Wojewdzki Urzd Pracy w Biaymstoku Centrum Informacji i

Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej DORADCA ZAWODOWY a COACH

PORADNICTWO ZAWODOWE JEST l procesem, w którym doradca pomaga klientowi (osobie poszukującej), w osiągnięciu lepszego zrozumienia siebie samego w odniesieniu do środowiska pracy, aby umożliwić mu realistyczny wybór lub zmianę zatrudnienia czy też osiągnięcie właściwego dostosowania zawodowego. R. Lamb l procesem interpersonalnym, którego celem jest towarzyszenie jednostce w sytuacji problemu rozwoju kariery. D. Brown, L. Brooks

PORADNICTWO ZAWODOWE NIE JEST l l l l informowaniem (mimo posługiwania się informacją) dawaniem rad, sugestii i poleceń kształtowaniem postaw, wierzeń i zachowań przekonywaniem wywieraniem wpływu poprzez groźby, ostrzeżenia i przymus procesem selekcji i rekrutacji synonimem rozmowy. Charles Patterson W DOKUMENTACH KOMISJI EUROPEJSKIEJ

CECHY PORADNICTWA ZAWODOWEGO Dostępność Dobrowolność Poufność

TYPY DORADCÓW Poradnictwo dyrektywne Poradnictwo dialogowe Poradnictwo liberalne Odpowiedzialność za efekty ponosi doradca Odpowiedzialność za efekty ponoszą obie strony Odpowiedzialność za efekty ponosi głównie radzący się EKSPERT INFORMATOR KONSULTANT OPIEKUN LESEFERYSTA Dyrektywność Wiedza rzeczowa Wąskie podejście do zgłoszonego problemu SPOLEGLIWY brak dyrektywności, swoboda zaangażowanie emocjonalne badanie wielu sfer życia powiązanych z problemem Źródło: Bożena Wojtasik, „Doradca zawodu”

DORADCAporady ZAWODOWY Indywidualne zawodowe Praca indywidualna z Klientem Ø Jedno, a częściej seria indywidualnych spotkań z doradcą zawodowym Ø Zastosowanie dodatkowych narzędzi metodycznych, w tym testów

DORADCA ZAWODOWY Praca z grupą Spotkanie informacyjne Szkolenie Warsztat Coaching grupowy Informator Trener/szkoleniowiec Coach

Warsztaty grupowe to… Ø Jedno lub seria spotkań w grupie osób zainteresowanych wspólnym tematem Ø Aktywna forma wspólnej pracy – praktyczne zadania i ćwiczenia przy minimum teorii

Tematy warsztatów Poznaj siebie Zakładam własną firmę Wyznaczanie celów Zarządzanie czasem Jak radzić sobie ze stresem Komunikacja i asertywność

Dobry warsztat to taki, w którym: Ø jest aktualne motto” „Razem, wspólnie, ale każdy po swój cel”; Ø Uczestnik doświadcza poczucia bezpieczeństwa sprawiającego, że może się otworzyć i odkryć takie aspekty siebie, których nie mógł odkryć samodzielnie; Ø Uczestnik ma okazję doświadczyć na sobie tego, co jest przedmiotem warsztatu; Ø Uczestnik doświadcza przyrostu kompetencji - w pewnym sensie staje się kimś innym; Ø jest czas, aby skonsumować to, czego się nauczyliśmy; Ø uczą się zarówno Uczestnicy jak i prowadzący – powstaje nowa jakość; Ø zostaje zapoczątkowany dalszy proces zmiany. oprac. na podst. tekstu Jacka Jakubowskiego

PORADNICTWO ZAWODOWE Etapy pełnego procesu doradczego opartego na aktywności Klienta opisane z Jego punktu widzenia oznaczają tematy zajęć warsztatowych, które mogą wspomagać pracę Klienta na poszczególnych etapach procesu doradczego

1. MIEJSCE, W KTÓRYM TERAZ JESTEM Jak jest? Doradca zawodowy: Moje wewnętrzne zasoby: Moje wartości Potrzeby Cechy osobowości Cechy fizyczne Wiedza Umiejętności Zainteresowania Doświadczenia Kwalifikacje Marzenia, aspiracje Przekonania Nawyki Przy pomocy doradcy zawodowego: • odkrywam • dostrzegam • uświadamiam sobie • doceniam swoje wewnętrzne zasoby i cechy otoczenia, w którym żyje • analizuję i porządkuję zebrane informacje o sobie • • • słucha, zadaje pytania, jest otwarty, obecny, uważny, nieoceniający, dyskretny zapewnia optymalny czas i przestrzeń do kontaktu • • pomaga w analizowaniu i porządkowaniu zebranych informacji, dba o to, by nie pominąć istotnych szczegółów, jest rzeczowy • • Poznaj siebie

2. MOJE CELE 3. MOJE PRIORYTETY Jak chcę, aby było? Co jest dla mnie najważniejsze? Doradca zawodowy: Przy pomocy doradcy zawodowego: • • ustalam i precyzyjnie formułuję swoje cele zawodowe, Decyduję, co jest najważniejsze • • pomaga ustalić cele zawodowe i poprawnie je sformułować, jest uważny i bezstronny (nie narzuca własnych preferencji), dba o spójność celów z moimi wewnętrznymi zasobami, dostarcza wiedzy i informacji, które mogą być pomocne, aby cel był realistyczny Wyznaczanie celów Zarządzanie czasem Zakładam własną firmę

4. ANALIZA SWOT Jakie są moje mocne, a jakie słabe strony? Doradca zawodowy: Przy pomocy doradcy zawodowego: - dokonuję bilansu mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń dla swoich celów, ustalam, jakie zasoby posiadam, a co jeszcze należy zrobić lub pozyskać na podstawie wcześniej zebranych informacji oraz posiadanej wiedzy pomaga w ustaleniu, − co klient posiada, a co jeszcze należy zrobić lub pozyskać − co może pomóc, a co może przeszkodzić w realizacji założonych celów Wyznaczanie celów Zarządzanie czasem Poznaj siebie

5. PLANOWANIE Co? Kiedy? Gdzie? Doradca zawodowy: Przy pomocy doradcy zawodowego: planuję poszczególne etapy realizacji swoich celów − pomaga w planowaniu konkretnych działań i rozmieszczeniu ich w czasie, − pomaga w doborze środków odpowiednich do celu, − dba o wewnętrzną spójność planu i jego zgodność z realiami Wyznaczanie celów Zarządzanie czasem Personal branding Trening kreatywności

6. REALIZACJA PLANU Doradca zawodowy: Przy pomocy doradcy zawodowego: - analizuję bieżącą sytuację - definiuję pojawiające się problemy - poszukuję i określam możliwości ich rozwiązania - pomaga w analizowaniu sytuacji oraz rozwiązywaniu problemów pojawiających się podczas realizacji planu Komunikacja i asertywność Jak radzić sobie ze stresem Wyznaczanie celów Zarządzanie czasem Personal branding

DORADCA ZAWODOWY a COACH Definicje opisujące ideę i cel poradnictwa zawodowego zawierają takie same treści jak te, które opisują coaching. Sposób realizacji tej idei w przypadku obu zawodów może się znacznie różnić, ale może być bardzo podobny. Część doradców zawodowych preferuje i uprawia styl pracy oraz stosuje narzędzia właściwe coachom – niejednokrotnie obejmując swoim zainteresowaniem nie tylko obszar zawodowy, lecz także obszary życia klienta ściśle z nim powiązane. Porównanie wybranych aspektów obu zawodów przedstawia tabela:

COACH DORADCA ZAWODOWY W Klasyfikacji Zawodów i Specjalności: W Klasyfikacji Zawodów i Specjalności - jest zapisany pod numerem 235920 pod nazwą „Trener - jest zapisany pod numerem 24304 jako „Doradca zawodowy” osobisty (coach, mentor, tutor)” - posiada szczegółowy opis i standardy. - nie posiada szczegółowego opisu i wyznaczonych standardów, Standardy zawodu są wyznaczane przez kilka instytucji międzynarodowych. Pracuje zwykle samodzielnie prowadząc własną działalność gospodarczą (z wyjątkiem coachingu wewnętrznego, kiedy jest zatrudniony przez firmę). Jest zatrudniony przez pracodawców, którymi mogą być instytucje rynku pracy lub placówki oświatowe, ewentualnie organizatorzy projektów finansowanych ze środków UE. Z reguły oferuje usługi, za które klient musi zapłacić. Oferuje usługi bezpłatne dla klienta. Pracuje z osobami o odpowiednio wysokim poziomie motywacji i energii (przynajmniej na poziomie 8 w skali 10 -punktowej). Pracuje z klientami niezależnie od poziomu ich wewnętrznej motywacji i energii. Jest skoncentrowany na planowaniu i prowadzeniu sesji Oprócz bezpośredniej pracy z klientem, wykonuje także zadania coachingowych z klientami. o innym charakterze. Ma wpływ na warunki, w których odbywają się sesje z klientem (organizacyjne, lokalowe), ponieważ sam je organizuje i za nie odpowiada. Ma ograniczony wpływ na warunki, w których odbywają się rozmowy i zajęcia z klientem. Pracuje samodzielnie Najczęściej pracuje w zespole, będąc powiązany siecią zależności z podobnymi lub innymi stanowiskami pracy – w zależności od struktury instytucji i obowiązujących procedur. W trakcie pracy z klientem (zarówno indywidualnej jak i grupowej) przestrzega zasad narzuconych przez formę coachingu, czyli: - powściąga wszelkie oceniające komentarze, - wstrzymuje się od doradzania, udzielania wskazówek, dawania rad, dzielenia się własnymi doświadczeniami; - posługuje się określonymi narzędziami. W trakcie pracy indywidualnej – w zależności od zdiagnozowanych potrzeb klienta – może stosować różne style i narzędzia pracy (w tym także odpowiadające formie coachingu). W ramach pracy grupowej może pełnić różne role (w zależności od formy zajęć): informatora, trenera/szkoleniowca, a także odpowiednika coacha. Dziękuję za uwagę

DORADCA ZAWODOWY i COACH „Musi się w tobie palić to, co chcesz zapalić w innych. ” Św. Augustyn Nieważne jak siebie nazywam – coachem czy doradcą zawodowym. Przyjmując każdą z tych ról jestem CZŁOWIEKIEM towarzyszącym innemu CZŁOWIEKOWI. Czasem muszę wierzyć w niego bardziej niż on wierzy sam w siebie. To, kim jestem, ma zwykle większe znaczenie niż to, jakimi narzędziami się posługuję. Dziękuję za uwagę Małgorzata Gwiazdowska