YER SALIK VE GVENLK BRM DARE BAKANLII ARAMA

İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ARAMA, KURTARMA ve TAHLİYE İLGİLİ RİSKLER

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) BİNA VE YAPILARIN ŞEKİLLERİ • Bir binanın ana birimleri şunlardır; Ø Duvarlar : Evin içini yağmurdan ve rüzgârdan koruyan, ısıyı dışarıda ya da içeride tutan yapı elemanıdır. Ø Aralıklar : Binanın içerisine insanların yanı sıra ışık ve havanın girmesini sağlayan bölümlerdir. Ø Çatı : Binaya yağmurun girmesini önleyen yapı elemanıdır. Ø Merdivenler : binanın katları arasında hareketi sağlayan yapı elemanıdır. • Binalar bulundukları ülkenin coğrafi özelliklerine göre büyük değişiklikler gösterir. Ancak binaların yapımındaki temel amacın barınma ihtiyacını karşılamak olduğu bilinmektedir. Yapılar arasındaki asıl farklılık katların sayısı, yüksekliği ve binanın işlevidir. 1

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) EN ÇOK KULLANILAN YAPISAL KAVRAM ŞEKİLLERİ 2

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) YAPILAR NASIL İNŞA EDİLİR VE TARİHİ SÜREÇ İÇERİSİNDE KULLANILAN YAPILARIN ALT YAPI ÖZELLİKLERİ İlk binalar eldeki ahşabın dayanım ve boyutunun yetersizliği nedeniyle sınırlı boyutlarda inşa edilebilmişti. Taş ise çerçeve taşıyıcı sistemler için uygun değildi. Demir ve çelik kullanımına başlandığında ‘çerçeve taşıyıcı sistem’ inşasına geri dönüldü. Metalleri birbirine eklemek suretiyle değişik boyutlarda yapılar inşa edilmeye başlandı. 19’uncu yüzyıla kadar sadece gösterili ve prestijli binaların geniş kullanım alanları vardı. O zamana kadar konutlar ve işyerleri daha küçük boyutlarda inşa edilmekteydi. Çeliğin inşaat sektöründe kullanılmaya başlanmasını “biçim işlevi’’ takip etti. Arazi ve bina inşasının maliyeti arttıkça, alanın azami kullanımı da arttı. 19’uncu yüzyılın başlarında oluşan bu düzen günümüzde hala devam etmektedir. Dikdörtgen şekilli yapılaşma bu bağlamda daha esnek ve mantıklı maliyetlere çözüm sağlamaktadır. 3

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Yapı Hammaddeleri Yapılar çeşitli biçim ve büyüklüklerde inşa edilmektedir. Köpek kulübelerinden inek besihanelerine, barakalardan gökdelenlere kadar yapıların genel biçimleri genellikle kare ya da dikdörtgendir. Bir binada kullanılan hammaddede çoğu zaman o binanın şeklini de belirler. Yapılar beş hammaddeden; ahşap, beton, çelik, cam ve pişmiş kilden inşa edilmektedir. 4

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) A) AHŞAP Ağaç, bitkiler grubundan olan ve büyüyen bir canlıdır. Ağacın işlenmesi sonucu elde edilen yarı mamul ve mamul maddelere genel olarak ahşap adı verilir. İnşaat teknolojisinin en eski yapı malzemesi olan ahşabın günümüzde de geniş bir kullanım alanı bulmaktadır. Doğal ve sıcak görünümlü bir malzeme olan ahşabın insan psikolojisini olumlu yönde etkilediği bilinmektedir. Ahşaplar, kalitesine göre dörde ayrılmaktadır; Ø Birinci Sınıf Ahşap (Mavi Ahşap) Ø İkinci Sınıf Ahşap(Kırmızı Ahşap) Ø Üçüncü Sınıf Ahşap(Yeşil Ahşap) Ø Dördüncü Sınıf Ahşap 5

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) AHŞAPLARIN KULLANIM ÖZELLİKLERİ Ahşapların kalite sınıfını; budak büyüklükleri ve yüzeydeki dağılımları ile sabit veya düşer budak olup olmadıkları, büyüme veya kurutma çatlakları ile bunların büyüklük ve oranları, yıl halkalarının düzgünlüğü, karışık veya burkulmuş olması gibi etkenler belirler. 6

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) AHŞABIN ÖZELLİKLERİ Hidroskopik Özelliği: Ahşap hidroskopik bir malzemedir. Sıcak-soğuk, genleşme ve büzülmenin dışında, nem alır (şişer) ve nem verir(büzülür). Bu olaya “ahşabın çalışması” denir. Ahşabın çalışması sonucu burkulma, çarpılma ve çatlama gibi şekil bozukluklarına bağlı “çalışma kusurları” oluşmaktadır. Yıl halkası açık renkli olan ilkbahar, koyu renkli olan sonbahar halkalarından oluşur. İlkbahar ve sonbahar halkaları bir yılı gösterir. Göze zarı doygunluğundan (%30 nemli ağaç), “Mutlak Kuruluk” (%0 nemli ağaç) derecesine kadar kurutulan ağaçtaki çekme oranı; ÇEKME YÖNÜ ÇEKME ORANI • Boy (elyaf) : % 0, 1 • Çap ( özışın) : % 5 • Çevre ( yıl halkası ) : % 10 7

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ahşabın Kırılma Dayanımı Ahşabın kendisini kırmaya çalışan kuvvete karşı gösterdiği dirence “kırılma dayanımı” denir. Kesit alanı (eni) aynı kalan bir ahşabın boyu arttıkça kırılma olasılığı da artar. Bu tehlike, kesit yüzeyinin dar kenarının 12 katı olduğu durumlarda ortaya çıkmaktadır. Ahşabın Bükülme Dayanımı Ahşabın kendini bükmeye çalışan kuvvete karşı gösterdiği dirence “bükülme dayanımı” denir. Ahşabın boyu uzadıkça ve kesit ölçüleri küçüldükçe bükülme dayanımı zayıflamaktadır. 8

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ahşabın Dayanma Süresi (Ömrü) Ahşabın dayanma süresi yani ömrü, ahşabın cinsine, kullanıldığı yere ve iklim koşullarına göre farklılık göstermektedir. Ahşap dış etkilere karşı oldukça dayanıklıdır. Mısır kral mezarlarında bulunan binlerce yıllık ahşap tabutlar ve bataklıklardan çıkarılan Eski Romalılardan kalma yüzlerce yıllık meşeden yapılmış köprü ayakları bunun en somut örnekleri arasında gösterilebilir. Bazı ahşaplar koşulları değişmeyen kuru ve havalı ortamda hemen hiç bozulmazlar. Ahşabın bozulmasına neden olan en önemli faktör, havanın kuruluk ve nem oranının sıkça değişmesidir. Kurutmak ve koruyucu tedbirler almak ahşabın ömrünü büyük ölçüde arttırmaktadır. 9

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Isı Yalıtımı Ahşap ısı yalıtımı bakımından oldukça üstün nitelikler taşır. Ahşap, ısıyı az ilettiği için “sıcak gereç” grubunda yer almaktadır. Ses İletimi ve Akustik İyi kurutulmuş sağlıklı ahşaplar sesi bozmadan iletirler. Bu tür ahşaplar, yüzeylerine vurulduğunda tınlayarak net bir ses çıkartırlar. Ses iletimi yönünden en nitelikli ağaç ladindir. Estetik Özellikleri Ahşaplar renk, damar yapısı, yapısal durumu ve kokusu ile doğal bir malzemenin verebileceği üstün değerleri de üzerinde taşıyan sıcak bir malzemedir. Ahşabın Kullanıldığı Yerler Ahşap, yukarıdaki özellikleri nedeniyle geniş bir kullanım alanına sahiptir. 10

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) AHŞABIN KULLANIM ALANLARI • Betonarme bina kalıplarında, • Kâgir binalarda, • Ahşap iskelet yapıların tamamında, • Çatı yapımında, • Deniz araçları yapımında, • Köprü yapımında, • Doğrama yapımında(kapı, pencere vb. ), • Mobilyaların yapımında, • Dekorasyon işlerinde ( yer, duvar ve tavan kaplamaları), • Süs eşyası, heykel ve maket yapımında, • Oyun parkları yapımında kullanılır. 11

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) AHŞAP BİR EV İNŞAATININ GENEL GÖRÜNÜMÜ 12

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) B) BETON • Günümüzde en önemli yapı malzemelerinden biri olan beton, kum – çakıl(agrega), çimento, su ve gerektiğinde katkı maddelerinin karışımından meydana gelmektedir. Beton hammaddesinin doğada bol miktarda bulunması, kolayca istenilen şekli alabilmesi, uzun • yıllar hizmet vermesi, dayanıklılık ve ekonomik olarak çok uygun olması nedeniyle vazgeçilmez bir yapı malzemesidir. • Çakıl ( iri agrega ), betonun iskeletini oluşturur. Kum ( ince agrega ) ise çakıllar arasındaki boşlukları doldurur ve betonun dayanım ve dayanıklılığının artmasını sağlar. • Çimento ve su ise daneleri birbirine bağlayan çimento hamurunu meydana getirir. 13

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) BETONU OLUŞTURAN MALZEMELER 1. Agrega (Kum – Çakıl) Bir yapının meydana gelebilmesi için çeşitli malzemelere ihtiyaç vardır. Kum ve çakılın bu malzemeler arasındaki önemi hayli büyüktür. Kum ve çakılın doğada karışık olarak bir arada bulunmasına “tüvanan agrega” denir. Agregalar, elde ediliş şekline göre ikiye ayrılır; doğal agrega ve yapay agrega. 14

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) a. Doğal Agrega Nehirlerden, denizlerden, çöllerden, eski göl ve dere yataklarından ve taş ocaklarından kırılmamış veya kırılmış olarak elde edilen agregalardır. Bu agrega çeşitleri içinde en yaygın kullanı akarsu yatağından elde edilendir. Çünkü temiz ve düzgün danelerden oluşmaktadır. b. Yapay Agrega Taş ocaklarından gelen taşların belirli ölçülerde kırılması veya bir işleme tabi tutularak ya da bir malzemenin atığı olarak elde edilen agregalardır. Örneğin; kırma taş, genleştirilmiş perlit, cüruf gibi. 15

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 2. Çimento, su ile karıştırılıp hamur haline getirildikten sonra gerek havada gerekse su içinde yavaş bir şekilde sertleşerek, yapay taş haline gelebilen bağlayıcı bir malzemedir. Çimentonun üretiminde ilk aşama pişirmedir. Uygun miktarlarda kireç, silis, alümin ve demir oksit içeren kil ve kalker gibi hammaddeler, öğütülür ve belirli oranlarda karıştırılarak döner fırında 1450 °C veya 1650 °C sıcaklıkta pişirilir. Fırından çıkan gri renkte ve fındık büyüklüğündeki malzemeye “klinker” denir. Daha sonraki aşamalar ise soğutma ve öğütmedir. Fırından çıkan klinker, önce soğutulur ardından öğütülür. Bu öğütme işlemi sırasında klinkere, çimentonun katılaşma (priz) süresini ayarlamak için alçıtaşı katılır. Bu işlemlerin sonunda çimento adı verilen bağlayıcı malzeme elde edilir. 16

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 3. Su Betonu oluşturan malzemelerden biri de sudur. Su, beton yapımında üç değişik amaç için; Ø Çimento ve agrega ile birlikte betonun karılmasında “ karışım suyu ” Ø Taze betonun yüzeyine uygulanan “ bakım suyu ” Ø Betonda kullanılacak agregaların temizlenmesinde “ yıkama suyu ” olarak kullanılmaktadır. 17

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 4. Katkı Maddeleri: Katkı maddeleri, betonun fiziksel ve kimyasal özelliklerinin bazılarında değişiklik yapmak amacıyla karışım suyuna belirli oranlarda katılan maddelere denir. Bu maddeler, kimyasal ve mineral olmak üzere iki çeşittir. Kimyasal ve mineral katkı maddeleri, beton ve harç içerisinde çimento, agrega ve su dışında karışım öncesi veya karışım sırasında ilave edilen kimyasalları içerir. Bu kimyasallar (katkı maddeleri), betonun akışkanlığını arttırması, erken ve yüksek dayanıma ulaşılması, geçirimsizliğin sağlanması gibi özelliklerin dışında sertleşme süresinin geciktirilmesi veya erken sertleşme gibi sıcak/soğuk havalarda beton dökümüne olanak sağlamaktadır. Beton katkı maddeleri, bu nedenlerden dolayı inşaat teknolojisinde en fazla kullanılan yapı malzeme maddeleri arasında yer almaktadır. 18

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) BETON ÇEŞİTLERİ Beton, birim ağırlığına göre üçe ayrılır; Hafif Beton Birim ağırlığı 2. 000 kg/m³’ den azdır. Yalıtım amaçlı olarak veya dayanımın yüksek olması gereken koşullarda kullanılır. Radyasyon kalkanı olarak kullanılacak betonlarda bazı özel agregalar kullanılarak ağırlık artırılabilir. Normal Beton Birim ağırlığı yaklaşık 2. 400 kg/m³ ağırlığa sahiptir. Taşıyıcı olarak en çok kullanılan beton türüdür. Ağır Beton Birim ağırlığı 2. 600 kg/m³’ den fazla olan bu betonlara denir. 19

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) BETONUN ÖZELLİKLERİ Uygulamalarda betona önem verilmemesinden dolayı bilinçli veya bilinçsiz olarak pek çok yanlışlık yapılmaktadır. İstenilen özelliklerde beton elde edebilmek için bu özelliklere etki eden malzemelerin ve beton yapım tekniklerinin iyi bilinmesi gerekmektedir. Betonun üç ana özelliği vardır; Ø İşlenebilirlik Ø Dayanım Ø Dayanıklılık 20

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 1. İşlenebilirlik: Taze betonun ayrışmaya uğramadan, taşınması, dökülmesi, yerleştirilmesi, sıkıştırılması ve sonlanması işlemlerinin kolaylıkla yapılabilmesi anlamına gelmektedir. İşlenebilirlik, sadece katılan su miktarına göre değil betonu meydana getiren malzemelerin karışım oranlarına ve sıkıştırma araçlarına göre değişmektedir. Taze betonun özellikler şu şekilde sıralanabilir; Ø Kolayca karıştırılabilir ve taşınabilir, Ø Kalıplara kolayca yerleştirilebilir akışkanlıktadır, Ø Taşıma, yerleştirme ve sıkıştırma sırasında ayrışmaz, Ø Uygun bir şekilde sonlanabilir. 21

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 2. Dayanım(Mukavemet): Betonun basınca ve çekmeye karşı gösterdiği dirence dayanma kabiliyeti denir. Dayanım, gerek kalite kontrol gerekse kullanılacak betonun tanımlanmasında en çok kullanılan özelliktir. 3. Dayanıklılık: Beton, hizmet göreceği koşullara göre tasarlanmış ve iyi bir kalite kontrol sistemi içinde hazırlanmış, yerleştirilmiş ve bakılmışsa uzun yıllar hiçbir onarım gerektirmeden görevini yerine getirecektir. Ancak betonun performansı, çeşitli dış ve iç etkiler altında düşebilir. Dayanıklı beton, bu etkilere karşı bozulmadan ve kendisinden beklenilen performansı düşürmeden direnç gösteren betondur. 22

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) BETONUN KIVAMI VE ÖZELLİKLERİ Karışımlardaki kıvam, su miktarının azlığı veya çokluğuna bağlıdır. Betonun kalitesine etki eden en önemli faktör su/çimento ( S/Ç ) oranıdır. S/Ç oranı, genelde 0, 5 bir başka ifadeyle 1 lt su / 2 kg çimento’dur. Not: Çökme boyutu, betonun kıvamını belirleyen faktörler arasında yer almaktadır. KIVAM ÇÖKME ÖZELLİKLER Nemli alanda 0 – 5 cm Su miktarı çok az ve vibratörle özenli şekilde yerleştirilmediği zaman betonda boşluklar oluşur. Plastik alanda 5 – 7, 5 cm Donatının fazla olması halinde seçilir. Akıcı alanda 7, 5 – 15 cm Su miktarı fazla ve çok sık donatı bulunması halinde kullanılır. 23

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) C) ÇELİK İlk olarak Roma İmparatorluğu’nda kullanılmaya başlanan çelik, bina yapımında ise yeni kullanılan bir malzemedir. Çelik günümüzde dökme demirin gücünü almış ve daha yumuşak metallerin de katılımıyla esneklik kazanmıştır. 24

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) D) CAM Görünüşü ve biçimine rağmen cam aslında bir sıvıdır. Genelde binalarda pencereleriçin kullanılmaktadır. Ancak günümüzde tüm dış görünüşü camdan yapılmış binalarda bulunmaktadır. Cam her kalınlıkta üretilmekle beraber konutlarda kullanılan camın kalınlığı genelde 4 mm’dir. Katmerli cam, 6 mm kalınlığa sahiptir. Cam güçlendirilmiş ya da normal de olabilir. “Kurşungeçirmez cam” güçlendirilmiş cama örnek olarak gösterilebilir. Hammadde olan camın, binalarda “yapısal olmayan bölgelerde” levhalar halinde kullanılması normaldir. 25

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) D) PİŞMİŞ KİL Pişmiş kil, genelde tuğla, ekvator kuşağındaki ülkelerde ise kızıl balçık bloğu olarak bilinmektedir. Kil, özel hazırlanmış fırınlarda ya da güneşe bırakılarak pişirilir. Bu blokların boyutları ülkelere göre farklılık göstermektedir. Örneğin İngiltere’de en çok kullanılan kilin birim boyutu, 21, 5 mm uzunluk, 102, 5 mm genişlik ve 65 mm yüksekliğe sahiptir. Pişmiş kilin, gücü, soğurganlığı ve geçirgenliği de farklılık göstermektedir. Mavi tuğlalar, açık renkli tuğlalara göre daha dayanıklıdır. Koyu kırmızı ya da mavi tuğladan yapılan demiryolu köprüleri ve viyadükleri buna örnek gösterilebilir. Bugün tuğlaların betondan yapılması sık rastlanan bir olgudur. Günümüzde açık renkli tuğlalar en az koyu renk tuğlalar kadar güçlü ve dayanıklıdır. 26

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) BİNA HASAR SINIFLANDIRMASI 1) Yapı Türleri Nelerdir? 2) Bina Hasar Türlerinin Tanımlama İşlemi Nasıl Yapılır? 3) Hasar Sınıflandırması ve Hasar Tespit Süreci 27

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) YAPI TÜRLERİ 1) Ahşap Yapılar 2) Betonarme Yapılar 3) Çelik Yapılar 4) Yığma Yapılar 5) Kerpiç Yapılar 28

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 1) AHŞAP YAPILAR 29

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Ahşap yapılar diğer yapılara oranla depreme en dayanıklı yapılardır. Ø Depremlerde kalitesiz ahşap yapıların bile yıkılmadığı görülürken yeni ve demirle bağlanmış kagir yapıların tümüyle yıkıldığı görülmüştür. Ahşap Yapılar Dayanıklıdır 30

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 2) BETONARME YAPILAR 31

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Betonarme yapılarının taşıyıcı elemanları kolonlar ve kirişlerden oluşur. Ø Kolonlar ve kirişler hasar görmemişse bina ağır hasar almamıştır. Ø Ülkemizde en yaygın olarak görülen yapı çeşidi olmasına rağmen depremde en fazla can kaybına neden olan yapı çeşididir. 32

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 3) ÇELİK YAPILAR 33

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) ØÇelik yapılara günümüzde betonarme yapılara nazaran daha az rastlanmaktadır. ØAhşap yapılardan sonra depreme en dayanıklı yapı çeşididir. ØDaha yaygın kullanılması halinde depremlerdeki can kaybı en aza indirilebilir. 34

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 4) YIĞMA YAPILAR 35

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Taş, tuğla gibi gereçlerin harçlı ya da harçsız olarak örülmesiyle oluşturulmuş yapılardır. Ø Yığma yapılar kolonsuz ve kirişsiz yapılardır. Taşıyıcı elemanları duvarlardır. Bu sebepten dolayı depreme dayanıksız yapılardır. 36

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 5) KERPİÇ YAPILAR 37

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Kerpiç; çamur, saman, ot ve saz karışımının kalıplara dökülerek; tuğla büyüklüğünde ve biçiminde yapılan bir yapı malzemesidir. Ø Kerpiç yapılar günümüzde sıklıkla rastlanan bir yapı türü değildir. Ø Genelde kırsal kesimlerde az rastlanan bir yapıdır. Ø Depreme dayanıklı değildir. 38

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) SAĞLAM BİR TEMEL DİZAYNINDA GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI GEREKEN HUSUSLAR ü Temel tabanı sağlam zemine oturmalıdır. ü Temel tabanı don seviyesi altında olmalıdır. ü Temeldeki düşey çökmeler oturmalar 1. 00 - 3. 00 cm'den fazla olmamalıdır. ü Temele yatay ya da eğik yüklerin gelmesi önlenmeli ve temel tabanına gelen yükler üniform (muntazam, bir kararda) yayılmalıdır. ü Zemin tabakalarının birbirleri üzerinden kaymasına yol açan eğik tabakalaşma ve zeminde homojen olmayan yapı üzerine bina inşa edilmemelidir. 39

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) MÜNFERİT(TEKİL TEMEL) Orta sert temel zemini ve düşük yapı ağırlığı söz konusu ise “Tekil Temel” kullanılır. Bu tip temeller betonarme karkas yapıda yalnızca kolonların altına tek hesaplanıp boyutlandırılarak yerleştirilir. 40

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) MÜTEMADİ(SÜREKLİ TEMEL) Temel zemininin, daha zayıf ve bina yükünün daha fazla olduğu yığma yapılarda ise; taşıyıcı temel duvarlarının altına, iskelet – karkas yapılarda da kolonların altına, kolon enkesitleri boyunca devam eden betonarme sürekli sömel’ler yapılır. 41

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) RADYE JENERAL TEMEL Dolma zeminlerde yada emniyet gerilmesinin çok düşük olduğu ve temel zeminin fazlaca sıkışabilme özelliği gösterdiği veya temel duvarı ve kolonların birbirine çok yakın olması durumlarında uygulanır. Burada bina, zemini tamamen örten ve tersine çalışan bir döşeme üzerine oturtulur. 42

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) FORE KAZIK SİSTEMLERİ Fore kazık, zemini uygun olmayan, sağlam olmayan yerlerde zemini iyileştirmek için kullanılan sisteme denir. 43

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) TÜNEL KALIP SİSTEMLERİ Tünel Kalıp Sistemi binalarda perde ve döşeme betonunun birlikte ve günlük döküm esasına bağlı olarak dökülmesini sağlayan bir çelik kalıp sistemidir. Bu sayede işçilikler azalmakta ve inşaat yapım süresi, konvansiyonel yöntemlerle yapılanlara göre çok daha kısa ve ekonomik olmaktadır. 44

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) ZEMİN ETÜD YÖNTEMLERİ SORUŞTURMA YAPMAK Benzer ve çevredeki diğer binalardan sorarak gerekli yöresel bilgiler derlenmelidir. MUAYENE ÇUKURU AÇMAK Zeminin durumuna göre gevşek zeminlerde şevli veya kademeli kendini tutamayan zeminlerde “iksa“lı muayene çukurları açılır. Ayrıca numune silindiri ile çukur tabanından numune alınır. Zemine dik olarak sokulan iki ucu açık çelik silindir boru aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi daha sonra üst ucu kapatılarak zeminden dik durumda çıkartılır. 45

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) SONDALAMA YAPMAK Küçük alanlar üzerinde çapı 2– 4 cm. uzunluğu 3– 5 m. olan “Deney Mili” ile sondalama yapılır. Mil zemine batırılır her 5 vuruşta bir milin zemine batma miktarları ölçülüp bir grafiğe işlenir. Böylece zeminin dayanımı hakkında ve mil ucuna yapışan zemin parçacıklarına bakılarak tabakalar hakkında fikir edinilir. Daha iyi bir sondalama işlemi de yaklaşık 10 m. uzunluğundaki uzatma çubuklarına 2 m. lik sonda ucu takılıp çevirmek suretiyle zemine sokulması şeklinde uygulanan “Sondalama Aleti” kullanılmaktır. 46

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) SONDAJ YAPMAK: Çok derinlerdeki zemin parçalarını örselemeden çıkartmak ve alt tabakalar hakkında bilgi sahibi olmak için yapılır. Bir sondajı gerçekleştirebilmek için aşağıda şekilleri verilen; -Sondaj çubukları -Sondaj boruları -Sondaj uçları kullanılır Genellikle sondaj döndürerek çakarak ya da delerek uygulanır. 47

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) SONDAJ KAZIĞI KULLANMAK: Şekli yanda verilen bu yöntem 10 m. Derinliğe kadar zeminden örselenmemiş örnek alma yoluyla yapılan kullanışlı bir uygulamadır. Burada kullanılan sondaj kazığı “Burhard Kazığı” olarak adlandırılan çelikten yapılmış ve geçme çift borudan oluşan ahşap başlıklı bir borunun şahmerdanla zemine çakılması şeklinde uygulanır. 48

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Bina yükleri altında zemin tabakalarının sıkışması sonucu “Tasman” dediğimiz bir miktar oturma olur. Tasman 10 – 20 mm. den fazla olursa yapı tehlikeye girebilir ve önce çatlamalar sonra küçük çarpılmalar kopmalar ve giderek çökmeler meydana gelir. Zemin danelerinin durumu bozulmadan birim alana gelen yükü taşıyabilmesine “Taşıma Gücü” zeminin emniyetle taşıyabileceği yükün hesaplanması için yapılan ön araştırma ve hesaplamalara da “ZEMİN YÜKLEME DENEYİ” diyoruz. Bu deneyler iki şekilde uygulanmaktadır: ØStatik Yükleme Deneyleri ØDinamik Yükleme Deneyleri 49

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) BİNA HASAR TÜRLERİNİN TANIMLAMA İŞLEMİ NASIL YAPILIR? 50

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) A) BURULMA HASARI Zemin kat dükkân yüksekliğinin fazla olması nedeni ile kolon üst ucunda beton ezilmiş ve düşey donatılar, etriye sıklaştırılması da yapılmadığı için akarak burkulmuştur. Kolon kesitleri zayıftır ve kolon sargı donatıları da yetersizdir. (Etriye Sıklaştırılması: Taşıyıcı sistemin sünekliğinin artırılmasıdır. Süneklik sistemin taşıma gücü kaybı olmadan şekil değiştirebilme özelliği olarak tanımlanabilir. ) 51

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) B) YUMUŞAK KAT GÖÇMESİ Örneğin; dükkânların bulunduğu giriş kat kolonlarında bina kolonlarına kıyasla, açısal şekil değiştirmeleri ve enerji yutma miktarında % 200’e varan artışlar görülür. Bu nedenle artan süneklik ihtiyacını karşılayamayan kat kolonlarında yıkıcı ve ani (gevrek) bir kırılma modu oluşur. Bu kırılma modunun başlıca nedenleri arasında; zayıf kolon-güçlü kiriş sistemi, etriye ilgili faktörler, orta bölge, sarılma bölgesi, kolon-kiriş birleşim bölgesindeki etriye aralıkları, etriye çapları için deprem yönetmeliğinde öngörülen şartların sağlanmaması ve düşük dayanımlı beton yer almaktadır. Süneklik: Bir elemanın herhangi bir dış yük etkisinde, yer değiştirebilme yeteneğidir. Ancak bu yer değiştirmeyi öyle bir yapmalıdır ki, eleman ya da sistemin yük taşıma kabiliyeti de yok olmamalıdır. Aksi takdirde sistem yada eleman büyük hasar görür göçme durumuna gelir. 52

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Bu resim zemin katında doğalgaz malzemelerinin satıldığı ve asma katlı olarak inşa edilen bir yapıya aittir. Zemin kat ‘zayıf kat’ oluşturması nedeniyle göçerek yıkılmıştır. Normal katlar bölme duvarlar nedeni ile daha sağlam bir yapıdadır. 53

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) C) KAT MEKANİZMASI Güçlü kiriş-zayıf kolon tipi sistemlerde, plastik mafsallar taşıyıcı sistem üzerinde dağınık olarak değil özellikle kolonlarda oluşur. Bu nedenle deprem esnasında kolonlarda toplanan lineer olmayan şekil değiştirmelerin oluşturduğu plastik mafsallar sonucu giriş katta veya ara bir katta ‘kat mekanizması‘ oluşabilir. Böyle bir durumda o kattaki açısal şekil değiştirmeler, diğer katlara kıyasla olağan üstü artmaktadır. Kat şekil değiştirme yeteneği oranında ayakta kalabilir. Yumuşak kat örneğindeki ‘gevrek çökme’ durumunun oluşmaması için plastik mafsalların kolon yerine kirişlerde oluşması sağlanmalıdır. Mafsal: Moment taşımayan, rahatça dönebilen bağlantılardır. Birbirine yakın iki binanın balkonları arasına bir tahta uzatıldığında ya da bir kolon üstünene prefabrik bir kiriş oturtulursa mafsallı bir bağlantı yapılmış olur. Mafsallar rahatça döner, bu yüzden mafsalda moment sıfırdır. Plastik mafsal: Belli bir değere kadar moment taşır, ondan sonra taşımaz, dönmeye devam eder. Mafsal ile plastik mafsal arasında şu fark vardır; Mafsal’da moment sıfırdır, Plastik mafsal’da ise moment vardır. 54

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) D) TOPTAN GÖÇME Toptan göçme durumu bir veya birden çok faktörün bir araya gelmesiyle oluşan ‘göçme modu‘dur. Örneğin; binanın tüm düzeylerinde, aynı anda plastik mafsalların kolonlarda oluşması binanın toptan göçmesine yol açabilir. Bu durumun oluşma nedenleri arasında; Ø Binanın her düzeyinde, düşey-yatay yönlerinde önemli yapısal düzensizlikler, Ø Zeminin hâkim titreşim periyodu ile binanın hâkim titreşim periyodunun üste düşmesi Ø Rezonans Olgusu yer almaktadır. (Rezonans Olgusu aynı zamanda göçmenin daha yıkıcı olmasına yol açan tetikleyici bir faktördür. ) (Rezonans: Salınımların sistemin doğal frekansına eşit olması, sistemin genliğinin sonsuza dek artma eğilimi göstermesi olayı) 55

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Bu binada, kolonlarda meydana gelen mafsallaşma sonucu tüm katlar üste yığılarak çökmüştür. Özellikle yatay ötelenmelerin daha fazla olduğu binalarda, bu yatay ötelenmeyi karşılamak için perde kolonların her iki yönde yerleştirilmesi gerekmektedir. Bu önlem alınmadığı için daha az sağlamlığa sahip olan bu yapıda göçme meydana gelmiştir. 56

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) E) ZEMİN SIVILAŞMASI NEDENİYLE DÜŞEY OTURMA, DÖNME VEYA TAM DEVRİLME DURUMU Zemin sıvılaşması nedeniyle düşey oturma, düşey oturmadönme veya tam devrilme durumunda hasarın derecesi; • Depremin büyüklüğü, • Binanın geometrisi, • Binanın kat sayısı, • Binanın hâkim periyodu, • Binanın temel şekli ve boyutları, • Zeminin jeomekanik büyüklüğü (boşluk oranı), • Yeraltı su seviyesinin derinliği, • Su deranaj imkânına bağlıdır. 57

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) F) ŞEV KAYMASI(HEYELAN) Heyelan, zemin tipi, içsel sürtünme açısı, şevin eğimi, yeraltı su seviyesinin yüksekliği, zeminin suya doygunluğu, drenaj önlemlerinin etkinliği gibi çeşitli parametrelerin fonksiyonudur. Caminin Bulunduğu Bölgede Meydana Gelen Şev Kayması 58

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) YAPI HASARLARININ MUHTEMEL NEDENLERİ Ø Projelendirmedeki muhtemel yanlışlar. Ø Taşıyıcı sistemin belirlenmesinde yapılan yanlışlıklar. Ø Zemin etüdünün iyi yapılmaması. Ø Düğüm noktalarında donatı detaylarına dikkat edilmemesi. Ø Malzeme kalitesinin kötü olması. Ø Donatılarda korozyon meydana gelmesi. Ø Zemin katlarında, genelde işyeri olması nedeniyle, bölme duvarlarının bulunmaması ve gerekli önlemlerin alınmaması. Zemin sıvılaşması (Suya doygun kumlu dolgularda deprem dalgaları zemin tabakalarının mukavemetini değiştirmekte ve zemin yüzeyinde kabarmalar meydana gelmekte, ağır yapılar zemine batarken hafif yapılar yukarı doğru hareket ederek yüzme eğilimi göstermektedir) 59

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Tedbirler alınmadan ve muhtemelen hesap yapılmadan konsolların ve çıkmaların yapılması. Ø Bilhassa bant pencere ve merdiven aydınlıklarındaki pencereler sonucu kısa kolon durumunun ortaya çıkması. Ø Merdiven sahanlıklarının döşemelerinin kat ortasında yapılması. Ø Sıva kalınlığının gereğinden fazla yapılması. Ø Hesap ve yapım kontrollerindeki eksiklikler. Ø Kontrol ve denetim yapacak bilgili ve deneyime sahip elemanların eksikliği Ø Burulma etkisinin göz önüne alınmaması. Ø Bitişik binalarda kat seviyesinin farklı olması. 60

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) YAPILARIN HASAR GÖRMESİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER Sağlam Olmayan Zeminlerde Yapılaşma Sağlam olmayan zeminlere örnek olarak; kumlu, killi, suya doygun toprak zeminler ile bataklıktan ıslah edilmiş zeminler gösterilebilir. Bu tip zeminlerde, yapıyı taşıyacak temelin doğru olarak tasarlanması gerekmektedir. Aksi halde yapının orta şiddetli bir depremde dahi hasar görme ihtimali hayli yüksektir. Yapı Malzemesinin Yanlış Seçilmesi Beton üretiminde, yıkanmış kum yerine deniz kumunun kullanılması yapıdaki hasarı arttıran etkenler arasında yer almaktadır. Zira deniz kumunun kullanılması halinde hem beton dayanımı düşük olur hem de beton içerisindeki çelik donatı çubukları korozyona uğrayarak dayanımı azalır ve bunun sonucu beton ile birleşimi zayıflar. Düz çelik çubukların dayanımı ve betonla birleşimi, tırtıklı çelik çubuklarına göre daha düşüktür. 61

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Yapı Malzemesinin Yanlış Kullanımı Beton üretiminde kullanılan çimento, çakıl ve suyun oranı dayanım açısından hayli kritiktir. Yapı elemanlarının birleşim hataları, kolon ve kirişlere yerleştirilen çelik donatı oranları ve yerleştirme biçimi yapı dayanıklılığına direkt olarak etki etmektedir. Yapı Projelendirme Yanlışlıkları Yapı projelerindeki yanlışlıklara örnek olarak; deprem şartnamesine uygun olmayan projeler, deprem yükünü taşıyacak kolonlar arasında betonarme perde kolon/duvarların bulunmaması, resmi projeden farklı yapı elemanlarının eklenmesi, üst katlarda dışarı doğru çıkmalar, fazladan çıkılan katlar, taşıyıcı kolonların estetik veya alan kazanma amacıyla kaldırılması gösterilebilir. Ayrıca sonradan yapı içinde yapılan tadilatlar, kolon ve kiriş kaldırma ile bodrumlarda alan kazanmak amacıyla zeminde yapılan işlemler de yapıların hasar görmesine neden olan faktörler arasında yer almaktadır. 62

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) YAPI MALZEMESİNİN YANLIŞ SEÇİLMESİ 63

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 3) HASAR SINIFLANDIRMASI VE HASAR TESPİT SÜRECİ HASAR ÇEŞİTLERİ Ø HAFİF HASAR : İnce sıva çatlaklarının meydana gelmesi ile küçük sıva parçalarının dökülmesi olarak tanımlanır. Ø ORTA HASAR : Duvarlarda küçük çatlakların meydana gelmesi, oldukça büyük sıva parçalarının dökülmesi, kiremitlerin kayması, bacalarda çatlakların oluşması ve bazı baca parçalarının aşağıya düşmesiyle tanımlanır. Ø AĞIR HASAR : İnşaatta büyük hasar meydana gelmesi ile duvarlarda büyük çatlakların oluşması ve binada gözle görülebilen problemlerin oluşmasına ek olarak bacaların yıkılması olarak tanımlanır. Ø YIKINTI : Duvarların yarılması, binaların bazı kısımlarının yıkılması ve derzlerle (duvar taşlarının ya da tuğlalarının harçla doldurulup düzeltilen aralığı) ayrılmış kısımlarının bağlantısını kaybetmesiyle tanımlanır. Ø FAZLA YIKINTI : Yapıların tüm olarak yıkılmasıyla tanımlanır. 64

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) 3) HASAR SINIFLANDIRMASI VE HASAR TESPİT SÜRECİ ÖN HASAR TESPİT KESİN HASAR TESPİT İTİRAZLAR HASAR TESPİT 65

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) HASAR TESPİT SÜRECİ – Bu Ne Tür Bir Hasardır? Ø Betonarme Ø Kiriş / kolon birleşim yerlerinde hasar Ø Hasar Seviyesi : AĞIR 66

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) HASAR TESPİT SÜRECİ – Bu Ne Tür Bir Hasardır? Ø Betonarme mi? Ø Kolon Birleşim yerlerinde Hasar mı? Ø Hasar Seviyesi: AĞIR 67

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Betonarme/Tuğla Duvar Çökmesi Ø Hasar Seviyesi Ne? HAFİF 68

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Kerpiç Çapraz / Diyagonal Çatlaklar v Kısmi mi? v Genel mi? Hasar seviyesi ne? ORTA (Kısmi ise ) AĞIR (Genel ise) 69

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Betonarme Ø Ezilmiş Çekirdek Beton Ø Yamulmuş düşey demirler Ø Hasar seviyesi ne? AĞIR 70

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Betonarme ØMuhtemel çekirdek beton ezilmesi ØDolgu duvarı hasarı v Kısmi mi? v Genel mi? Ø Hasar seviyesi ne? ORTA AĞIR (Kısmi ise) (Genel ise) 71

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Betonarme Ø Diyagonal Çatlaklar Ø Hasar seviyesi ne? AĞIR 72

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Yığma Ø Çapraz/Diyagonal Çatlaklar v Kısmi mi? v Genel mi? Ø Hasar seviyesi ne? ORTA (Kısmi ise ) AĞIR (Genel ise) 73

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Betonarme Ø Sıva çatlağı Ø Hasar seviyesi ne? HAFİF 74

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Çekirdek/Beton ezilmesi Ø Düşey demirlerin yamulması Ø Hasar seviyesi ne? AĞIR 75

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Yığma Ø Kabuk ve kaplamaların dökülmesi Ø Çapraz/Diyagonal Çatlak olasılığı Ø Hasar Kısmi Ø Hasar seviyesi ne? ORTA 76

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Karma Yapı Duvarların birleşim bölgesinde ayrılma Pencere altında çapraz / diyagonal çatlak Hasar seviyesi ne? AĞIR 77

DESTEK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI) Ø Betonarme Ø Tuğla/Dolgu duvar çatlakları Ø Hasar seviyesi ne? HAFİF 78