www tarihtendersler com SOUK SAVA DNEM Dou Bloku
www. tarihtendersler. com SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ Doğu Bloku İçindeki Diğer Gelişmeler DOĞU BLOKLARININ KURULUŞU Soğuk Savaş, II. Dünya Savaşı'ndan BLOKLARIN KURULUŞU Doğu Avrupa'da komünist yönetimlerin kuruluşu temelde şu dört aşamada Yugoslavya ve Arnavutluk: gerçekleşmiştir: Savaş sonrasında Doğu Avrupa ülkeleri bir Sovyet egemenliğine 1. işgalden Kurtarma Aşaması: Sovyet ordusu Doğu Avrupa ülkelerine bir girerken bu iki devlet bağımsız olmak konusunda direndi. Bu kurtarıcı gibi girmiş, Nazi işgali döneminde Moskova'ya kaçmış olan yerli komünist II. Dünya Savaşı Mayıs 1945'te Avrupa'da, Çiftçi Partisi lideri Petkov, savaş sırasında komünistleri, direnmenin başlıca iki nedeni vardır: liderler Sovyet ordusu ile birlikte ülkelerine geri dönerek yönetimi ele almışlardır. Eylül'de de Asya'da sona erince, bu kıtalardaki çiftçileri, sosyal demokratları ve sosyalistleri içeren bir ♦ güçler dengesinde boşluklar meydana geldi. II. Dünya Savaşı bittiğinde bu iki devlette de halkın desteğine 2. Koalisyon Aşaması: Savaş sonrası dönemde komünist, sosyalist, liberal koalisyon kurmuştu. ve çiftçi partilerinin oluşturduğu koalisyon hükümetlerine Alman yanlısı partiler sahip liderler Bu gelişmede, yenilen Almanya, İtalya ve Sovyet işgalinde yapılmasına rağmen, 1945 Kasım alınmadı ve kısa bir süre içinde kapatıldı. Geniş halk kitleleri tarafından desteklenen Sovyet yönetimi savaştan sonra bu hükümete karşı cephe vardı. Alman işgalinden kendi orduları sayesinde kurtulmuşlardı. Japonya'nın yanında, galip İngiltere ve seçimlerinde oyların ancak % 17'sini alabilen ve yenilgiye koalisyonlar, Sovyet yönetimi ile sıkı ilişkiler kurmayı tercih etti. aldı. ♦ Bu ülkelerin liderleri iktidarlarını sürdürebilmek için Sovyet Fransa'nın da savaştan büyük ölçüde yıpranmış 3. Koalisyonları Oluşturan Diğer Partilerin Saf Dışı Bırakılması Aşaması: uğrayan 1946 Eylülünde yapılan referandumla önce cumhuriyet desteğine dayanmak zorunda değillerdi. olarak çıkması önemli rol oynadı. Önemli bakanlıkları ellerinde bulunduran komünistler, zamanla hükümeti bütünüyle Komünist Parti, Sovyetlerin baskısı ile koalisyon rejimi kuruldu. ellerine geçirdi. Siyasal parti liderleri Hitler'le işbirliği yapmak ve Batı'nın casusu Savaştan sonra Avrupa'da Almanya'nın, Yugoslavya'da 1945'te 6 devletten oluşan Yugoslavya Federal Halk hükümetinde yer aldı. SSCB'nin Macaristan'a baskıyı olmak gibi suçlamalarla siyaset sahnesinden silindi. Kısa süre sonra da öteki partilerin kapatılması süreci Asya'da Japonya'nın yerini tek başına Cumhuriyeti kuruldu. 4. dolduracak devlet bulunmamaktaydı. Savaştan Ulusal Komünist Kadroların Tasfiyesi Aşaması: Bu son aşama, Sovyet artırması ile diğer partiler tasfiye edildi. Arnavutluk'ta ise 1945 seçimlerini Enver Hoca'nın Demokratik başladı. lider Stalin Doğu Avrupa'daki ulusal komünist yönetimleri ortadan kaldırmaya 1947 yılında yapılan seçimlerde komünistler oyların % 60'ını sonra güçlü olarak kalabilenler siyasi ve Cephesi kazandı ve Arnavutluk Cumhuriyeti kuruldu. yöneldi. Diğer bir deyişle bu ülkelerde Moskova'nın istediği biçimde hareket edecek ekonomik doktrinleri birbirleriyle çatışan ABD alarak yönetime bütünüyle egemen oldu. Stalin, Kominform'u kurarken kendisini destekleyen Tito, aynı olan kadroların işbaşına getirilmesi gerekiyordu. Sovyet yönetiminin baskıları ile Romanya'da komünist ve SSCB idi. 1947 yılı itibariyle Doğu Avrupa ülkelerinin çoğuyla ikili ittifak antlaşmaları zamanda sıkı bir Yugoslav milliyetçisi idi. Petro Groza başkanlığında bir koalisyon hükümeti kuruldu. Bu iki yeni süper güç, iki kutuplu yeni yapılmıştı. Aynı yıl, bu devletlerle SSCB'nin ideolojik birliğini sağlayan Stalin'in Comecon'a tam bağlılık ve Yugoslavya'da Sovyet ajanlarının "Kominform" kuruldu. Ocak 1949'da uluslararası ekonomik bir örgütlenme olan uluslararası siyasal bir yapı oluşturmuştur. 1947 Şubatında barış antlaşması imzalandıktan sonra serbest faaliyetiyle ilgili isteklerini reddetti. "Comecon" kurularak, Doğu Avrupa ülkelerinin ekonomileri Sovyet ekonomisine Savaştan tükenmiş olarak çıkan Avrupa muhalefet ortadan kaldırıldı. 1948'de milliyetçilikle suçlanan Tito, Sovyet Bloku'ndan uzaklaştırıldı. bağlandı. devletleri, yükselen bu iki gücün etrafında galip çıkmış ABD, SSCB ve bu iki Bulgaristan: gücün çevresinde toplanan diğer devletler arasındaki anlaşmazlık ve Macaristan: rekabetin, silahlı çatışma yaşanmaksızın sürdürüldüğü döneme verilen isimdir. Bu yeni süreç II. Dünya Savaşı sonrasında yirmi yıl boyunca Romanya: sürmüştür. Bu yirmi yıllık sürecin oluşumu temelde Sovyet ABD güvensizliğine ve karşılıklı Yerli komünistlerin önemli bir bölümü idam edildi. çekişmesine dayanır. yerlerini almakta gecikmemiştir.
www. tarihtendersler. com SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ Doğu Bloku'nda yaşanan asıl büyük ayrışma SSCB ile Çin arasındaki Doğu Bloku'nda yaşanan tek kutuplu oluşuma bölge anlaşmazlıklarla ortaya çıktı. ülkelerinden ilk ciddi tepki Yugoslavya'dan geldi. 1949'da komünist bir yönetime sahip olan Çin, SSCB'ye yakın durmuş ve 1950'de Yugoslavyalılar, Ruslarla 1945 yılından beri bazı bir dostluk anlaşması imzalamıştır. konularda anlaşmazlık yaşıyordu. Bu anlaşmazlığın ABD'nin, Çin'deki yeni rejimi tanımayarak Çin'e ticaret ambargosu koyması ve KOMİNFORM 1. COMECON 14 Mayıs 1955'te, SSCB tarafından Varşova Paktı Üyeler ortak çıkarlarını ilgilendiren sorunlarda temel nedenleri şunlardır: Çin'in BM'den çıkarılması, Çin Sovyet dostluğunu güçlendirdi. SSCB II. Dünya Savaşı'nın hemen ardından İran, Türkiye ve Yunanistan'a yönelik Ancak Çin'in zamanla bağımsız politikalara yönelmesi, SSCB ile anlaşmazlık ♦ SSCB'nin, Yugoslavya'yı tam denetim altına 25 Ocak 1949'da sosyalist ülkeler arasında ekonomik işbirliği ve dayanışma birbirlerine danışacaklardır. oluşturuldu. konularının ortaya çıkmasına yol açtı. baskılara yönelmiş ve Doğu Avrupa ülkelerinde kurdurduğu komünist almak istemesi, amacıyla uluslararası bir örgüt kurulmuştur. 2. SSCB yanında Çekoslovakya, Bulgaristan, Avrupa'da silahlı bir saldırı durumunda üyeler tek Sovyet Çin anlaşmazlığını doğuran temel faktörler: yönetimlerle bu ülkeleri denetimi altına almıştır. ♦ Yugoslavya'nın hem bağımsızlığa hem de Merkezi Moskova'da olan bu örgüt Avrupa'da COMECON olarak tek ya da ortak bir biçimde kendilerini savunacaklardır. ♦ Uluslararası komünizm hareketlerinde liderlik rekabetinin başlaması ABD yönetimi Avrupa'daki Sovyet tehdidine karşı Mart 1947'de Truman Doktrini, ♦ Macaristan, Polonya, Romanya, Doğu Almanya ve Bir NATO saldırısına karşı Doğu Avrupa Balkanlarda üstünlüğe sahip olmasına Sovyetlerin karşı adlandırılmıştır. ♦ Tarafsız ülkelerde nüfuz rekabetine girişilmesi 3. Arnavutluk bu ortak askeri savunma örgütünün Birleşik Komutanlık ve Siyasal Danışma Komitesi çıkması Haziran 1947'de de Marshall Planı'nı devreye soktu. ülkelerini savunmak ♦ Batılı devletlerle ilişkilerin niteliği konusunda anlaşmazlıklar yaşanması kurulacaktır. üyesi oldu. ♦ İki devlet arasında ideolojik bazda görüş Truman Doktrini, Amerika'nın Sovyet tehdidine maruz kalan ülkeleri COMECON'un kuruluş amaçları: ♦ Sovyet ekonomik yardımının miktarı ve zamanı konusunda görüş ♦ Sosyalist ülkelere ve sosyalizmin yayılmasına ayrılıklarının baş göstermesi desteklemesine, Marshall Planı ise Avrupa'yı ekonomik bakımdan güçlendirmeye ayrılıkları yaşanması 4. ♦ Doğu Almanya, Pakt'ın askeri kanadına 1956'da Üyeler bu anlaşmanın amaçlarıyla herhangi bir Ekonomik gelişme için uzmanlaşma ve işbirliğine dayalı planlar karşı kurulan NATO'nun askeri etkinliğini artırmasına Bu nedenlerle SSCB ile Yugoslavya'nın arası açılmış, ♦ Doğu Türkistan ve Moğolistan gibi sınır bölgelerde sorunların baş dönüktü. hazırlamak uluslararası bağlantıya girmeyecekler ve girişimlerde katıldı. Arnavutluk 1968'de pakttan çekildi. göstermesi Yugoslavya, 28 Haziran 1948' de, Kominform'dan Moskova, ABD'nin bu adımlarına karşılık, sosyalist ülkelerle bağlarını ve silahlanma girişimlerine karşı cevap vermek ♦ Birliğin kuruluşuna ilişkin ilk adım, Aralık 1954'te Hammaddelerin üretim ve dağıtımını yönlendirmek bulunmayacaklardır. Çin yönetimi SSCB'nin Batı ile yumuşama sürecine girmesine şiddetle karşı çıkarılmıştır. güçlendirmek ve uluslararası komünist hareketleri bir merkezden yönetmek için ♦ Üye ülkeler arasında ve öbür ülkelerle ticareti geliştirmek için ortak çıkmaya başlayınca, Sovyet yönetimi, Çin ile yapmış olduğu yardım anlaşmasını Ulusçu, Sovyetlerden bağımsız oluşumların 5. ♦ sekiz sosyalist ülkenin katılımıyla, ortak güvenliğin ve Taraflar birbirleriyle ekonomik ve kültürel Bu gelişmeler nedeniyle Doğu Bloku devletleri ile girişimde bulunmak yeni açılımlara yöneldi. iptal etti. Doğu Avrupa'da yayılması ve güçlenmesini ilişkilerde dostluk ruhu içinde davranacaklardır. SSCB'nin hedefi haline gelen Yugoslavya 1953'te ♦ barışın korunması konusunda Moskova'da Bilimsel ve teknik araştırmalarda işbirliği yapmak 1962'den itibaren Çin Sovyet sınırında çatışmalar başladı. Çin, 1963'te Eylül 1947'de Polonya'da bir araya gelen farklı ülkelerden komünist parti liderleri Balkan Paktı'na girdi. 6. engellemek düzenlenen konferansta atıldı. Bu sözleşme siyasal sistemleri göz önüne Moskova'da ABD ile SSCB arasında yapılan "Nükleer Denemeleri Kısmen COMECON üyesi ülkeler yeryüzündeki sanayi üretiminin 1/3'den ve ulusal 5 Ekim 1947'de Kominform'u kurdu. 1955 yılından itibaren Sovyet Yugoslav ilişkileri Yasaklayan Anlaşmadı imzalamayı reddetti. gelirin 1/4'den fazlasını sağlamaktaydı. alınmaksızın tüm devletlere açıktır. Varşova Paktı, giderek artan savaş tehlikesine karşı ♦KOMİNFORM'un SSCB'nin Doğu Avrupa'daki etki ve kuruluş amaçları: Anlaşmazlığın en önemli nedenlerinden biri olan sınır sorunu Ekim 1969'da, düzelmeye başladı. Yüzölçümü 25 milyon km 2 olan üye devletler, topraklarında demir, kurşun ve 7. denetimini güçlendirmek biçimlendi. Doğu ile Batı arasında ortak güvenlik sağlayan bir Pekin'de iki devlet arasında yeniden görüşüldü fakat bir sonuç alınamadı. ♦ çinko rezervinin % 50'si; doğal gazın % 4 O'ı; manganez rezervinin % 80'i, İşçilerin yegane vatanı olarak SSCB'nin savunulması Bununla beraber Yugoslavya, bu tarihlerden itibaren Çin ile SSCB arasında başlayan anlaşmazlık Çin'in çok yönlü bir dış politika pakt yürürlüğe girince, paktın kaldırılması göz önüne 14 Mayıs 1955'de Varşova Paktı'nın kurulmasını daha çok Asya Afrika ülkeleriyle, Bağlantısızlar ♦ petrol ve kömür gibi enerji kaynaklarının 1/3'ünü, nikel ve Volfram'ın 2/3'ünü ABD tarafından temsil edilen emperyalizme karşı mücadele edilmesi izlemesiyle şiddetlenmiş, bu da Doğu Bloku içerisinde bölünmelere neden alınabilir. grubunun öncülüğünü yapacak girişimlere başladı. ♦sağlayan Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Bütün dünyayı kapsayacak olan bir Sovyetler Cumhuriyeti'nin kurulması bulundurmaktaydı. olmuştur. Sosyalist Blokta VARŞOVA PAKTI Sarsıntılar Sovyet Modeline Göre Ekonomik ve Sosyal Düzenin Kurulması Varşova Paktı'nın belli SOVYETLER BİRLİĞİ ÇİNbaşlı kuruluş amaçları şunlardır: ANLAŞMAZLIĞI YUGOSLAVYA ANLAŞMAZLIĞI Antlaşması'nın maddelerinden bazıları şunlardır:
www. tarihtendersler. com SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ Truman Doktrini Marshall Planı BATI BLOKUNUN Ekonomik Anlaşmazlıklar: KURULUŞU Potsdam'da Almanya'nın ekonomik bütünlüğünün ABD Başkanı Harry Truman 12 Mart 1947'de Amerikan Kongresi'nde, "Amerikan dış politikasının, dış baskılara karşı Marshall Planı Nedir? koymaya çalışan özgür ulusları destekleme amacına yönelmesi gerekmektedir. " ifadelerini kullandı. korunması kararı alınmıştı. Ancak konferansa katılmayan II. Dünya Savaşı sonrasında ABD Başkanı George Marshall tarafından 1947 yılında ortaya Kongre'den Türkiye ve Yunanistan'a 400 milyon dolarlık askeri yardım yapmak için yetki aldı. 22 Mayıs 1947'de Fransa bu karara uymadı. atılan ve 1947 -1951 yılları arasında uygulanan ABD kaynaktı bir ekonomik yardım paketidir. Almanya başlayan Truman yardımı ile Yunanistan'a 300 milyon dolar, Türkiye'ye ise 100 milyon dolar verildi. SSCB, işgal sırasında yitirdiklerini karşılamak Planın mimarı olan Başkan George Marshall Haziran 1947'de Avrupa ekonomilerini tekrar 1947 yılında Batılı devletler kendi işgal bölgelerinin ekonomik Almanya, II. Dünya Savaşı sonunda Yalta ve İngiltere 2. Dünya Savaşı'nda üç partinin Truman Doktrini'nin özellikleri Nelerdir? Fransa savaştan sonra Nazilerle gerekçesiyle, işgal bölgesindeki tahıl fazlasına ve kalkındırmak için çok geniş kapsamlı bir program önerdi. bütünleşmesi için adım attı. Potsdam konferansları ile 4 işgal bölgesine ♦ Dünyanın iki bloğa ayrıldığını ortaya koymuştur. oluşturduğu savaş kabinesi tarafından teçhizata el koydu. ABD yönetimi Avrupa ülkelerinin ekonomik sıkıntılarının uzun vadede ABD için de olumsuz ayrılmıştı. ♦ Bu üç işgal bölgesinde bir Alman hükümetinin kurulması kararlaştırıldı. Sovyet-Amerikan mücadelesinin başladığını ilan etmiştir. işbirliği yapmamış partilerin İngiliz işgal bölgesi, Almanya'nın endüstri bakımından en yönetildi. sonuçlar doğuracağını, dolayısıyla bu ülkelere yardım yapılması gerektiğini düşünüyordu. ♦ Sovyet yönetimi bu girişimi boşa çıkarmak cin Berlin'i abluka altına aldı. Soğuk savaşın ilk adımlarını oluşturmuştur. SSCB ülkenin doğu bölgesini, ABD güney, oluşturduğu Ulusal Birlik Hükümeti gelişmiş yeriyse de savaştan en çok zararı burası ♦ Yaklaşık 150 km Sovyet işgal bölgesi içinde kalan Berlin'in ablukaya Doğu Avrupa ve Balkanlardaki bölünmeyi çok daha kesin çizgileriyle ortaya koymuştur. Marshall Planı'ndan Kimler Yararlandı? İngiliz halkı nezdinde büyük bir prestiji olan İngiltere kuzey ve batı bölgelerini işgal etti. görmüştü. ♦ Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 16 ülke, bu plan uyarınca ABD'den ekonomik Yunan İç Savaşı'nda merkezi hükümetin komünistlere karşı galip gelmesinde yardımcı etkili olmuştur. tarafından yönetildi. alınması, şehrin batıyla olan kara bağlantılarını koparttı. Fransa'ya ise İngiliz ve Amerikan işgal Churchill 1945 seçimlerini kaybetti. İngiltere, savaştan sonra içine düştüğü ekonomik ♦ Türkiye ile Batı Bloku arasındaki ilişkileri iyileştirmiş ve Türkiye'nin NATO'ya girmesini sağlayacak sürece kalkınma amaçlı olarak yardım almıştır. "Marshall Planı" olarak adlandırılan Avrupa Sovyet yönetimi Berlin'e temel ihtiyaç maddelerinin akışını keserek bölgesinin bir bölümü verildi. Ülkede De Gaulle'ün tek başına iktidar katkıda bulunmuştur. bunalım nedeniyle Almanya'ya yardım edecek durumda Bunda İngiliz halkının savaş dönemi Kalkınma Projesi, Doğu Avrupa ülkeleri ile Sovyetler Birliği'ni de kapsama alanına Batılıları ödün vermeye zorladı. Sovyet işgal bölgesi içinde kalan Berlin de 4 ♦ SSCB'nin güneye doğru genişlemesinin önünü kesmiştir. değildi. olduğu 1958'e kadar, siyasal sıkıntılarına tepkisi rol oynamıştır. almaktaydı. Ancak bu devletler planı reddetti. 1947'de dört yılı kapsayan (1947 -1951) Batılı ülkeler oluşturdukları hava koridoru ile Berlin'in ihtiyacı olan ayrı işgal bölgesine ayrıldı. Truman Doktrini komünist Balkan devletleri arasındaki ittifak görüşmelerini hızlandırmıştır. Dolayısıyla, ABD, her iki işgal bölgesinin ekonomik Marshall yardımı başladı. ABD, Truman Doktrini'nin ardından nüfuz alanını Orta Doğu'ya genişletmek için İngiltere ile birlikte girişimlerde malzemeleri hava yoluyla temin etmeye başladı. istikrarsızlık yaşandı. Müttefikler Almanya'da, Ekonomik üstünlüğü sona eren İngiltere, kalkınma sorumluluğunu yüklenmek durumunda kaldı. bulunmuş, ancak ilerleme sağlayamamıştır. Marshall Planı, katılmak isteyen her Avrupa ülkesine ekonomik yardım içeriyordu. ♦Ablukanın etkili olmadığını gören Sovyet yönetimi 12 Mayıs 1949'da barış antlaşmasının imzalanması, ABD'ye bağımlı hale geldi. Savaşın getirdiği yıkım Fransa'yı büyük Siyasal Anlaşmazlıklar: ABD Tınman Doktrini'ne Neden Gerek Duydu? Amerikan yönetimi 16 devlete (İngiltere, Fransa, Belçika, İtalya, Portekiz, İrlanda, ♦ablukayı kaldırdı. işgal bölgelerinin birleştirilmesi, SSCB, işgali altında tuttuğu Alman topraklarındaki İngiliz hükümeti ekonomisini düzene II. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa'ya yönelik Sovyet tehdidinin artması Truman Doktrıni'nın gerekçesini bir ekonomik bunalımın içine itmişti. Yunanistan, Türkiye, Hollanda, Lüksemburg, İsviçre, İzlanda, Avusturya, Norveç, Danimarka ♦Batı Almanya'da Eylül 1948'de Kurucu Meclis yeni anayasanın Almanya'da demokrasiye geçilmesi, sanayiyi hızla devletleştirmeye başladı. ABD ise kendi oluşturmuştur. ve İsveç) 6 milyar dolarlık bir ekonomik yardım yaptı. Bu yardım ileriki yıllarda 12 milyar sokmak için ABD'den ekonomik yardım ♦yürürlüğe girmesini sağladı. Almanya'dan alınacak tamirat bedeli, Partiler arasında ciddi anlaşmazlıklar kontrolü altındaki bölgede liberal ekonomiye sahip bir Doğu Blokunun Sovyet denetimi altına girmesi dışında, Sovyet etki alanı Yunanistan'ı da alacak biçimde güneye doğru dolara ulaştı. ♦Ağustos 1949'da yapılan seçimler sonucunda Conrad Adenauer işgal bölgelerinin ekonomik olarak istemek durumunda kaldı. genişleme yoluna girmiştir. devlet yapısı öngörüyordu. vardı. Marshall yardımları sonucunda Avrupa'daki sanayi üretimi savaş öncesine oranla artış tarafından yeni hükümet kuruldu. birleştirilmesi İngiltere'nin II. Dünya Savaşı'ndan Doğu Akdeniz ve Orta Doğu'da, yükselen Sovyet tehlikesine karşı çıkacak ve Aslında her iki tarafın amacı da, Almanya'nın yeniden Amerikan yardımı yalnız İngiliz ekonomisi gösterdi. Bu şekilde Federal Almanya Devleti şekillenmiş oldu. konularında ciddi anlaşmazlıklar yaşamıştır. Türkiye ile Yunanistan'ı destekleyecek gücü kendisinde bulamamıştı. Diğer yandan Hindiçini'de başlayan kurtarmakla kalmamış, tüm Batı Avrupa'da güçlenerek Avrupa barışını tehdit etmesini önlemek idi. Marshall Planı'na karşılık Sovyetler de uyduları arasındaki ekonomik ilişkileri ve iş birliğini Bu nedenle de, bölgedeki sorumluluklarını başka bir devlete devrederek kurtulmak istiyordu. 7 Ekim 1949'da Sovyet denetimi altında Alman Demokratik Çözüm için 19461948 yılları arasında Ancak soğuk savaş başlayıp, iki devlet arasındaki ilişkiler ulusal kurtuluş savaşı, Fransa Ekonomik sorunlarla boğuşan İngiliz hükümeti, Şubat 1947'de ABD'ye verdiği notayla, Türkiye ve Yunanistan'ın Batı artırmak amacıyla, Molotof Planı'nı ortaya attı. Zira Çekoslovakya gibi bazı Doğu Bloku Cumhuriyeti'nin kurulduğu ilan edildi. toplantılar yapıldı ancak ciddi bir sonuç ekonomik kalkınmanın temelini gerilince, gelişmeler Almanya'nın ikiye bölünmesiyle savunması için önemli olduğunu, bu nedenle de asken ve ekonomik yardım yapılması gerektiğini, bu sorumluluğun da ülkeleri Marshall Planı'na katılmak istiyordu. ekonomisine ayrı bir yük getirdi. alınamadı. oluşturmuştur. sonuçlandı. ABD'ye ait olduğunu bildirdi. İngiltere Berlin Ablukası ve Bölünme İtalya Fransa Haziran 1946'da düzenlenen referandum ile İtalya'da monarşi yönetimi sona erdirildi ve cumhuriyet kuruldu. Ülkeyi 1953 yılına kadar çeşitli koalisyonlar yönetti. Bu durum İtalya'yı iç karışıklık ve siyasal istikrarsızlık ortamına sokmuştur.
www. tarihtendersler. com SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ NATO’nun Kuruluşu NATO'nun Özellikleri Nelerdir? NATO'nun Kurulduğu Uluslararası Ortam ABD'nin barış zamanında NATO'nun Kurulmasının Nedenleri Nelerdir? ♦II. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'da NATO'nun Yapısı İki süper güç arasında güven krizinin derinleştiği bir dönemde Şubat 1948'de Prag Avrupa ülkeleri ile yaptığı ilk askeri soğuk savaşın tırmanmasında, darbesi yaşandı. NATO'nun başında, üye devletlerin dışişleri Bu darbe ile Çekoslovakya'nın Sovyet etki alanı içine girmesi Batı'da tepki ve endişe • ittifaktır. Almanya konusunda SSCB ile Batı bakanlarından oluşan Kuzey Atlantik Konseyi vardır. oluşturdu. devletleri arasında görüş ayrılıktan 17 Mart 1948'de bir araya gelen Belçika, Fransa, Lüksemburg, Hollanda ve İngiltere, Konsey ittifakın en yüksek karar organıdır. NATO ♦ II. Dünya Savaşı sonrasının Brüksel Antlaşması'nı imzalayarak ortak savunma sistemi kurmayı, ekonomik ve yaşanması temelde askeri bir kuruluş olmasına rağmen, karar kargaşa orta mında, Batı Avrupa kültürel ilişkilerini güçlendirmeyi kararlaştırdı. • Doğu Avrupa ülkelerinin Sovyet Brüksel Antlaşması'nın en önemli maddesi Taraflardan biri Avrupa'da silahlı bir vericiler sivil siyasi otoritedir. ülkeleri ile ABD arasındaki ilişkilere etki atanına girmesi saldırıya uğradığı takdirde, antlaşmayı imzalamış bulunan öteki devletler, Üye devletler egemen olduklarından ve eşit haklara ellerindeki askeri ve öteki tüm olanaklarla saldırıya uğrayana yardım edeceklerdir. " • belirli bir düzen getirmiştir. İdeolojik ve ekonomik hükmü idi. sahip bulunduklarından, konsey tüm kararlarını örgütlenmenin başlaması ♦ İki blok arasındaki soğuk Eylül 1948'de Brüksel Antlaşması çerçevesinde Batı Birliği Savunma Örgütü adıyla oybirliği ile alır. bir askeri organ kurulmuştur. • savaşın doruk noktasını Japonya'da Müttefikler arasında NATO, Brüksel Antlaşması'nı imzalayan devletlerin Amerikan desteğini almak Konsey ve Savunma Planlama Komitesi'ne NATO ortak bir anlayışın kurulamaması istemelerinin bir sonucudur. oluşturmuştur. Genel Sekreteri başkanlık eder. NATO'nun oluşumunu sağlayan Kuzey Atlantik Antlaşması 4 Nisan 1949 tarihinde • Truman Doktrini ile Marshalt Washington'da imzalanarak yürürlüğe girdi. NATO'nun en yüksek askeri organı ise, üye ülkelerin ♦ SSCB'nin 1955 yılında Planı Antlaşma ile birlikte Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, yani NATO kurulmuş oldu. genelkurmay başkanlarından oluşan Askeri • Varşova Paktı'nı kurmasına ortam Iran ile Türkiye üzerindeki Sovyet NATO kuruluşunun üçüncü yılında içine Türkiye ile Yunanistan'ı 1955'te Federal Almanya'yı ve 1974'te İspanya'yı alacak biçimde genişledi. Komite'dir. baskısı gelişmeleri rol oynamıştır. hazırlamıştır.
www. tarihtendersler. com Avrupa Ekonomik Topluluğu(AET) Avrupa Konseyinin Avrupa Atom Enerjisi Kuruluşu Birliği'nin Kuruluş Amaçları İngiltere, Fransa, İtalya, Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Danimarka, İrlanda, İsveç ve Norveç'in katılımıyla 5 Mayıs 1949'da Avrupa devletleri, 1950'li yılların başından itibaren aralarındaki Londra'da bir anlaşma yapılmış ve merkezi işbirliğini derinleştirmek üzere çalışmalarına hız verdi. "Avrupa Ekonomik Topluluğu"nun temelleri Federal Almanya, Fransa, İtalya, Strasbourg olmak üzere Avrupa Konseyi Hollanda, Belçika ve Lüksemburg'un katılımıyla 18 Nisan 1951 'de kurulmuştur. Paris'te kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Birliği ile atıldı. ♦ Atom enerjisinin barış ve güvenlik yoluyla kullanılmasını Avrupa Konseyi'nin kuruluş amacı, üye Avrupa Kömür ve Çelik Birliği'nin Kuruluş Amaçları: ♦ Üye ülkelerin kömür ve çelik kaynaklarını, ulusal ticaret sağlamak devletlerin ekonomik ve toplumsal alanlarda sınırlarından, arınmış ortak bir pazar içinde bir araya getirmek işbirliğini sağlamaktı. ♦ Üye devletlerin bir nükleer endüstri kurmalarını sağlamak ♦ Avrupa'nın ekonomik birliğini ve yaşam düzeyini Örgüte 1949'da Türkiye ve Yunanistan, 1950'de yükseltmek Avrupa Kömür ve Çelik Birliği'ni oluşturan altı devlet ♦ Üye ülkelerde yaşam düzeyini yükseltmek oluşturdukları ortak pazarı bütün ekonomik alanlara yaymak üzere, 25 Federal Almanya, 195 Vde Avusturya üye olmuş Mart 1957'de Roma'da iki antlaşma imzaladı. Bu antlaşmalardan ilki Altı Avrupa devleti tarafından kurulan bu üç örgütün 1965 ve üye sayısı zamanla 23'e yükselmiştir. Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun kurulmasını sağlayan atlaşmadır. yılında birleştirilmesiyle Avrupa Topluluğu (AT) kuruldu. İnsan hakları, medya, hukuki işbirliği, sosyal AET'nin Kuruluş Amaçları: ♦ Üye ülkelerin toplam ekonomik kaynaklarını ortak pazar AT ağırlıklı olarak ekonomik hedeflere yönelmişken, zamanla dayanışma, sağlık, eğitim, kültür, spor, gençlik, içinde toplamak yerel demokrasiler, sınır ötesi işbirliği, çevre ve hem ekonomik, hem de siyasi açıdan önemli bir güç haline ♦ İçinde mal, insan, hizmet ve sermayenin serbestçe bölgesel planlama Konsey'in çalışma alanları dolaştığı ve dış ticaret ve tarım gibi konularda izlenecek ortak politika geldi. belirlemek yer almaktadır. ♦ Ulusal ekonomik politikaların ikinci planda kalacağı bir 1973'te İngiltere, İrlanda ve Danimarka, 1981'de Yunanistan, Avrupa İnsan Haklan Mahkemesi de Avrupa ortak pazar oluşturmak 1986'da İspanya ve Portekiz topluluğa tam üye olmuşlardır. Konseyi'ne bağlı bir kurum olarak faaliyet ♦ Avrupa'da ekonomik ve sosyal ilerlemeyi sağlamak ve yaşam koşullarını iyileştirmek Roma Antlaşmalan'ndan ikincisi ise, Böylece de topluluğun üye sayısı on ikiye yükselmiştir. göstermektedir. Avrupa Atom Enerjisi Birliği'ni kurulmasını sağlamıştır.
- Slides: 5