VEZRKPR MYO MUHASEBE VE VERG BLM MUHASEBE VE
VEZİRKÖPRÜ MYO MUHASEBE VE VERGİ BÖLÜMÜ / MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI PROGRAMI MUV 104 – MAKRO EKONOMİ Öğr. Gökhan SALMAN
YATIRIM HARCAMALARI MUV 104 – MAKRO EKONOMİ Hafta-10
• YATIRIM: Mal ve hizmet üretilebilmesi için gereken yeni veya ek üre tim tesislerinin kurulması ile envanterlere (stoklara) yapılan ilaveler, yatırım harcamaları ise bu işlerin gerçekleştirilmesi için yapılan ödemeleri ifade et mektedir.
Yatırım Türleri • Yatırımların önemli bir bölümü milli gelirden bağımsız olarak yapılmaktadır. Bu tür yatırımlara "otonom yatırım" (lo) denir. • Yatırım talebi sermayenin marjinal etkenliğinden de etkilenir. Sermayenin belirli bir dönem sonunda girişimciye sağlayacağı gelirin yatırım tutarı nın oranına sermayenin marjinal etkenliği denir. Sermayenin marjinal etkenliği, yatırım miktarı arttıkça azalır. • Yatırımcı faiz oranı (i) ve sermayenin marjinal etkenliğinin (r) ise i>r ise yatırımdan vazgeçer, i = r kararsız kalır r > i ise yatırımı gerçekleştirme kararı alır.
• Uyarılmış Yatırım: Milli gelirdeki değişmelerden etkilenen yatırımdır. • Otonom yatırım + Uyarılmış yatırım = Toplam yatırım • Marjinal yatırım eğilimi (b), milli gelirdeki birim değişikliğin yatırım harcamalarında yaratacağı değişikliktir. • mye = b = AS/AY • Ortalama yatırım eğilimi (oye) ise belirli bir milli gelir düzeyinde (Y) milli gelirin hangi oranında yatırım harcaması (i) yapıldığını gösterir. • oye = l/Y
KAMU HARCAMALARI • Devlet, diğer ekonomik birimler gibi çeşitli amaçlarla bir takım harcama lar yapar. Bu harcamalara genel olarak kamu harcamaları denir. Personel ödemeleri cari harcamalara otoyol, liman vb. alanlardaki harcamalar yatı rım harcamalarına, emekli, dul, yetim ve öğrencilere yapılan (öğrenci kredi si) aktarımlar da transfer harcamalarına örnektir. • Vergiler: Vergilerin gelir düzeyinden bağımsız olanlardan (dolaylı ver giler) ibaret olduğunu varsayarsak vergi fonksiyonunu (T = To) yalnız otonom vergilerden oluşur. • Marjinal vergi eğilimi = AT / AY olup, gelirdeki birim artışın gelire bağlı vergide yarattığı artışı göstermektedir.
DIŞ TİCARET • ihracat: Yurt dışına sunulan mal ve hizmetlere ilişkin harcamalar ihra cat harcamaları olarak bilinir. İthalat: Toplam talep ve harcamalar üzerinde ihracatın tam tersi yönde bir etki yapmaktadır. Çünkü yurt dışına yönelik harcama akımına yol açmak ta, böylece toplam harcamalarda eksilmeye neden olmaktadır. • İthalat fonksiyonunun : M = Mo + m. Y şeklinde ifade edebiliriz. Burada (Mo) Otonom İthalatı göstermektedir. Ülkenin geliri sıfır dâhi olsa yaptığı ithalattır. (m) Marjinal ithalat eğilimi olup, gelirdeki birim artışın ithalatta yarataca ğı artışın ölçüsüdür. m = AM / AY'den bulunabilir.
• İhracat • Bir ekonominin ihracatı belirleyen temel unsur diğer ülkelerin gelir düzeyi ve reel döviz kurudur. • x=f(Y*, R) • Diğer ülkelerin gelir düzeyi arttıkça ihracat düzeyimiz artarken döviz kurunun artması yerli paranın değer kaybetmesine ve ihracatın artmasına neden olur. Keynesyen modelde ihracat düzeyi modele otonom olarak dahil edilecektir.
• • İthalat Bir ekonomide ithalat düzeyini belirleyen temel unsurlar; Milli Gelir Düzeyi. Reel Döviz Kurudur. • m=f(Y, R) Y=Yurt içi Gelir R= Reel Faiz Kuru • • • m=m 0+m. Y m 0: otonom İthalat m: marjinal İthalat Eğilimi = Δm/ΔY ⇒ 0<m<1 m. Y: Uyarılmış İthalat Ekonomide otonom ithalatın artması ithalat fonksiyonunu paralel olarak yukarı kaydırırken, otonom ithalatın azalması fonksiyonun paralel olarak aşağı kaydıracaktır.
- Slides: 9