Wat zijn nerven Vaatbundels Rood houtvaten aanvoeren waterzouten

• • • Wat zijn nerven ? Vaatbundels = ? ? Rood = houtvaten ? aanvoeren water+zouten Blauw = bastvaten ? afvoeren glucose

Opname water en zouten • • Wortelharen één cel! Groeien naar water Zuigen dat op. Inclusief de mineralen • Wortelmuts: • Beschermt de tere top.

Dwardoorsnede wortel Het ‘kruis’: houtvaten, blauw: basvaten, bruine cirkel endodermis

Endodermiscel: vettige kurkbandjes die geen water doorlaten: transport gaat dan via CELWANDEN

Opzuigen van water met mineralen • • • De wortelharen groeien naar het water toe De ‘sponsige’ celwanden zuigen water op Bij de endodermis moet het water DOOR DE CEL De celmembraan selecteert de mineralen Water (osmose) en mineralen (actief transport) houtvat

Watertransport in de houtvaten • 1 Capillaire werking – in een dunne buis stijgt het water omhoog – cohesie en adhesie spelen een rol • 2 Worteldruk (m. n. voorjaar) – de wortelcellen pompen water in de houtvaten – dat kost energie en dus zuurstof en glucose • 3 Zuigkracht van de bladeren – De bladcellen verdampen water en verliezen turgor – door osmose zuigen de bladcellen water uit de houtvaten

Cohesie en adhesie • Cohesie is de onderlinge aantrekkingskracht tussen gelijke moleculen zonder dat er sprake is van een chemische binding • Adhesie is de onderlinge aantrekkingskracht tussen ongelijke moleculen zonder dat er sprake is van een chemische binding • Wanneer de cohesieve kracht groter is dan de adhesieve kracht zal in een capillair de meniscus bol zijn en de vloeistof omlaag worden gedrukt. • Wanneer de cohesieve kracht kleiner is dan de adhesieve kracht zal in een capillair de meniscus hol zijn en de vloeistof omhoog worden getrokken

a: door osmose water uit de houtvaten gezogen b: droge lucht: huidmondjes open c: cel verliest turgor d: de bladcellen verdampen water naar de ademholte e: waterdamp diffundeert naar buiten

Druppelen van de bladeren = dauw • Wat zijn de drie mechanismen om water omhoog te pompen in een plant? • De lucht is vochtig. • Welk mechanisme zorgt voor de druppela aan de bladeren?

Bladluizen op een blad • Bladluizen zitten vrijwel altijd aan de onderkant van bladeren. • Kun jij uitleggen wat daar de reden van is? • Denk aan de lesstof die je gelezen hebt

Natuurlijke vijanden van de bladluis • Gelukkig kent de bladluis ook veel natuurlijke bestrijders zoals gaasvliegen, lieveheersbeestjes, roofwantsen, sluipwespen en oorwormen • Anderzijds kent de bladluis ook goede bondgenoten die hen beschermen tegen bovengenoemde natuurlijke vijanden. Mieren beschermen bladluizenkolonies en daarvoor worden ze door de bladluizen vergoed met een soort van honingdauw of zoete stof die ze afscheiden waar de mieren verzot op zijn • Dat laatste heet symbiose: beide soorten voordeel wordt genoemd: ………………

Openen en sluiten huidmondjes In het licht Donker of bij watergebrek

Werking sluitcellen Veel water aanwezig cellen nemen water op Een sluitcel met TURGOR trekt KROM Effect? Links of rechts? Een sluitcel die uitgedroogd is, zakt in elkaar en is in het midden VLAK • Effect? Links of rechts? Logisch? • •

Openen van de huidmondjes • De sluitcellen hebben WEL bladgroen • De cellen ernaast NIET • Licht: alleen in de sluitcellen fotosynthese • In de sluitcellen wordt glucose gemaakt • In de sluitcellen stijgt de osmotische waarde • De sluitcellen zuigen water aan en gaan open

Beredeneer waarom een huidmondje ‘s nacht dicht mag zijn

Welke soort aanpassing zie je hier?