Yenilik ktisad Yenilik Teorisi Yenilik Kavramndan Yenilik Teorisine

  • Slides: 26
Download presentation
Yenilik İktisadı Yenilik Teorisi

Yenilik İktisadı Yenilik Teorisi

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Bilim, teknoloji ve ekonomi alanında en çok konuşulan konuların başında

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Bilim, teknoloji ve ekonomi alanında en çok konuşulan konuların başında batı literatüründe inovasyon sözcüğü ile anlatılmaya çalışılan olgu yer almaktadır. Anlamını karşılayacak tam bir Türkçe sözcük olmadığı için zaman "yenilenme", "yenilik" şeklinde çevrilse de bu terimler inovasyon terimini karşılamakta yetersizdir. İnovasyon, "yeni ve değişik bir şey yapmak" anlamındaki Latince "innoware” kökünden türetilmiştir. Cambridge Lemer's Dictionary'de yeni bir metot ya da fikrin kullanımı şeklinde tarif edilirken, Webster sözlüğü inovasyonu yeni ve farklı bir sonuç olarak tanımlamıştır.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Türkçede yenilik, yenileme ve yenilikçilik gibi anlamlara gelse de inovasyon

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Türkçede yenilik, yenileme ve yenilikçilik gibi anlamlara gelse de inovasyon yeniliğin kendisinden çok sonucunu; farklılaştırma ve değiştirmeye bağlı ekonomik ve toplumsal bir sistemi ifade etmektedir. Bu kısa açıklamadan hareketle yenilik ve yenileşme; "ekonomik, toplumsal, kültürel ve idari alanda yeni mal, hizmet ve yöntemlerinin kullanılmaya başlanması" şeklinde anlamak gerekir. Yenilik ve yenileşme bir süreçtir. Bu süreç bir fikirle başlar somut bir ürün ya da hizmet şeklinde insanoğlunun yararına olacak, onun yaşamını kolaylaştıracak bir yapıya bürünür. Dolayısıyla, inovasyon basit anlamlı bir yenilenme değil, yenilenmenin kuramsal aşamasından başlayarak yeni ya da yenileşmiş ürünü de içine alan ve pazarlanabilme niteliğini kabul eden bir süreçtir.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine AB ve OECD literatürüne göre, inovasyon, süreç olarak, "bir fikri

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine AB ve OECD literatürüne göre, inovasyon, süreç olarak, "bir fikri pazarlanabilir bir ürün ya da hizmete, yeni ya da geliştirilmiş bir imalât ya da dağıtım yöntemine, ya da yeni bir toplumsal hizmet yöntemine dönüştürmeyi” ifade eder. Aynı sözcük, bu dönüştürme süreci sonunda ortaya konan, "pazarlanabilir, yeni ya da geliştirilmiş ürün, yöntem ya da hizmeti" de anlatır. Verilen tanımda dikkati çeken nokta, gerek süreç gerekse sonuç açısından, "pazarlanabilirlik" üzerine vurgu yapılmasıdır. Ortaya konulan yenilik artımsal olabileceği gibi (bir ürün, yöntem ya da hizmette birbirini izleyen küçük adımlar hâlindeki, "incremental” yenilikler); köklü (radikal) de olabilir. Bu durumda, ister istemez, inovasyon sürecinin kendisi de giderek bilim ve teknoloji ile çok daha fazla ilintili hâle gelmiştir ve artık, ana kaynağını da bilim ve teknoloji alanında ortaya konan yeni fikirler/yeni bilgiler oluşturmaktadır.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Çağımızda ortaya konan ve patentle koruma altına alınmaya değer bulunan

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Çağımızda ortaya konan ve patentle koruma altına alınmaya değer bulunan yenilikler, teknolojik bulgulardan da öte, doğrudan bilimsel bulgulara/bilimsel bilgilere dayanır hâle gelmektedir. Bu tespitten hareketle, inovasyon kavramı, son çözümlemede, bilim ve teknolojiyi ekonomik ya da toplumsal bir faydaya dönüştürmeyi ifade etmektedir. Yine buradan hareketle, öne çıkan noktanın 'teknolojik İnovasyon' ve asıl marifetin, üretilen ürün ve kullanılan üretim yöntemlerinin içerdiği teknolojileri geliştirmek ya da ortaya çıkan yeni-gelişkin teknolojilere dayalı olarak yeni ürün, yeni üretim ve yeni dağıtım yöntemleri geliştirebilmek olduğu söylenebilir.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine OECD'nin inovasyon konusunda yayınladığı el kitabında açıklandığı gibi inovasyondan kastedilen

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine OECD'nin inovasyon konusunda yayınladığı el kitabında açıklandığı gibi inovasyondan kastedilen "teknolojik ürün ve süreç” inovasyonlarıdır. Teknolojik ürün anlamında inovasyon, ya daha önce olmayan, yeni bulunmuş, icat edilmiş bir ürün olabilir, ya da daha önce var olan bir ürünün geliştirilmesi şeklinde olabilir. Süreç anlamında inovasyon ise, üretim süreci (yöntemi) ve dağıtım süreci (yöntemi)'dir. Bu süreç yepyeni bir üretim ya da dağıtım süreci olabileceği gibi yenilenmiş/geliştirilmiş bir süreçte olabilir. Bir başka yenilik/yenileşme türü de örgütsel anlamda olabilir.

Örgütsel anlamda olan bir yenilik: 1. Örgütün yapısının önemli ölçüde değiştirilmesi, 2. İleri yönetim

Örgütsel anlamda olan bir yenilik: 1. Örgütün yapısının önemli ölçüde değiştirilmesi, 2. İleri yönetim tekniklerinin uygulanması, 3. Yeni ya da yenilenmiş stratejilerin uygulanması şeklinde olabilir.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Buraya kadar yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, yeniliğin ana kaynağını bilim

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Buraya kadar yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, yeniliğin ana kaynağını bilim ve teknoloji alanında ortaya konulan yeni fikirler/yeni bilgiler oluşturmaktadır. Yenilik kavramı, yeni fikir ve bilgileri ekonomik ya da toplumsal bir faydaya dönüştürmeyi anlatmaktadır. Bir fikrin toplumsal faydaya dönüşmesi yenilik sürecini oluşturur. Bir başka deyişle yenilik süreci, bilimsel süreçlerden geçmiş bilgiyi, insanların ihtiyaçlarını karşılamak üzere ekonomik ya da toplumsal faydaya dönüştürme sürecidir. Yenilik icat ile karıştırılmamalıdır. Yenilik, icadın piyasaya sürülmüş halidir. Yani icadın piyasaya sürülmesi ile yenilik denilen olgu gerçekleşmiş olur.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Schumpeter'e göre yenilik icat değildir. İcat bir fikir üretimidir, prototiptir

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Schumpeter'e göre yenilik icat değildir. İcat bir fikir üretimidir, prototiptir piyasaya giriş öncesi konsept geliştirmeleridir. Yenilik ise bu icadın ticari olarak satışa sunulmasıdır. Dolayısıyla pazarlanabilme aşamasına gelmiş icatlar ekonomik büyüme ve kalkınmanın motoru olacaktır. Aslında, çok önemli olan, ancak daha sonraları, iktisat teorisi içine yerleştirilmeye başlanmış olan icat ile yenilik arasındaki ayrımı Schumpeter'e borçluyuz. İktisadi anlamda yenilik, bu kavram sürecin tamamını açıklamak için kullanılsa da söz konusu olan ürün, üretim yöntemi cihaz ile ilgili ilk ticari başarı gerçekleştiğinde ortaya çıkar.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Schumpeter yenilikleri, "yaratıcı yıkım” olarak nitelendirmektedir Yeni bir kombinasyon, eski

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Schumpeter yenilikleri, "yaratıcı yıkım” olarak nitelendirmektedir Yeni bir kombinasyon, eski bir kombinasyonun yerini alırken eski kombinasyonun kurumsal çerçevesi çoğu zaman yıkılmaktadır. Bir başka deyişle "yıkıcılık”, eski gelenekleri, üretim biçimlerini, yönetim biçimlerini, pazarlama biçimlerini ve çalışma biçimlerini yok etmekte yerlerine "yeni” denecek bir tarzda icra etmedir. Yenilikle karıştırılan bir başka kavram "yaratıcılıktır”. Yaratıcılık kavramı mutlak anlamda yoktan var etmeyi çağrıştırır. Bu anlamda yenilik, yaratıcılık değildir. İnsan mutlak anlamda yaratılmış bir varlık olarak, dönüştürücü bir entelektüel yeteneğe sahiptir. Yenilik, yaratıcılıktan ziyade yaratılmış ilişkiler ağını açığa çıkarmaktır. Bir başka deyişle yaratılmış (var olan) bilgi kümelerini keşfetmektir.

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Yenilik, bir maddenin başka bir maddeye dönüştürülmesi veya bir bilgi

Yenilik Kavramından Yenilik Teorisine Yenilik, bir maddenin başka bir maddeye dönüştürülmesi veya bir bilgi kümesinin yeni bir bilgi kümesine dönüştürülmesidir. Örneğin elektrik, doğada hazır halde bulunan bir enerji değildir. Elektrik doğada var olan başka maddelerden dönüştürülerek elde edilmektedir. (Elektrik, doğalgazdan, kömürden, sudan, rüzgârdan, uranyumdan ya da başka maddelerden dönüştürülmektedir). Sonuç olarak yenilik yaratıcılık değildir. Yaratma, olmayan bir şeyi yoktan var etmedir. Bu anlamda insan yaratılmış bir varlıktır. Yaratılmış bir varlık, yeni denilecek bir şey yaratamaz ancak var olan bir maddeyi başka bir maddeye ya da var olan bir bilgi kümesini başka bir bilgi kümesine dönüştürebilir.

Yenilik Türleri Yeniliği farklı şekillerde sınıflamak mümkündün Yenilik düzeyi, içerdiği farklılık, değişim düzeyi bakımında

Yenilik Türleri Yeniliği farklı şekillerde sınıflamak mümkündün Yenilik düzeyi, içerdiği farklılık, değişim düzeyi bakımında kısmi yenilikler, radikal yenilikler ve dönüşüm getiren yenilikler olmak üzere üçe ayrılır. Artırımsal (Kısmi) yenilikler, var olan ürün ve hizmetler ve/veya üretim ve dağıtım sistemlerinde uyarlama, geliştirme ve iyileştirme şeklinde olanlardır. Bu tip yeniliklere artırımsal yeniliklerde denmektedir. Bu tip yenilikler daha çok herhangi bir sektörde kurumsallaşmış, köklü ve sağlam firmalarda meydana gelir. Kademeli ve bilinçli bir şekilde mevcut durumun geliştirilmesi şeklinde ortaya çıkar. Örneğin cep telefonlarının ilk çıktığı günden bu yana hemen her gün daha fonksiyonel bir araç haline gelmesi bu tip yeniliktir.

Radikal Yenilikler Radikal yenilikler, tamamen yeni ürün ve hizmet türleri ve/veya üretim ve dağıtım

Radikal Yenilikler Radikal yenilikler, tamamen yeni ürün ve hizmet türleri ve/veya üretim ve dağıtım sistemlerinin ortaya çıkarılmasıdır. başka deyişle daha önce hiç olmayan bir mal ve hizmetin piyasaya sunulması, daha önce hiç olmayan bir üretim yönteminin ya da pazarlama yönteminin uygulamaya konulması şeklinde olabilir. Bu tip yenilikleri Geoffrey Moore Düzen Bozucu stratejik yenilikler olarak tarif etmektedir. Bu yenilikler sıfırdan pazar yaratır. İleri teknoloji ve radikal bilimsel buluşlarla ortaya konan yeniliklerdir. Örneğin otomobillerde yakıt olarak kullanılan petrolün yerine elektriğin ikame edilmesi radikal yeniliktir.

Dönüşüm Getiren Yenilikler /Yıkıcı Yenilikler Dönüşüm getiren yenilikler ya da yıkıcı yenilikler ise ürün

Dönüşüm Getiren Yenilikler /Yıkıcı Yenilikler Dönüşüm getiren yenilikler ya da yıkıcı yenilikler ise ürün ve hinnetlai oluşturan, malzeme, parça veya konfigürasyonlarda icat ve keşiflere dayalı olarak meydana gelen sıçramalar şeklinde gerçekleşen yeniliklerdir. Bu tip yenilik rekabeti yok eden ya da yıkan bir sonuç doğurur. Yıkıcı yenilik, bir sektördeki performans parametrelerini yeniden oluşturarak diğer firmaların bu yeni duruma kısa dönemde adapte olamamasını getirir ve sektörü yeniden dizayn eden bir yeniliktir.

Yenilik Türleri Yenilik konusunda en dikkat çekici çalışma Joseph Schumpeter tarafından yapılmıştır. Onun yenilik

Yenilik Türleri Yenilik konusunda en dikkat çekici çalışma Joseph Schumpeter tarafından yapılmıştır. Onun yenilik konusundaki görüşleri yenilik teorilerini büyük ölçüde etkilemiştir. Schumpeter, ekonomik gelişmenin yenilik tarafından; kendisinin "yaratıcı yıkım” olarak adlandırdığı yeni teknolojilerinin eskinin yerini aldığı dinamik bir süreç yoluyla harekete geçirildiğini savunmuştur. Schumpeter'in görüşüne göre, "radikal yenilikler” önemli yıkıcı değişiklikler yaratırken, "adımsal yenilikler” ise değişim sürecini sürekli olarak ileriye götürmektedir. Schumpeter iktisat literatüründe yeniliğin rolünü en iyi açıklayan iktisatçıdır. Girişimci, üretim ve yenilik kavramaları arasında sıkı bir ilişki kurulduğu görülmektedir. Girişimciyi yenilikleri ortaya çıkaran kişiler olarak görür.

Schumpeter’in Beş Yenilik Türü 1. Ürün yeniliği, piyasada daha önce var olmayan yeni ürünlerin

Schumpeter’in Beş Yenilik Türü 1. Ürün yeniliği, piyasada daha önce var olmayan yeni ürünlerin (mal ve hizmetlerin) ya da var olan ürünlerin yeni bir tipinin veya aynı ürünün daha niteliklisinin piyasaya sunulması. 2. Süreç veya yöntem yeniliği, emek ve sermayeden tasarruf sağlayan yeni bir üretim yönteminin geliştirilmesi. 3. Pazarlama yeniliği, yeni pazarların bulunması 4. Tedarik yeniliği, yeni bir hammadde veya yarı mamul madde kaynaklarının bulunması ya da oluşturulması. 5. Organizasyon yeniliği veya iş modeli yeniliği, bir endüstrideki firmaların yeniden organizasyonu.

Oslo Kılavuzundaki Dört Yenilik 1. Ürün yenilikleri, 2. Süreç yenilikleri, 3. Organizasyonel yenilikler ve

Oslo Kılavuzundaki Dört Yenilik 1. Ürün yenilikleri, 2. Süreç yenilikleri, 3. Organizasyonel yenilikler ve 4. Pazarlama yenilikleridir. Gerek Schumpeter gerekse de OECD'nin üzerinde durduğu yenilikler mikro ekonomik anlamda yeniliklerdir. Bu yenilikler, ayrıntılı olarak incelemekte fayda vardır.

Ürün Yenilikleri Hem tamamıyla yeni mal ve hizmet üretimi hem de mevcut ürünlerde yapılan

Ürün Yenilikleri Hem tamamıyla yeni mal ve hizmet üretimi hem de mevcut ürünlerde yapılan önemli değişikler "ürün yenilikleri” kapsamında değerlendirilirler. Bir başka ifade ile farklı ve yeni bir mal ve hizmetin geliştirilmesi ya da var olan ürünlerde değişiklik, farklılık ve yenilik yapılması ve bu ürünün pazara sunulması ürün anlamında yenilik olarak kabul edilmektedir. İnsan ihtiyaçlarını karşılayan somut varlıklar olan malların üretilmesi ve insanların kullanımına sunulması ile yine insanların ihtiyacını karşılayan ama soyut varlıklar olan hizmetler sektöründe yenilik önemli farklılıklar içermektedir. Hizmetin sunum ve dağıtım sistemindeki yenilik ve farklılık, hizmetin sunulmasında teknolojinin kullanılması bu alanda yenilik anlamına gelmektedir.

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 1. Bir ürün yeniliği, mevcut özellikleri veya öngörülen kullanımlarına göre yeni

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 1. Bir ürün yeniliği, mevcut özellikleri veya öngörülen kullanımlarına göre yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş bir mal veya hizmetin ortaya konulmasıdır. Bu; teknik özelliklerde, bileşenler ve malzemelerde, birleştirilmiş yazılımda, kullanıcıya kolaylığında diğer işlevsel özelliklerinde önemli derecede iyileştirmeleri içermektedir. 2. Ürün yenilikleri, yeni bilgi veya teknolojilerden yararlanabilir ya da mevcut bilgi ve teknolojilerin yeni kullanımlarına veya bunların bir kombinasyonuna dayanabilir. ‘Ürün’ terimi hem mal hem de hizmetleri kapsayacak şekilde kullanılmaktadır.

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 3. Yeni ürünler, özellikleri veya öngörülen kullanımları açısından, firma tarafından daha

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 3. Yeni ürünler, özellikleri veya öngörülen kullanımları açısından, firma tarafından daha önce üretilmiş ürünlerden önemli derecede farklılaşan mal ve hizmetlerdir. İlk mikroişlemciler ve dijital kameralar, yeni teknolojiler kullanılarak üretilen yeni ürünlerin örnekleri olmuştur. 4. Bir ürünün teknik özelliklerinde yalnızca küçük çaplı değişiklikler yaparak o ürün için yeni bir kullanım geliştirmek, bir ürün yeniliğidir. Buna bir örnek, daha önceden yalnızca astar üretiminde bir aracı madde olarak kullanılmış olan mevcut bir kimyasal kompozisyonu kullanarak yeni bir deterjanm piyasaya sürülmesidir.

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 5. Mevcut ürünlere yapılan önemli derecede iyileştirmeler, malzemelerde, bileşenlerde ve performansı

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 5. Mevcut ürünlere yapılan önemli derecede iyileştirmeler, malzemelerde, bileşenlerde ve performansı artıran diğer özelliklerdeki, değişiklikler yoluyla ortaya çıkmaktadır. Otomobillerde ABS frenleme, GPS (Küresel Konumlandırma Sistemi) dolaşım sistemleri ve diğer altsistem iyileştirmeleri, bir dizi entegre teknik alt-sistemden birine yapılan kısmi değişiklikler veya ilavelerden oluşan bir ürün yeniliğine örnektir. 6. Hizmetlerde ürün yenilikleri; sağlanma biçimlerinde yapılan önemli iyileştirmeleri (örneğin, verimlilik veya hız açısından), mevcut hizmetlere yeni fonksiyonlar veya özellikler ilave edilmesini veya tümüyle yeni hizmetlerin piyasaya sürülmesini içerebilir. Örnek olarak internet bankacılığı hizmeti.

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 7. Tasarım, ürün yeniliklerinin geliştirilmesi ve uygulanmasının tamamlayıcı bir parçasıdır. Ancak,

Ürün Yeniliklerinin Özellikleri 7. Tasarım, ürün yeniliklerinin geliştirilmesi ve uygulanmasının tamamlayıcı bir parçasıdır. Ancak, bir ürünün işlevsel özelliklerinde ya da öngörülen kullanımlarında önemli bir değişiklik getirmeyen tasarım değişiklikleri ürün yeniliği değildir. Bununla birlikte, bunlar aşağıda ele alındığı üzere pazarlama yenilikleri olabilir. Rutin sistem yükseltmeleri veya düzeni, mevsimsel değişiklikler de ürün yenilikleri değildir. 8. Bir süreç yeniliği yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir üretim veya teslimat yönteminin gerçekleştirilmesidir. Bu yenilik, teknikler, teçhizat ve/veya yazılımlarda önemli değişiklikleri içermektedir.

Süreç Yenilikleri Üretim ve teslim yöntemlerinde önemli değişikleri temsil etmektedir. Süreç, bir işin yerine

Süreç Yenilikleri Üretim ve teslim yöntemlerinde önemli değişikleri temsil etmektedir. Süreç, bir işin yerine getirilmesi için gerekli olan adımların ya da aşamaların tamamını ifade eder. Bu anlamda her iş bir süreçtir. Bir ürünü düşünmek, tasarlamak, üretmek, kalite kontrolünden paketlemeye, pazara ve tüketiciye ulaştırılmasına kadar her bir aşama sürecin parçalarını oluşturur. Bir ürünün gerek maliyetlerinin gerekse de üretim süresinin aşağı çekilmesi bu konuda yeni fikir geliştirilmesi bu anlamda birer yeniliktir.

Süreç Yeniliklerinin Özellikleri 1. Süreç yenilikleri, birim üretim veya teslimat maliyetlerini azaltmak, kaliteyi artırmak,

Süreç Yeniliklerinin Özellikleri 1. Süreç yenilikleri, birim üretim veya teslimat maliyetlerini azaltmak, kaliteyi artırmak, yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş ürünler üretmek veya teslim etmek üzere gerçekleştirilebilir. 2. Üretim yöntemleri, mal ve hizmet üretmek amacıyla kullanılan teknikleri, teçhizatı ve yazılımları kapsamaktadır. Yeni üretim yöntemlerine örnekler; bir üretim hattında yeni otomasyon teçhizatının uygulanması ya da ürün geliştirmek için bilgisayar destekli tasarım gerçekleştirilmesidir.

Süreç Yeniliklerinin Özellikleri 3. Teslimat yöntemleri, firmanın lojistiği ile ilgili olup, girdilerin bulunması, araç

Süreç Yeniliklerinin Özellikleri 3. Teslimat yöntemleri, firmanın lojistiği ile ilgili olup, girdilerin bulunması, araç gereçlerin firma içinde tahsisi veya nihai ürünlerin teslimi amacına yönelik teçhizat, yazılım ve teknikleri kapsamaktadır. Yeni bir teslimat yöntemine örnek, barkotlu malizleme sisteminin tanıtımıdır. 4. Süreç yenilikleri, hizmet yaratılması ve tedarikine ilişkin yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş yöntemleri içermektedir. Bunlar, hizmet odaklı firmalarda kullanılan teçhizat ve yazılımdaki veya hizmet sunmak üzere yararlanılan usul ve tekniklerdeki önemli değişiklikleri kapsayabilir.

Süreç Yeniliklerinin Özellikleri 5. Süreç yenilikleri, satın alma, muhasebe, hesaplama ve bakım gibi yardımcı

Süreç Yeniliklerinin Özellikleri 5. Süreç yenilikleri, satın alma, muhasebe, hesaplama ve bakım gibi yardımcı destek faaliyetlerindeki yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş yazılım, teçhizat ve teknikleri de kapsamaktadır. Yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş bilgi ve iletişim teknolojisi (BİT) uygulanması da, bir yardımcı destek faaliyetinin verimliliğini ve/veya kalitesini iyileştirmeyi öngörmesi durumunda bir süreç yeniliğidir.