WITY MODZIENIEC MCZENNIK GABRIEL ZABUDOWSKI WITY GABRIEL ZABUDOWSKI

ŚWIĘTY MŁODZIENIEC MĘCZENNIK GABRIEL ZABŁUDOWSKI

ŚWIĘTY GABRIEL ZABŁUDOWSKI męczennik, dzieciątko (Muczenik mładieniec Gawriił Zabłudowskij) Wspominamy pamięć: 20 kwietnia / 3 maja (rocznica śmierci), 22 września -(rocznica przeniesienia relikwii w 1992 r. ) trzecia niedziela po Pięćdziesiątnicy (Sobór świętych białoruskich). .

Raka z Moszczami

Swiatyj Muczenicze Mładiencze Hawriile Moli Boha o nas

Ikonografia Święty Gabriel na Ikonie przedstawiany jest jako kilkuletnie dziecko odziane w sięgającą do kolan jasną koszulę. W prawej ręce trzyma krzyż, lewą ma złożoną w modlitewnym geście. Na niektórych ikonach w tle widnieje cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Zabłudowie. Święty Gabriel jest też jedną z postaci występujących na ikonach „Soboru świętych białoruskich”.

Moszczy- Ciało Świętego, które nie uległo rozkładowi

Żywot Świętego Święty Gabriel urodził się 22 marca 1684 roku w Zwierkach niedaleko Zabłudowa w pobożnej rodzinie prawosławnych chłopów Piotra i Anastazji Gowdel. Został ochrzczony w cerkwi monasteru Zaśnięcia Matki Bożej w Zabłudowie. W dzieciństwie wyróżniał się wśród rówieśników pobożnością i stronieniem od zabaw.

20 kwietnia 1690 roku rodzinę Gowdelów spotkało wielkie nieszczęście. Gabriel padł ofiarą mordu. Podczas nieobecności rodziców dziedzic wsi Zwierki – Szutko – porwał chłopca i przewiózł do Białegostoku. Tam dziecko poddano torturom. Z powodu upływu krwi Gabriel zmarł, a jego ciało potajemnie pozostawiono na skraju lasu w pobliżu wsi Zwierki, ale zanim zostało znalezione w polu przez ludzi, było pilnowane przez psy, które odpędzały od zwłok ptaki. Po odnalezieniu ciała pochowano je na cmentarzu niedaleko wsi. Po trzydziestu latach podczas jednego z pochówków nieumyślnie naruszono jego grób. Okazało się wówczas, że ciało nie uległo rozkładowi. Z wydarzeniem tym związanych było wiele uzdrowień. Ustała również panująca w okolicy epidemia.

Złożone w zwierkowskiej cerkwi ciało ocalało podczas pożaru świątyni w 1746 roku, po czym zostało przeniesione do Monasteru Zabłudowskiego. W obawie przed innowiercami w 1755 roku relikwie przeniesiono do Słucka. W 1820 roku odbyła się kanonizacja męczennika. Później relikwie kilkakrotnie jeszcze zmieniały miejsce pobytu będąc przez pewien czas w Białymstoku, Supraślu, Słucku, Mińsku i Grodnie. 22 września 1992 roku Relikwie wróciły ostatecznie do Polski i spoczęły w białostockim soborze św. Mikołaja. Obecnie przebywają w nim w okresie od 22 września do 2 maja, zaś od 3 maja do 21 września znajdują się w Monasterze Narodzenia Bogurodzicy w Zwierkach, gdzie wzniesiona została cerkiew ku jego pamięci.

Pielgrzymka do Zwierek na Święto Męczennika Gabriela

1992 rok- moment przekroczenia białorusko- polskiej granicy

Kult Świętego Kult świętego jest największy w Polsce i na Białorusi. Tutaj Święty Gabriel zabłudowski uznawany jest za największego prawosławnego świętego urodzonego w obecnych granicach naszego kraju.

Monaster Świętego Męczennika Młodzieńca Gabriela w Zwierkach

Mimo, że formalna kanonizacja Gabriela nastąpiła w 1820 roku, to kult Świętego funkcjonował na Podlasiu już sto lat wcześniej. Jego głównym ośrodkiem był do lat dwudziestych XX wieku monaster Trójcy Świętej w Słucku, gdzie wystawione dla kultu było nierozłożone ciało męczennika (Moszczy Świętego). Kult Świętego Gabriela osłabł w Polsce po 1918 roku i został ponownie ożywiony dopiero za sprawą działań biskupa białostocko -gdańskiego Sawy (Hrycuniak)- obecnego Metropolity warszawskiego i całej Polski, w latach osiemdziesiątych XX wieku. Męczennik został wówczas ogłoszony patronem Bractwa Młodzieży Prawosławnej oraz wszystkich prawosławnych dzieci i młodzieży. Głównymi ośrodkami kultu Gabriela są: Białystok, gdzie od 1992 roku w soborze katedralnym Św. Mikołaja wystawione są jego relikwie oraz żeński monaster Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Zwierkach.

Kult Świętego w I Rzeczypospolitej W 1720 roku, w czasie epidemii, w pobliżu grobu Gabriela chowane były zmarłe wskutek choroby dzieci; miejsce to już wtedy otaczano czcią. W czasie jednego z pogrzebów przypadkowo rozkopany został grób Gabriela; wówczas okazało się, że ciało nadal pozostawało nierozłożone. Wydarzenie to przyczyniło się do jeszcze większego rozwoju kultu Gabriela w okolicy. Wkrótce potem epidemia ustała. Ciało Gabriela przeniesiono wówczas do podziemi cerkwi w Zwierkach. W 1746 roku budynek ten spłonął, jednak ciało dziecka nie uległo zniszczeniu, nadpaleniu uległa jedynie rączka chłopca, jednak i ta cudownie zagoiła się po przeniesieniu ciała do monasteru w Zabłudowie. � �

W związku z faktem, iż monaster zabłudowski był zagrożony likwidacją, w 1755 roku relikwie Świętego Gabriela zostały przeniesione do monasteru Trójcy Świętej w Słucku. Zgodę na przeniesienie relikwii uzyskał od polskiego króla Hieronim Radziwiłł. Relikwie Świętego Gabriela były niesione z Zabłudowa do Słucka w sarkofagu, w pieszej procesji. W monasterze w Słucku, według Księgi Cudów w Słucku, doszło do uzdrowień przed jego relikwiami. Były one przechowywane w relikwiarzu, obok którego umieszczono napisany przez archimandrytę Michała (Kozaczyńskiego) wiersz w języku cerkiewnosłowiańskim, opisujący śmierć Gabriela z rąk Żydów. Chociaż zamordowany chłopiec nie został formalnie kanonizowany przed rozbiorami Polski, należał do najbardziej czczonych świętych prawosławnych w Rzeczypospolitej, obok Makarego Kaniowskiego, Atanazego Brzeskiego i Hioba Poczajowskiego

Wędrówka Relikwii Świętego W 1915 roku, udając się na bieżeństwo, wikariusz eparchii grodzieńskiej biskup białostocki Włodzimierz zabrał ze sobą Supraską Ikonę Matki Bożej oraz część relikwii Św. Gabriela, które trafiły następnie do cerkwi Opieki Matki Bożej na Fosie w Moskwie. Później znalazły się w monasterze Ikony Matki Bożej „Cierpiąca” w Moskwie. Główny relikwiarz Świętego Gabriela Zabłudowskiego, był przechowywany w monasterze Trójcy Świętej w Słucku. W latach trzydziestych XX wieku monaster w Słucku został zlikwidowany. Kolejna wzmianka o relikwiach pochodzi z 1942 roku, gdy znalazły się one w monasterze Przemienienia Pańskiego w Mińsku. W tym samym roku ks. Aleksy Znosko napisał akatyst ku czci Świętego Gabriela i dwa lata później otrzymał zgodę metropolity mińskiego Pantelejmona na pobranie z relikwii Gabriela cząsteczki, którą następnie podzielono na trzy mniejsze i przekazano cerkwiom w Świsłoczy, Zabłudowie i Grodnie. W 1944 roku relikwie przeniesiono z Mińska do cerkwi Opieki Matki Bożej w Grodnie.

22 września 1992 roku, za zgodą biskupa grodzieńskiego Walentego, relikwie Gabriela zostały przeniesione z cerkwi w Grodnie do katedralnego soboru Św. Mikołaja w Białymstoku.

Monaster w Słucku i Grodnie

Święty Gabriel jest patronem wszystkich dzieci i młodzieży

Opracowały Ewa Czurak Irena Baczyńska