VII internationale investeringen n n Internationale instellingen die

VII. internationale investeringen n n Internationale instellingen die financieren Wereldbank: eigenlijk 5 instellingen: IBRD (1944): projectleningen (vaak i. s. m. banken) aan staten, met fondsen van lidstaten of kapitaalmarkten, op korte termijn met rente IDA (1960): enkel aan armste landen: langere duur, geen of minder rente IFC (1956): leningen aan of inbreng in private sector, technische bijstand en advies MIGA (1985): zie verder ICSID (1965): bemiddelings- en arbitrage-instelling Regionale ontwikkelingsbanken Investeringsfonds van de EU: ACP / EU-intern VN-organisaties, vnl. UNDP

VII. internationale investeringen Belangrijkste rechtsvragen: voorwaarden voor investering, behandeling van buitenlandse investeerders, bescherming tegen onteigening n Bronnen voor regels inzake internationale investeringen: - Nationaal recht - Bilaterale verdragen (BIT) - Multilaterale verdragen, i. h. b. regionale, sectoriele, TRIMS, wereldbankverdragen - Volkenrechtelijk gewoonterecht iz. bescherming bij onteigeningen n Investeringsovereenkomsten investeerder / gastland: van belang zijn - toepasselijk recht: nationaal (gastland) of volkenrecht ? - geschillenbeslechtingsmechanisme n

VII. internationale investeringen Problemen met nationaal recht kunnen zijn: - protectionisme: verplichting lokale aankopen, beperking in- of uitvoer, beperking winstrepatriering, … - Gebruik soevereiniteii, bv. weinig bescherming tegen onteigening - Omgekeerd soms Inländerdiskriminierung = gunstregime buitenl. invest. n TRIMS 1994: enkel handelsgerelateerde aspecten: - Beginsel van nationale behandeling - Geen kwantitatieve beperkingen en maatregelen gelijke werking n Investeringscontracten: - bevatten bv. stabilisatiebedingen (vgl. infra in BIT) - effectiviteit tegen gastland hangt af van toepasselijk recht en bevoegde rechtsmacht (m. n. toepassing volkenrecht + rechtsmacht arbitrage) n

VII. internationale investeringen n n n n Multilaterale verdragen OESO: OESO- MAI: mislukt Regionale NAFTA: non-discriminatie; investeerder kiest geschillenbeslechting Mercosur COMESA, enz. (EU gaat nog veel verder) Sectoriele: Energy charter 1994; non-discriminatie, geschillenbeslechting Cotonou (EU / ACP), zie hoger TRIMS, zie hoger Codes of conduct van Wereldbank, OESO, … Wereldbank-gerelateerd: zie verder

VII. internationale investeringen n n - - Bilaterale investeringsverdragen (BIT) (meer dan 1800 !) Gebruikelijk toepassingsgebied: investering meestal ruim omschreven Regeling sosm beperkt tot bepaalde investeringen of onder voorwaarden Aanvatten investering: meestal niet helemaal geliberaliseerd (vrijheid om te investeren) meestal niet de maatstaf van « nationale behandeling » , maar wel MFN (meest begunstigde natie) + minimumstandaard van proper & equitable Bescherming investeringen: Stabilisatiebeding (latere reglementering mogen de investering niet aanstaten) of observantiebeding (latere reglementering gewoon niet van toepassing); geldigheid van die bepalingen is soms betwist Heronderhandelingsbedingen; arbitragebedingen Meestal ook bepalingen iz. bescherming bij onteigening

VII. internationale investeringen n n - Bescherming bij onteigening Vormen van onteigening: individuele onteigening s. s. (algemeen belang + vergoeding), collectieve nationalisatie, confiscatie, sluipende onteigening (buitensporige belasting of inperking) Europese regels: EVRM 1 e protocol Regels van volkenrechtelijke gewoonterecht: Traditioneel gewoonterecht Invraagstelling door i. h. b. USSR 1917, Lat-Am. , ontw. landen, …. VN-Resolutie nr. 1803 uit 1962 Radicaler Charter 1974 ( « nieuwe economische orde » ): geen gewoonterecht, intussen achterhaald

VII. internationale investeringen n n Regels van volkenrechtelijke gewoonterecht Criteria voor onteigening: Geen principieel verbod Enkel in algemeen belang (tradit. sluit dit politiek oogmerk uit) Buitenlanders niet discrimineren (uitz. vereist door nationale veiligheid) Effective Prompt Appropriate Compensation (Hull-formule) (d. i. snel, in converteerbare exporteerbare munt, volgens de waarde) Due process of law (procedurele bescherming) VN-resolutie 1962 benadrukt soevereiniteit over natuurlijke hulpbronnen NEO-Charter wil soevereiniteit over alle econ. activiteiten (algemeen belang uitgehold), wil alleen « redelijke » vergoeding, weigert internationale procedurele controle … Maar andere landen zullen onteigening niet erkennen indien niet conform volkenrecht

VII. internationale investeringen n n Door onzekerheid over volkenrechtelijk gewoonterecht nood aan Verdragen NEO-Charter tegengegaan door BIT’s Oprichting ICSID 1965 Oprichting MIGA 1985

ICSID

VII. internationale investeringen ICSID -Verdrag 1965: nu 143 ratificaties n Geschillenbeslechtingsprocedure voor investeringsgeschillen n Toepassingsgebied: - enkel investeringsgeschillen - Tussen ICSID-verdragspartij en investeerder uit andere verdragspartij (of ev. lokale dochteronderneming) - Rechtsmacht ICSID aanvaard in investeringscontract, lokale wet, BIT of ad hoc - ICSID organiseert de procedure, beslecht niet zelf - Bemiddelingsprocedure (weinig succes) - Arbitrageprocedure n

VII. internationale investeringen n n n Voordelen ICSID -Arbitrage Indien contractuele rechtskeuze moet gekozen recht worden Maar nationaal recht kan terzijdegesteld indien strijdig met volkenrecht (art. 42 ICSID) Vernietiging arbitrale beslissing enkel door ICSID zelf; beperkte gronden Exclusieve jurisdictie; alle andere gerechten verliezen rechtsmacht Lidstaten engageren zich tot uitvoering beslissing; niettemin gedwongen uitvoering vaak moeilijk Buiten de eigenlijke ICSID-arbitrage: Additional facility

VII. internationale investeringen n n n MIGA 1985: vooral dekking van niet commerciële risicos van investeerders uit MIGA-landen in andere MIGA-landen Dekking kan worden verleend na risico-afweging door MIGA indien: Investeringen in ruime zin Door investeerder uit MIGA-land Gedaan na verlening dekking In een ontwikkelingsland lid van MIGA Die bijdraagt tot de ontwikkeling MIGA zal meestal vooraf een overeenkomst sluiten met gastland Dekking vnl. 4 soorten risico: beperking geldtransfer, onteigening, contractbreuk gastland, ev. oorlog en oproer. Niet: bv. devaluatie Voorwaarden nader bepaald in contract MIGA-investeerder. Tegen betaling premie, met een vrijstelling (10 % of meer), arbitragebeding Geschillen tussen MIG-lidstaten over de Conventie voorgelegd aan MIGA Geschillen MIGA-gastland: onderhandeling, ev. arbitrage