Wykad 4 Jednolity rynek wewntrzny 1 Od Jednolitego

Wykład 4: Jednolity rynek wewnętrzny 1

Od Jednolitego Aktu Europejskiego do unii cyfrowej i jednolitego rynku kapitałowego • • 1. Od wspólnego rynku do jednolitego rynku wewnętrznego (4 wolności) 2. Unia celna jako element JRW 3. Program JRW w kategorii zadań dzielonych 4. Prawo i polityka konkurencji (kompetencje wyłączne UE) jako podstawa wolności na rynku wewnętrznym 5. Polityki wspierające JRW – w tym polityka przedsiębiorczości, polityka innowacyjności, polityka przemysłowa, strategie: (zielony ład, Europa cyfrowa itd. ) 6. Polityki osłonowe JRW (zmniejszające i korygujące market failures)– polityka społeczna, polityka ochrony środowiska, polityka klimatyczna, spójności społ. , ekonomicznej i terytorialnej 7. Segmenty JRW: dobra, usługi, osoby (+ Schengen), kapitał 8. Dylematy: Ile wolności i konkurencji a ile regulacji, rola deregulacji narodowej i re-regulacji europejskiej

Program rynku wewnętrznego • 1. Zasady integracji rynkowej • 2. Jednolity Akt Europejski – definicja rynku wewnętrznego (obszar bez granic wewnętrznych) - 1987 • 3. Realizacja pierwszego etapu programu od Białej Księgi Komisji z 1985 do XII 1992 r. • 4. Usuwanie barier rynkowych, fizycznych, technicznych, fiskalnych • 5. Harmonizacja podatków a konkurencja podatkowa • -dylematy tzw. optymalizacji podatkowej – propozycja Komisji CCCTB (Common consolidated corporate tax base) • 6. Pomiar kosztów i korzyści jednolitego rynku – od koncepcji „Cost of Non –Europe” do pomiaru efektywności i konkurencyjności • 7. Techniczna standaryzacja i normalizacja jakościowa • 8. Normalizacja i certyfikacja unijna – rola organizacja normalizacyjnych

PODSTAWOWE ZASADY pierwszego programu rynku wewnętrznego • * LIBERALIZACJA GOSPODAREK EUROPEJSKICH PRZEZ USUWANIE BARIER RYNKOWYCH • * OTWIERANIE NOWYCH RYNKÓW I SEKTORÓW NA KONKURENCJĘ TRANSEUROPEJSKĄ • * ZBLIŻANIE KRAJOWYCH PRZEPISÓW PRAWNYCH, WYKONAWCZYCH I ADMINISTRACYJNYCH dotyczących obszaru JRE przez • a) koordynację narodowych systemów prawnych; • b) przyjmowanie wspólnotowych rozwiązań wprowadzanych następnie do ustawodawstwa krajowego – dyrektywy;

ZASADY PROGRAMU RYNKU WEWNĘTRZNEGO C. D • c) wzajemne uznawanie regulacji krajowych (Cassis de Dijon) • d) definiowanie wymogów minimalnych (nowe podejście) • * REALIZACJA POLITYK EUROPEJSKICH JAKO: • -wspierających program • -przeciwdziałających niesprawnościom rynkowym (market failures)

BARIERY RYNKU WEWNĘTRZNEGO • 1. KLASYCZNE BARIERY WEJŚCIA NA RYNEK (J. Bain): • * wymogi korzyści skali – minimalna efektywna skala produkcji • * zróżnicowanie produktów (koszty informacji, koszty przestawienia produkcji, koszty tworzenia lojalności) • * absolutna przewaga kosztowa firm już funkcjonujących na rynku • * wymogi związane z organizacją rynków • * ograniczenia prawne i regulacyjne • * system drapieżnych cen – system ustalania cen w celu wyrugowania konkurenta

SPECYFICZNE BARIERY usuwane w ramach pierwszego programu RYNKU WEWNĘTRZNEGO BARIERY FIZYCZNE – kontrola osób i dóbr na granicach BARIERY TECHNICZNE: - zróżnicowane narodowe standardy techniczne i normy jakościowe - zróżnicowane narodowe systemy dopuszczania produktów do obrotu - zróżnicowane systemy nadzoru nad rynkiem - dyskryminacja w dostępie firm zagranicznych do zamówień publicznych - przeszkody w podejmowaniu działalności na własny rachunek BARIERY FISKALNE – zróżnicowane systemy podatków pośrednich, brak współpracy administracji fiskalnej • Nowe bariery: trudności z implementacją i wdrażaniem zasad jednolitego rynku: European Commission, Brussels, 10. 03. 2020, COM(2020) 94 final • •

METODY OCENY FUNKCJONOWANIA RYNKU ORAZ OCENY EFEKTYWNOŚCI PROGRAMU • METODY EWALUACJI FUNKCJONOWANIA RYNKU różne klasyfikacje: • ►ocena efektów mikroekonomicznych i makroekonomicznych • ►ocena bezpośrednich i pośrednich efektów rynkowych – Bezpośrednie: • *konwergencja czy dyspersja cen produktów i usług o charakterze europejskim: • *zbliżanie poziomu płac, • *zbliżanie poziomu stóp procentowych; • *wielkość handlu wewnętrznego, • *dynamika ZIB, • *wielkość migracji itd. .

• Pośrednie: • *wzrost konkurencji, • *wzrost przedsiębiorczości • ►ocena efektywności alokacyjnej, lokalizacyjnej i akumulacyjnej - Baldwin

METODY EWALUACJI C. D. • ►OCENA WRAŻLIWOŚCI SEKTORÓW NA BARIERY RYNKOWE • ►OCENA KORZYŚCI RYNKU NA PODSTAWIE metodologii kosztów braku Europy (COST OF NON-EUROPE) – modele Cecchini - Emerson • * ocena efektów mikroekonomicznych • * ocena efektów makroekonomicznych (modele Interlink, Quest I i II)

METODY EWALUACJI • • • • INDEKSY RYNKU WEWNĘTRZNEGO uwzględniające takie elementy jak: * ceny elektryczności i gazu * ceny usług telekomunikacyjnych, w tym roaming usług * ceny usług pocztowych * dyspersja cenowa produktów * wartość otwartych zamówień publicznych jako procent PKB * pomoc państwowa jako procent PKB * wartość wewnętrznych ZIB * wartość handlu wewnętrznego * wielkość populacji pochodzącej z innego kraju członkowskiego * aktywa funduszy emerytalnych jako procent PKB * oprocentowanie kredytów i papierów wartościowych (obligacji skarbowych i korporacyjnych) *inne

Ocena funkcjonowania rynku wewnętrznego • • • 1. Ocena spójności rynkowej: *udział handlu wewnątrzgałęziowego *grawitacja czyli ciążenie podmiotów *zaangażowania w globalne i europejskie łańcuchy wartości (systemy produkcyjne) 2. Pozycja przedsiębiorstw na rynku wewnętrznym *formy prawne działania *formy ekonomicznej aktywności *opodatkowanie CIT i VAT *promocja przedsiębiorczości *trudności i bariery

Bariery na rynku wewnętrznym zidentyfikowane przez europejskich przedsiębiorców Źródło: *Commission Staff Working Document. Business Journey on the Single Market: practical Obstacles and Barriers, Brussels, 10. 03. 2020, SWD (2020) 54 final * Identifying and addressing barriers to the Single Market , COM (2020) 93 final Najważniejsze dotyczą takich dziedzin jak: *regulacje w zakresie produktów i usług *marketing i dostęp do klientów *dostawy dóbr i usług *barier wejścia na rynek *podatki, dotacje i pomoc publiczna *obsługa po sprzedaży *zakładanie biznesu *zasoby pracy *inwestowanie i finansowanie • •

Bariery c. d. • Sektory, w których zidentyfikowano największe bariery: • *doradztwo podatkowe i rachunkowe • • *usługi architektoniczne, audytorskie *sektor motoryzacji *sektor chemiczny * energetyka, budownictwo *sektor farmaceutyczny, * handel hurtowy’ *transport (aż 16 rodzajów barier) *zagospodarowanie odpadów (5 barier)

Usprawnianie jednolitego rynku jako element Strategii Europa 2020 • Strategia Europa 2020; • * reakcja na kryzys finansowy i strefy euro • 3 priorytety: inteligentny rozwój - gospodarka oparta na wiedzy i innowacji; rozwój zrównoważony – lepsze wykorzystanie zasobów; rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu i spójności sp. i terytorialnej • Wskaźniki: • - stopa zatrudnienia osób 20 -64 ma wynieść 75% (wobec 69% obecnie) – Wydatki na B+R - 3% PKB – Cele 20/20/20 paktu klimatyczno-energetycznego – Ograniczenie o 10% osób przedwcześnie kończących naukę i zwiększenie do 40% osób z młodego pokolenia z wykształceniem wyższym – Zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem o 20 mln

Europa 2020 7 Projektów przewodnich strategii: * Unia innowacji * Europejska agenda cyfrowa * Nowa polityka przemysłowa * Młodzież w drodze * Handel z korzyścią dla wszystkich *Europa efektywnie korzystająca z zasobów (Unia energetyczna) • *Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia (uczenie się przez całe życie, mobilność zawodowa) • •

Unia innowacji • Tablica wyników w zakresie B+R i innowacji (Innovation Union Scoreboard) • Social Innovation Europe – wsparcie nowych idei i nowych relacji społecznych • Europejska Rada Liderów Designu • Regionalny monitor innowacji • Ekoinnowacje w sektorach gospodarki odpadami, recyklingu i energii odnawialnej, wykorzystanie surowców organicznych jak rośliny i drzewa do produkcji dóbr przemysłowych i konsumpcyjnych • Programy Ramowe w dziedzinie B+R, od 2014 r. 7 Ramowy program jest kontynuowany w ramach inicjatywy Horyzont 2020

Unia innowacji i jednolity rynek cyfrowy • Tablice wyników oparte na tworzeniu Indeksu Innowacji: • 25 wskaźników tworzących indeks w zakresie trzech dużych wzajemnie powiązanych obszarów: • * potencjał wspomagający– (enablers): obejmujacy: zasoby ludzkie, otwarte i doskonałe systemy badawcze; finansowanie i systemy wsparcia • * aktywność firm: inwestycje firm; powiązania firm i przedsiębiorczość; aktywa intelektualne • * efekty: innowatorzy, efekty ekonomiczne

Europejska agenda cyfrowa • • • 1. Jednolity rynek cyfrowy – likwidacja barier związanych ze sztywnymi strukturami krajowymi w zakresie: * regulacji rynku telekomunikacyjnego * regulacji praw autorskich i ochrony danych – europejskie ramy prawa autorskiego * zarządzania falami radiowymi * stosowania prawa konkurencji 2. Trzy filary strategii: Lepszy dostęp do towarów i usług w internecie w całej Europie Tworzenie odpowiednich warunków do rozwoju sieci i usług cyfrowych Generowanie wzrostu przez gospodarkę cyfrową • • 3. Zapobieganie blokowaniu geograficznemu zakupów w internecie 4. Bezpieczeństwo usług cyfrowych i danych • • •

Gospodarka cyfrowa • 1. Barierą jest słabe zintegrowanie technologii cyfrowych w przedsiębiorstwach • 2. Nadal nie wszystkie przedsiębiorstwa w UE w pełni wykorzystują zaawansowane technologie cyfrowe (mobilny internet, przetwarzanie w chmurze, sieci społecznościowe i duże zbiory danych Big Data) • 3. Aż 30% przedsiębiorstw wcale nie korzysta z w/w technologii • 4. Cyfryzacja jest kluczowa dla sektora przemysłowo-usługowego, w tym dla transportu (inteligentne systemy transportowe) i energetyki (inteligentne sieci energetyczne i systemy pomiarowe) • 5. Społeczeństwo cyfrowe: e-administracja,

Nowe strategie UE na rzecz nowych technologii • 1. Tworzenie jednolitego rynku danych, strategia przemysłowego i komercyjnego wykorzystania zasobu danych – Single Market for Data (The European Data Strategy, February 2020, European Commission • Cele: • • • *stworzenie wspólnej Europejskiej przestrzeni w zakresie danych *stworzenie Europejskiej federacji w zakresie infrastruktury i usług dotyczących danych w chmurze *wzrost wartości gospodarki danymi w UE-27 z 301 mld euro (2, 4% PKB UE) w 2018 r. do 829 mld Euro (5, 8% PKB UE ) w 2025 r. *zwiększenie liczby profesjonalistów zajmujących się danymi z 5, 7 mln w 2018 r. do 10. 9 mln w 2025 r. *zwiększenie populacji z bazowymi kwalifikacjami cyfrowymi z 57% w 2018 r. Do 65% w 2025

Strategia UE dotycząca sztucznej inteligencji (2020 r. ) • W lutym 2020 r. Komisja Europejska opracowała strategię UE dotyczącą sztucznej inteligencji • „Excellence and Trust in Artificial Intelligence” , Shaping Europe’s Digital Future. • W Dokumencie wymieniono krytyczne sektory i krytyczne formy wykorzystania sztucznej inteligencji (AI), gdzie pojawiają się nie tylko korzyści, ale także ryzyko nadużycia: • Sektory • *ochrona zdrowia • *trasnport • *policja • *system prawny • Krytyczne wykorzystanie: skutki prawne; ryzyko zgonu; ryzyko uszkodzenia i zranienia

Strategia AI (artificial intelligence) • 1. jak osiągnąć doskonałość w zakresie AI: • *stworzyć nowe publiczno-prywatne partnerstwo w dziedzinie AI i robotyzacji • *wzmocnić i połączyć centra badawcze zajmujące się AI • *zapewnić funkcjonowanie co najmniej jednego innowacyjnego ośrodka (digital innovation hub) w każdym kraju specjalizującego się w dziedzinie AI • *dostarczenie środków finansowych dla rozwoju i wykorzystania AI z zasobów Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego • *wykorzystanie AI do zapewnienia większej efektywności procesów zamówień publicznych • *wspomaganie instytucji publicznych w tworzeniu systemów zamówień z wykorzystaniem AI

AI c. d. • Jak zapewnić zaufanie do sztucznej inteligencji: • *nowe reguły prawne dotyczące AI powinny być dostosowane do możliwości wystąpienia ryzyka, ale powinny zapewniać efektywność i nie blokować innowacji • * najbardziej ryzykowne systemy AI muszą być przejrzyste i • pod ludzką kontrolą • *władze muszą być zdolne do kontroli systemów AI, podobnie jak kontrolują kosmetyki, zabawki, czy samochody • *zapewnić pełny dostęp do baz danych • *uruchomić ogólnoeuropejską debatę na temat wykorzystania kontroli biometrycznej, w tym do rozpoznawania twarzy

Digital Economy and Society Index DESI • DESI mierzy zaawansowanie Europy , jej krajów członkowskich na tle reszty świata od 2013 r. Indeks obejmuje cztery wskaźniki: • *łączność poprzez szerokopasmową infrastrukturę z uwzględnieniem jej jakości (indeks connectivity) • *kwalifikacje cyfrowe zasobów ludzkich (human capital) • *wykorzystanie usług internetowych przez obywateli • *digitalizacja biznesu i usług publicznych • W 2019 r. najwyższy poziom indeksu DESI miały: • Korea Płd. Dania, Szwecja, Finlandia, Niderlandy, Norwegia, Islandia, Szwajcaria, Japonia, Australia, Kanada, USA • Wśród krajów UE najniższy syntetyczny wskaźnik miały: Rumunia, Grecja, Bułgaria, Włochy. Polska miała niższy od średniej dla UE wskaźnik

Nowa strategia rynku wewnętrznego z 2015 r. • • • 1. Identyfikacja istniejących barier: *niedostateczne egzekwowanie przepisów, *mały poziom transgranicznych zamówień publicznych, *słabe poparcie polityczne dla reform strukturalnych; *bariery w sektorze usługowym, w tym w transporcie, telekomunikacji i energii, *braki gospodarki cyfrowej 2. Programy wsparcia: *Plan inwestycyjny dla Europy -Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych * Europejska unia energetyczna * Strategia rynku cyfrowego * Unia rynków kapitałowych * Pakiet dotyczący mobilności pracowników

c. d. • * Pakiet działań wspierających tzw. sharing economy (gospodarki dzielenia się) – nowe regulacje i formy dostępności • - pakiet usług na żądanie i czasowe korzystanie z dóbr w oparciu o platformy internetowe • - 5 głównych sektorów tej gospodarki to: finansowanie bezpośrednie, rekrutacja pracowników przez internet; bezpośredni wynajem miejsc noclegowych, współużytkowanie samochodów; streaming filmów i muzyki Komisja przygotowuje wytyczne stosowania prawa unijnego do modeli biznesowych gospodarki dzielenia się

RYNEK WEWNĘTRZNY DÓBR Zasady działania rynku dóbr: - pełna liberalizacja wymiany wewnętrznej - brak ceł i innych barier handlowych w obrotach wewnętrznych - w efekcie działa unia celna w zakresie dóbr przemysłowych i rolnych - handel wewnątrzwspólnotowy jako specyficzna forma wymiany -podział na handel wewętrzny i zewnętrzny (intra-EU oraz extra-EU trade • - nie ma barier fizycznych w przepływie towarów • - znoszone są bariery techniczne, w tym dotyczące zamówień publicznych • - powstały nowe europejskie rynki zamówień publicznych • • •

Zasady rynku wewnętrznego w zakresie dóbr c. d. • - eliminowane są bariery techniczne związane ze standardami technicznymi i normami europejskimi, następuje harmonizacja norm • • - szczególną rolę odgrywa polityka normalizacji i certyfikacji • • -rośnie rola polityki bezpieczeństwa produktów i polityki oceny jakości (żywność, produkty chemiczne, opakowania, oznakowania produktów itd. )

RYNEK WEWNETRZNY DÓBR • -eliminowane są bariery fiskalne przez harmonizację VAT i akcyzy - zasada minimalnych wymagań (stawki minimalne 5% i 15%) • -akcyzą objęte są tylko wybrane grupy produktów: wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe i paliwa mineralne • -rośnie rola europejskich stowarzyszeń normalizacyjnych

Integracja rynku dóbr -wnioski • 1. dominuje specjalizacja wewnątrzgałęziowa • - duży rynek daje korzyści skali, jest popyt na różnorodność, dominuje konkurencja monopolistyczna • 2. wysoki udział handlu wewnętrznego (intra- EU trade) • 3. korzyści komparatywne (specjalizacja międzygałęziowa) są ograniczone do kilku dziedzin (np. produkty rolnicze ) • 4. szczególna rola polityki normalizacji i certyfikacji – jakość i bezpieczeństwo produktów • 5. * polityka normalizacji i certyfikacji – rola prawa europejskiego na podstawie nowego podejścia „new approach” oraz rola instytucji normalizacyjnych: • Europejski Komitet Normalizacyjny - CEN • Europejski Komitet Normalizacji Elektrotechnicznej – CENELEC • Europejski Instytut Standaryzacji Telekomunikacyjnej – ETSI

INTEGRACJA RYNKU DÓBR wnioski dla UE c. d. • 6. Szczególna rola organizacji normalizacyjnych, jako stowarzyszeń narodowych organów normalizacyjnych a nie jako instytucji wchodzących do jednolitych ram instytucjonalnych Unii • 7. Prawnie regulowane dyrektywami są tylko minimalne wymogi w zakresie bezpieczeństwa, zdrowia, konsumenta i środowiska. • 8. Na podstawie tych wymagań opracowywane są techniczne specyfikacje produktów • 9. Techniczne specyfikacje są informacją przekazywaną organizacjom normalizacyjnym CEN, CENELEC i ETSI, na podstawie których opracowują one normy europejskie

Rynek dóbr • 10. Normy europejskie są dobrowolne, ale producenci muszą przejść procedurę zgodności określoną w dyrektywach • 11. Produkty spełniające wymogi europejskie mogą otrzymać znak zgodności europejskiej • 12. Została zharmonizowana procedura certyfikacji, czyli oceny zgodności • 13. Zharmonizowane zostały zasady podatków pośrednich VAT i akcyzy

Jednolity rynek usług Dylematy liberalizacji międzynarodowej sektora usług Specyfika sektora usług Doświadczenia WTO w zakresie liberalizacji usług Klasyfikacje sektora usług Tworzenie rynku wewnętrznego w zakresie usług w UE Dynamika rynku wewnętrznego usług – stymulatory i bariery Specyfika usług sieciowych Usługi profesjonalne i biznesowe Usługi w zakresie ochrony środowiska, zarządzania śmieciami, itd Europejski sektor usług finansowych – dylematy, problemy w trakcie kryzysu, propozycje po kryzysie – Dylematy usług energetycznych , rynek energii, gazu ? – – – – –

LIBERALIZACJA SEKTORA USŁUG • -SPECYFIKA SEKTORA USŁUG JAKO PODSTAWA LIBERALIZACJI: • - usługi są zróżnicowane pod względem charakteru, stopnia regulacji, znaczenia dla handlu światowego • - w różnych sektorach jest odmienny stopień konkurencji (od oligopolu przez konkurencję monopolistyczną do pełnej wolnej konkurencji) • - usługi dzielą się na rynkowe i nierynkowe (EFEKT Balassy-Samuelsona) • - problemem dla liberalizacji międzynarodowej, w tym europejskiej są usługi sieciowe • - NIEDOSTATKI RYNKOWE (market failures): asymetria informacji, „moral hazard” czyli ryzyko nadużycia ze strony dostawcy, brak szybkich dostosowań cenowych

2. Nowe rynki międzynarodowe - USŁUGI • 1. REGULACJE UKŁADU GATS (Układu Ogólnego o Handlu Usługami) : • 1. Zasady: • - KNU • - klauzula narodowa • - zobowiązania narodowe • - progresywność liberalizacji • 2. Definicja świadczenia usług na skalę międzynarodową • 3. Klasyfikacja sektora wg GATS

Obecność dostawcy Dostawca usługi nieobecny na terytorium kraju odbiorcy (usługi tymczasowe, transgraniczne) Dostawca usługi obecny na rynku kraju odbiorcy (usługi permanentne) Inne kryteria Sposób realizacji Podgrupa 1 Usługi dostarczane na obszarze kraju Odbiorcy z terytorium innego kraju Podgrupa 2 Usługa dostarczana poza obszarem danego kraju na terytorium innego kraju, ale dla konsumenta kraju odbiorcy Dostawa transgraniczna crossborder między niemobilnymi konsumentami i niemobilnymi dostawcami usług (np. niektóre usługi telekomunikacyjne, transmisja danych) Konsumpcja za granicą kraju odbiorcy usługi – konsument przekracza granicę w celu konsumpcji (usługi turystyczne, zdrowotne, naprawa statków) Podgrupa 1 Usługa dostarczana na terytorium kraju odbiorcy w wyniku handlowej obecności dostawcy Podgrupa 2 Usługa dostarczana na terytorium kraju odbiorcy w wyniku obecności dostawcy jako osoby fizycznej Obecność handlowa (firma komercyjna) (usługi handlowe, finansowe, biznesowe) Obecność osoby fizycznej (prawnika, księgowego, architekta, lekarza) (usługi biznesowe, profesjonalne)

Rodzaje usług podlegających szczególnej regulacji w UE • 1. Usługi tradycyjne: transport lądowy, turystyczne – łatwe do liberalizacji • 2. Usługi finansowe: bankowe, ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne, giełdy – trudności w liberalizacji (wymogi bezpieczeństwa, ryzyko nadużycia, wymogi regulacji ostrożnościowych i płynnościowych) • 3. Usługi sieciowe: telekomunikacyjne, e-biznes, medialne, informatyczne, energetyczne, gazownicze, transport lotniczy, kolejowy, morski • 4. Usługi pracochłonne: budowlane, osobiste, edukacyjne, ochrony zdrowia – trudne w liberalizacji – ochrona krajowego rynku pracy • 5. Nowe sektory usługowe: w zakresie ochrony środowiska, gospodarowania śmieciami • 6. Usługi biznesowe i profesjonalne

USŁUGI BIZNESOWE I PROFESJONALNE • SPECYFIKA TEGO SEKTORA USŁUG: • -dominuje własność prywatna • -ma miejsce duży udział małych i średnich firm, ale wkraczają też duże korporacje europejskie i pozaeuropejskie • -bariery handlowe w ich świadczeniu nie są wysokie • - istotną barierą są wymagania w zakresie kwalifikacji • -ważne jest środowisko prawne , ekonomiczne, administracyjne, w jakim firmy działają • -mają kluczowe znaczenie dla konkurencyjności gospodarki i wzrostu gospodarczego, • tworzą korzyści komparatywne w formie niższych cen, lepszej jakości i silnej konkurencji na rynkach międzynarodowych

USŁUGI BIZNESOWE I PROFESJONALNE – SPECYFIKA C. D. • -mają charakter innowacyjny, wpływają na rozwój wiedzy i technologii • -mają funkcje usługowe w zakresie innowacji technologicznych, organizacyjnych, strategicznych, handlowych, operacyjnych • -mają zdolność do tworzenia nowych miejsc pracy • -są silnie związane z działalnością przemysłową (Globalne łańcuchy wartości GVCs • -są zróżnicowane ze względu na poziom i tempo wzrostu produkcyjności pracy, ale dominują sektory dynamiczne • -działają na rynkach silnie konkurencyjnych • - rośnie skala ich umiędzynarodowienia

PODSTAWA PRAWNA RYNKU USŁUG • * SWOBODA ZAKŁADANIA PRZEDSIĘBIORSTW I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI USŁUGOWEJ NA CAŁYM OBSZARZE UE • * SWOBODA ŚWIADCZENIA USŁUG TRANSGRANICZNIE • * SWOBODA PRZEMIESZCZANIA SIĘ OSÓB W CELU ŚWIADCZENIA USŁUG

ZASADY TWORZENIA EUROPEJSKIEGO RYNKU USŁUG • 1. PODSTAWOWE SEKTORY SĄ REGULOWANE PRZEZ RYNEK, A NIE PRZEZ PRZEPISY RZĄDOWE CZY UNIJNE, podstawą jest liberalizacja, harmonizacja jest działaniem wtórnym, na rynku usług działa mechanizm konkurencji kontrolowany przez europejską politykę konkurencji • 2. LIBERALIZACJA TRANSEUROPEJSKA ZOSTAŁA OPARTA NA ZASADZIE „STAND STILL”, czyli zobowiązania krajów do niewprowadzania nowych regulacji i barier

ZASADY RYNKU USŁUG C. D. • 3. W SEKTORACH SILNIE REGULOWANYCH PRZEZ PAŃSTWA NARODOWE przyjęto zasadę harmonizacji minimalnych wymagań lub zasadę wzajemnego uznawania (usługi finansowe) • Usługi komunikacyjne i finansowe • 4. WOBEC KRAJÓW TRZECICH OBOWIĄZUJĄ ZASADY WTO • 5. POLITYKA EUROPEJSKA OBJĘŁA USŁUGI SIECIOWE tj. telekomunikację, transport, usługi audiowizualne, pocztowe, energetyczne, gazownicze • 6. LIBERALIZACJA JEST STOPNIOWA • 7. Usługi są objęte unijną polityką konkurencji i polityką podatków pośrednich

USŁUGI SIECIOWE – ZASADY OTWIERANIA KONKURENCJI • DEMONOPOLIZACJA • DEREGULACJA – rozdzielenie funkcji regulacyjnych od funkcji operacyjnych zarządczych • UTWORZENIE NIEZALEŻNYCH URZĘDÓW REGULACJI W KRAJACH CZŁONKOWSKICH • ZASADA OTWARTEGO DOSTĘPU DO SIECI PRZESYŁOWYCH Open Network Provision • HARMONIZACJA STANDARDÓW TECHNICZNYCH

USŁUGI SIECIOWE C. D. • ZASADA USŁUG POWSZECHNYCH – definicja – są to usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym gwarantujące równy dostęp dla różnych grup konsumentów i różnych regionów, przy założeniu ciągłości dostaw, ich uniwersalności oraz przystępności cenowej • Rodzaje usług powszechnych definiują kraje członkowskie

Dyrektywa bankowa - ZAŁOŻENIA • 1. JEDNOLITA LICENCJA BANKOWA – obowiązuje od 1 stycznia 1993 dla oddziałów zagranicznych • 2. WYMÓG KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH I REPUTACJI OSÓB ZATRUDNIONYCH - zasada czterech oczu • 3. DEFINICJA INSTYTUCJI KREDYTOWEJ • 4. WYMÓG KAPITAŁU ZAŁOŻYCIELSKIEGO INSTYTUCJI KREDYTOWEJ 5 MLN EURO • 5. NADZÓR OSTROŻNOŚCIOWY SPRAWOWANY PRZEZ kraj , gdzie jest siedziba instytucji macierzystej (dotyczy oddziałów zagranicznych , nie filii)

Rynek wewnętrzny usług finansowych • Sektor bankowy – silna euroizacja, powiązania banków • Banki uniwersalne a banki inwestycyjne – problemy • Nadzór ostrożnościowy i płynnościowy nad bankami – różne rozwiązania dla filii i oddziałów • Opodatkowanie usług bankowych – konkurencja podatkowa w UE • Opodatkowanie dochodów z własności aktywów finansowych • Nowe podatki od transakcji finansowych w strefie euro – 11 krajów na podstawie klauzuli wzmocnionej współpracy • Projekt Unia bankowa • Projekt Unii rynków kapitałowych

POSTĘP W LIBERALIZACJI SEKTORA USŁUG • • DYREKTYWA USŁUGOWA Z 2006 r. tworzy generalne ramy prawne dla swobodnego świadczenia usług na obszarze rynku wewnętrznego (nie obejmuje tych sektorów gdzie są przepisy szczegółowe np. usługi finansowe) – tzw. Dyrektywa Bolkestein WYŁĄCZENIA spod dyrektywy: * transport miejski, taksówki i karetki pogotowia ratunkowego * działalność hazardowa * usługi społeczne w zakresie budownictwa socjalnego, opieki nad dziećmi, usługi dla osób potrzebujących i dla rodzin • * usługi społeczne • * usługi podatkowe • • • 2013 dyrektywa w zakresie dostępu do usług medycznych • Rynek usług cyfrowych

Realizacja rynku bez granic dla usług • 1. Pozytywne efekty Dyrektywy usługowej z 2006 r. • 2. Bariery dotyczące działalności transgranicznej dla firm i przedstawicieli wolnych zawodów: • * różnice w regulacji zawodów • *różnice w działalności zastrzeżonej w całej UE • *zbędne bariery regulacyjne dla świadczenia usług • *brak transparentności przepisów w niektórych kluczowych sektorach • *dyrektywa o pracownikach delegowanych • 3. Znaczenie tego sektora w UE: tworzą ok. 9% unijnego PKB, zawody regulowane to 20% siły roboczej UE. Jest obecnie ok. 5000 zawodów regulowanych – to 50 mln osób • 4. Propozycja paszportu dotyczącego świadczenia usług • 5. Poprawa rynku zamówień publicznych, które stanowią 19% PKB UE • 6. szczególne wyzwania dla rynku cyfrowego i rynku danych