VODONIK Vodonik je hemijski element ciji su atomi

-VODONIK-

§Vodonik je hemijski element ciji su atomi najjednostavniji. §Vodonik je 1776. godine otkrio engleski naucnik Henri Kevendis. §Rec vodonik znaci graditelj vode. §Na Zemlji se u elementarnom stanju vrlo retko nalazi, samo u vulkanskim gasovima i u visim slojevima atmosfere. §U vidu jedinjenja nalazi se u: vodi, mineralima, nafti, uglju, zemnom gasu. . .

§Zvezde, najveca nebeska tela, uglavnom su izgradjene od vodonika. Vodonik je zapravo najzastupljeniji element u svemiru, verovatno zbog jednostavnosti njegovih atoma. §Vodonik je biogeni element. Ima ga u proteinima, secerima, mastima, uljima. . . §U ljudskom telu ima 10% vodonika. §Poznata su tri izotopa vodonika: protijum, deuterijum i tricijum.

§Vodonik se moze dobiti dejstvom kiselina na neke metale. §Tako dobijeni vodonik je skup, pa se za industrijske potrebe dobija elektrolizom vode, a cesto nastaje i kao sporedni proizvod u industriji prerade nafte (petrohemija). §Vodonik je gas bez boje i mirisa. §Lako je zapaljiv. §Sagoreva, jedineci se sa kiseonikom, pri cemu nastaje voda.

§Vodonik se koristi kao raketno gorivo. Smatra se ekoloskim gorivom, jer je proizvod njegovog sagorevanja voda. §Smesa vodonika i kiseonika u zapreminskom odnosu 2: 1 eksplozivna je i naziva se praskavi gas.

§Vodonik je najlaksi gas. Njegova gustina je oko 14 x manja od gustine vazduha. Pocetkom 20. veka, zbog male gustine, koristio se za punjenje balona za prevoz putnika (cepeline).

-ZANIMLJIVOSTI§Astronomi su spazili ogromnu “reku” vodonik u svemiru i smatraju da bi to mogao biti odgovor kako u galaksijama poput Mlecnog puta nastaju nove zvezde. §Znali smo da “gorivo” za formiranje zvezda mora odnekud da dodje. Naucnici su pretpostavili a sad vec i dokazali da velike reke vodonika, poznate kao hladni tokovi prenose taj element (vodonik) kroz svemir i omogucavaju nastanak zvezda.

§Americki naucnik je spazio jedva vidljiv oblak gasa kako ulazi u odredjenu galaksiju, koja je od Zemlje udaljena 22 svetlosne godine.

§U Japanu je krajem 2014. godine pocela prodaja prvog u svetu serijskog automobila sa motorom na vodonik, “mirai” (buducnost) proizvodjaca Tojote. §Do kraja 2015. godine japanska automobilska kompanija planira da pusti oko 700 automobila sa vodonicnim gorivim celijama. §Jedini proizvod rada motora “mirai”je voda, nikakve stetne materije se ne ispustaju u atmosferu. Rezervoar vodonicnog goriva je dovoljan za 650 km puta a za njegovo punjenje je potrebno svega tri minuta.

Radila: Emilija Lancuzanin