Workshop M MKBA Leefbaarheid Elke Heidrich directeur Wonen
Workshop M MKBA Leefbaarheid Elke Heidrich, directeur Wonen Yuri van der Oord, senior onderzoeker Strategie MKBA Maatschappelijk Vastgoed Freddie Rosenberg, partner Rigo
Programma 1. Wat is een MKBA ? (5 minuten) 2. MKBA Leefbaarheid Eigen Haard (20 minuten) 3. Toepassing bij maatschappelijk vastgoed (10 minuten) 4. Aan de slag met een effectenarena (25 minuten) 5. Terugkoppeling en daadwerkelijke uitkomsten MKBA Dr. Struykenplein (15 minuten)
1. Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) ü Alle maatschappelijke effecten van een investering (inclusief nietgeprijsde effecten als tijd, milieu, geluid etc. ). ü De effecten worden in geld uitgedrukt, waardoor effecten (kosten en baten) vergelijkbaar zijn. ü Het projectalternatief (de plannen) wordt vergeleken met het nulalternatief (niets doen).
Project en nulalternatief Effect Driehoek = Effecten van het project Projectalternatief: Ontwikkelingen met project Nulalternatief: project Huidige situatie Begin project Tijd Ontwikkelingen zonder Einde project
2. Presentatie Eigen Haard
Baten in de buurt Kosten en baten van investeringen van Eigen Haard in het sociale domein 17 maart 2015
Doel onderzoek Welke maatschappelijke effecten hebben investeringen in leefbaarheid van Eigen Haard gehad op leefbaarheid? Onderzoek: 5 maatregelen zijn onderzocht: • • • Wijkbeheerders Huismeesters Medewerkers Woonfraude en Overlast Kleine fysieke maatregelen Participatie van bewoners Uniek Investeringen op postcodeniveau
5 stappen Stap 1: Wat is het gevoerde beleid en wat zijn de verwachte effecten? Stap 2: Hoe heeft de leefbaarheid zich ontwikkeld in die gebieden waar de investeringen van Eigen Haard in het sociale domein hebben plaatsgevonden? Stap 3: Welk deel van de ontwikkeling komt ook daadwerkelijk door die investeringen – de effecten? Stap 4: Wat is de waarde – in geld uitgedrukt – van die effecten – de maatschappelijke baten? Stap 5: Waar komen die baten terecht en wegen ze op tegen de kosten die zijn gemaakt ?
Resultaat Vooral wijkbeheerders en medewerkers Woonfraude en Zorg & Overlast hebben maatschappelijke effecten/baten. Effecten kleine fysieke maatregelen nog niet meetbaar. Blijf investeren in aanwezigheid in de wijk!
Beleidstheorie: verwachte effecten Portiekcirkel Investeringen in sociale domein 1. Verhoging woongenot Verbeterde leefbaarheid 2. Vermeden kosten criminaliteit Minder ‘incidenten’ (overlastmeldingen etc): vermeden kosten Eigen Haard 3. Kostenbesparingen Eigen Haard Efficiëntere organisatie Eigen Haard (lagere kosten per incident)
Effectmeting: ontrafelen effect beleid en andere factoren Fysieke kenmerken Bevolkings Veiligheid samenstelling leefbaarheid Overig beleid (fysieke maatregelen) Sociaaleconomische samenstelling Investeringen sociale domein Eigen Haard
Kosten en Baten 2007 - 2012 Kosten • Geïnvesteerd totaal 42 miljoen nominaal. • Meegenomen in onderzoek: 36 miljoen. Resultaat Maatschappelijk • Baten 40 miljoen • Maatschappelijk kosten-baten saldo is 4 miljoen positief. • Baten zijn 12% hoger dan investeringen, exclusief de besparingen door Eigen Haard. • 18 miljoen zijn baten van overige eigenaren, huurders, gemeente, verzekeringen, politie en justitie. Resultaat Eigen Haard • 22 miljoen • Indien besparingen >1, 4 miljoen per jaar, dan is het effect ook voor Eigen Haard positief.
Ontwikkeling overlast en onveiligheid ten opzichte van eigen waarde in 2005 (=100)
Verdeling kosten en baten naar partij Als interne besparing bij Eigen Haard totaal 14 miljoen (NCW)- ~ 1, 4 miljoen per jaar - is geweest, is ook saldo voor EH positief
Conclusies en vragen • Blijf investeren in aanwezigheid in de wijk! • Ontwikkel eenvoudiger onderzoek zoals “wat werkt in de wijk”. • Zijn resultaten bruikbaar om middeleninzet beter te richten? • Is resultaat bruikbaar als basis voor gesprek met stakeholders: legitimatie, Driekamermodel, jaarplannen. • Complementair investeren van partners? • Is resultaat Blok-proef? • Positieve effecten op woongenot, bedrijfskosten en waardestijging?
Communicatie • Intern • Aedes en vakliteratuur • Corpovenista • Netwerken Federatie
Zijn er vragen?
3. Presentatie Rigo Freddie Rosenberg
kosten en baten Maatschappelijk Vastgoed Freddie Rosenberg de ruyterkade 139 1011 ac amsterdam www. rigo. nl
MKBA maatschappelijk vastgoed Bijvoorbeeld: buurthuis, gezondheidscentrum, bedrijvencentrum, etc. Bijzondere kenmerken: ü Minder directe baten: lagere huurinkomsten ü Dient de buurt: positief effect op leefbaarheid ü Dient individuen: profijt startende bedrijven, jongeren, werklozen, eenzamen etc…
Maatschappelijk vastgoed Case: Timorplein Dr. Struyckenplein (Breda)
Timorplein ü Leegstaand schoolgebouw in Amsterdam (Indische Buurt) ü Plein met drugsoverlast ü Zwak onderdeel van een buurt in opkomst
Het project Timorplein ü ü ü ü Stay okay hotel café/restaurant Internetcafé bioscoop en podia (Kriterion) congres- en vergaderruimtes 36 bedrijfsruimtes voor startende ondernemers internationaal onderzoeksinstituut
Aanpak
Berekeningswijze ü Bedrijfseconomische kosten en baten ü Analyse van woningprijzen (ex post) ü Analyse van (extra) werkgelegenheid voor de buurt (voorwaarde actief werven in de buurt)
Resultaten
Dr. Struyckenplein • • • Doods plein Weinig inkomensdifferentiatie Leefbaarheid wijk staat onder druk 85% Wonen Breburg Monotone bewoning en bebouwing • Behoefte aan betere woningen
2 Project- en nulalternatief Het Project: • Sloop van 80 woningen op het plein • Bouw van drie blokken • • Winkelblok van 4. 375 m 2 en 2 woonlagen met in totaal 100 woningen Plint met 925 m 2 voorzieningen en daarboven 47 appartementen Woontoren van 14 bouwlagen (64 app. ) en plint met 320 m 2 voorzieningen Nulalternatief
4. De effectenarena II Plenaire terugkoppeling
Belangrijkste effecten Volgens ons: Ø Effecten op leefbaarheid Ø Werkgelegenheid Ø Woongenot
Resultaten: Leefbaarheid (1) • • Analyse van referentieprojecten en m. b. v. de leefbaarometer Positieve veranderingen indicatoren uit de leefbaarometer • • • Werkgelegenheid Samenstelling van de bevolking Mutatiegraad Veiligheid (Voorzieningen)
Resultaten: Leefbaarheid (2)
Resultaten: Werkgelegenheid • Ruim 5. 000 m 2 toevoeging voorzieningen leidt tot bruto 107 fte • Daarvan netto 18 fte toegekend als daling structurele lage werkloosheid in wijk Heuvel • Voorwaarde; actief werven i. s. m. werken met voorzieningen en UWV
Resultaten MKBA Vastgoed • • Totale baten: 6, 9 mln. euro (NCW) Business case: positief Maatschappelijk renderend project Kosten
MKBA Maatschappelijk vastgoed Vragen?
Kopgroep ‘MKBA’ Afwegingskaders en effectstudies. Doel: ü Meer inzicht in de effectiviteit van corporatie activiteiten ü Om daarmee investeringen beter te kunnen afwegen en legitimeren Opzet: ü Corporaties met de wil om te investeren in kennisontwikkeling ü Op strategisch niveau sparren over de betekenis van de uitkomsten ü Gekoppeld aan Wat Werkt in de Wijk Informatie: ü Sterre Hijlkema (sterre. hijlkema@platform 31. nl) ü Frans Desloover (frans. desloover@platform 31. nl)
- Slides: 38