WYKORZYSTANIE OTWARTYCH ZASOBW EDUKACYJNYCH PRZY TWORZENIU AUTORSKICH MATERIAW
WYKORZYSTANIE OTWARTYCH ZASOBÓW EDUKACYJNYCH PRZY TWORZENIU AUTORSKICH MATERIAŁÓW DYDAKTYCZNYCH mgr Katarzyna Michalak mgr Barbara Kosta michalak@womczest. edu. pl kosta@womczest. edu. pl
PODSTAWOWE KIERUNKI REALIZACJI POLITYKI OŚWIATOWEJ PAŃSTWA W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 1. Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. 2. Podniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej. 3. Bezpieczeństwo w Internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych. 4. Wprowadzanie doradztwa zawodowego do szkół i placówek. 5. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły. 6. Podnoszenie jakości edukacji włączającej w szkołach i placówkach systemu oświaty. 2
OTWARTE ZASOBY EDUKACYJN § to element ruchu wolnej kultury, jest rozszerzeniem idei ruchu wolnego oprogramowania; § to powszechnie dostępne, darmowe zasoby (podręczniki, kursy, scenariusze lekcji i inne), udostępniane swobodnie wraz z prawem do ich dalszego wykorzystywania i adaptacji. pl. wikipedia. org/wiki/Otwarte_zasoby_edukacyjne http: //otwartezasoby. pl/
Otwarte - wolny dostęp studiowania i stosowania informacji, swoboda redystrybucji kopii, swoboda modyfikacji, swoboda dystrybucji wersji zmodyfikowanych. Zasoby - dobro publiczne, zasoby cyfrowe, używane przez każdego bez umniejszania praw innych. Edukacyjne - materiały wykorzystywane w kształceniu, także materiały pomocnicze, publikacje, zestawienia danych. http: //pixabay. com/pl/drzewo-aplikacje-struktura-sieci-240470
CO NAM DAJE OTWARTA EDUKACJA? https: //ngoteka. pl/bitstream/handle/item/345/OZE-w-PL-uwarunkowania-i-szanse-rozwoju. pdf? sequence=1
OTWARTE ZASOBY EDUKACYJNE (OZE)
DOMENA PUBLICZNA Do domeny publicznej także trafiają z tytułu wygasania autorskich praw majątkowych: • utwory znanego autorstwa, których autorzy zmarli 70 lat temu lub dawniej; • utwory anonimowe i zbiorowe, które zostały opublikowane 70 lat temu lub dawniej.
DOZWOLONY UŻYTEK PRYWATNY Prawo do nieodpłatnego korzystania - bez zezwolenia twórcy – z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego. Bez zysku!!! http: //legalnakultura. pl/pl/prawo-w-kulturze/b-przewodnik-b-po-prawie-autorskim/dozwolony-uzytek
DOZWOLONY UŻYTEK PUBLICZNY Dozwolony użytek publiczny – umożliwienie określonej grupie podmiotów korzystania z utworów objętych autorskimi prawami majątkowymi. Działanie takie może odbywać się w pewnych okolicznościach wskazanych w ustawie i jest uzasadnione celami istotnymi społecznie. http: //legalnakultura. pl/pl/prawo-w-kulturze/b-przewodnik-b-po-prawie-autorskim/dozwolony-uzytek
DOZWOLONY UŻYTEK EDUKACYJNY W OGÓLNOŚCI Nauczyciel lub uczeń, który chciałby skorzystać z cudzego utworu bez zgody, może to robić powołując się na dozwolony użytek edukacyjny (art. 27), jeżeli będzie w stanie przedstawić argumenty, że to korzystanie: odbywa się w ramach instytucji oświatowej, a nie było jego prywatną, osobną inicjatywą; realizuje cel dydaktyczny tej instytucji oświatowe j(im bardziej bezpośredni związek z tym celem, tym lepiej); dotyczy utworu, który został już wcześniej rozpowszechniony; ograniczy się do sporządzenia egzemplarzy fragmentów utworu, bądź będzie polegało na korzystaniu z utworu bez jego egzemplarza (np. wykonanie w postaci wystawienia sztuki, recytacji wiersza).
Wolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremonii religijnych, imprez szkolnych i akademickich lub oficjalnych uroczystości państwowych, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowych i artyści wykonawcy nie otrzymują wynagrodzenia, z wyłączeniem imprez reklamowych, promocyjnych lub wyborczych.
To organizacja typu non-profit, która postawiła sobie za zadanie uzyskanie kompromisu pomiędzy pełną ochroną praw autorskich a korzystaniem z twórczości innych osób. Licencje CC obejmują: strony internetowe, muzykę, zdjęcia, filmy, literaturę, materiały edukacyjne, artykuły naukowe itp.
CREATIVE COMMONS https: //creativecommons. pl/
CZYM SĄ WOLNE LICENCJE (ANG. COPYLEFT)? Udostępnienie twórczości na wolnych licencjach oznacza, że każdy ma prawo ją wykorzystywać, poprawiać, dostosowywać, powielać, rozprowadzać za darmo lub za opłatą, oraz upowszechniać swoje udoskonalenia, aby mogła z nich korzystać cała społeczność. Wolna licencja to rodzaj umowy, którą autor utworu będący właścicielem praw autorskich zawiera z całą resztą ludzkości.
WOLNA LICENCJA To wyłączne taka, która gwarantuje: • wolność wykorzystywania utworu i czerpania korzyści z jego używania; • wolność poznawania utworu i stosowania nabytej w ten sposób wiedzy; • wolność tworzenia i rozpowszechniania kopii informacji lub utworu, w całości lub we fragmentach; • wolność wprowadzania zmian i poprawek, i rozpowszechniania utworów pochodnych.
PRAWO AUTORSKIE A SZKOŁA W szkole może też działać tzw. radiowęzeł szkolny. Uczniowie mogą tworzyć własne audycje z wykorzystaniem cudzych utworów a także „wpuszczać" na antenę szkolną programy innych nadawców. Warunkiem jednak jest, aby odbiór nie był możliwy poza budynkiem szkolnym. W szkole możliwy jest także odbiór twórczości z radia i telewizji, poza radiowęzłem, bezpośrednio z urządzeń odbiorczych. Powyższe uprawnienia gwarantuje art. 24 ust. 1 i 2 ustawy. Poza tymi przepisami ograniczającymi prawa wyłączne, szkoła zobowiązana jest respektować uprawnienia autorów, artystów wykonawców, producentów, nadawców i wydawców, jak wszyscy inni. Wtedy więc, kiedy rodzice lub nauczyciele organizują sobie w szkole zabawę karnawałową, muszą na to uzyskać zgodę uprawnionych i zapłacić tzw. tantiemy. Źródło: http: //img. ngo. pl/view/files. Resized? c=true&file_id=854348&h=480&rm=w&w=640 http: //www. zaiks. org. pl/druk/192, 0, 27_wykorzystywanie_tworczosci_w_szkolach
RADIO WOLNE MEDIA Źródło: http: //img. ngo. pl/view/files. Resized? c=true&file_id=854348&h=480&rm=w&w=640 https: //wolnemedia. net/
GOOGLE https: //www. google. pl/
GOOGLE SCHOLAR https: //scholar. google. pl/
WIKIPEDIA To największa encyklopedia w sieci i zarazem największy otwarty społecznościowy tworzony projekt zebrania ludzkiej wiedzy. Wikipedia i jej projekty siostrzane działają na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach. https: //pl. wikipedia. org/wiki/Wikip edia: Strona_g%C 5%82%C 3%B 3 wna
WIKIMEDIA COMMONS Zbiór zdjęć, grafik, schematów, filmów i muzyki, z których wszystkie, bez wyjątku, są dostępne na wolnych licencjach. Aktualnie zawiera ponad kilka milionów plików, z których większość jest dokładnie opisana i skategoryzowana. https: //commons. wikimedia. org/wiki/Strona_g%C 5%82%C 3%B 3 wna
WIKIŹRÓDŁA https: //pl. wikisource. org/wiki/ Wiki%C 5%BAr%C 3%B 3 d%C 5%82 a: Strona_g%C 5%82%C 3%B 3 wna
WIKICYTATY https: //pl. wikiquote. org/wiki/Strona_g% C 5%82%C 3%B 3 wna
WIKIBOOKS https: //pl. wikibooks. org/ wiki/Wikibooks: Strona_g% C 5%82%C 3%B 3 wna
SCHOLARIS http: //www. scholaris. pl/
EDUKATOR Stanowi bogatą bazę materiałów edukacyjnych oraz narzędzi do tworzenia własnych lub modyfikacji już istniejących, ale z uwzględnieniem licencji CC. https: //www. edukator. pl/
PIXAB W tym serwisie użytkownicy mogą uzyskać AY pełne obrazy wysokiej jakości, wolne od praw autorskich i bez konieczności rejestracji. https: //pixabay. com/pl/
FLICKR To największy zasób fotografii, w ramach którego znajdziemy prace opublikowane na różnych licencjach Creative Commons. Flickr pozwala wygodnie przeszukiwać zasoby według rodzajów licencji. http: //www. lincoln. edu/img/Flickr-icon. jpg https: //www. flickr. com/
YOU TUBE Serwis internetowy, stworzony w lutym 2005 roku, który umożliwia bezpłatne umieszczanie i odtwarzanie strumieniowe filmów. https: //www. youtube. com/
JAMENDO muzyczny serwis internetowy publikujący muzykę na licencjach Creative Commons/Free Art License. https: //www. jamendo. com/
PUBLIKACJE INSTYTUTU BADAŃ EDUKACYJNYCH http: //bnd. ibe. edu. pl/
EDU Serwis pomyślany jako miejsce, w którym PUBLIKACJE gromadzone będą linki do wielu cennych polskojęzycznych publikacji edukacyjnych, które rozrzucone są po dziesiątkach stron internetowych. http: //www. epublikacje. edu. pl/
ZAKRECONYBELFER. PL http: //zakreconybelfer. blogspot. com/ 37
PEDAGOGPI SZE http: //www. pedagogpisze. pl/ 38
EDUKACJA Z PASJĄ http: //www. edukacjazpasja. pl/ 39
LEARNINGAP PS https: //learningapps. org/ 40
QUIZZIZ https: //quizizz. com/
POPPLET http: //popplet. com/ 42
WOLNE LEKTURY http: //wolnelektury. pl/
WSZECHNICA Portal skierowany jest do szerokiego grona internatów, a szczególnie mieszkańców małych miejscowości, którzy mogą oglądać lub słuchać wykładów, debat i wystąpień najwyższej klasy specjalistów. http: //www. wszechnica. org. pl/
HISTORIA I Podstawową ideą serwisu jest próba spojrzenia na historię z perspektywy mediów, MEDIA rozumianych bardzo szeroko: od tekstu, obrazu, dźwięku, dotyku po konkretne technologie takie jak telewizja czy Internet. http: //historiaimedia. org /
POLONA Projekt Biblioteki Narodowej, udostępniający teksty literackie i naukowe, dokumenty historyczne, czasopisma, grafika, fotografie, nuty oraz mapy. https: //polona. pl/
BUBBL https: //bubbl. us/ 47
WORDAR T https: //wordart. com/ 48
BIBLIOTEKA CYFROWA OŚRODKA ROZWOJU EDUKACJI gromadzi i udostępnia materiały i publikacje opracowane w ramach działalności wydziałów ORE i projektów EFS dotyczące edukacji. http: //www. bc. ore. edu. pl/dlibra
WOLNE LEKTURY http: //wolnelektury. pl/
WSZECHNICA Portal skierowany jest do szerokiego grona internatów, a szczególnie mieszkańców małych miejscowości, którzy mogą oglądać lub słuchać wykładów, debat i wystąpień najwyższej klasy specjalistów. http: //www. wszechnica. org. pl/
EDUKACJA Modułowy elektroniczny podręcznik edukacji globalnej. GLOBALNA http: //e-globalna. edu. pl/
POLONA Projekt Biblioteki Narodowej, udostępniający teksty literackie i naukowe, dokumenty historyczne, czasopisma, grafika, fotografie, nuty oraz mapy. https: //polona. pl/
LEARNINGAPPS. ORG https: //learningapps. org/
http: //historiawblogu. blogspot. com/ https: //historia. org. pl/ http: //www. mowiawieki. pl/ www. ejournals. eu http: //www. zapiskihistoryczne. pl/pl/ https: //ihpan. edu. pl/dzialalnoscwydawnicza/czasopisma/ http: //historion. pl/ http: //www. czestochowa. ap. gov. pl/ 55
http: //dziedzictwoepok. blogspot. com/ https: //okblogi. ceo. org. pl/historia-wos/ http: //www. kulturaihistoria. umcs. lublin. pl/ https: //depot. ceon. pl/bitstream/handle/1234567 89/2384/Internetowe_zasoby_dla_nauczycieli_his torii. pdf; sequence=1 https: //www. nac. gov. pl/ https: //www. szukajwarchiwach. pl/ https: //inwentarz. ipn. gov. pl/# 56
https: //www. 1944. pl/ http: //www. auschwitz. org/ http: //www. treblinka-muzeum. eu/ http: //www. helmuzeum. pl/ http: //www. belzec. eu/pl http: //www. majdanek. eu/pl http: //www. polin. pl/pl http: //muzhp. pl/pl/ 57
http: //dzieje. pl/ http: //www. polishhistory. pl/index. php? id=38 https: //histmag. org/ https: //ciekawostkihistoryczne. pl/ http: //www. histurion. pl/ http: //www. focus. pl/historia http: //historyk. eu/ http: //o-historii. pl/ 58
http: //historyczne. top-100. pl/ http: //historicus. umk. pl/ http: //www. sztukaszukania. pl/2018/03/09/15 najlepszych-portali-o-historii-polski/ 59
Dziękuję za uwagę KATARZYNA MICHALAK BARBARA KOSTA michalak@womczest. edu. pl kosta@womczest. edu. pl Oprac. Katarzyna Michalak, Barbara Kosta- konsultanci Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie Licencja Uznanie autorstwa Użycie niekomercyjne 4. 0. Polska
- Slides: 60