wito Jordanu wito Chrztu Paskiego obchodzone uroczycie przez
Święto Jordanu Święto Chrztu Pańskiego obchodzone uroczyście przez naszych braci prawosławnych i grekokatolików
Święto Jordanu albo Teofanii – Objawienia Pańskiego Jest jednym z tzw. 12 Wielkich Świąt we wschodnim chrześcijaństwie
Chrześcijaństwo • Katolicyzm – zachodnie • Prawosławie - wschodnie Jan Paweł II nazwał je dwoma płucami chrześcijaństwa (w niniejszej prezentacji nie uwzględniamy Kościołów i wspólnot protestanckich)
Kardynał Dziwisz ze zwierzchnikami kościołów wschodnich w czasie „Asyżu w Krakowie”
Jak doszło do podziału chrześcijaństwa? • Przez ponad 1000 lat wyznawcy Jezusa ze wschodu i zachodu trwali w jedności. Do rozłamu doszło w 1054 roku, gdy powstał konflikt między innymi o prymat papieża - chrześcijanie ze wschodu chcieli, by centrum chrześcijaństwa było w Konstantynopolu, a nie w Rzymie.
• A kim są grekokatolicy? • To nasi bracia, którzy wrócili do jedności • z Kościołem katolickim, uznają zwierzchnictwo papieża, lecz zachowali wschodnią liturgię czyli sposób odprawiania obrzędów religijnych i kalendarz juliański. Dlatego świętują wspólnie z prawosławnymi ok. 2 tygodnie później w stosunku do nas. Łączy ich także uroczyste obchodzenie tzw. Święta Jordanu czyli uroczystości Chrztu Pańskiego. Obchodzą to święto znacznie bardziej uroczyście niż my i w innym terminie – 19. stycznia. Liczbę wiernych Kościoła greckokatolickiego w Polsce szacuje się na ok. 100 tys. Najbliżej nas mieszkają w Krynicy, Gorlicach i Przemyślu. Grekokatolicka cerkiew jest też w Krakowie.
Liturgia grekokatolicka
Wnętrze cerkwi grekokatolickiej
Cerkiew grekokatolicka – Beskid Niski
W nabożeństwie grekokatolickim i prawosławnym ważne miejsce zajmują ikony – święte obrazy. Zapala się przed nimi liczne świece. Wschodnia liturgia ma być „przedsionkiem nieba”.
Obchody Święta Jordanu W wigilię święta Jordanu obowiązuje wiernych post, odbywają się też specjalne przygotowania. W przeddzień święta wierni przygotowują miejsce, gdzie odbywać się będzie poświecenie wody. Gdy rzeka jest zamarznięta, wyrąbują w lodzie przerębel w kształcie krzyża. Obok stawiają krzyż oraz ołtarz z lodu. W samo święto z cerkwi wyrusza procesja nad rzekę. Niesione są święte obrazy i chorągwie.
• Wodę – symbolizującą wody Jordanu, w którym Jezus został ochrzczony przez Jana Chrzciciela – święci się, błogosławi się trzema trójramiennymi świecznikami, tzw. trykyrionem, oraz trzykrotnie zanurza się w wodzie krzyż. W tym czasie wierni śpiewają hymn liturgiczny tropar: "Koły wo Jordani chrestywsia. . . " ("Kiedy w rzece Jordan Ty chrzest przyjmowałeś. . . ").
Potrójne świece do błogosławieństwa symbolizują Trójcę Świętą
• Tak pobłogosławioną, uświęconą wodę, wierni zabierają z sobą do domów. Wielu obmywa tą wodą ręce i twarz, mimo mrozów. Duchowni, którzy po święcie Jordanu zaczynają odwiedzać domy wiernych, do błogosławieństwa mieszkań używają poświęconej w tym dniu tej właśnie wody.
Pięknym zwyczajem jest wypuszczenie w niebo gołębia. Według opisów Ewangelii, w czasie chrztu w Jordanie, na Jezusa zstąpił Duch Święty pod postacią gołębicy, a z nieba odezwał się głos: ” To jest mój Syn Umiłowany, w którym mam upodobanie”
• Po zakończonych uroczystościach procesja wraca uroczyście do cerkwi, a wierni do domów
Świąteczne „morsy” • Ale najodważniejsi śmiałkowie zanurzają się w lodowatej przerębli – „świętych wodach Jordanu” wierząc, że to przyniesie im zdrowie i błogosławieństwo. • Niektórzy tylko głowę ……
Wielu jednak decyduje się na pełną kąpiel w poświęconej wodzie…
Panie także bywają nieustraszone…
• W 2013 roku, w samej tylko Moskwie, na takie pełne zanurzenie w czasie Święta Jordanu zdecydowało się około 60 tysięcy osób! Czuwały nad nimi służby ratunkowe wyposażone w nowoczesny sprzęt. Mimo to należy podziwiać ich odwagę i determinację. Brrr…
W lodowatej wodzie zanurza się też dzieci, co ma chronić je od chorób i wszelkiego zła…
JORDAN – ha-Jarden • A oto prawdziwy Jordan – rzeka w Ziemi Świętej, w której Jezus przyjął chrzest od Jana Chrzciciela. W języku hebrajskim nazwa Jordan brzmi ha- Jarden, co oznacza „wijąca się”. Widok z lotu ptaka na Jordan wyjaśnia tę nazwę – Jordan ma wiele zakoli, nieustannie wijąc się wśród wzgórz…
Prawdopodobne miejsce chrztu Jezusa w Jordanie
Współczesne chrzty w Jordanie i „nasz człowiek”, który to widział
Święto Chrztu Pańskiego • Katolicy obrządku rzymskiego (my) obchodzą także Święto Chrztu Pańskiego (2. niedziela po Bożym Narodzeniu), nie ma ono jednak tak uroczystej oprawy jak u naszych wschodnich braci. Może warto było zobaczyć, jak w to święto „oddycha” drugie płuco chrześcijaństwa?
- Slides: 43
