WIZJA LOKALNA I EKSPERYMENT PROCESOWY Agnieszka Chrzcik Wieloznaczno

WIZJA LOKALNA I EKSPERYMENT PROCESOWY Agnieszka Chrząścik

Wieloznaczność pojęcia „dowód” Dowód jako czynność dowodowa Dowód jako fakt dowodowy Dowód jako ostateczny wynik przebiegu myślowego Dowód jako źródło dowodu Dowód jako postępowani e dowodowe

Przedmiot dowodu Fakt, który podlega udowodnieniu Fakt główny Jego stwierdzenie jest głównym celem postępowania Fakty dowodowe Fakty, z których istnienia lub nieistnienia można wyciągnąć wniosek o istnieniu faktu głównego.

Klasyfikacja dowodów Osobowe i rzeczowe Przypadkowe i dowody z przeznaczenia Pojęciowe i zmysłowe Wyróżniamy dowody: Bezpośrednie i pośrednie Ścisłe i swobodne Pierwotne i pochodne Surogaty udowodnienia – udowodnienie ich zostało uznane za zbyteczne

Wizja lokalna Regulacja prawna – art. 207 KPK (oględziny). Wizja lokalna- urzędowe oględziny czegoś np. terenu dla zbadania okoliczności przestępstwa, także dla oceny lub stwierdzenia czegoś (Słownik Języka Polskiego PWN). Wizja lokalna w KPK jest pojęciem niedookreślonym, w takim znaczeniu, że żaden przepis KPK nie używa wprost do tej instytucji i nie używa wprost jej nazwy.

Wizja lokalna jest czynnością organu procesowego, który prowadzi postępowanie karne. Wizja lokalna pozwala sądowi na zapoznanie się z topografią i warunkami miejsca przestępstwa oraz cechami charakterystycznymi miejsca zdarzenia. Cel przeprowadzenia – ułatwienie percepcji zeznań i wyjaśnień, kontrola znanych sądowi opisów miejsca zdarzenia uzyskanych na podstawie zeznań świadków oraz wyjaśnień oskarżonego

W przypadku, gdy podczas jej przeprowadzania dojdzie do odkrycia nowych śladów przestępstwa jest ona przerywana, a rozpoczynają się kolejne oględziny połączone z zabezpieczeniem śladów. Wizja lokalna jako jeden z dowodów, tak jak każdy inny dowód podlega ocenie sędziego. Z przeprowadzonej wizji lokalnej sporządza się protokół (stanowi o tym art. 143 KPK), a zgodnie z art. 147 par. 1 KPK czynności wykonywane podczas wizji lokalnej mogą być utrwalone za pomocą obrazu lub dźwięku.

Wybrane orzecznictwo dotyczące wizji lokalnej • Sygn. akt II Aka 193/ 14: „Celem wizji lokalnej czyli oględzin wtórnych jest uzyskanie w miejscu zdarzenia właściwego obrazu tego zdarzenia albo uściślenie uzyskanych uprzednio informacji ma więc ona charakter raczej weryfikacyjny, a nie wykrywczy. ” • V KK 20/09: „Oględziny mają charakter statyczny - służą zapoznaniu się przez organ procesowy z miejscem zdarzenia, osobą lub rzeczą (art. 207 § 1 k. p. k. )” • IV KK 209/06: „Oględziny (art. 207 § 1 k. p. k. ) (…) to czynności procesowe, przeprowadzane wyłącznie przez organ procesowy, który może wezwać do nich biegłego (art. 198 § 1 k. p. k. ) lub specjalistę (art. 205 § 1 k. p. k. ). ”

• Jest to czynność organu procesowego, prowadzącego postępowanie karne. Istota i cel • Art. 211 – 212 KPK Eksperyment procesowy Regulacja prawna Eksperyment procesowy • Przeprowadzany w celu sprawdzenia wersji śledczej/ cząstkowej hipotezy śledczej/ zweryfikowanie treści wyjaśnień podejrzanego lub zeznań świadka/ sprawdzenie konsekwencji ustalonego już w innej drodze przebiegu wydarzeń.

Eksperyment procesowy a eksperyment rzeczoznawczy Eksperyment procesowy Eksperyment rzeczoznawczy • Czynność procesowa sensu stricto • Czynność organu procesowego • Jedna ze składowych opinii biegłego • Czynność dokonywana przez biegłych różnych specjalności

Eksperyment procesowy Jako doświadczenie sprawdzenie możliwości wystąpienia określonych faktów lub zjawisk albo zbadanie możliwości ich spostrzegania w określonych warunkach Jako odtworzenie sprawdzenie, czy zdarzenie mogło mieć określony przebieg.

Warunki przeprowadzenie eksperymentu procesowego • Możliwie najbardziej zbliżonych do rzeczywistych warunków zdarzenia, które miało miejsce. • Eksperyment jako odtworzenie (rekonstrukcja) powinien odbywać się w miejscu zdarzenia. • Układ osób i rzeczy powstałych w trakcie eksperymentu powinien odpowiadać układowi osób i rzeczy w trakcie zdarzenia będącego podstawą przeprowadzanego eksperymentu.

• Na podstawie art. 212 KPK w toku przeprowadzanego eksperymentu można dokonywać przesłuchań lub innych czynności dowodowych, jeżeli zachodzi taka potrzeba. • Z przeprowadzonego eksperymentu procesowego sporządza się protokół (art. 143 KPK), który może być utrwalony za pomocą obrazu lub dźwięku (art. 147 KPK).

Wybrane orzecznictwo dot. eksperymentu procesowego • II AKa 97/13: „Dowód z eksperymentu ma szczególny, ograniczony charakter. Eksperyment i jego wyniki mogą świadczyć tylko o teoretycznej możliwości, a nie o rzeczywistym fakcie. Eksperyment ma na celu sprawdzenie w sposób doświadczalny czy badane zdarzenie lub podawany jego przebieg były w ogóle możliwe. Dlatego eksperyment powinien być przeprowadzany w warunkach zbliżonych do tych, które istniały w czasie i miejscu badanego zdarzenia. Tyczy to także pory dnia, warunków atmosferycznych itp. ” • II AKa 87/08: „Sąd Okręgowy nieprawidłowo zlecił biegłemu psychologowi przeprowadzenie eksperymentu procesowego (art. 211 k. p. k. ), choć takiego eksperymentu dokonać powinien sąd, a biegły mógł przeprowadzić eksperyment rzeczoznawczy ewentualnie w obecności sądu czy sędziego wyznaczonego (art. 198 § 2 k. p. k. )”

• IV KK 209/06: „(…) eksperyment (art. 211 k. p. k. ) to czynności procesowe, przeprowadzane wyłącznie przez organ procesowy, który może wezwać do nich biegłego (art. 198 § 1 k. p. k. ) lub specjalistę (art. 205 § 1 k. p. k. ). ”