www kindenzo nl De seksuele opvoeding Ervaringen van

www. kind-enzo. nl

De seksuele opvoeding Ervaringen van moeders en leidsters Channah Zwiep Kind&Zo Met dank aan Astrid Onderwater en Jo Hermanns In opdracht van het FWOS

Onderzoeksvragen • Wat zien opvoeders van de seksuele ontwikkeling? • Hoe begeleiden zij de seksuele ontwikkeling? • Hoe beleven zij de seksuele opvoeding?

Kenmerken onderzoeksgroepen: 51 Moeders 50 Leidsters - HBO/WO - NL achtergrond - Lft gemiddeld 37 jaar - Gemiddeld 2 kinderen - Met partner - Niet gelovig - MBO en hoger - Hoofdzakelijk NL - Lft gemiddeld 30 jaar - Werkervaring 6 jaar - Niet gelovig

Theoretische uitgangspunten: • Seksuele ontwikkeling als interactief proces • Seksuele ontwikkeling als onderdeel van algemene ontwikkeling • Seksuele opvoeding draagt bij aan (latere) seksualiteitsbeleving

Seksuele ontwikkeling volgens opvoeders: • Seksuele ontwikkeling speelt vanaf zeer jong • Gerelateerd aan fasen • Gevarieerd en regelmatig voorkomend • Is seksueel getint gedrag en vragen van kinderen

Voorbeelden van seksuele ontwikkeling en opvoedreacties: Soms zit mijn zoon aan mijn borsten of raakt even de piemel van zijn vader aan. We reageren daar niet spastisch op. (Moeder van 1 -jarige zoon). Als je de luier verschoont en ze grijpen naar de geslachtsorganen, dan vind ik dat ik niet hun handen weg moet trekken. (Leidster 0 -4 jaar). Op de opvang hoor ik dat meisjes vingers in hun kutje stoppen. Ik denk dat ik daar op een gegeven moment iets over moet uitleggen. (Moeder van 3 -jarige dochter).

Kenmerken van opvoedgedrag: • • • Grenzen aangeven Stimuleren Benoemen Controleren Afkeuren / verbieden Ingaan op vragen

De kinderopvang • Pedagogisch beleid mist op veel instellingen • Leidster ervaart gebrek aan kennis • Iedere leidster vindt nu ‘wiel’ uit

Beleving van opvoeders: • Groot deel ervaart onzekerheid / twijfel • Grote groep ervaart weinig kennis • Kleine groep heeft vragen • Grote groep wil opvoedingsondersteuning • Vooral behoefte aan informatie en overleg

Conclusies: • Bewuste opvoeders met autoritatieve opvoedstijl • Staan positief tegenover seksuele ontwikkeling • Vinden seksuele opvoeding soms lastig • Reageren overwegend aarzelend • Behoefte aan handvatten en kennis

Aanbevelingen • Discussie over seksuele opvoeding • Voorlichting over seksuele ontwikkeling • Ontwikkeling pedagogisch beleid De seksuele opvoeding als ‘kans’!

De seksuele opvoeding Ervaringen van moeders en leidsters www. kind-enzo. nl