Yatrm Tevik Sistemi Dr Mehmet Yurdal AHN Tevik

Yatırım Teşvik Sistemi Dr. Mehmet Yurdal ŞAHİN Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü Genel Müdür V. OCAK 2020 1

SUNUM PLANI 1. Yatırım Teşvik Sistemi - Amaç ve Mevzuat - Teşvik Uygulamaları - İstatistikler - Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler 2. Proje Bazlı Destek Sistemi 3. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı 4. Cazibe Merkezleri Programı 2

YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ 3

Ø Tüm ülkelerce değişik amaçlarla uygulanan ve temelde ülkedeki ekonomik ve sosyal sorunların giderilmesini hedef alan devlet yardımları, kamunun piyasa mekanizmasına müdahale araçlarının en önemlilerinden biridir. Ø Uygulama amacı, kullanılan enstrümanlar ve yöntem bakımından gelişmelere göre hızla adapte edilebilen dinamik bir müdahale aracı olması, devlet yardımlarını ekonomik ve sosyal sorunların çözümünde önemli bir konuma getirmiştir 4

Ø Ülkemizde, 1913 yılından beri sistemli bir şekilde uygulanan teşvik tedbirleri, ekonomik gelişmelere paralel olarak büyük değişikliklere uğramıştır. Bu dönem içinde ekonomik, sosyal ve siyasi yönde yaşanan değişimlerin kamu politikalarını büyük ölçüde etkilemesi sonucunda, teşvik uygulamaları hem içerik hem de şekil olarak büyük değişime uğramıştır. 5

YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar Proje Bazlı Teşvik Sistemi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı Cazibe Merkezleri Programı 6

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR 7

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Yatırım Teşvik Mevzuatı Ø Yatırımlar, Karar ve bu Kararın uygulanmasına ilişkin tebliğ hükümleri çerçevesinde desteklenmektedir. § 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” (19. 06. 2012 tarihli Resmi Gazete) § 2012/1 Sayılı Uygulama Tebliği (20. 06. 2012 tarihli Resmi Gazete) Ø Söz konusu mevzuatta, ilgili Kamu Kuruluşları ve STK’ların talepleri doğrultusunda bugüne kadar 24 adet Karar ve 11 adet Tebliğ değişikliği gerçekleştirilmiş olup, bu değişiklikler ile yatırımcı lehine yeni uygulamalar başlatılmıştır. § https: //tuys. sanayi. gov. tr 8

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMASI ÖNCELİKLİ YATIRIM KONULARI İller arasındaki gelişmişlik farkını azaltmayı ve illerin üretim ve ihracat potansiyellerini artırmayı hedefler. Belirli yatırım konularının 5. Bölge destekleri ile desteklenmesi hedeflenmektedir. STRATEJİK YATIRIMLAR Cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak katma değeri yüksek yatırımlar desteklenmektedir. GENEL TEŞVİK UYGULAMASI Teşvik edilmeyecek yatırım konuları dışında kalan tüm yatırımları kapsamaktadır. 9

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Genel Teşvik Uygulaması Bölgesel Teşvik Uygulaması ve Öncelikli Yatırımlar Stratejik Yatırımların Teşviki KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Faiz veya Kâr Payı Desteği KDV İadesi Destek Unsurları Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilen Yatırımlar İçin Sigorta Primi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği 10

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Destek Unsurları KDV İstisnası Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır Gümrük Vergisi Muafiyeti Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır. Vergi İndirimi Gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanmasıdır. Faiz Desteği Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmının karşılanmasıdır. 11

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Destek Unsurları Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş yatırımlar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Sigorta Primi Desteği (Sadece 6. Bölge) Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır Gelir Vergisi Stopajı Desteği (Sadece 6. Bölge) Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken gelir vergisi stopajının asgari ücrete tekabül eden kısmının terkin edilmesidir. KDV İadesi Sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında ve imalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu: 15 -37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV’nin iade edilmesidir. 12

Kararda Yer Almayan Diğer Destek Unsurları Damga Vergisinden İstisna Edilen Kağıtlar Harçlar Kanunu Kapsamındaki İstisnalar Emlak Vergisi Kanunu Kapsamındaki İstisnalar • Yatırım mallarına ilişkin olarak bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlara • Yatırıma yönelik gayri maddi hakların kiralanması ve satın alınmasına ilişkin düzenlenen kağıtlara • Sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kağıtlara, • Danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kağıtlara Damga vergisi istisnası sağlanmış ve Harçlar Kanununda yazılı harçlardan müstesna tutulmuştur. • İnşa edilen binalar için, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren beş yıl süre ile • İktisap olunan veya tahsis edilen araziler için, yatırım teşvik belgesi süresince geçici emlak vergisi muafiyeti sağlanmıştır. Binalara yönelik geçici emlak vergisi muafiyetinden faydalanabilmek için; • Bina inşaatının Yatırım Teşvik Belgesinin tamamlama vizesinin yapılacağı tarihten önce sona ermiş olması, • Yeni inşa edilen binaya ilişkin olarak 1319 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi gereği verilecek olan emlak vergisi (bina) bildirimiyle birlikte Yatırım Teşvik Belgesinin bir örneğinin de ilgili belediyeye verilmesi, • 1/1/2017 tarihi itibariyle yatırım süresinin devam etmesi, Arazilere yönelik geçici emlak vergisi muafiyetinden faydalanabilmek için; • Yatırım Teşvik Belgesinin tamamlama vizesinin yapılacağı tarihten önce arazinin iktisap olunması ve tahsis edilmesi, • Arazinin Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yapılan yatırımlar için iktisap olunduğunun veya tahsis edildiğinin, Yatırım Teşvik Belgesinin bir örneğiyle birlikte ilgili belediyeye bütçe yılı içerisinde bildirilmesi, • 1/1/2017 tarihi itibariyle yatırım süresinin devam etmesi, gerekmektedir. 13

Kararda Yer Almayan Diğer Destek Unsurları • İnşa edilen binalara (ilave ve tadiller dahil) bina inşaat harcı istisnası getirilmiştir. İmar ile ilgili harçlara ilişkin getirilen istisnalar: Belediye Gelirleri Kanunu Kapsamındaki İstisnalar • • • Parselasyon harcı. İfraz ve tevhit harcı. Plan ve proje tasdik harcı. Zemin açma izni ve toprak hafriyatı harcı. Yapı kullanma izni harcı. Bu istisnalardan faydalanabilmek için; • Yapı ve tesislere ilişkin izin, karar veya işlemin Yatırım Teşvik Belgesinin tamamlama vizesinin yapılacağı tarihten önce alınması veya yapılması, • Bu kapsamda inşa edilecek yapı ve tesislere ilişkin izin, karar veya işlem aşamasında Yatırım Teşvik Belgesinin bir örneğinin ilgili belediyeye verilmesi, gerekmektedir. 14

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Asgari Yatırım Tutarı Genel Teşvik Uygulaması • I. ve II. Bölgelerde 1 Milyon TL • III. , IV. , V. ve VI. Bölgelerde 500 Bin TL’dir. Stratejik Yatırımlar • Asgari sabit yatırım tutarı 50 Milyon TL’dir. Bölgesel Teşvik Uygulamaları ve Öncelikli Yatırımlar • Asgari 500. 000 TL’den başlamak üzere desteklenen her bir sektör ve her bir il için ayrı belirlenmiştir. 15

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR BÖLGESEL TEŞVİK UYGULAMASI 16

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR SEGE 2011 – 6 BÖLGE 17

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Bölgesel Teşvik Uygulaması Destekleri KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Yatırıma OSB ve EB Dışı Vergi Katkı Oranı İndirimi OSB ve EB İçi (%) OSB ve EB Dışı Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği OSB ve EB İçi Yatırım Yeri Tahsisi İç Kredi Faiz veya Kâr Payı Döviz / Dövize Endeksli Kredi Desteği Azami Tutar Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği BÖLGELER I II IV V VI P P 15 P P 20 P P 25 P P 30 P P 40 P P 50 20 25 30 40 50 55 2 yıl 3 yıl P 3 yıl 5 yıl P 5 yıl 6 yıl P 3 Puan 6 yıl 7 yıl P 4 Puan 7 yıl 10 yıl P 5 Puan 10 yıl 12 yıl P 7 Puan - - 1 Puan 2 Puan 1 Milyon TL 1, 2 Milyon TL 1, 4 Milyon TL 1, 8 Milyon TL - - - 10 yıl *İmalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu: 15 -37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı tüm bölgelerde %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanır. 18

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR ASGARİ ÜCRET VE YASAL KESİNTİLER (01. 2020 -31. 12. 2020 Dönemi) Normal Uygulama Brüt Ücret Sigorta Primi İşçi Payı İşsizlik Sigortası Primi İşçi Payı Gelir Vergisi Stopajı (220, 73 TL A. G. İ. dahil) Damga Vergisi Kesintiler Toplamı Net Ücret İndirilecek Tutar 2. 943, 00 TL - 412. 02 TL 412, 02 TL 29, 43 TL - 375, 24 TL 22, 34 TL - 618, 30 TL - 2. 324, 70 TL - ASGARi ÜCRET VE YASAL KESİNTİLER (01. 2020 -31. 12. 2020 Dönemi) Sigorta Primi İşveren Payı (% 20. 5) İşsizlik Sigortası Primi İşveren Payı (% 2) İŞVEREN YÜKÜ 603, 32 TL 58, 86 TL 3. 605, 18 TL 1. 390, 58 TL 19

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR KAYSERİ İLİ İÇİN BÖLGESEL DESTEKLERDEN FAYDALANABİLECEK SEKTÖRLER VE ASGARİ YATIRIM TUTARLARI VEYA KAPASİTELERİ Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler Entegre damızlık hayvancılık yatırımları dahil olmak üzere entegre hayvancılık yatırımları (dipnot 5'te belirtilen asgari kapasite şartlarına uymayan yatırımlar hariç) Su ürünleri yetiştiriciliği (balık yavrusu ve yumurtası üretimi dahil) Gıda ürünleri ve içecek imalatı (dip not 6'da belirtilen yatırım konuları hariç) Tekstil ürünleri imalatı (dip not 8'de belirtilen şartları sağlamayan iplik ve dokuma yatırımları hariç) Giyim eşyası imalatı Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç), hasır ve buna benzer örülerek yapılan maddelerin imalatı Kağıt ve kağıt ürünleri imalatı Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı Metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (fırınlanmış kilden, kiremit, biriket, tuğla ve inşaat malzemeleri, çimento, inşaat amaçlı beton ürünleri, hazır beton, harç, çok katlı yalıtım camları hariç) Asgari Kapasite veya Yatırım Tutarı 1 Milyon TL 2 Milyon TL Tekstilin aprelenmesi konusunda komple yeni yatırım için 10 Milyon TL, tevsi yatırım için 5 Milyon TL ve diğer yatırım cinsleri için 2 Milyon TL Apreleme yatırımları haricindeki diğer yatırım konularında 2 milyon TL 2 Milyon TL 3 Milyon TL 10 Milyon TL 1 Milyon TL 3 Milyon TL Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, metal döküm sanayi 3 Milyon TL Metal eşya Makine ve teçhizat imalatı Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı Elektrikli makine ve cihazları imalatı Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı Tıbbi aletler hassas ve optik aletler imalatı 3 Milyon TL 1 Milyon TL 1 Milyon TL Motorlu kara taşıtlarında yatırım tutarı 50 Milyon TL; motorlu kara taşıtları yan sanayinde yatırım tutarı 3 Milyon TL Motorlu kara taşıtı ve yan sanayi Mobilya imalatı (sadece plastikten imal edilenler hariç), müzik aletleri imalatı, spor malzemeleri imalatı, oyun ve oyuncak imalatı, kalem imalatı ile çocuk arabaları ve pusetler ile bunların aksam ve parçaları imalatı Oteller Öğrenci yurtları Soğuk hava deposu hizmetleri Lisanslı depoculuk Eğitim hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleri dahil, yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) Hastane yatırımı, huzurevi 3 Milyon TL 3 yıldız ve üzeri 100 öğrenci 1. 000 metrekare 2 Milyon TL 1 Milyon TL Hastane: 1 Milyon TL Huzurevi: : 100 kişi Akıllı çok fonksiyonlu teknik tekstil 1 Milyon TL Atık geri kazanım veya bertaraf tesisler 1 Milyon TL Seracılık 20 dekar 20

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR ÖNCELİKLİ YATIRIM KONULARI 21

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Öncelikli Yatırım Konuları q Madencilik ve maden arama yatırımları q Demiryolu, denizyolu veya havayolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar q Test merkezleri, rüzgar tüneli ve benzeri nitelikteki yatırımlar (otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik) q Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde veya termal turizm konusunda bölgesel desteklerden yararlanabilecek nitelikteki turizm konaklama yatırımları q Kreş ve gündüz bakımevleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları ile asgari 20 milyon TL tutarındaki hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları q Asgari 50. 000 m 2 kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları q Savunma alanındaki yatırımlar q Direk soğutmalı slab döküm ve sıcak haddeleme yöntemi ile alüminyum yassı mamul üretimi yatırımları 22

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Öncelikli Yatırım Konuları q Motorlu kara taşıtları ana sanayinde gerçekleştirilecek asgari 300 Milyon TL tutarındaki yatırımlar ve asgari 75 Milyon TL tutarındaki motor yatırımları ile asgari 20 Milyon TL tutarındaki motor aksamları, aktarma organları/aksamları ve otomotiv elektroniğine yönelik yatırımlar. q Maden Kanunu’nun 2. Maddesinin 4 -b grubunda yer alan madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları. q Asgari 50 Milyon TL tutarındaki, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) yatırımları ve yer altı doğalgaz depolama yatırımları q Bir tesisteki atık ısıdan geri kazanım yolu ile elektrik üretimine yönelik yatırımlar (doğalgaza dayalı elektrik üretim tesisleri hariç) q Mevcut imalat sanayi tesislerinde gerçekleştirilecek enerji verimliliğine yönelik yatırımlar q Karbon elyaf üretimine veya karbon elyaf üretimi ile birlikte olmak kaydıyla karbon elyaftan mamul kompozit malzeme üretimine yönelik yatırımlar 23

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Öncelikli Yatırım Konuları q OECD teknoloji yoğunluk tanımına göre yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar q Yenilenebilir enerji üretimine yönelik türbin ve jeneratör imalatı ile rüzgar türbini kanadı imalatı yatırımları q AR-GE projeleri neticesinde elde edilen ürünlerin üretilmesine yönelik yatırımlar q Lisanslı Depoculuk Yatırımları q Nükleer Enerji Santrali Yatırımları q Belirli nitelikteki laboratuvar yatırımları. q Belirli nitelikteki otomasyona dayalı sera ve entegre büyükbaş hayvancılık yatırımları q Asgari 5 milyon TL tutarındaki atık geri kazanım yatırımları ve/veya asgari 5 milyon TL tutarındaki bertaraf tesisi yatırımları q Sağlık turizmi kapsamında yaşlı ve/veya engelli bakım köyleri ve esenlik tesisi yatırımları q Asgari 500 milyon TL tutarındaki orta-yüksek teknolojili yatırımlar 24

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Öncelikli Yatırım Destekleri BÖLGELER I – III – IV V VI KDV İstisnası P P P Gümrük Vergisi Muafiyeti P P P 40 40 50 55 OSB ve EB Dışı 7 yıl 10 yıl OSB ve EB İçi 7 yıl 10 yıl 12 yıl P P P 5 Puan 7 Puan 2 Puan 1, 4 Milyon TL 1, 8 Milyon TL Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği - - 10 yıl Gelir Vergisi Stopajı Desteği - - 10 yıl Vergi İndirimi Yatırıma Katkı OSB ve EB Dışı Oranı (%) OSB ve EB İçi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Faiz veya İç Kredi Kâr Payı Döviz / Dövize Endeksli Kredi Desteği Azami Tutar *İmalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu: 15 -37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2021 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı tüm bölgelerde %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanır. 25

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR STRATEJİK YATIRIMLAR 26

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Stratejik Yatırım Değerlendirme Kriterleri Sabit yatırım tutarının 50 Milyon Türk Lirasının üzerinde olması • Münhasıran bu yatırımların enerji ihtiyacını karşılamak üzere gerçekleştirilecek doğalgaza dayalı olmayan enerji yatırımlarının, tesis kurulu gücü ile orantılanacak kısmı dâhil Yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması. Belge konusu yatırımla sağlanacak katma değerin asgari yüzde kırk olması • Rafineri ve petrokimya yatırımlarında aranmaz Yatırım konusu ürünle ilgili olarak son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının 50 Milyon ABD Dolarının üzerinde olması • Yurt içinde üretimi olmayan ürünlerin üretimine yönelik yatırımlarda aranmaz. 27

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Stratejik Yatırım Destekleri KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi Yatırıma Katkı OSB ve EB Dışı İndirimi Oranı (%) OSB ve EB İçi OSB ve EB Dışı Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği OSB ve EB İçi Yatırım Yeri Tahsisi Faiz veya İç Kredi Kâr Payı Döviz / Dövize Endeksli Kredi Desteği Azami Tutar Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği KDV İadesi BÖLGELER I – III – IV - V VI P P 50 50 7 yıl P P 50 50 10 yıl P 5 Puan 2 Puan 50 Milyon TL - P 5 Puan 2 Puan 50 Milyon TL 10 yıl P P *İmalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu: 15 -37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı tüm bölgelerde %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanır. 28

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR GENEL TEŞVİK UYGULAMASI 29

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Genel Teşvik Uygulaması Bölge ayrımı yapılmaksızın; Ø Teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile diğer teşvik uygulamaları kapsamında yer almayan ve Ø asgari sabit yatırım tutarı şartını sağlayan yatırımlardır. DESTEKLER: Ø KDV İstisnası Ø Gümrük Vergisi Muafiyeti Ø Gelir Vergisi Stopajı Desteği (6. Bölge) 30

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR KULLANILMIŞ KOMPLE TESİS/MAKİNE VE TEÇHİZAT İTHALİ ØKullanılmış komple tesis, proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda teşvik belgesi kapsamında ithal edilebilmekte ve belirli destek unsurlarından yararlanabilmektedir. Øİthalat mevzuatı uyarınca ithali mümkün olan veya ithaline izin verilen makine ve teçhizatlar teşvik belgesi kapsamında ithal edilerek belirli destek unsurlarından yararlanabilmektedir. 31

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR YATIRIMLARI DESTEKLEYEN DİĞER KURUMLAR Ø Hazine ve Maliye Bakanlığı Ø Strateji ve Bütçe Başkanlığı Ø Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (Ar-Ge Teşv. GM. ve Kalkınma Ajansları GM) Ø Ticaret Bakanlığı Ø Tarım ve Orman Bakanlığı Ø KOSGEB Ø TÜBİTAK Ø Ziraat Bankası 32

İSTATİSTİKLER 33

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Belge Düzenleme Yılı Belge Adedi Değişim (%) Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) Değişim (%) İstihdam Değişim (%) 2012 (20 Haziran itibariyle) 2. 149 52. 027 105. 790 2013 4. 480 95. 038 189. 905 2014 3. 752 -16% 69. 283 -27% 153. 438 -19% 2015 4. 407 17% 102. 354 48% 144. 032 -6% 2016 5. 032 14% 90. 172 -12% 133. 548 -7% 2017 7. 387 47% 183. 763 104% 227. 852 71% 2018 5. 889 -20% 164. 929 -10% 252. 385 11% 2019 5. 688 -%3 136, 2 -%17 211. 968 -%16 Genel Toplam 38. 784 893. 766 1. 418. 968 34

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR 20. 06. 2012 – 31. 12. 2019 Tarihleri Arasında Kayseri İli İçin Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri YIL Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam Tamamlanan Yatırımlar 2012 41 290 1. 559 32 2013 84 1. 868 4. 235 51 2014 85 582 1. 498 64 2015 136 1. 491 1. 538 82 2016 135 727 960 82 2017 89 1. 144 1. 624 12 2018 67 2. 739 2. 969 2 2019 62 1. 257 2. 653 2 TOPLAM 699 10. 098 17. 036 327 35

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Bölgesi Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) Belge Adedi İstihdam Destek Sınıfı 1. Bölge 14. 362 421. 919 575. 738 2. Bölge 7. 028 169. 222 221. 078 Bölgesel 3. Bölge 5. 819 194. 367 166. 768 Büyük Ölçekli 4. Bölge 4. 754 76. 295 141. 702 Genel 5. Bölge 3. 794 48. 728 132. 598 6. Bölge 4. 732 42. 938 277. 612 Muhtelif Bölge 130 55. 602 6. 128 Genel Toplam 40. 619 1. 009. 071 1. 521. 624 Sektörü ENERJİ Belge Adedi Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) İstihdam 6. 563 273. 879 31. 662 HİZMETLER 10. 129 279. 326 588. 298 İMALAT 21. 101 408. 282 829. 732 MADENCİLİK 1. 328 36. 421 40. 584 TARIM 1. 498 11. 163 31. 348 40. 619 1. 009. 071 1. 521. 624 Genel Toplam Yatırımın Cinsi Tevsi Komple Yeni Diğer Genel Toplam İstihdam 12. 166 210. 465 622. 026 104 88. 939 37. 303 17. 646 290. 654 262. 004 61 174. 718 25. 459 5. 482 158. 922 318. 501 40. 619 1. 009. 071 1. 521. 624 Stratejik Yatırımlar Öncelikli Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) Belge Adedi Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) İstihdam 10. 560 249. 319 345. 708 26. 695 651. 137 1. 126. 857 3. 364 108. 614 49. 059 40. 619 1. 009. 071 1. 521. 624 36

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Belge Adedi Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) İstihdam ENERJİ 254 1. 640 467 HİZMETLER 106 1. 970 6. 019 Büyük Ölçekli İMALAT 303 5. 549 9. 414 Genel MADENCİLİK 22 880 841 TARIM 14 59 295 699 10. 098 17. 036 Sektörü Genel Toplam Yatırımın Cinsi Tevsi Komple Yeni Diğer Genel Toplam Belge Adedi Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) İstihdam 216 3. 797 8. 396 1 51 50 410 2. 772 3. 140 Stratejik Yatırımlar 5 1. 718 1. 275 Öncelikli 67 1. 760 4. 175 699 10. 098 17. 036 Destek Sınıfı Bölgesel Genel Toplam Belge Adedi Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL) İstihdam 184 2. 219 4. 841 466 7. 206 11. 455 49 673 740 699 10. 098 17. 036 37

SON DÖNEMDE YAPILAN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER 38

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler ETUYS SİSTEMİ ve YETKİLENDİRME Ø E-TUYS Sistemi 2 Temmuz 2018 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır. Ø İşlemler firmanın yetkilendireceği bir veya birkaç kişi tarafından eimza ile tamamen elektronik olarak yürütülmektedir. 39

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler Orta – Yüksek Teknolojili Yatırımlara 1. , 2. ve 3. Bölgede 4. Bölgeye sağlanan bölgesel desteklerin sağlanması. YÜKSEK TEKNOLOJİLİ YATIRIM KONULARI ORTA YÜKSEK TEKNOLOJİLİ YATIRIM KONULARI Eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünlerin imalatı Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı Makine ve teçhizat imalatı Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı Elektrikli makine ve cihazların imalatı Tıbbi aletler; hassas ve optik aletler ile saat imalatı Motorlu kara taşıtları ana ve yan sanayi Hava ve uzay taşıtları imalatı Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ile vagonlarının imalatı Motosiklet imalatı Sakat taşıyıcıları imalatı 5. BÖLGEYE SAĞLANAN BÖLGESEL DESTEKLER SAĞLANIR 40

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler FAİZ DESTEĞİ Ø Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yapılacak yatırımlarda proje bazında sağlanacak faiz desteği tutarları 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde sırasıyla bir milyon, bir milyon iki yüz bin, bir milyon dört yüz bin ve bir milyon sekiz yüz bin Türk Lirasına çıkarılmıştır. 41

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler Ø İmalat sanayine yönelik (US 97 Kodu: 15 -37) yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2021 -22 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için ilave destek sağlanması: Ø Bina-inşaat harcamalarında KDV iadesi sağlanmaktadır, Ø Bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik teşvik uygulamaları kapsamında vergi indirimi desteğinde uygulanacak yatırıma katkı oranları her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirimi tüm bölgelerde yüz oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranı yüzde yüz olmak üzere uygulanmaktadır. 42

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler Öncelikli Yatırım Konuları Arasına Eklenen Yatırımlar Ø Lisanslı depoculuk yatırımları, Ø Nükleer enerji santrali yatırımları, Ø Araştırma ve referans laboratuvarı, tüketici güvenliği ve enfeksiyon hastalıkları referans laboratuvarı, ilaç ve tıbbi cihaz analiz ve kontrol laboratuvarı ile deney hayvanları üretim test ve araştırma merkezi birimlerinin yer aldığı laboratuvar kompleksi yatırımları, Ø Asgari 5 milyon TL tutarındaki 25 dekar ve üzeri yurtiçinde üretilen sera teknolojilerini de ihtiva eden otomasyona dayalı (bilgisayar kontrollü iklimlendirme, sulama, gübreleme ve ilaçlama sistemi ihtiva eden) sera yatırımları, Ø Asgari 5. 000 büyükbaş kapasiteli süt yönlü entegre hayvancılık yatırımları ile komple yeni veya tevsi niteliğindeki asgari 10. 000 büyükbaş kapasiteli et yönlü entegre hayvancılık yatırımları, Ø Asgari 5 milyon TL tutarındaki atık geri kazanım yatırımları ve/veya asgari 5 milyon TL tutarındaki bertaraf tesisi yatırımları, Ø Asgari 5 milyon TL tutarındaki 100 kişi ve üzeri kapasiteli yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri ve esenlik tesisi (wellness) yatırımları, Ø Orta- Yüksek Teknolojili yatırımlar kapsamında gerçekleştirilecek asgari 500 milyon TL tutarındaki yatırımlar. 43

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler Tekstil ve Dokuma Yatırımları Ø Dokuma yatırımlarında kapasite artırıcı mahiyetteki yatırımlar 5 milyon TL’nin üzerinde olması şartıyla sadece genel teşvik sisteminden ve modernizasyon cinsindeki yatırımlar bölgesel desteklerden yararlanmakta iken yapılan düzenleme ile yatırım cinsi farkı olmaksızın gerçekleştirilecek dokuma yatırımlarının İstanbul ili hariç olmak üzere, Kararda belirtilen asgari yatırım tutarının karşılanması şartıyla (1 inci ve 2 nci bölgelerde asgari 2 milyon TL, 3 üncü, 4 üncü ve 5 inci bölgelerde asgari 1 milyon TL ve 6 ncı bölgede asgari 500 bin TL) bölgesel olarak desteklenmesi sağlanmaktadır. Ayrıca, genel teşvik sisteminden yararlanmak için aranan asgari yatırım tutarları düşürülmüştür. Ø Tekstil ürünleri imalatı yatırımlarında aranan asgari yatırım tutarları revize edilmiştir. Tekstilin aprelenmesi konusunda komple yeni yatırımlar için 10 Milyon TL, tevsi yatırımlar için 5 Milyon TL ve diğer yatırım cinsleri için 2 Milyon TL; apreleme yatırımları haricindeki diğer yatırım konularında ise 2 milyon TL yatırım gerçekleştirilmesi durumunda söz konusu yatırımlar bölgesel teşvik sistemi kapsamında desteklenebilmektedir. 44

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR Son Dönemde Yapılan Önemli Değişiklikler Süre Uzatımı ve Tamamlama Vizesi Ø Belgede kayıtlı orijinal sürede yatırımını tamamlayamayan yatırımcılara, Bakanlığımıza müracaat etmeden belgede kayıtlı sürenin yarısı kadar daha otomatik olarak uzatılması sağlanmıştır. Ø Genel teşvik sisteminden düzenlenen enerji yatırımlarının tamamlama vizesi işlemlerinin geçici kabul belgesi ve asgari sabit yatırım tutarının gerçekleştirildiğine dair hazırlanacak YMM raporuyla yapılması imkanı getirilmiştir. 45

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ 46

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ Proje Bazlı Teşvik Sisteminin Amacı q Ülkemizin mevcut durumda veya gelecekte ortaya çıkabilecek kritik ihtiyaçlarını karşılayabilecek, q Arz güvenliğini sağlayabilecek, q Dışa bağımlılığı azaltabilecek, q Teknolojik dönüşümü gerçekleştirecek, q Yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek 500 Milyon TL üzerindeki yatırım projelerinin proje bazlı olarak özel destek mekanizmaları ile desteklenmesidir. 47

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ Proje Bazlı Teşvik Sistemi Mevzuatı Ø Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında yatırımlar, Kanun ve Karar hükümleri çerçevesinde desteklenmektedir. § 20/8/2016 tarihli ve 6745 sayılı Kanun (07. 09. 2016 tarihli Resmi Gazete) § 2016/9495 sayılı “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” (26. 11. 2016 tarihli Resmi Gazete) 48

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ Vergisel Destekler İstihdam Destekleri Finansman Destekleri KDV İstisnası Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Enerji Desteği Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi veya İstisnası KDV İadesi Gelir Vergisi Stopajı Desteği Yatırım Yeri İle İlgili Destekler Diğer Destekler Altyapı Desteği İzin, Tahsis, Ruhsat, Lisans ve Tescil Kolaylığı Yatırım Yeri Tahsisi Kamu Alım Garantisi Faiz veya Kâr Payı Desteği Hibe Desteği Nitelikli Personel Desteği Sermaye Katkısı 49

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ Muhtemel Yatırım Konuları n Yenilenebilir enerji üretim teknolojileri n Cevhere dayalı entegre metalürji tesisleri n Petrokimya n Sağlık teknolojileri (Tıbbi cihaz, ilaç v. b. ) n Ulaştırma teknolojileri, Tarım Teknolojileri n Savunma sistemleri, uzay ve havacılık teknolojileri n Biyoteknoloji, nanoteknoloji, bilişim ve haberleşme teknolojileri, vb. Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 50 50

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ Müracaat Toplama Çağrı Usulü Müracaat Stratejik hedeflerimiz çerçevesinde belirlenecek yatırım konuları için çağrı usulü ile yatırım projelerinin toplanması öngörülmektedir. Çağrı neticesinde toplanan projelerden, çağrıda belirlenen kriterleri sağlayanların değerlendirme sürecine alınması destek kapsamına alınacak proje/projelerin belirlenmesi planlanmaktadır. Davet Usulü Konusunda yetkin firmaların belirli bir yatırım için projelerini sunmak üzere davet edilmesi öngörülmektedir. 51

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ Süreç Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca müracaatların davet veya duyuru usulü ile toplanması Müracaatların Bakanlık tarafından değerlendirilerek desteklenecek projelerin ve sağlanacak destek unsurlarının belirlenmesi Desteklenmesine karar verilen her bir proje için Destek Kararı niteliğindeki Cumhurbaşkanı Kararı alınması Destek Kararı alınan projeler için Bakanlık tarafından teşvik belgesi düzenlenmesi 52

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ SAKARYA İSTANBUL Muhtelif Kateter, İlaçlı Stent ve Kalp Kapakçığı üretimi 1. 744 Milyon TL YALOVA Karbon elyaf ve ara ürünlerinin üretimi Alüminyum Yassı Mamul Üretimi 3. 716 Milyon TL Tekerlekli Muhtelif Zırhlı Araçlar 440 Milyon TL Paletli Zırhlı Araçlar 1. 024 Milyon TL Raylı Sistem Araçları 572 Milyon TL Dizel Motor 585 Milyon TL 2. 035 Milyon TL Toplam: 55. 006 Milyon TL BİNGÖL Entegre Teknik Büyükbaş Hayvancılık ANKARA Milli Muharip Uçak 5. 660 Milyon TL Güneş Paneli Üretimi 1. 991 Milyon TL Rüzgar Tüneli Tesisi 1. 427 Milyon TL 734 Milyon TL BURSA Hibrit Motor Üretimi 520 Milyon TL Yeni Nesil Yüksek Basınçlı Benzinli Enjektör 1. 240 Milyon TL Yüksek Alaşımlı Dövme Çelik Ürünleri Üretimi 852 Milyon TL Elektrikli Otomobil Üretimi 22 Milyar TL Üre Gübresi Üretimi 1. 500 Milyon TL KAYSERİ Çinko külçe 1. 101 Milyon TL MARDİN Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi ADANA Petrokimya Üretim Tesisi 1. 509 Milyon TL 2. 884 Milyon TL KAHRAMANMARAŞ Ham Petrol İşleme Rafinerisi 3. 472 Milyon TL 53

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI 54

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI q Bu program, dış ticaret verileri, talep gelişimi, rekabet yoğunluğu gibi çeşitli kriterler dikkate alınarak, orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerdeki ürünlerin ve bu sektörlerin gelişimi için kritik ürünlerin «Öncelikli Ürün Listesi» ile belirlenmesi ve bu ürünlerin Ar-Ge, yatırım ve üretim süreçlerinin bütüncül bir yaklaşımla desteklenmesine yönelik bir destek programıdır. q Program kapsamındaki başvurular Program Değerlendirme Komitesi’nce değerlendirilerek destek kararı alınır. q Program, Bakanlık tarafından belirlenecek çağrı planları dahilinde yürütülür. Programa yapılan başvurular, Program Değerlendirme Komitesi tarafından belirli kriterler dikkate alınarak değerlendirme ve önceliklendirmeye tabi tutulur. q Destek çeşidi, oran ve süreleri Komite tarafından belirlenir. 55

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI PROJE DEĞERLENDİRME KOMİTESİ KARARI Stratejik Yatırım Öncelikli Ürün Listesindeki ürünlerin üretimine yönelik yatırımlardan uygun görülenler «Stratejik Yatırım» koşulları aranmaksızın destek kapsamına alınabilir. TÜBİTAK Proje Bazlı Teşvik Yatırım tutarı 50 Milyon TL ve 500 Milyon TL arasında olup, öncelikli ürün listesindeki ürünlerin üretimine yönelik yatırımlardan uygun görülenler Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamına alınabilir. Bu kapsamda desteklenmesi uygun görülen projeler Bakanlık tarafından Cumhurbaşkanına sunulur ve desteklenmesine karar verilenler için Destek Kararı yayımlanır. KOSGEB Komite tarafından desteklenmesine karar verilen yatırımlar, TÜBİTAK ve/veya KOSGEB tarafından da doğrudan desteklenebilir. 56

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI ÖNCELİKLİ ÜRÜN LİSTESİ Makine Sektörüne İlişkin Öncelikli Ürün Listesi 841869 Isı pompaları; diğer soğutucu-dondurucu tertibat olanlar 841950 Isı değiştiriciler (eşanjörler) 841960 Hava/diğer gazları sıvılaştırmaya mahsus makineler 842123 İçten yanmalı motorlar için yağ-yakıt filtreleri Diğer amaçlar için motorlar-dizel, yarı dizel 842129 Diğer sıvı filtre/arıtma cihazları Doğrusal hareketli (silindirler) pnömatik güç motorları 842139 Diğer motorlar için hava filtreleri 842199 Filtre, arıtma cihazlarının aksam, parçaları Diğer santrifüjlü pompalar 842230 Şişe, kutu ve benzeri doldurma, kapsülleme, içecekleri gazlandırma makineleri Vakum pompaları 842710 Elektrik motorlu, kendinden hareketli forklift ve diğer yük arabalar 842720 Kendinden hareketli diğer forklift-yük arabaları 842810 Asansörler, skipli yük kaldırıcıları 842833 Sürekli hareketli bantlı tip elevatör-konveyörler Diğer amaçlar için kullanılan kompresör, vantilatör, aspiratör 842952 Kulesi 360 derece dönebilen yükleyiciler Klima cihazlarının aksam-parçaları 844110 Kâğıt/karton kesme makineleri HS 6 Kodu HS 6 Tanımı 731511 840721 840890 841231 841330 841370 841410 841430 841459 841480 841590 Demir/çelikten makaralı zincirler Deniz taşıtları için kıvılcım ateşlemeli motorlar-dıştan takmalı İçten yanmalı pistonlu motorlar yakıt, yağ/soğutma pompaları Soğutma cihazlarında kullanılan kompresörler Diğer vantilatörler-aspiratörler 57

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI ÖNCELİKLİ ÜRÜN LİSTESİ Makine Sektörüne İlişkin Öncelikli Ürün Listesi 844140 Kâğıt hamuru, kâğıt/kartondan kalıpla eşya imaline mahsus makineler 847710 Kauçuk/plastik enjeksiyon makinaları 844180 Kâğıt hamuru, kâğıt, karton işleyen diğer makine ve cihazlar 847720 Kauçuk/plastik için ekstrüzyon makineleri 844316 Fleksografik baskı yapan makinalar 847790 Kauçuk/plastik eşya imal makinelerinin aksam-parçaları 844520 Dokumaya elverişli lifleri eğirmeye mahsus makineler 847950 Sınai robotlar 847981 Metal işleyen makineler (elektrik tel bobin halinde sarmaya mahsus olan dahil) 847982 Karıştırma, yoğurma, kırma, öğütme, homojenleştirme ve benzeri makineleri 844630 Dokuma makineleri (mekiksiz); kumaş genişliği < 30 cm. 844712 Dairesel örgü tezgahları-silindir çapı > 165 mm 847989 Kendine özgü fonksiyonlu diğer makine ve cihazlar 844790 Diğer örgü, gipür, tül, dantela ve benzeri imali için makine ve cihazlar 847990 Kendine özgü fonksiyonlu diğer makinelerin aksam, parçaları 844851 Örgü makinelerine ait platin, iğne, ilmik oluşturan diğer eşya 848120 Yağlı hidrolik/pnömatik transmisyon valfları 845221 Otomatik üniteli dikiş makineleri 848210 Bilyeli rulmanlar 845710 Metal işleme merkezleri 848220 Konik makaralı rulmanlar (konik bilezik ve makara grupları dahil) 845811 Sayısal kontrollü olan yatay torna tezgâhları-metal işleyen 848240 İğneli rulmanlar 846693 848320 Yatak kovanları (rulmanlı olanlar) (84. 56 -84. 61) dörtlü kırılımındaki makinelere ait aksam-parçalar 848330 Yatak kovanları (rulmansız olanlar) mil yatakları 846721 Her türlü, elektro-mekanik, elle kullanılan matkaplar 846722 Elle kullanılan, elektro-mekanik testereler 846729 Elle kullanılan, elektro-mekanik diğer aletler 58

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI ÖNCELİKLİ ÜRÜN LİSTESİ Yenilikçi Teknoloji Alanına Göre Ürünler Servo Teknolojileri Servo motor Lineer servo motor Seri/paralel elastik eyleyiciler Değişken esnekliğe sahip eyleyiciler Akım tabanlı kuvvet kontrolüne yönelik eyleyiciler Doğadan esinlenen (bio-inspired) eyleyiciler Yüksek hassasiyete, yüksek verimliliğe sahip servo eyleyiciler Robotik ve Otomasyon Sistem Bileşenleri Veri toplama kartı Gerçek zamanlı işletim sistemi Harmonik dairesel ve benzeri redüktör teknolojileri Planet screw, sonsuz dişli türü güç iletim modülü Kablo tahrikli sistemler Ortam şartlarına uyumlu hassas/güçlü/esnek/eksik tahrikli tutucular (pnömatik, servo, hidrolik) Kuvvet, tork ve dokunsal sensörler Lidar ve infrared sensörler Üç Boyutlu Yazıcılar Hibrit imalat sistemleri Mikro dövme tabanlı eklemeli sistemler Mikro-nano boyutlarda eklemeli imalat sistemleri Elektronik devre sistemlerinin eklemeli imalatı Eklemeli İmalat Makineleri Metal toz püskürtme yöntemiyle çalışan eklemeli imalat makineleri (minimum 800 x 800 mm hacminde üretim kapasitesinde parça üretebilmesi) Metal toz serme yöntemleriyle çalışan eklemeli imalat makineleri (minimum 800 x 800 mm hacminde üretim kapasitesinde parça üretebilmesi) Entegre toz püskürtme ve lazer ergitme tabanlı eklemeli imalat sistemleri En az 400 W'lık dinamik odaklama özellikli CW (continious wave) fiber lazer rezonatör ve optik sistemi Elektron ışın tabancası ve odaklama sistemi Aynı anda birden fazla malzemeyi kullanarak serim yapabilen sistemler 10 -50 mikron boyutlarında toz ve 20 -40 mikron katman kalınlıklarında toz serme sistemleri Toz serme sisteminde kullanılan dinamik odaklama özellikli galvo optik tarama sistemi Kompozit malzeme kullanarak eklemeli üretim yapan sistemler Toz geri dönüşüm ve filtreleme sistemleri İleri Döküm Teknolojileri Mukavemeti yüksek yumru grafitli dökme demire (Compacted Graphite Iron-CGI) yönelik döküm teknolojileri İnce döküm teknolojileri Hassas döküm teknolojileri (Vakum hassas ve benzeri teknolojiler) 59

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI Stratejik Yatırım Destekleri KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi Yatırıma Katkı Oranı (%) İndirimi Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi İç Kredi Faiz veya Kâr Payı Döviz / Dövize Endeksli Kredi Desteği Azami Tutar Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği KDV İadesi BÖLGELER I – III – IV - V VI P P 50 50 7 yıl 10 yıl P P Yüksek teknoloji seviyesinde ürün üretimi için 10 puan, Diğerlerinde 8 puan 2 Puan 50 Milyon TL (Azami % 20) Yüksek teknoloji seviyesinde ürün üretimi için 7 Yıl, 10 yıl Diğerlerinde 5 Yıl 10 yıl (Yüksek teknoloji seviyesindeki ürün üretimi için azami 500, diğerlerinde ise azami 300 çalışan için ) P P 60

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI Proje Bazlı Teşvik Destekleri Vergisel Destekler KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti Vergi İndirimi veya İstisnası KDV İadesi İstihdam Destekleri Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Gelir Vergisi Stopajı Desteği Finansman Destekleri Yatırım Yeri İle İlgili Destekler Diğer Destekler Altyapı Desteği İzin, Tahsis, Ruhsat, Lisans ve Tescil Kolaylığı Yatırım Yeri Tahsisi Kamu Alım Garantisi Enerji Desteği Faiz veya Kâr Payı Desteği Hibe Desteği Nitelikli Personel Desteği Sermaye Katkısı 61

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI Program kapsamında aşağıdaki AR-GE harcamalarının KOBİ’ler için yüzde 75’i, diğer firmalar için yüzde 60’i karşılanabilecektir: Oran ve Süreler Destek Unsurları Stratejik Yatırım Proje Bazlı KDV İstisnası Var Gümrük Vergisi Muafiyeti Var Y. K. O= %50 V. I. O= %90 Y. K. O= %200 V. I. O= %100 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 6. Bölgede: 10 Yıl Diğer Bölgelerde: 7 Yıl (Asgari Ücret) 10 Yıl (Brüt Ücret) Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği Yüksek Teknoloji: 7 Yıl Orta-Yüksek: 5 Yıl (Asgari Ücret) Yok Gelir Vergisi Stopajı Desteği 10 Yıl (Asgari Ücret) Yüksek T. : 500 Kişi Orta-Yüksek T. : 300 Kişi 10 Yıl (Asgari Ücret) Kişi limiti yok Faiz veya Kar Payı Desteği TL Kredi Yüksek T. : 10 Puan Orta-Yüksek T. : 8 Puan Döviz Kredi 2 Puan Yatırımın %20'si 50 Milyon Limiti Vergi İndirimi 10 Yıla Kadar Limitsiz Yatırım Yeri Tahsisi Var KDV İadesi Var Enerji Desteği Yok 10 Yıl Enerji Giderinin Yarısı Nitelikli Personel Desteği Yok 20 x Brüt Asgari Ücret 5 Yıl Sermaye Desteği Yok Var Kamu Alım Garantisi Yok Var TÜBİTAK Ar-Ge Desteği • Personel giderleri, • Proje personeline ait seyahat giderleri, • Alet, teçhizat, yazılım ve yayın giderleri, • Malzeme ve sarf giderleri, • Yurtiçi ve yurtdışı danışmanlık hizmeti ve diğer hizmet alım giderleri, • Üniversiteler ve diğer AR-GE kurum ve kuruluşlarına yaptırılan AR-Ge hizmet alım giderleri, • Destek personeli, elektrik, gaz, su, bakım-onarım, haberleşme gibi genel proje giderleri. Stratejik Yatırım Desteği Destekler Proje Bazlı Destek KOSGEB KOBİ Desteği KOBİ’lere yatırım sürecinde desteklemeye esas tutarın %25’i erken ödeme olarak yapılacak ve 5 Milyon TL’yi aşmayacak şekilde, makine ve teçhizat için %60 geri ödemesiz, %40 geri ödemeli, diğer destek unsurları için %60 geri ödemesiz destek: • Makine-teçhizat desteği, • Yazılım gideri desteği, • Personel gideri desteği, • Bilgi transferi desteği, • Test, analiz, kalibrasyon, ve referans numune desteği, • Hizmet alımı desteği. 62

CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI 63

CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI q Cazibe Merkezleri Programı Kapsamında Yatırımların Desteklenmesi Hakkında 2018/11201 sayılı Karar 25 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. q Görece az gelişmiş bölgelerde yatırım ortamının canlandırılarak üretim, istihdam ve ihracatın artırılması ve bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılması amaçlanmaktadır. q Cazibe Merkezleri Programı Kapsamındaki illerde gerçekleştirilecek imalat sanayi yatırımları ile çağrı merkezi ve veri merkezi yatırımları desteklenebilir. q Program kapsamında 31 Aralık 2020 tarihine kadar yapılacak olan müracaatlar değerlendirilecektir. 64

CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI KAPSAMINDAKİ İLLER 65

CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI DESTEK KAPSAMI VE KOŞULLARI q İmalat sanayi yatırımları için: § Tunceli, Bayburt, Ardahan, Gümüşhane, Iğdır ve Erzincan illerinde 2 milyon TL § Hakkari, Bingöl, Kars, Siirt, Bitlis, Muş ve Şırnak illerinde 4 milyon TL § Ağrı, Batman, Elazığ, Adıyaman, Erzurum, Malatya, Mardin, Van, Diyarbakır ve Şanlıurfa illerinde 5 milyon TL. q Çağrı merkezi yatırımları için asgari 200 kişilik istihdam q Veri merkezi yatırımları için asgari 5. 000 m 2 beyaz alan 66

CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI MÜRACAAT q Cazibe Merkezleri Programı Kapsamındaki desteklerden yararlanabilmek için, gerekli belgeler ile birlikte Ekonomi Bakanlığı’na müracaat edilmesi gerekir. q Bakanlık tarafından ön değerlendirmesi yapılan yatırım projeleri, dönemler itibariyle Değerlendirme Komitesi’ne sunulur. q Komite tarafından desteklenmesi uygun görülen projeler için Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenir. 67

CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI CMP DESTEKLERİ DESTEK ORAN VE SÜRELERİ KDV İstisnası P Gümrük Vergisi Muafiyeti P Vergi İndirimi Yatırıma Katkı Oranı (%) Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Faiz veya Kâr Payı Desteği 50 10 yıl P İç Kredi 7 Puan Döviz / Dövize Endeksli Kredi 2 Puan Azami Tutar 1, 8 Milyon TL Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği 10 yıl Gelir Vergisi Stopajı Desteği 10 yıl Enerji Desteği % 30; azami 3 yıl, yatırım tutarının % 25’i, 10 milyon TL 68

CAZİBE MERKEZLERİ PROGRAMI İnteraktif Yatırım Teşvik Belgesi İstatistikleri q Ocak 2015’ten itibaren bütün yatırım istatistikleri, görselliği artırılmış zengin bir içerikle interaktif hale getirildi. q Meslek Odaları, yatırımcılar, araştırmacılar ve akademisyenler için kaliteli ve kıyaslamaya imkan veren bir veri bankası hazırlandı. q Sektörel düzeyde trendlerin takip edilmesi ve harita üzerinde istatistiklerin görülmesi sağlandı. q İnteraktif Yatırım Teşvik Belgesi İstatistik Raporuna Genel Müdürlüğümüz internet sayfasında «Yatırım Teşvik İstatistikleri» bölümünden ulaşılabilmektedir. https: //app. powerbi. com/view? r=ey. Jr. Ijoi. OWNi. YWEy. OWEt. M 2 Q 1 OS 00 Nz. Qy. LWEz. MTgt. Nm. U 3 Zjdj. Yj. M 5 YWFj. Iiwid. CI 6 Ij. M 3 Y 2 E 0 YWM 5 LWJk. Nj. Ut. NDBm. Yy 1 i. M DU 0 LWQy. Zm. NDRm. MTJj. OCIs. Im. Mi. Ojl 9 69

Teşekkürler Dr. Mehmet Yurdal ŞAHİN Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü Genel Müdür v. 70