Workshop Herstellen van Narcistisch Misbruik De Narcist Ontmaskerd

Workshop “Herstellen van Narcistisch Misbruik” De Narcist Ontmaskerd

Griekse Mythologie � � � Narcissus was een knappe jonge man die alle romantische avances van de nimf Echo afwees. De mythe eindigt met dat Narcissus zich over het spiegelgladde water boog en zichzelf daarin weerspiegeld zag. Hij werd hartstochtelijk verliefd op zijn spiegelbeeld en het lukte hem niet meer om weg te komen bij zijn spiegelbeeld en hij kwijnde weg bij het water. Het enige wat van hem overbleef was een bloem: de narcis. Verschillende interpretaties maar het komt erop neer dat Narcissus is bestraft voor het feit dat hij niet in staat was tot liefde voor een ander.

NPS � Narcistische Persoonlijkheids Stoornis – is een persoonlijkheidsstoornis die wordt gekenmerkt door een overdreven gevoel van eigenwaarde, een sterke behoefte aan bewondering en een laag inlevingsvermogen. De stoornis kan worden gezien als de pathologische vorm van narcisme.

Oorzaken narcisme � Theorieën ◦ Genetisch bepaald ◦ Verwaarlozing, trauma’s en misbruik ◦ Geïdealiseerd door de omgeving � Jeugd - Kinderen die een dysfunctionele jeugd hebben (gehad) kunnen een persoonlijkheidsstoornis als NPS ontwikkelen. � Trauma - Trauma kan een rechtstreekse oorzaak zijn voor het vormen van een persoonlijkheidsstoornis als NPS. Het zou gezien kunnen worden als een vorm van overleven, waarna er veel mis zou kunnen gaan in de persoonlijkheid van deze persoon op latere leeftijd.

Oorzaken narcisme � Hoe ontwikkelen kinderen zich tot narcisten? ◦ Verkeerd beeld van het leven – overdrijven van eigenliefde ◦ Een object worden die aan hun behoeften moeten voldoen. Als ze dit niet doen is een relatie op langere termijn lastig of onmogelijk. � Creëren van een ideaal zelfbeeld ◦ Personen die lijden aan narcistische persoonlijkheidsstoornis zien zichzelf vaak als hun geïdealiseerde zelfbeeld. ◦ Narcisten bouwen een pantser om zich heen die de “ware ik” moet beschermen. ◦ Het pantser wat de narcist om zich heen bouwt zal elke bedreiging afweren en mensen in zijn omgeving manipuleren en gebruiken. ◦ Narcisten ontwikkelen vaak de eigenschap om snel inschattingen te maken van wat men van hen verwacht. � Bepalen van de oorzaken ◦ Waar de oorzaak voor narcistische persoonlijkheidsstoornis exact ligt, moet vrijwel altijd bepaald worden door een psycholoog, psychotherapeut of psychiater.

Kenmerken � � Een narcist zal vaak overkomen als iemand die opschepperig is, altijd de beste wil zijn, lijdt aan grootheidswaanzin en andere naar zijn hand zet om er zelf beter van te worden. Er schuilt in veel narcisten een onzeker persoon met een laag zelfbeeld die vaak lijdt aan meerdere stoornissen binnen zijn persoonlijkheid.

Kenmerken � � � � � � In eerste opzicht charmant, veel zelfvertrouwen en eigenwaarde Snel in de verdediging Zelfkennis gaat vaak verloren onder grootheidswaanzin Gebrek aan spontaniteit Gebrek aan uiting van gevoel Ongeïnteresseerd over komen op anderen Zwak zelfbeeld (minderwaardigheidsgevoel compenseren) Vraagt veel om bevestiging van persoon en handelen aan anderen Diepgewortelde onzekerheid Moeite met uiterlijke verouderingsverschijnselen Willen altijd positief overkomen op anderen en zullen dit overdreven tonen Egocentrisch gedrag vertonen Alleen om zichzelf bekommeren, niet om anderen Geen werkelijke gevoelens kunnen tonen Kan niet tegen kritiek Wil graag bewondering Doen zich voor zoals ze willen dat anderen hen zien, niet hoe ze daadwerkelijk zijn Hebben moeite met liefhebben, maar ontvangen dit vaak zelf wel graag Vinden zichzelf bijzonder en uniek Willen graag alleen met “gelijken” omgaan Ontkenning van problemen rondom eigen persoon en narcisme Erg gevoelig voor (non-verbaal) gedrag van anderen

Kenmerken � � � � � � � Kunnen zich vaak slecht inleven in anderen Weinig aandacht voor mening van anderen Energiegehalte in verhouding met zelfvertrouwen Gebrek aan empathie Altijd leven naar hun ideaalbeeld in plaats van hun zelfbeeld Depressiviteit bij (kleine) tegenslagen Altijd angst voor minderwaardigheid Het nooit goed genoeg vinden (zowel eigen gedrag als dat van anderen) Anderen idealiseren om ze lief te kunnen hebben Gevoelens van zwakheid en minderwaardigheid Zien hun gedrag niet als een probleem Komen vaak koel, afstandelijk en berekend over Scheppen graag op over eigen prestaties en doen minderwaardig over prestaties van anderen Kunnen geen relaties behouden (wisselen vaak van partner) Jaloezie Snel zoeken van nieuwe partner na beëindiging van “oude” relatie Slecht praten over verbroken relaties Manipuleren om nieuwe relaties aan te gaan (personen voor zich te winnen) Obsessief gedrag met betrekking tot fantasieën over ideale “ik” Onbetrouwbaar in relaties Verlatingsangst Altijd anderen de schuld geven, eigen verantwoordelijkheid ontkennen Kunnen geen echte liefde geven Geen hulp willen/accepteren Slecht behandelbaar voor aandoening Gevoel van innerlijke leegte Doet zich superieur voor

Open vs. Verborgen narcisme � Open narcisme ◦ ◦ ◦ � Steekt zijn arrogantie niet onder stoelen of banken Is vaak veeleisend Niet bang om de confrontatie aan te gaan Bezit goede mensenkennis Op en top charmeur Voelen zich niet schuldig over het pijn doen van een ander Verborgen narcisme ◦ Wolf in schaapskleren ◦ In bijzijn van anderen lief en attent, alleen met z’n tweeën draait hij/zij als een blad aan een boom om ◦ Bereikt sneller zijn/haar doel ◦ Presenteren zich als invoelende, liefdevolle mensen ◦ Maken zich veel zorgen over het afvallen van het masker ◦ Vatbaarder voor stress ◦ Voelen zich niet schuldig over het pijn doen van een ander

Kenmerken verborgen narcisme � � � � Het gevoel dat er iets mist in de relatie met deze persoon waar je niet precies je vinger op kunt leggen Stijfkoppig, zeggen geen sorry, behalve wanneer ze iets van je nodig hebben Kunnen je je schuldig laten voelen, ook over zaken die niet jouw schuld zijn Alles draait altijd om hen Perfecte leugenaars, charmant, meesters in manipuleren Ze spelen vaak verschillende rollen in verschillende omstandigheden Projecteren van onzekerheden en gebreken. Enorm gevoelig voor (opbouwende) kritiek, kunnen daar vaak erg heftig op reageren Problemen met intieme relaties Gaan vaak om met mensen die inferieur zijn op een aantal aspecten zodat ze zich beter kunnen voelen dan zij Voelen niet of nauwelijks spijt Het ligt altijd aan een ander, nooit aan henzelf Materialistisch Enorm gebrek aan inlevingsvermogen (hoewel ze dit wel heel goed kunnen veinzen indien nodig) Overdreven charmant Kruipen gauw in de slachtofferrol

Kenmerken verborgen narcist � Kritiek op zichzelf � Goede toneelspelers ◦ Verborgen narcisten kunnen regelmatig zwelgen in gevoelens van onderwaardering. ◦ Door de verschillende rollen die hij/zij speelt krijgt je omgeving een totaal ander beeld van deze persoon en je kunt het gevoel krijgen dat het allemaal aan jou ligt en dat je het verkeerd ziet.

Emotioneel misbruik “Een narcist is een persoon die, vaak uit onzekerheid of trauma uit het verleden, een ander probeert te domineren om zichzelf beter te voelen”. Emotioneel misbruik is een vorm van misbruik die in vrijwel alle relaties met narcisten voorkomt. � Vaak niet van bewust � Emotioneel herstel is veel lastiger dan bij fysiek misbruik � Uit zich in schelden, schreeuwen, vernederen, manipuleren of chanteren � Vaak een projectie van eigen tekortkomingen of onzekerheden

Emotioneel misbruik � Vernederen, bekritiseren, oordelen en degradatie ◦ Plaagt iemand je op een vervelende manier of zijn ze vaak sarcastisch om je als persoon naar beneden te halen? � Overheersing, schaamte en controle ◦ Heb je het gevoel dat je zelf geen kleine beslissingen mag nemen of dat je continu toestemming moet vragen? � Beschuldigingen en verwijten, onredelijke verwachtingen of eisen, ontkenning van eigen gedrag ◦ Word je beschuldigd van iets waarvan je weet dat het niet waar is? � Emotionele afstand nemen, de “stiltebehandeling”, isoleren, verwaarlozing ◦ Maakt deze persoon van zichzelf vaak het slachtoffer in plaats van verantwoordelijkheid te nemen voor zijn/haar daden en houding?

Narcistische ouder � Heb jij vroeger het gevoel gehad dat je nooit goed genoeg was voor je ouders? � Werd jou verteld dat je ouder(s) altijd gelijk had(den) en duldden deze absoluut geen tegenspraak? � Heb jij het gevoel gehad dat je nooit jezelf kon zijn bij je ouders? � Veel kinderen van narcistische ouders zitten met vraagtekens. � Vaak verwaarlozing, gebrek aan structuur, emotionele verstikking of vormen van mishandeling � Realisatie komt pas op latere leeftijd

Narcistische ouder - ervaringen � � � � � Er moest altijd aan de emotionele verwachtingen van mijn ouders worden voldaan Er werd heel veel negatief commentaar op mij gegeven Ik werd veel bekritiseerd en gekleineerd Mijn ouders besteedde alleen aandacht aan mij als ze iets van mij nodig hadden Ik kon nooit mijn gevoelens uiten bij mijn ouders Mijn ouders gaven mij altijd de schuld van verschillende problemen Er werd altijd verwacht dat ik voor mijn ouders klaar stond Mijn ouders toonde weinig tot geen interesse in mij Mijn ouders werden erg boos als ik niet aan hun behoeften voldeed Ik deed nooit iets goed in de ogen van mijn ouders Mijn ouders konden het altijd beter dan ik Mijn ouders duldden absoluut geen kritiek Mijn ouders chanteerden mij vaak om iets gedaan te krijgen Mijn ouders gaven mij nooit complimentjes Ik heb nooit liefde van mijn ouders ontvangen Mijn ouders luisterden nooit echt geïnteresseerd naar wat ik te vertellen had Mijn ouders stonden nooit open voor andermans mening Mijn ouders gingen heel oppervlakkig met mij om Ik ben fysiek en/of mentaal mishandeld door mijn ouders Ik kon nooit mijn zorgen uiten bij mijn ouders

Narcistische ouder � Schade ◦ ◦ voor het kind het nooit zichzelf mocht zijn altijd moest voldoen aan de behoefte van de ouders, zich niet veilig voelde emotioneel totaal niet ondersteund � Verdedigingsmechanisme 1. 2. ◦ ◦ ◦ Zichzelf wegcijferen Geen eigen identiteit Onzeker Fragiele persoonlijkheid Zichzelf belangrijk maken Het kind zet zich af tegen de ouders Kans dat het kind NPS ontwikkelt

Narcistische ouder � Vragen ◦ ◦ en gevoelens Vaak getraumatiseerd voor het leven Niet elk kind zal NPS ontwikkelen Vaak veel onbeantwoorde vragen en gevoelens Hulp zoeken is een goede eerste stap

Kwaadaardig narcisme � Kan erg ver gaan � Misleiding en manipulatie � Maakt je emotioneel afhankelijk � Zolang je de juiste aandacht geeft is hij/zij tevreden � Zo niet: ◦ ◦ ◦ ◦ emotioneel misbruik antisociaal gedrag sadisme en/of paranoïde neigingen jaloezie ziekelijke achterdocht het aanpraten van schuldgevoel fysiek misbruik.

Slachtoffer van narcisme � Het gevoel alsof je in een nachtmerrie leeft � In de ban als je van de persoon houdt of verliefd bent � Op dwingende manier gecontroleerd en op verschillende manieren gemanipuleerd � Wat je ook doet, het is nooit goed genoeg � Moeilijk om tegen hem/haar te keren � Destructieve relatie – ◦ ◦ ◦ Je voelt je ongelukkig je gezondheid gaat achteruit je voelt je slap en moe je eigen persoonlijkheid begint langzaam aan te veranderen. Je bent jezelf niet meer de relatie vreet aan je energiegehalte

Narcistisch Slachtoffer Syndroom NSS � Symptomen ◦ ◦ ◦ ◦ Slapeloosheid Gewichtsverlies, Depressie of angst Je voelt je leeg Je voelt jezelf verdoemd of je wilt zelfmoord plegen Je voelt je rusteloos, zenuwachtig, Je maakt je constant zorgen Je voelt woede, je hebt uitbarstingen van verdriet of geweld

Narcistisch Slachtoffer Syndroom � � Wanneer iemand de acceptatie voor de narcist zo groot is, dat het slachtoffer eigenlijk niet meer ziet dat de narcist slecht is. Het slachtoffer geeft zichzelf de schuld en zal alles doen om de narcist te behagen � Het slachtoffer zal zichzelf geen slachtoffer vinden � Hulp bieden aan iemand met NSS ◦ het praten met de slachtoffer over zijn/haar situatie kan hem/haar laten inzien dat de situatie waarin hij/zij zich (hebben) begeeft, niet gezond is. ◦ Het is belangrijk dat zij stoppen met slachtoffer zijn ◦ Het is belangrijk dat zij kennis en inzicht krijgen over narcistisch persoonlijkheid stoornis ◦ Laat ze inzien dat ze gebruikt en misbruikt worden ◦ Ze moeten overtuigd worden

Loskomen van een narcist Wat kost het je als je niet beseft hoe schadelijk het onmogelijke gedrag van een narcist op jou is? Het kost je: � Je gezondheid � Je geluk, je levensgeluk en je levensvreugde � Je eigenwaarde � Je geloof in je zelf � Je toekomst � Je geld � Je spullen � Je kinderen - de narcist gebruikt manipulatie technieken op de kinderen!

Loskomen van een narcist � Niet makkelijk, maar zeker mogelijk � Je bevrijden van de narcist – ga weg � 6 stappen 1. Stop met ontkennen – realiseer je dat je in een relatie zit met een narcist 2. Verbreek al het contact – dit is het aller moeilijkst 3. Accepteer je gevoel – brengt de verwerking op gang 4. Zoek ondersteuning - je hoeft het niet alleen te doen 5. Zorg goed voor jezelf – zorg dat je je energie weer terug krijgt 6. Neem controle over je eigen leven – eigen kracht terug krijgen, grenzen stellen, zorg dat je weer gelukkig wordt.

Loskomen van een narcist Tips � Leer alles over narcisme en narcistisch persoonlijkheid stoornis � Breng de kennis in praktijk � Verander zelf ◦ Verdiep je in het narcisme. ◦ Verminder de afhankelijkheid die jij hebt over je vermoedelijke narcist ◦ Word sterker en krachtiger – hoe sterker en krachtiger jij wordt, hoe beter je bestand bent tegen narcisme ◦ Leef naar je eigen normen en waarden ◦ Wees niet meer het slachtoffer ◦ Stap uit de relatie