Workshop CASI Communicatie Gedrag Wageningen 20 november 2019

Workshop CASI Communicatie & Gedrag Wageningen, 20 november 2019

Inhoud 13: 00 – 15: 30 v. Intro + CASI beleidsdoel v. Doelbepaling v. Gedragsdoel v. Doelgroepanalyse en gedragsbepalers v. Strategie v. Interventies & Handelinsperspectief v. Afronding

Voorbeeld filmpje? Ongemerkt geven we meer geld uit dan we denken. We laten ons vaak leiden door ons gevoel en kunnen daardoor niet altijd goed overwogen financiële beslissingen nemen. Zo blijkt uit allerlei wetenschappelijk onderzoek dat we dingen doen uit gewoonte en we moeilijk verleidingen kunnen we weerstaan. Ook vertonen we kuddegedrag, waardoor we graag willen hebben wat anderen hebben. Kijk naar Paul. En zie hoe hij geld denkt te hebben bespaard, terwijl hij behoorlijk wat geld heeft uitgegeven. . .

CASI Communicatie Activatie Strategie Instrument

CASI DOEL Communicatiedoelstellingen zijn nog vaak gericht op het veranderen van kennis, houding én gedrag. Maar als je gedrag van je doelgroep wilt veranderen, zijn kennis en houding over een onderwerp veel minder belangrijk dan we denken. Mensen zijn namelijk behoorlijk irrationeel en laten zich vaker leiden door emoties, gewoonten en anderen in onze omgeving dan door een puur rationele afweging van kosten en baten.

Beleidsdoel § Welke beleidsinstrumenten heb je? Regelgeving, handhaving, voorzieningen, geld? § Welke rol heeft communicatie? Leidend of ondersteunend?

Doelbepaling In deze sessie wordt het beleidsdoel vertaald naar een concreet gedragsdoel voor communicatie. ü Wie is de doelgroep? ü Huidig gedrag bepalen ü Gewenst gedrag bepalen ü Gedragsdoel

Doelbepaling Keuze doelgroep (zie werkblad 1 (punt 1 a)) § Wie is de groep die gedrag moet veranderen? § Is deze groep onder te verdelen in segmenten? Huidig gedrag (zie werkblad 1 (punt 1 b)) § Wat is het huidige gedrag precies en wat weten we erover? § Wie vertonen dit gedrag en hoe onderscheiden de segmenten zich? § Wat is uit onderzoek bekend over het gedrag? § In welke situatie vindt het gedrag vooral plaats (waar en wanneer)?

Doelbepaling Gewenst gedrag (zie werkblad 1 (punt 1 c)) § Wat is het gewenste gedrag? § Gaat het om eenmalige of een blijvende gedragsverandering? § Waar moet het gewenste gedrag plaatsvinden? Dit kan een andere locatie zijn dan waar het huidige gedrag zich voordoet. § Wat is het kritieke moment waarop de doelgroep (bewust of onbewust) de keuze maakt om het gewenste gedrag te vertonen? Dit kan een ander moment zijn dan van het huidige gedrag.

Opdracht Gedragsdoel § Formuleer het gedragsdoel in 10 minuten, bespreek het dan 10 minuten met je buurman en buurvrouw § Je mag 1 doelgroep segment kiezen

Gedragsdoel hulpvragen: § Welk gedrag veroorzaakt de meeste schade of is het meest risicovol? Waar valt de meeste winst te behalen? § Welke groep staat het meest open voor gedragsverandering? Op welke groep (doelgroepsegment) gaan we ons in eerste instantie richten? § Is het gewenst gedrag realistisch en haalbaar? § Welke doel is geschikt om op korte termijn mee te beginnen (en welk doel meer iets voor de langere termijn? )

Gedragsbepalers

Doelgroepanalyse § Welke gedragsbepalers zorgen voor de meeste kansen om het ongewenste gedrag te veranderen? § Welke gedragsbepalers zorgen voor de grootste belemmeringen om het ongewenste gedrag te veranderen? OPDRACHT: § Kies een top 3 van gedragsbepalers en beschrijf de invloed en hoe we hierop kunnen inspelen

Voorbeelden § Fysieke omgeving: reisorganisaties, reisblogs, reisgidsen zijn een belangrijke bron van informatie en worden door de reiziger als betrouwbaar ingeschat. Dit geldt ook voor de sociale omgeving: verhalen van vrienden en familie zijn een belangrijke bron. § Emoties en associaties: een goede voorbereiding op mogelijke risico’s van een vakantie, kan bijdragen aan een zeker en rustig gevoel. Angst kan een sterke motivator zijn. § Kennis: het kennisniveau over de voordelen van het verdiepen in risico’s is nu laag. Wanneer het niet alleen over aanslagen en negatieve reisadviezen gaat, maar ook over concrete en relevante tips voor als je naar dat land op reis gaat, kan dit voordelen opleveren.

Strategie

Emotioneren en laten associëren Via communicatie in spelen op en rekening houden met associaties en emoties die een rol spelen bij het gewenste gedrag. Deze strategie is gelinkt aan de gedragsbepalers emoties, associaties en gewoonten en automatismen. Met deze strategie kan je o. a. : • emoties oproepen • op bestaande emoties inspelen: proberen effect van emoties die het gedrag in de weg zitten te verminderen door er een positieve emotie tegenover te zetten • nieuwe associaties met gedrag aanmaken • bestaande associaties versterken

Voorbeeld

Sociaal beïnvloeden Deze strategie is erop gericht om met communicatie de sociale omgeving en sociale processen te benutten om mensen te stimuleren om gedrag te veranderen. Deze strategie is gelinkt aan de gedragsbepaler sociale omgeving. Met deze strategie kan je o. a. : • Communiceren via de sociale omgeving • Sociale normen communiceren • Het gesprek op gang brengen

Voorbeeld

Faciliteren en gedrag versterken Deze strategie is erop gericht om de doelgroep te helpen om het gewenste gedrag te vertonen en dat vervolgens te versterken. Deze strategie is gelinkt aan de gedragsbepalers kunnen, fysieke omgeving en intentie. Met deze strategie kan je o. a. : • voorzieningen aanbieden om te helpen bij het gedrag • mensen ter plekke een duwtje in de rug geven • concrete instructies communiceren die helpen bij het goede gedrag

Voorbeeld

Motiveren Deze strategie is erop gericht om met communicatie de interne motivatie van mensen te vergroten om hun gedrag te veranderen. Deze strategie is gelinkt aan de gedragsbepalers kennis, houding en zelfbeeld. Met deze strategie kan je o. a. : • Communiceren over voordelen, nadelen en risico's. • Communicatie richten op houding en identiteit: inspelen op waarden, meningen en het beeld wat mensen van zichzelf hebben.

Voorbeeld

Opdracht § 1. Bespreek in twee § 2. Bespreek welke groepen welke strategie interventies je in wilt je inzet. zetten.

Tien Tips 1. 2. 3. 4. 5. Houd het simpel Maak iets wat mensen graag willen zien Laat het goede gedrag zien Laat aansprekende voorbeelden zien Geef je doelgroep concrete aanwijzingen 26

Tien Tips 6. Vermijd ontkenningen in je boodschap 7. Zet de social omgeving van je doelgroep in 8. Speel in op emotie met je communicatie 9. Communiceer daar waar het gedrag plaatsvind 10. Houd het lang vol en herhaal