Yaprak Bitkinin solunum ve besin yapmakla grevli organ
Yaprak Bitkinin solunum ve besin yapmakla görevli organı yapraklardır. Yaprağın başlıca görevleri : Ø Ø Fotosentez yoluyla besin yapar. Alt kısımlarındaki gözeneklerden (stoma) solunum yapar. Terleme yoluyla fazla suyu dışarı atar. Yaprak dökülmesi sayesinde zararlı maddelerin dışarı atılmasını sağlar.
Yaprak • Gövde üzerinde yer alan yapraklar apikal meristemden meydana gelir. • Bütün değişik tipteki yapraklar için genel olarak kullanılan terim FİLLOM ‘dur.
Yaprak • Yaprağın alt kısmı olan HİPOFİL’ den yaprak kını stipula Yaprağın üst kısmı olan EPİFİL’ den petiyol ve yaprak ayası gelişir.
Yaprak Basit yaprak Yaprak kenarı yaprak ayası Orta damar Yaprak sapı
Yaprak Dikotiledon Yaprak Monokotiledon Yaprak
Yaprağın iç morfolojisi • Bifasiyal yapraklar : üste ve alta bakan dokular birbirinden farklı olursa, • Ekvifasiyal yapraklar : üst ve alt kısmın yapısı birbirine benzerse, • Unifasiyal yapraklar : alt ve üst yüzeyi ayırt edilemeyen silindir veya kılıç şeklindeki yapraklardır.
Yaprağın iç morfolojisi • Hipostomatik yaprak : stomalar sadece alt epidermisde bulunur. • Amfistomatik yaprak : stomalar hem alt hem de üst epidermisde bulunur. • Epistomatik yaprak : sucul bitkilerin su yüzeyinde yüzen yapraklarında ise stomalar yalnız üst yüzeydedir.
Yaprağın iç morfolojisi • EPİDERMİS : şekilleri, • hücre sıraları • stomaların dağılışı • tüylerin bulunup bulunmayışı • MEZOFİL : palizat ve sünger parankiması olup olmaması, hücre sırası, alt ve üst epidermisin altında bulunup bulunmaması vs. • VASKÜLER SİSTEM • DESTEK DOKU • SALGI DOKUSU
Özelleşmiş yaprak tipleri • 1. Gymnosperm yaprağı • 2. Monokotil yaprakları • 3. Su bitkilerinin yaprakları • 4. Kserofit bitkilerin yaprakları
Yaprağın iç morfolojisi Monokotil yaprak Üst epidermis Stoma Demet kını mezofil Alt epidermis • • Species : Zea mays (Mısır) Kesit yönü : Yaprak enine kesit Bulliform hücreler
Yaprağın iç morfolojisi C 3, C 4 ve CAM bitkileri CO 2 bağlanması bütün bitkilerde ortak bir özelliktir. Bununla birlikte bağlanma şekli, bitkinin türüne ve bulunduğu habitata göre farklılık gösterebilir. CO 2 bağlanmasında görülen bu farklılıklar bakımından bitkiler C 3, C 4, CAM bitkileri olmak üzere 3’e ayrılır.
Yaprağın iç morfolojisi C 3 bitkileri stomadan kaybolan suyun rahatlıkla temin edilebileceği, CO 2‘in yeterli olduğu sulak iklim şartlarında yaşar. Bu bitkiler stomalar yoluyla aldığı CO 2‘i Calvin döngüsünde doğrudan kullanır. Bu metabolik yolda oluşan ilk tanımlanabilir ürün 3 karbonlu PGA’dır. C 3 bitkileri olarak adlandırılması buradan kaynaklanır. Bilinen bitki türlerinin yaklaşık %85’i sadece bu yolu kullanır. Geri kalan %15’i ise CO 2 bağlanması için ilave bir yola sahiptir.
Yaprağın iç morfolojisi C 3 bitkileri Pirinç buğday soya C 3 bitkilerine örnek verilebilir.
Yaprağın iç morfolojisi C 3, C 4 bitkilerinin yaprak yapısı C 3 bitkilerinden farklıdır. C 3 bitkilerinde kloroplastlar mezofil tabakası hücrelerinde bulunurken iletim demetlerini saran hücrelerde (demet kını) bulunmaz. C 4‘te ise demet kını hücreleri de kloroplast taşır.
Yaprağın iç morfolojisi C 3, C 4 bitkileri ışık ve sıcaklığın yeterli olduğu durumlarda, mısır ve şeker kamışı gibi C 4 bitkileri, C 3 bitkilerinden daha yüksek fotosentez hızına sahiptir. mısır Şeker kamışı
Yaprağın iç morfolojisi CAM bitkileri • CAM Bitkileri • Kaktüsler ya da ananaslar gibi kurak koşullarda yaşayan bitkilerdir. • Diğer bitkilerden farklı olarak stomaları gündüz kapalı gece açıktır. Bu sayede su kaybı minimum düzeydedir. • Gece boyunca bir sonraki gün kullanacakları CO 2’i biriktirirler. • Yaprak yüzeylerinde çok kalın bir kutikula tabakası bulunur. • Palizat parankiması iyi gelişmemiştir, sünger parankiması ile fotosentez yaparlar.
Kutikula Üst epidermis palizat parenkiması Mezofil Ksilem Floem Hücre arası boşluklar Sünger parenkiması Solunum boşluğu Alt epidermis Stoma
- Slides: 17