Vlersim i marrdhnieve Brenda Komunale dhe Roli i
Vlerësim i marrdhënieve Brenda Komunale dhe Roli i Bashkësive Lokale STRATEGJIK Instituti për Hulumtime në Fushën e Marketingut dhe Mediave Shkup, maj/qërshor 2004
Metodologjia Qëllimi i projektit: Të përcaktohet niveli i pjesëmarrjes së qytetarëve në nivelin e komunës dhe bashkësisë lokale, të shqyrtohen marrdhëniet ndërmjet nivelit komunal dhe të bashkësisë lokale, të shqyrtohet gatishmëria e prefektëve aktuel për të shpërqendruar aktivitetet në nivel të bashkësisë lokale dhe gatishmëria e qytetarëve për të marr pjesë në vendim pruarjen lokale. Analizë kualitative Metod i hetimit: Biseda të thellësuara me 30 prefektë dhe 20 kryetar të këshilleve së bashkësisë lokale (të të dy komunave urbane dhe rurale) Pyetësori: I përpiluar nga OSBE-ja dhe SIFHMM-ja Punë terrenike: maj/qërshor 2004 Strategic MMRI May / June – 2004 2
Analizë kuantitative Metodi i hetimit: Biseda ballë për ballë në shtëpitë e të anketuarve Përfshirje territoriale: Shteti i tërë dhe katër shtresa (Shkupi, veriperëndim+Ku, jugperëndim dhe lindje&qëndrore), komuna Urbane dhe Rurale. Popullata që do të anketohet: Popullata në tërësi 18+ Mostër: Regjistrimi i përgjithshëm i popullatës 2002 Madhësia e mostrës: 1000 pyetësor (1029 pyetësor nga terreni) Modeli i mostrës: Mostër në shtresa me tre-etapa • Territor i njësive të regjistrimit të përgjithshëm të popullatës me mundësi të madhësisë proporcionale • Shtëpi me anë të teknikës së zgjedhjes së rastit • Pjestar të shtëpisë me anë të shemës së Kishit Të dhënat janë peshuar që të korrigjohet mosbalanci Pyetësori: I përpiluar nga OSBE-ja dhe SIFHMM-ja Punë terrenike: Maj 2004 Strategic MMRI May / June – 2004 3
Distribuim Rajonal Strategic MMRI May / June – 2004 4
Distribuim Urban / Rural Gjithsej nga shteti: 58% urbane, 42% rurale Rajoni i Shkupit: 78% urbane, 22% rurale Jugperëndim: 56% urbane, 44% rurale Veriperëndim+Ku: 40% urbane; 60% rurale Lindje dhe qëndrore: 54% urbane, 46% rurale Strategic MMRI May / June – 2004 5
Vështrim i Përgjithshëm o Bashkësi Lokale o Besim dhe Efektshmëri o Shpërqendrim o Vetëdije dhe Pjesëmarrje o Potencial për Pjesëmarrje Strategic MMRI May / June – 2004 6
BASHKËSIA LOKALE Strategic MMRI May / June – 2004 7
A e dini emrin e bashkësisë së juaj lokale? bazë: 1029 Koment: zonat Rurale kanë sensë më të lartë për identifikimin e bashkësive lokale, sensë për vend, përkatësi; zonat Urbane janë më të përkohshme Strategic MMRI May / June – 2004 8
A e dini emrin e bashkësisë së juaj lokale? Urbane Rurale bazë: 1029 të anketuar Koment: Të gjitha grupet etnike në të gjitha rajonet kanë sensë të lartë për bashkësi lokale, më së shumti në jugperëndim, më së paku në rajonin e Shkupit Strategic MMRI May / June – 2004 9
A e dini emrin e bashkësisë së juaj lokale? bazë: 1029 Koment: Të gjitha grupet etnike kanë sensë të lartë për bashkësi lokale Strategic MMRI May / June – 2004 10
A është bashkësia juaj lokale aktive? bazë: 1029 Koment: Shumica e të anketuarve thonë se kanë bashkësi lokale e cila është aktive, dhe afërsishtë 70% të banorëve në zona rurale thonë se kanë bashkësi lokale aktive dhe dyfishë më shumë njerëz në zonat urbane nuk e dinë se a kanë bashkësi lokale aktive. Strategic MMRI May / June – 2004 11
A është bashkësia juaj lokale aktive? Urbane Rurale bazë: 1029 të anketuar Koment: Këtu mund të shohim se bashkësitë lokale janë edhe më tepër aktive në zonat rurale jashtë Shkupit. Strategic MMRI May / June – 2004 12
A është bashkësia juaj lokale aktive? bazë: 1029 Koment: Bashkësia lokale e përgjithshme për të gjitha grupet etnike. Niveli më i ulët i bashkësive lokale i paraqitur nga ana e shqiptarëve është për shkak të 14% të shiptarëve nga Shkupi, përderisa shiptarët të anketuar nga veriperëndimi janë diku 58%. Strategic MMRI May / June – 2004 13
Bashkësia lokale o Më shumë se gjysma (53%) të të anketuarve thonë se kanë bashkësi lokale o Më të përhapur në zonat rurale (68%) me dallim nga urbanet (41%) o Rajoni i Shkupit ka konsiderueshëm më pak bashkësi lokale aktive me o o dallim nga pjesa tjetër e shtetit: 28% vs. 60% Shumë e rëndomtë në zonat rurale jashtë rajonit të Shkupit (71 to 78%) E rëndomtë për të gjitha grupet etnike Ndryshimi në distribuim të bashkësive lokale është dallimi urban/rural dhe ndarja rajonale ndërmjet rajonit të Shkupit dhe pjesës tjetër të shtetit. Nuk ka dallime etnike në distribuimin ose përhapjen e bashkësisë lokale. Të gjithë prefektët të intervistuar ishin të vetëdijshëm për bashkësitë lokale në komunat e tyre dhe sa janë aktive apo jo, dhe në përgjithësi kanë komunikim të rregullt, disa pak më shpesh se të tjerët Strategic MMRI May / June – 2004 14
BESIM DHE EFEKTSHMËRI Strategic MMRI May / June – 2004 15
Sa është bashkësia juaj lokale e vetëdijshme për problemet me të cilat ballafaqohen qytetarët në jetën e tyre të përditshme? bazë: 1029 48 26 Sa është bashkësia juaj lokale e vetëdijshme për problemet me të cilat ballafaqohen qytetarët në jetën e tyre të përditshme? 44 15 bazë: Vetëm të anketuarit të cilët kanë përmendur këshill të bashkësisë ose fshatit (542). Koment: Ata me bashkësi lokale fuqishëm mendojnë se BL-ja është në kontakt të drejtpërdrejt me qytetarët për dallim nga ajo se çka qytetarët ndjejnë ndaj komunës. Veriperëndimi dhe jugperëndimi mendojnë se niveli i bashkësisë lokale është shumë i vetëdijshëm për problemet e tyre. Këto janë gjithashtu dy rajonet të cilat janë të gatshme t’i paguajnë bashkësisë për të përparuar. Strategic MMRI May / June – 2004 16
A i përfaqëson bashkësia e juaj lokale mjaftueshëm interesat e juaja te komuna? Nota prej 1 deri 5 si në shkollë 29 38 bazë: Vetëm të anketuarit të cilët kanë përmendur këshill të bashkësisë lokale ose fshatit (542). Koment: Ata ndjejnë se bashkësia e tyre lokale punon në zgjidhje të problemeve të tyre, mirëpo efektshmëria e tyre nuk është shumë e lartë. Strategic MMRI May / June – 2004 17
Gjatë përgaditjes së strategjisë për zhvillim komunal, a i merr komuna juaj në konsiderim mendimet e qytetarëve? bazë: 1029 Sa e merr parasysh komuna juaj mendimin e udhëheqësve së bashkësisë lokale? 14 Nota prej 1 deri 5 si në shkollë 49 bazë: 1029 Koment: Sipas qytetarëve, përgjigjet në këto pyetje demonstrojnë zbrazëti të madhe ndërmjet qytetarëve dhe komunave. Ka zbrazëti më të vogël në zonat rurale sesa në ato urbanet (44% - Rurale and 28% - Urbane) Strategic MMRI May / June – 2004 18
Vetëdije për problemet e qytetarëve dhe përfaqësimi i interesave të tyre Urbane Rurale bazë: 1029 Urbane Rurale bazë: 542 Koment: BL-ja në përgjithësi shihet si më përfaqësuese ndaj interesave të qytetarëve, veçanërisht në zonat rurale. Strategic MMRI May / June – 2004 19
A i kishit besuar …. së juaj të mbledh para nga ju përparimin e komunës? bazë: 1029 të anketuar Koment: Banorët janë të gatshëm t’i besojnë BL-së dhe komunës t’i mbledh paratë, dhe përsëri t’a rankojnë komunën ulët lidhur me marrjen në konsiderim të mendimit të udhëheqësve së bashkësive dhe të qytetarëve, dhe e rankojnë efektshmërinë të bashkësisë si shumë të ulët. Distribuimi rajonal lidhur me këtë çështje ndryshonë. Në korelacion me vetëdijen për problemet – më së larti në nivel të BL-së rankohen në veriperëndim dhe juperëndim, mirëpo pushteti komunal më së shumti i vetëdijshëm në jugperëndim. Strategic MMRI May / June – 2004 20
Besim dhe Efektshmëri o Vetëm një e katërta (26%) nga të gjithë të anketuarit janë të mendimit se pushteti komunal është i vetëdijshëm për problemet e tyre dhe vetëm 35% janë të mendimit se komuna e tyre i merr në konsiderim mendimet e qytetarëve gjatë përpilimit të strategjisë komunale. Kjo demonstron një zbrazëti të madhe ndërmjet pushtetit komunal dhe qytetarëve. Ndonëse vetëm 29% nga ata me bashkësi lokale janë të mendimit se bashkësia lokale e kryen punën e vete, pothuaj gjysma (44%) nga ata janë të mendimit se bashkësia lokale është e informuar për problemet e përditshme. Ndonëse efektshmëria e bashkësisë lokale nuk rankohet si shumë e lartë, njerëzit ende mendojnë se bashkësia lokale është më shumë në kontaktë me ata. o Prefektët e intervistuar deklaruan se i marrin parasyshë problemet e qytetarëve në mbledhjet me udhëheqësit e bashkësisë lokale, komunikimet në qendrat për informimin e qytetarëve dhe zyrat komunale, seancave publike për shqyrtim dhe gjatë mbledhjeve tjera. o Prefektët e intervistuar ishin në përgjithësi në favor të bashkësive lokale dhe e përmendën mundësinë e bashkësive lokale që janë mirë të organizuara t’i ndihmojnë komunës në identifikimin e problemeve të qytetarëve dhe t’i përfaqësojnë interesat e tyre. Strategic MMRI May / June – 2004 21
SHPËRQENDRIM Strategic MMRI May / June – 2004 22
Cili mendoni se duhet të jetë roli i bashkësisë lokale nën decentralizim? 57% bazë: 1029 Koment: Njerëzit thellësisht dëshirojnë t’i zgjedhin problemet e tyre. Strategic MMRI May / June – 2004 23
Kush i siguron shërbimet si vijojnë dhe sipas mendimit të juaj, kush duhet të jetë përgjegjës për sigurimin e tyre? Gjithsej në shtet Bashkësia lokale Pushteti komunal 40 bazë: 1029 42 43 Koment: 29% janë të mendimit se pushteti komunal është përgjegjës për nismën e rregullave, dhe 42% janë të mendimit se bashkësia lokale duhet të jetë përgjegjëse; 31% janë të mendimit se pushteti komunal organizonë manifestime dhe 43% janë të mendimit se organizimet duhet t’i ndërmarr bashkësia lokale, mirëpo ekziston dallim rajonal në mendime. Strategic MMRI May / June – 2004 24
Kush i siguron shërbimet si vijojnë dhe sipas mendimit juaj, kush duhet të jetë përgjegjës për sigurimin e tyre? Rajoni: Shkupi Bashkësia lokale Pushteti komunal 41 43 45 51 bazë: Shkup -284 Strategic MMRI May / June – 2004 25
Kush i siguron shërbimet si vijojnë dhe sipas mendimit juaj, kush duhet të jetë përgjegjës për sigurimin e tyre? Rajoni: Veriperëndim+Ku Bashkësia lokale Pushteti komunal 43 43 bazë: Veriperëndim+Ku -256 Strategic MMRI May / June – 2004 26
Kush i siguron shërbimet si vijojnë dhe sipas mendimit juaj, kush duhet të jetë përgjegjës për sigurimin e tyre? Rajoni: Jugperëndim Bashkësia lokale Pushteti komunal 48 46 46 50 bazë: Jugperëndim -221 Strategic MMRI May / June – 2004 27
Kush i siguron shërbimet si vijojnë dhe sipas mendimit juaj, kush duhet të jetë përgjegjës për sigurimin e tyre? Rajoni: Lindje & Qëndrore Bashkësia lokale Pushteti komunal bazë: Lindje&Qëndrore-269 Strategic MMRI May / June – 2004 28
Shpërqendrim o Në pyetjet e hapura lidhur me rolin e bashkësisë lokale, më shumë se gjysma o o (57%) deklaruan se bashkësia lokale duhet të ndihmoj në zgjidhjen e problemeve të qytetarëve. Në pyetjen për shërbimet dhe organizimet e aktiviteteve të veçanta, shumica deklaroj se mirëmbajtja e parqeve dhe mbrojtja e ambientit jetësor duhet të jenë përgjegjësi e bashkësisë lokale. Tërësishtë, në pyetjen se cili nivel i pushtetit duhet të jetë përgjegjës për shërbime dhe aktivitete të veçanta, ka ndryshim të madhë në mendimin e qytetarëve se mirëmbajtja e parqeve, mbrojtja e ambientit jetësor, organizimi i manifestimeve kulturore dhe përgjegjësia për iniciativë dhe rregulla mund të shpërqendrohet në nivelin e bashkësisë lokale. qytetarët i përkrahin edhe aktivitete e decentralizuara edhe gjithashtu aktivitetet të shpërqendruara në nivel të bashkësisë lokale. Numri më i madhë në tërë vendin beson se bashkësia lokale duhet të ndihmoj në zgjidhjen e problemeve të qytetarëve, të ndërmarr përgjegjësi për mirëmbajtjen e parqeve dhe objekteve për argëtim dhe për mbrojtjen e ambientit jetësor. Dhe, përafërsishtë të gjithë prefektët dhe kryetarët e bashkësive lokale u dakrorduan se përgjegjësitë kryesore të bashkësisë lokale janë identifikimi i problemeve të qytetarëve dhe përfaqësimi i interesave të qytetarëve. Mirëpo, jo të gjithë qytetarët nga të gjitha rajonet u dakorduan me atë, gjithashtu jo edhe të gjithë banorët e zonave rurale dhe urbane, dhe jo të gjithë prefektët e të gjitha rajoneve. Strategic MMRI May / June – 2004 29
Shpërqendrim o Shumica në rajonin e Shkupit dëshirojnë ta shpërqendrojnë organizimin e manifestimeve në nivel të bashkësisë lokale o Një numër i konsiderueshëm dëshirojnë ta shpërqendrojnë mirëmbajtjen e objekteve kulturore dhe të parqeve dhe përgjegjësinë për iniciativë dhe rregulla në nivel të bashkësisë lokale o Prefektët në rajonin e Shkupit favorizojnë shpërqendrim të përgjegjësive për iniciativë dhe rregulla, mbrojtjen e ambientit jetësor, organizimin e manifestimeve kulturore dhe mirëmbajtjen e parqeve në nivel të bashkësisë lokale o Një numër i konsiderueshëm në rajonin veriperëndimor/Kumanovë dëshirojnë t’i shpërqendrojnë përgjegjësitë lidhur me mbrojtjen e ambientit jetësor, iniciativë dhe rregulla në nivel të bashkësisë lokale o Sidoqoftë, prefektët e intervistuar në rajonin janë në favor të shpërqendrimit vetëm të përgjegjësisë për iniciativë dhe rregulla dhe të mbrojtjes së ambientit jetësorë. Strategic MMRI May / June – 2004 30
Shpërqendrim o Shumica minimale në rajonin jugperëndimor dëshiron ta shpërqendron përgjegjësinë për iniciativë dhe rregulla në nivel të bashkësisë lokale o Një numër i konsiderueshëm dëshirojnë të shpërqendrojnë mirëmbajtjen e parqeve, organizimin e manifestimeve dhe mbrojtjen e ambientit jetësor në nivel të bashkësisë lokale o Prefektët në rajonin jugperëndimor dëshirojnë shpërqendrim të përgjegjësive për iniciativë dhe rregulla, mbrojtje të ambientit jetësor, organizimin e manifestimeve kulturore dhe mirëmbajtjen e parqeve në nivel të bashkësisë lokale o Qytetarët e rajonin lindor nuk dëshirojnë të ndryshojnë asnjësend o Prefektët dhe kryetarët e bashkësive lokale të intervistuar në rajon deklaruan se të gjitha aktivitetet e numëruara mund të shpërqendrohen në nivel të bashkësive lokale Strategic MMRI May / June – 2004 31
VETËDIJE DHE PJESËMARRJE
A merrni pjesë në ndonjë nga aktivitetet të cilat mbahen nga ana e bashkësisë së juaj lokale ose fshatit? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët e përmendën këshillin e bashkësisë ose fshatit (542). Koment: Edhe pse 53% deklaruan se kanë bashkësi lokale aktive ose këshill të fshatit me distribuim rajonal të barabartë jashtë rajonit të Shkupit, rajoni veriperëndimor+Ku ka shkallë më të lartë të pjesëmarrjes në bashkësi lokale. Strategic MMRI May / June – 2004 33
A merrni pjesë në ndonjë nga aktivitetet të cilat mbahen nga ana e bashkësisë së juaj lokale ose fshatit? Urbane Rurale bazë: Vetëm të anketuarit të cilët e përmendën këshillin e bashkësisë ose fshatit (542). Koment: Dallimi kryesor mund të shihet në zonat rurale në rajonin veriperëndimor+KU. Strategic MMRI May / June – 2004 34
Si merrni pjesë, cili është roli i juaj? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët e përmendën këshillin e bashkësisë ose fshatit. Mundësi për më shumë se një përgjigje. (61). Koment: 1/3 e atyre që marrin pjesë janë anëtar të zgjedhur të këshillit e cila tregon përpjesëtim të ulët të pjesëmarrjes së jozyrtarëve. Strategic MMRI May / June – 2004 35
A keni marr pjesë ndonjëherë në mbledhjet e Këshillit qytetar në komunën e juaj? bazë: 1029 A njihni ndonjërin që ka marr pjesë në mbledhjen e Këshillit qytetar në komunën e juaj? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët nuk kanë marr pjesë në mbledhje të Këshillit qytetar në komunën e tyre (932). Koment: Vetëdije më e lartë sesa që është pritur dhe pjesëmarrje në mbledhjet e hapura të Këshillit qytetar, me pjesëmarrje më të lartë në zonat rurale në mesin e njerëzve me arsim të lartë të moshës 40 dhe lartë. Strategic MMRI May / June – 2004 36
Nga ajo që jeni të informuar, a ka mbajtur komuna e juaj ndonjëherë seanca publike për shqyrtim ose mbledhje? bazë: 1029 A keni marr pjesë në atë seancë publike për shqyrtim ose mbledhje? bazë: Vetëm të anketuarit të cilit e dinë se komuna e tyre ka mbajtur seancë publike për shqyrtim ose mbledhje (365). Koment: 1/3 e qytetarëve të cilët janë të vetëdijshëm se ekzistojnë seanca publike për shqyrtime kanë marr pjesë në ato. Strategic MMRI May / June – 2004 37
Cili është shkaku i cili nuk ju lejoj të merrni pjesë? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët nuk kanë marr pjesë në seancën publike për shqyrtim ose në mbledhjen (241). Koment: Arsyetime të cilat i kanë përmendur të anketuarit. Strategic MMRI May / June – 2004 38
A mendoni se seancat publike për shqyrtim apo mbledhjet në komunën e juaj janë të vlefshme? bazë: 1029 Pse mendoni se JANË të vlefshme… bazë: 849 Strategic MMRI May / June – 2004 Pse mendoni se NUK JANË të vlefshme… bazë: 131 39
Nga ajo që jeni të informuar, a ka mbajtur bashkësia e juaj ose këshilli i fshatit ndonjëherë seanca publike për shqyrtim ose mbledhje? bazë: 1029 A keni marr pjesë në atë seancë publike për shqyrtim ose mbledhje? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët përmendën se njësija e vetëqeverisjes lokale në bashkësinë e tyre ose fshatin e tyre ka mbajtur seancë publike për shqyrtim ose mbledhje (324). Koment: Kur njerëzit janë të vetëdijshëm për mbledhje në bashkësinë, pjesëmarrja është më e madhe sesa në mbledhjet komunale për të cilën gjithashtu janë të informuar. Strategic MMRI May / June – 2004 40
Cili është shkaku i cili nuk ju lejoj të merrni pjesë? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët nuk kanë marr pjesë në seancën publike për shqyrtim ose mbledhjen duke e ditur se ka të tillë (177). Koment: Më shumë arsyetime… Strategic MMRI May / June – 2004 41
A mendoni se seancat publike për shqyrtim apo mbledhjet në bashkësinë e juaj janë të vlefshme? bazë: 1029 Pse mendoni se JANË të vlefshme… bazë: 874 Pse mendoni se NUK JANË të vlefshme… bazë: 131 Koment: Kjo tregonë një lidhje ndërmjet përkrahjes së mbledhjeve publike dhe shiqimit të qytetarëve ndaj rolit kryesor të bashkësisë lokale si faktor për zgjidhjen e problemeve. Strategic MMRI May / June – 2004 42
Nga ajo që jeni të informuar, a kanë ndërmarr qytetarët e komunës së juaj ose bashkësisë lokale se juaj ndonjëherë ndonjë iniciativë qytetare? bazë: 1029 Koment: Strategic MMRI May / June – 2004 43
Në cilën temë kanë ndërmarr qytetarët e komunës së juaj ose bashkësisë lokalë së juaj iniciativë qytetare? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët janë të informuar se qytetarët në komunën ose bashkësinë e tyre kanë ndërmarr nismë qytetare (347). Koment: Strategic MMRI May / June – 2004 44
A keni qenë ndonjëherë të involvuar në vendimin si të shpenzohen paratë e dhuruara (kontribuim) në komunën ose bashkësinë e juaj? 13 bazë: 1029 Koment: Kjo është në korelacionë me në përgjithësi shkallë më të lartë të pjesëmarrjes në rajonin veriperëndimor+Ku, mirëpo niveli i pjesëmarrjes mund të jetë më i lartë për shkak të nivelit më të lartë të aktiviteteve për kontribuim. Strategic MMRI May / June – 2004 45
A ka komuna e juaj Qendër për informim të qytetarëve? A keni ndëgjuar për Qendrat për informim të qytetarëve të cilat sigurojnë informata dhe dokumente për qytetarët? bazë: 1029 bazë: Vetëm të anketuarit të cilët kanë ndëgjuar për QIQ-në (308). Koment: 1/3 nga vetëdija me distribuim rajonal divers. Strategic MMRI May / June – 2004 46
A keni vizituar ndonjëherë ndonjë Qendër për informim të qytetarëve? bazë: Vetëm të anketuarit të cilët e dinë se në komunën e tyre ekziston Qendër për inormim të qytetarëve (134). Koment: Vetëm 3% nga të gjithë të anketuarit kanë vizituar ndonjë QIQ. Strategic MMRI May / June – 2004 47
A mund të emëroni ndonjë organizatë e cila është aktive në komunën e juaj? bazë: 1029 Koment: Vetëdija për organizatat është më e ulët se vetëdija për mbledhje publike, mbledhje të këshillit qytetar ose QIQ-së. Strategic MMRI May / June – 2004 48
Vetëdije, efikasitet dhe pjesëmarrje në organizata bazë: 196 Koment: Organizatat e grave që vazhdimishtë përmenden në tërë shtetin, organizatat për mbrojtjen e ambientit jetësor më së shumti në lindje; organizata të sportit të cilat dominojnë në veriperëndim Strategic MMRI May / June – 2004 49
POTENCIAL PËR PJESËMARRJE
A është përgjegjësia e qytetarëve t’i tregojnë komunës se çka ata mendojnë, ose përgjegjësia e komunës të zbuloj se çka mendojnë qytetarët? bazë: 1029 Koment: Pothuaj se gjysma e të anketuarve nuk janë pasiv dhe pranojnë përgjegjësi qytetare; kjo mund të paraqet gatishmëri për pjesëmarrje në mbledhje, votime, nënshkrime të pëticioneve, në kërkimin e informatave, dhe në ndërmarrjen e iniciativave. Strategic MMRI May / June – 2004 51
A mendoni se qytetarët janë. . . bazë: 1029 Koment: Kjo tregon shkallë të lartë të optimizmit. Strategic MMRI May / June – 2004 52
A mendoni se qytetarët mund të influencojnë ndryshime në komunat ose bashkësitë lokale të tyre? bazë: 1029 Koment: Edhe njëherësh optimizëm ose dëshirë e madhe për ndryshime. Strategic MMRI May / June – 2004 53
A dëshironi të involvoheni? bazë: 1029 Koment: Përafërsishtë 60% janë të gatshëm të involvohen për dallim nga pjesëmarrja aktuele prej BL-së 11%. Strategic MMRI May / June – 2004 54
Në cilat fusha kishit patur dëshirë të involvoheni? bazë: Të anketuar që dëshirojnë të involvohen (613). Koment: Njerëzit janë të gatshëm të involvohen në fusha të ndryshme… Strategic MMRI May / June – 2004 55
Kush dëshironë të jetë i involvuar? bazë: Të anketuar që dëshirojnë të involvohen (613). Koment: …më së shumti në fuqi punëtore dhe më së paku në kontribuim finansiar Strategic MMRI May / June – 2004 56
Pse nuk dëshironi të jeni të involvuar? bazë: Të anketuar të cilët nuk dëshirojnë të jenë të involvuar (400). Koment: Niveli i cinizmit është i ulët, më pak se 15%; duke përfshirë të tjera, përafërsisht 30% Strategic MMRI May / June – 2004 57
Potencial për Pjesëmarrje o Përafërsisht një e treta e të anketuarve janë të vetëdijshëm për mbledhjet dhe o o seancat publike për shqyrtim të cilat janë mbajtur në komunën ose bashkësinë e tyre lokale, e njohin ndonjërin i cili ka marr pjesë në mbledhje të Këshillit të qytetarëve, ose ka dëgjuar për Qendrat për informim të qytetarëve. Niveli i pjesëmarrjes në mbledhjet ose seancat publike për shqyrtim, në mbledhjet e këshillit qytetar, në bashkësinë lokale, dhe në organizata është më i ulët se 20%. 78% janë të mendimit se qytetarët mund të influencojnë ndryshime, më shumë se 80% janë të mendimit se të tjerët janë të interesuar dhe të gatshëm të involvohen, dhe 60% janë të gatshëm vetvetiu të involvohen Zbrazëti e madhe ndërmjet dëshirës për pjesëmarrje dhe vetë pjesëmarrjes së vërtetë. Dy zonat ku zbrazëtira nuk është aq e madhe janë: zonat rurale, dhe rajoni veriperëndimor dhe rajoni i Kumanovës Zonat rurale: Sensë më të fuqishëm për bashkësi lokale dhe 72% bashkësi lokale aktive vs 48% në zonat urbane. Përqindja e pjesëmarrjes në bashkësi lokale është dyfishë e lartë si në zonat urbane. Përqindja e mirëbesimit në bashkësinë lokale dhe në kryetarin e këshillit të bashkësisë lokale është më e lartë se në zonat rurale. E rankojnë efektshmërinë e bashkësisë lokale në nivel më të lartë. Nivel më i lartë i mirëbesimit në bashkësinë lokale dhe në pushtetin komunal lidhur me paguarjen përparime dhe zhvillim. Strategic MMRI May / June – 2004 58
Potencial për Pjesëmarrje o Veriperëndim dhe Kumanova o Përqindja e të anketuarve me bashkësinë lokale është i ngjajshëm në të tre rajonet jashtë rajonit të Shkupit. Sidoqoft, rajoni veriperëndimor dhe Kumanova ka nivel më të lartë të pjesëmarrjes, dhe të mirëbesimit edhe në komunën edhe në bashkësinë lokale dhe në kryetarin e bashkësisë lokale. Rajoni ka gjithashtu besim të lartë në bashkësinë lokale dhe pushtetin komunal lidhur me mbledhjen e parave përparim o Niveli i pjesëmarrjes në seancat komunale për shqyrtim, në mbledhjet e Këshillit qytetar dhe në vendimin për shpenzimin e fondeve të dhuruara (kontribuimeve) është më i lartë me dallim nga të gjitha rajonet. Të anketuarit kishin shumë vetëdije më të zhvilluar për mbledhjet e bashkësisë lokale me dallim nga ato në rajonet tjera, mirëpo përqindja e pjesëmarrjes nuk ishte shumë më e lartë se ajo në rajonet tjera. o Pothuaj se 50% të banorëve në veriperëndim deklarojnë se komuna e tyre i merr në konsiderim mendimet e tyre gjatë përgaditjes së strategjisë komunale, në dallim prej 30% nga 40% në rajonet tjera. o Zbraztira ndërmjet bashkësisë lokale dhe qytetarëve dhe ndërmjet komunës dhe pushtetit është shumë më e vogël në këtë rajon me dallim nga rajonet tjera. Zbraztirat në zonat rurale janë më të vogla se në zonat urbane. Strategic MMRI May / June – 2004 59
Konkludime o Ekziston korelacion i lartë ndërmjet bashkësisë lokale aktive, nivelit më të o o lartë të pjesëmarrjes, mirëbesimit më të lartë në pushtetin lokal (të bashkësisë lokale dhe të pushtetit komunal), dhe gatishmëri më e madhe për të paguar para përparim lokal. Fuqishëm, qytetarët dëshirojnë që bashkësitë e tyre lokale t’i zgjedhin problemet. Ata janë gjithashtu të gatshëm t’i shpërqendrojnë disa aktivitete në disa zona në nivel të bashkësisë lokale Qytetarët janë të gatshëm të involvohen, janë të mendimit se mund të ndryshojnë diçka, mirëpo nuk marrin pjesë. Nuk janë të motivuar për të marr pjesë. Qytetarët duhet të jenë të motivuar për të marr pjesë në zgjidhjen e problemeve të tyre në nivel të bashkësisë lokale. Kjo është e tëra që qytetarët janë të gatshëm ta ndërmarrin (të involvohen), dhe e dëshirojnë (të zgjidhen problemet e tyre). Do ta zmadhojë pjesëmarrjen e cila është në korelacion me nivel më të lartë të besimit dhe mirëbesimit në pushtetin lokal. Strategic MMRI May / June – 2004 60
Rekomandime o Përshpejtim i decentralizimit, mbështetje dhe përkrahje të mëtutjeshme të shpërqendrimit në nivel të bashkësisë lokale ku është ajo e zbatueshme, dhe përforcim i bashkesisë lokale n Themelim i Komisionit për shpërqendrim pranë ZELS-it për të nxit ndarje të informatave dhe punë praktike më të mirë. n Themelim i Komisionit të bashkësisë lokale pranë ZELS-it për të nxit ndarje të infomatave dhe punë praktike më të mirë, dhe për të themeluar organizatë që kryetarët e bashkësive lokale t’i ndajnë informatat dhe të trajnohen për udhëheqës, organizim, menaxhim me aktivitetet dhe zgjidhje të problemeve. n E rëndësishme është të krijohen këto komisione pranë ZELS-it për shkakë se Ligji i ri për pushtet lokal i lejon bashkësive lokale të zbatojnë aktivitete dhe shërbime vetëm deri në masë e cila është shpërqendruar nga prefekti. Strategic MMRI May / June – 2004 61
MARKETING STRATEGJIK Grupa SIHMM Shkup, Beograd, Banja Luka, Mali i Zi Zyra në Shkup: Vasil Gjorgov 28/4 +389 2 3290637 telefoni +389 2 3228594 faksi www. smmri. com. mk smmri@mol. com. mk
- Slides: 62