Vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt vanuit het perspectief

Vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt vanuit het perspectief van de professionele afnemer Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt

Overzicht presentatie Voorstelling VREG Vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt: theoretisch kader Openbaredienstverplichtingen De vrijmaking praktisch toegelicht Marktgegevens Vragen?

Voorstelling VREG Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt

Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt VREG is een Vlaamse overheidsinstelling (Extern verzelfstandigd agentschap EVA) Operationeel sinds 1 december 2001 Zorgt ervoor dat de Vlaamse elektriciteits- en aardgasmarkt efficiënt georganiseerd wordt en werkt. Zij verstrekt advies aan de Vlaamse overheid en controleert en reguleert de energiemarkt. Zij informeert de verbruiker - particulier, zelfstandige of industrieel - en geeft antwoord op zijn vragen, zodat hij zelf kan oordelen welke energieleverancier het beste bij hem past.

Taken van de VREG (1) Advies verlenen aan de Vlaamse Regering Toezicht houden op de naleving decreten en besluiten m. b. t. de elektriciteits- en gasmarkt Afleveren en opvolgen van leveringsvergunningen Aanwijzen en opvolgen van de netbeheerders

Taken van de VREG (2) Opstellen en opvolgen van de technische reglementen distributie Uitgifte van groenestroom- en warmtkrachtcertificaten, uitbouwen van en toezicht houden op de markt voor certificaten Controle op naleving openbaredienstverplichtingen door leveranciers en netbeheerders Geschillen beslechten en bemiddelen m. b. t. toegang tot het distributienet

Taken van de VREG (3) Opvolgen van Vlaamse energiemarkt in Europese context Gedrag en positionering van de marktpartijen opvolgen Ontwikkeling van concurrentiële praktijken opvolgen en zonodig sturen Informeren van verbruikers over prijzen en voorwaarden van leveranciers inclusief het aanbieden van een objectieve vergelijking, de Vtest

Vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt – theoretisch kader Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt

Waarom de vrijmaking ? Gevolg van de éénmaking van Europa Europese regels: – vrije handel energie – einddatum: uiterlijk 01/07/2007 Geleidelijke vrijmaking: – spelers moesten zich aanpassen: bedrijven, structuren, informaticatoepassingen, personeelsbestanden, …

Doel van de vrijmaking Op vlak van de verkoop van energie: – concurrentiële prijzen – betere service Door gereguleerd monopolie voor netbeheer: – kostefficiëntie – transparante tarieven

Vóór de vrijmaking… Geen keuze energieleverancier Elektriciteit en aardgas enkel via uw intercommunale (netbeheerder) En nu… Vrije verkoop van energie Scheiding netbeheer en verkoop

Wat betekent de vrijmaking voor u? U kunt zelf vergelijken en uw elektriciteitsen/of aardgasleverancier kiezen Beheer van het elektriciteits- en aardgasnet blijft gebiedsgebonden > geen vrije keuze van netbeheerder!

Kalender Vlaamse vrijmaking ELEKTRICITEIT 01/01/2002 01/01/2003 01/07/2003 AARDGAS > 1 GWh > 5 miljoen m³ (vervoernet) +/- 2 500 aansluitingen 20 grootste bedrijven > 56 k. VA > 1 miljoen m³ +/- 35 000 aansluitingen 300 grote bedrijven alle afnemers

Vlaamse bevoegdheden Situering Europa Federaal Gewestelijk Bijzondere wet op de hervorming der instellingen van 08/08/1980, gewijzigd op 08/08/1988 Federaal: wetten van 29 april 1999 Vlaams gewest: decreten van 17 juli 2000 en 6 juli 2001

Bevoegdheidsverdeling elektriciteit Federaal: – Transport > 70 k. V (transmissie), (grote) productie, tarieven, nucleaire cyclus Gewestelijk: – Transport <= 70 k. V (distributie), REG, decentrale productie, hernieuwbare energie en WKK, sociale maatregelen

Bevoegdheidverdeling aardgas Federaal: – aardgasvervoer, invoer van buitenlands aardgas, tarieven Gewestelijk: – aardgasdistributie, REG, hernieuwbare energie, sociale maatregelen

Wie zijn de spelers op de vrije energiemarkt? Elektriciteitsproducenten en aardgasinvoerders Beheerder hoogspanningsnet (Elia) en aardgasvervoernet (Fluxys) Netbeheerders Leveranciers Agenten Eindafnemers Regulatoren (VREG, CWa. PE en Brugel)

De elektriciteitsmarkt Evenwichtsverantwoordelijken Producenten Transmissienet Leveranciers Distributienetten Afnemers

De netbeheerders (1) aangeduid door de VREG voor 12 jaar 2 groepen – gemengde netbeheerders – De werkmaatschappij Eandis opereert voor de gemengde netbeheerders en doet het: – operationeel beheer – strategisch beheer – meteropname en beheer metergegevens – zuivere netbeheerders – De werkmaatschappij Infra. X opereert voor WVEM, IVEG en Inter-energa – PBE, AGEM, DNB Brussels Airport, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, …

De netbeheerders (2) Taken – verzorgen van transport van energie – netbeheer (veiligheid, kwaliteit, vermijden van stroomonderbrekingen) – uitbreiding netten, aansluitingen – sociale leverancier – stimuleren van Rationeel Energiegebruik

De leveranciers Verkoop elektriciteit / aardgas Leveringsvergunning onbepaalde duur – toegekend door VREG – voldoen aan financiële, technische en juridische voorwaarden Levering in heel Vlaanderen

Opvolging leveranciers VREG reikt leveringsvergunning uit en volgt op VREG sanctioneert bij niet-naleving: – geldboetes – opheffing vergunning

Wat bij faillissement of intrekking van de vergunning ? Je wordt automatische toegewezen aan de noodleverancier – beslissing VREG (BESL-2003 -44) van 27/05/2003 Je kan een nieuwe leverancier kiezen, mits een opzegtermijn van één maand

Overzicht houders van een leveringsvergunning elektriciteit Anode DB Energie Ecopower EDF Belgium Electrabel Customer Solutions Elegant EBEM Endesa Energía Eneco International E. ON Belgium E. ON Energy Sales E. ON Energy Trading Essent Belgium Lampiris Nidera Handelscompagnie Nuon Belgium Reibel SPE RWE Energy Belgium Thenergo Trianel Energie Wase Wind

Overzicht houders van een leveringsvergunning aardgas Distrigas Dong Energy Sales EDF Belgium ECS Elegant EBEM Eneco International E. ON Belgium E. ON Ruhrgas Essent Belgium GDF SUEZ Lampiris Nuon Belgium RWE Energy Nederland SPE Wingas

Wie zijn de standaardleveranciers? Indien u geen nieuwe leverancier koos, dan werd u toegewezen aan één van de volgende standaardleveranciers: – SPE (oorspronkelijk Luminus, maar na fusie is het SPE) – Electrabel Customer Solutions – Elektriciteitsbedrijf Merksplas (EBEM)

Openbaredienstverplichtingen Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt

Openbaredienstverplichtingen Verplichtingen voor – netbeheerders – leveranciers 3 categorieën (Vlaamse) verplichtingen – ecologische – sociale – technische (federale openbaredienstverplichtingen) – komen tot uiting op factuur onder de vorm van heffingen/taksen

Ecologische openbaredienstverplichtingen Groenestroomcertificaten (GSC) Warmtekrachtcertificaten (WKC) Rationeel energie gebruik (REG)

Groenestroomcertificaten Besluit Vlaamse regering van 5 maart 2004 (gewijzigd 20 april 2007) Het systeem bestaat uit 2 delen: – Certificatenuitreiking aan de producenten van groene stroom – 1 certificaat per 1. 000 k. Wh elektriciteit opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen in Vlaanderen – Certificatenverplichting voor de energieleveranciers – jaarlijks minimum aantal certificaten inleveren – boete betalen bij te weinig ingeleverde certificaten – keuze leverancier – zelf “groene elektriciteit” produceren – GSC aankopen van producenten/andere leveranciers – boete betalen

Vrijstelling certificaatverplichting Progressieve vrijstelling voor hogere verbruiksschijven per afnamepunt : – 25% voor verbruiksschijf tussen 20 en 100 GWh – 50% voor verbruiksschijf boven 100 GWh De vrijstelling geldt voor de energieleveranciers

Hernieuwbare energiebronnen Wat zijn hernieuwbare energiebronnen ? – fotovoltaïsche energie (zonne-energie) – windenergie – waterkracht – geothermie – biogas (stortgas, vergistingsinstallaties mest, slib, …) – dierlijke mest – biomassa – organisch-biologische afvalstromen (slachtafval, GFT-afval, …)

Warmtekrachtkoppeling (1) Gelijktijdig opwekken van warmte en elektriciteit – in motoren of turbines – warmte benutten i. p. v. wegkoelen Besparing van primaire energie (fossiele brandstof) t. o. v. gescheiden opwekking van elektriciteit en warmte Kwaliteitserkenning – relatieve primaire energiebesparing > 5%

Warmtekrachtkoppeling (2) WKK-certificaten voor kwalitatieve WKK – stimulans voor WKK – certificatenuitreiking aan eigenaar/producent van elektriciteit en warmte van kwalitatieve WKK-installatie – certificatenverplichting voor leveranciers – jaarlijks minimum aantal certificaten inleveren – boete betalen bij te weinig ingeleverde certificaten

Rationeel Energie Gebruik (REG) Verplichting voor netbeheerders – jaarlijkse verplichte primaire energiebesparing – 1, 5% van verbruik niet-huishoudelijke afnemers – REG-actieplannen – – Energiescans, energieboekhouding, historische verbruiksgegevens sensibiliseren stimuleren van energiebesparing (premies, …) opvolging door het Vlaams Energie. Agentschap (www. energiesparen. be) Verplichting voor leveranciers – factuur – melding jaarlijks elektriciteitsverbruik van de laatste 3 jaar – melding van de oorsprong van de elektriciteit

Subsidies voor rationeel energiegebruik Subsidies voor bedrijven – van het Vlaamse gewest – ecologiesteun – steun voor demonstratieprojecten energietechnologieën – adviescheques – van de distributienetbeheerders (via reg-actieplannen) – van de federale overheid – verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen – van IWT (Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie) Zie www. energiesparen. be

Sociale openbaredienstverplichtingen (enkel voor privépersonen) Gratis k. Wh elektriciteit – Op basis van aantal personen met domicilie – Gemengd gebruik van een aansluiting voor professionele en huishoudelijke doeleinden: domicilie telt Sociale maximumprijzen (let op: voorwaarden) Facturatie Procedure bij wanbetaling, plaatsing van budgetmeters en minimale levering van 10 A

Verplichtingen van technische aard Investeringen in distributienet Recht op aansluiting afnemers distributienet (elektriciteit) Veiligheid, continuïteit, regelmaat, kwaliteit leveringen Noodleverancier

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas Opgesteld door de VREG: – voor het beheer van het distributienet; – de toegang tot het distributienet; – de vereisten voor het aanleggen van directe lijnen/leidingen; Tegelijk de gedragscode voor toegang tot het net De VREG houdt toezicht op het naleven van dit reglement

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas Technische bepalingen: – minimumeisen voor het distributienet en de aansluitingen erop; – de operationele regels technisch beheer; – maatregelen voor het verzekeren van de continuïteit voorziening; – prioriteit aan milieuvriendelijke energieproductie; – ondersteunende diensten; – informatie-uitwisseling tussen netbeheerders.

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas Gedragscode (geïntegreerd in de technische reglementen): – procedures voor de aanvraag voor toegang tot het net; – gegevens die de leveranciers aan de netbeheerder moeten verstrekken; – vertrouwelijkheid van de persoonlijke en commerciële gegevens van de afnemers; – termijnen waarbinnen de netbeheerder moet antwoorden op de aanvragen voor toegang tot het distributienet.

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas De 7 delen: – – – – Algemene bepalingen Planningscode Aansluitingscode Toegangscode Meetcode Samenwerkingscode Bijlagen Terug te vinden op www. vreg. be, Wetgeving

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas Algemene bepalingen – informatie-uitwisseling – toegankelijkheid van de installaties – noodsituaties en overmacht Planningscode – investeringsplan – planningsgegevens

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas Aansluitingscode – wijze van aansluiting afhankelijk van gevraagd vermogen – voorschriften – aansluitingsprocedures – aansluitingscontract en -reglement – gebruik en onderhoud

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas Toegangscode – register van toegangspunten (EAN nummer) – aanduiding leverancier en evenwichtsverantwoordelijke – toegangsprocedure – toegangscontract – voorschriften (bijvoorbeeld onderbrekingen)

Technisch Reglement Distributie Elektriciteit en Gas Meetcode – ter beschikking stellen, plaatsing en onderhoud van meetinrichtingen – uitlezing, verwerking en het ter beschikking stellen van de meetgegevens Samenwerkingscode – samenwerking tussen netbeheerders Bijlagen – BFE voorschriften

De vrijmaking praktisch toegelicht Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt

Moet ik een leverancier kiezen ? het is een mogelijkheid, geen verplichting! indien u nog geen actieve keuze gemaakt heeft, bent u toegewezen aan de standaardleverancier – Electrabel Customer Solutions – SPE (voorheen Luminus) – EBEM leverancier elektriciteit moet niet dezelfde zijn als leverancier aardgas enkel een houder van een leveringsvergunning!

Wat bij verhuis? Breng zo snel mogelijk uw energieleverancier op de hoogte, best 2 maanden vóór de verhuis zodat hij u kan informeren over wat u moet doen Indien u nog geen leverancier heeft (bv. omdat uw energiefactuur deel uitmaakte van uw huurcontract), moet u een contract afsluiten Indien u al een contract heeft, neemt u dat best mee naar uw nieuwe locatie (als u de opzegtermijn en de contractduur van uw contract niet respecteert, kan u een verbrekingsvergoeding worden aangerekend) U moet het contract van de vorige huurder/eigenaar niet overnemen

Aanvragen van een aansluiting elektriciteit en/of aardgas Een aansluiting wordt aangevraagd bij de netbeheerder (telefonisch, per brief of online via de website van de netbeheerder) Wie een aansluiting vraagt én nog geen leverancier heeft, moet een leverancier kiezen Wie een aansluiting vraagt en wel al een leverancier heeft, neemt de “oude” leverancier mee – vergeet hem wel niet te verwittigen van je verhuis Voor elektriciteit geldt enkel een recht op aansluiting voor particulieren, niet voor professionele afnemers Voor aardgas mag de netbeheerder de aanvraag weigeren, zowel voor particulieren als voor professionelen, maar dit moet voldoende geargumenteerd worden

Hoe moet ik veranderen van leverancier? Vraag offerte(s) Doe de V-test op www. vreg. be * Contract oude leverancier opzeggen Contract met nieuwe leverancier ondertekenen Oude leverancier – stuurt afrekeningfactuur Nieuwe leverancier – factureert vanaf ingang nieuw contract * Enkel voor elektriciteit voor jaargemeten laagspanningsklanten met een aansluitingsvermogen van minder dan 56 k. VA

Waar vind ik de prijzen en leveringsvoorwaarden van de leveranciers? In de eerste plaats bij de leveranciers zelf! Prijzen en leveringsvoorwaarden vergelijken op de VREG website: www. vreg. be > Professioneel > Kiezen leverancier > Vergelijk de leveranciers > V-TEST * Vergelijking elektriciteit: wat heb je nodig? – Postcode – Tarief (enkelvoudig/tweevoudig/uitsluitend nacht/weet niet) – Verbruik in k. Wh (staat op de jaarlijkse factuur) Vergelijking leveranciers is indicatief! Je verbruik kan varieren en als je kiest voor een variabel product, kan de prijs fluctueren. Bij vaste producten, ben je zeker dat de prijs niet verandert Hou de afrekeningfactuur van je elektriciteitsleverancier bij de hand * Enkel voor elektriciteit voor jaargemeten laagspanningsklanten met een aansluitingsvermogen van minder dan 56 k. VA

Criteria bij het kiezen van een leverancier (1) Prijs – – prijs per k. Wh? vaste prijs of flexibele prijs? onderscheid dag, nacht, uitsluitend nacht? andere kosten, … Contractduur – snel wijzigende prijzen in de vrije markt, dus – kortlopende contracten (1 tot 3 jaar) Opzegtermijn

Criteria bij het kiezen van een leverancier (2) Dual fuel Betalingswijze Service – – – Informatie Eén contactpersoon Energieaudit Klachten Andere diensten, …

Criteria bij het kiezen van een leverancier (3) Energiebron – Groene stroom of grijze stroom? – Zelf controleren of uw stroom wel degelijk is opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen? – VREG controleert – Via garanties van oorsprong

Welke risico’s loop ik bij het kiezen van een leverancier? Geen! De VREG controleert de energieleveranciers en geeft ze een leveringsvergunning De VREG licht nieuwe kandidaat-leveranciers van elektriciteit en/of aardgas door De VREG onderzoekt de financiële en technische capaciteiten De VREG ziet toe op de onafhankelijkheid ten opzichte van de netbeheerders Als een leverancier failliet zou gaan, wordt je beleverd door de noodleverancier

Opzegtermijn in het contract (1) U heeft een contract afgesloten met een leverancier van energie – veranderen van leverancier kan enkel mits naleving van de opzegtermijn opgenomen in het contract met de leverancier

Opzegtermijn in het contract (2) U heeft (nog) geen contract getekend met een leverancier naar keuze – U krijgt elektriciteit en/of aardgas van de standaardleverancier – U kan een contract ondertekenen met een andere leverancier mits een opzegtermijn van één maand – Voorbeeld: – opzeg op 15/06/2009 – opzegtermijn van 01/07/2009 tot en met 31/07/2009 – nieuw contract vanaf 01/08/2009

Facturen en tarieven (1) Slechts één factuur (“all-in factuur”) De factuur wordt verstuurd door de leverancier, niet door de netbeheerder Meer uitleg over uw elektriciteits- en/of aardgasfactuur – contacteer de klantendienst van uw energieleverancier (contactgegevens staan vermeld op de factuur)

Facturen en tarieven (2) Wat staat op de energiefactuur: Vaste vergoeding De eenheidsprijs voor energie (prijs per k. Wh) – energiekost bepaald door leverancier (aankoopprijs + winstmarge) – distributiekost (distributienettarief) – transportkost (transmissienet- of vervoertarief) – heffingen BTW

Marktgegevens Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt

Leverancierswissels en marktaandelen Voor alle up-to-date informatie betreffende leverancierswissels en marktaandelen van de actieve leveranciers in de vrijgemaakte energiemarkt in Vlaanderen: www. vreg. be Energiemarkt, Statistieken

Leverancierswissels bedrijven: prijzen en andere voorwaarden Resultaten enquêtes bij bedrijven: zie www. vreg. be bij Publicaties

Samengevat Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt

Samengevat… Kiezen is kleine moeite U kunt niet zonder stroom/aardgas vallen (tenzij u uw facturen niet betaalt) Kiezen = besparen Standaardleverancier is bijna altijd de duurste!!

Samengevat… Er wordt geen nieuw elektriciteits- of aardgasnet aangelegd Er zijn geen gevolgen voor uw aansluiting, meetinstallatie(s) of kabels Uw huidig meettoestel blijft behouden, geen nieuwe installatie(s) nodig

Voor up-to-date informatie www. vreg. be info@vreg. be Tel +32 2 553. 13. 53 Fax +32 2 553. 13. 50 Schrijf in op de doelgroepgerichte nieuwsbrief! Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt