Weesbronproblematiek Algemeen kader en aanpak Inleiding Vele nationale

Weesbronproblematiek Algemeen kader en aanpak

Inleiding Vele nationale en internationale toepassingen van radioactiviteit Energie 2 Medisch Industrie

Inleiding • Nationale en internationale incidenten • Grensoverschrijdende problematiek • Voorbeelden: • Brazil: Goiânia incident • … • België: • Duferco La Louvière • SITA Valomac • Gent – staalverwerkend bedrijf

BRAZIL (1987) The Goiâna radiological accident • Cs-137 radiotherapiebron van 50, 9 TBq • 93 g. (!) Cs. Cl-zout (poedervorm) Ongecontroleerde afvoer Terecht op schroot • • • 159 huizen gecontroleerd – 101 huizen besmet 6 huizen afgebroken 200 personen geëvacueerd 58 publieke plaatsen ontsmet (straten, winkels, …) 64 voertuigen ontsmet 3500 m 3 radioactief afval 112800 personen gescreend 271 personen besmet 20 personen gehospitaliseerd 4 doden 20 000 $ uitgegeven 730 betrokken medewerkers voor decontaminatie

BRAZIL (1987) The Goiâna radiological accident

België (09/2011) Duferco Cs-137 bron van 10 GBq (geschatte activiteit) in smeltoven • Uitbating van de oven stopgezet (15/09/2011 -> 10/10/2011) • Medische onderzoek van de werknemers geen gevolgen voor de gezondheid • Staalname van de omgeving geen besmetting teruggevonden • Besmet stof: 600 Ton • 350 Ton: > 10 Bq/g radioactief afval – verwerking te ontwikkelen • +50 vaten secondair afval gegenereerd > 10 Bq/g radioactief afval • 150 Ton stof tussen 10 Bq/g specifieke oplossingen dienen bepaald te worden • 100 Ton < 1 Bq/g vrij te geven

België (06/2013) Am-241 bron in elektrische smeltoven (geschatte activiteit: 20 MBq) • Medisch onderzoek personeel: geen gevolgen voor de gezondheid • Controle van de installatie : geen besmetting • 25 ton besmette slakken (beneden de vrijstellingslimiet) gestort

Problematiek • Vergunnings-, controle- en inspectiemechanismen nooit 100% waterdicht • Gebruik radionucliden in 20 ste eeuw niet altijd zo strikt gecontroleerd als vandaag • Bepaalde toepassingen – die nu verboden zijn – deden zich voor binnen publieke domein: bv. radiumhoudende verf op uurwerken, radioactieve bliksemafleiders, radioactieve rookdetectoren, … Opsporen van ongewenste radioactieve bronnen (=weesbronnen) in de klassieke afvalen recyclagesectoren Richtlijn 2003/122/Euratom van 22/12/03 – art. 9. 3

KB 14/10/2011 - Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen en betreffende het beheer van weesbrongevoelige inrichtingen EXTRA VERPLICHTINGEN VOOR BEPAALDE BEDRIJVEN IN DE AFVALSECTOR

Weesbrongevoelige inrichtingen ØContainerparken ØSchroothandelaar < 25, 000 T/j ØSorteercentra ØSchroothandelaar > 25, 000 T/j ØVerbrandingsoven ØSmeltoven > 25, 000 T/j ØStorten MINIMALE VERPLICHTINGEN MEETPOORT

MINIMALE VERPLICHTINGEN • • • Vormingsplicht Meldingsplicht Aanstellen van intervenant Opstellen waakzaamheidsprocedure Voorzien van lokaal voor tijdelijke opslag MEETPOORT

749 geregistreerde weesbrongevoelige inrichtingen (8/4/21) Country Borders (PM) Incinerator (PM) Mechanical-biological Landfill (PM) 1% treatment (PM) Melting Ferro- and 3% 1% 0% Nonferro (PM) Sort Centre (PM) 2% 1% Melting Ferro- and Nonferro (No. PM) Sort Centre (No. PM) 1% 10% Scrap (PM) 13% Scrap (No. PM) 5% Recycling Park (No. PM) 63%

263 geregistreerde meetpoorten (8/4/21) Sort Centre (No. PM) Sort Centre (PM) 1% 3% Country Borders (PM) 24% Scrap (PM) 43% Incinerator (PM) 9% Melting Ferro- and Nonferro (PM) 16% Scrap (No. PM) 0% Landfill (PM) 3% Mechanical-biological treatment (PM) 0%

Registratie en opvolging detecties EXPLOITANT • Eerste analyse: ev. dringende maatregelen • Registratie alarm • Beslissing weesbron • Opvolging: NORM, medisch, … Afhandeling alarm Aa ngi Opslag fte for mu lie r Ma do il me cum t b en eslis ten sin g en n od FANC Erkend deskundige NIRAS ige

Opleidingen door het FANC • Kaderleden/Bestuurders • Intervenanten • Personeel van weesbrongevoelige inrichtingen

Informatie naar stakeholders (1/3) • Posters:

Informatie naar stakeholders (2/3) • Volledig dossier op de website: • • • Algemene info FAQ vragenlijst Digitale versie van de posters Film Presentaties van alle opleidingen • Aangiftetool

Informatie naar stakeholders (3/3) • Nieuwsbrief

Controles en inspecties Fase 1: Administratieve controles: • Lijsten gewesten • Beroepsverenigingen • Registratieformulieren • On-line survey Fase 2: Controles ter plaatse: • Uit administratieve controles (fase 1) • Klachten / vragen • Jaarlijks inspectieplan

The Federal Agency for Nuclear Control Ravensteinstraat 36 1000 Brussels Tel : +32 (0)2 289 21 11 Fax : +32 (0)2 289 21 12 www. fanc. fgov. be