtulmuş Olmaması Ø Bu konuda başta İlahiyat fakülteleri, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din Öğretimi Genel Müdürlüğü olmak üzere sorumluluğu olan herkese görevler düşmektedir

2. Diğer Problemler a. Diyanet İşleri Başkanlığının uhdesinde olan ve Türkiye’deki yetişkinler din eğitiminin önemli imkanları olan vaaz, hutbe, Yaz kursları, irşat faaliyetleri, hapishane vaizliği, hastane imamlığı, dinî basılı yayınlar konularında ciddi problemler vardır. Ø Bu konuda, din eğitiminin ve yetişkinler din eğitiminin bilimsel temelleri çerçevesinde ciddi çalışmalar yapılmalıdır.

b. Radyo ve Televizyondaki dinî programların halkın seviyesine ve ihtiyaçlarına göre düzenlenip düzenlenmediği problemi vardır. En önemlisi de programların hazırlanış ve sunuş açısından didaktik olup olmadığı problemi gözlenmektedir.

c. Serbest piyasada satılan ve özellikle de tercüme yoluyla kazandırılmış olan çok sayıda eserin yetişkinlerin arayışında çözüm olmaktan ziyade problem olmaktadır. Bu alandaki boşluğun, ülkemiz insanının problemlerini ele alan ve ülkemiz insanının bilgileri ve yorumları ile çözüm önerileri arayan eserlerle doldurulması gerekmektedir.

d. Yetişkinler Din Eğitimi hizmetleri için yetişmiş eleman sıkıntısı problemi ciddi boyutlardadır. İlahiyat fakültelerinde bu tür hizmetlere yönelik yetiştirici programlara yer verilmelidir.