VERG KANUNLARINA GRE ENFLASYON MUHASEBES SEMNER VERG KANUNLARINA

VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 1

PROGRAM • • • • Enflasyon Muhasebesine İlişkin Mevzuat İlk Yıldan önceki Mali Tablolara yapılacak işlem 31/12/2003 Tarihli Bilançonun Endekslenmesi Enflasyon Düzeltmeleri Kümulatif Kar/Zararın Tespiti, Yıl Kapanış Kayıtları 2004 Yılı , yıl içi uygulamaları Açılış Kayıtlarının Taşınması Parasal Olmayan Bilanço Kalemlerine İlişkin Uygulama Gelir Tablosu Kalemleri Vergi Matrahının Hesaplanması İlk Geçici Vergi Döneminde Uygulamamanın Etkileri Soru- Cevap Enflasyon Muhasebesi Software’i Tanıtımı Soru-Cevap VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 2

ENFLASYON MUHASEBESİ MEVZUATI • 5024 Sayılı Kanun (VERGİ USUL KANUNU, GELİR VERGİSİ KANUNU VE KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN) • 328 SIRA NO'LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (31/12/2003 TARİHLİ BİLANÇONUN ENFLASYONA GÖRE DÜZELTİLMESİ) • VERGİ USUL KANUNU SİRKÜLERİ/2 (2/1/2004 TARİH VE VUK-2/2003 -2/ ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULAMASI) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 3

YÜKSEK ENFLASYON DÖNEMİ İKİ ŞART BİRLİKTE GERÇEKLEŞMELİDİR: • İçinde bulunulan yıl dahil son bilanço tarihindeki üç yıllık kümülatif fiyat endeksi rakamının (TEFE) % 100’den ve • İçinde bulunulan hesap dönemindeki fiyat endeksi rakamının (TEFE) % 10’dan fazla olması Bakanlar Kurulu verilen yetkileri kullanarak yukarıdaki şartları değiştirebilir: Kümulatif’i % 35’e indirebilir Son yılı % 25’e çıkarabilir VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 4

MALİYEYE RAPORLAMA 1/1 -31/3/2004 ilk geçici vergi döneminde seçimlik, İkinci geçici vergi döneminden itibaren zorunlu VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 5

ENFLASON MUHASEBESİ KİMLER UYGULAYACAK: 1. Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olanlar ve 2. Bilanço esasına göre defter tutanlar İKİ ŞART BİRLİKTE ARANIR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 6

ÖZEL HESAP DÖNEMİ OLANLAR İÇİN • 31/12/2003 tarihli Bilanço , 2004 yılında biten Hesap Dönemi sonundaki Bilançodur • 2003 Yılı Hesap Dönemi, 2004 Yılı içinde biten Hesap Dönemidir • 1/1/2004 Tarihi, 2004 Yılı içinde başlayan yeni Hesap Döneminin başındaki tarihidir VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 7

ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULAMASI İLE YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN VERGİ KANUNLARINDAKİ ENFLASYON DÜZELTMELERİ • Sabit Kıymetlerin ve Birikmiş Amortismanların Yeniden Değerlemesi (Oran belirlenmeye devam edilecek) • Finansman Gideri Kısıtlaması • Maliyet Artış Fonu Uygulaması • Stok ve üretim maliyetlerinin LIFO ile yapılabilmesi-Seçimlik idi- VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 8

ÖNCEKİ DÖNEM MALİ TABLOLARI VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 9

İLK GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ • KÜMÜLATİF ÜÇ YILLIK ENFLASYON ORANI- TAHMİNİ- – MART 2001 - MART 2004 % 157 • İÇİNDE BULUNULAN 12 AYLIK ENFLASYON ORANITAHMİNİ– MART 2003 -MART 2004 % 7 – OCAK 2004 TEFE ENDEKSİ 7, 576. 00000 – OCAK 2004 ENFLASYONU % 2. 6 GERÇEKLEŞEN – ŞUBAT 2004 ENFLASYONU % 2. 00 TAHMİNİ – MART 2004 ENFLASYONU % 1. 00 TAHMİNİ – ŞUBAT VE MART % 3’ÜN ÜZERİNDE OLURSA YILLIK % 10’U AŞIYOR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 10

2004 TE ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULANACAK MI? • 31/12/2003 BİLANÇOSUNA HER HALUKARDA UYGULANACAKTIR. • 2004 TE UYGULANABİLMESİ İÇİN YASA DEĞİŞİKLİĞİ GEREKEBİLİR. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 11

ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULAMA AŞAMALARI- 31 ARALIK 2003 BİLANÇOSUNUN DÜZELTİLMESİ • Fiyat Endekslerinin Belirlenmesi • Düzeltme Katsayılarının Belirlenmesi • Parasal ve Parasal Olmayan Kalemlerin ayırımı • Parasal Olmayan Kalemlerin Düzeltilmesi • Enflasyon Düzeltme Farklarının Hesaplanması, Düzeltme Kayıtlarının Ayrı Bir Deftere Kaydedilmesi • Enflasyon Fark Hesabının Geçmiş Yılllar Kar/Zarar Hesabına Devredilerek GÖRE ENFLASYON 12 Kapatılması VERGİ KANUNLARINA MUHASEBESİ SEMİNERİ

ENDEKS SEÇİMİ , KATSAYI HESAPLAMASI ENDEKS DİE Toptan Eşya Fiyatları Genel Endeksidir -TEFE- 31/12/2003 ENDEKSİ: 7, 382. 10000 KATSAYI Bilanço Tarihindeki TEFE/Düzeltmeye Esas Alınacak Tarihin olduğu aya ait aysonu TEFE 7, 382. 10000 30/6/2003 TEKİ KATSAYI=--------= 1. 022 7, 222. 20000 VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 13

DÜZELTME Düzeltilmiş Tutar =Düzeltmeye Esas Alınacak Tarihteki Tutar X Düzeltme Katsayısı VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 14

PARASAL KALEMLER Bu kalemler fiyat hareketleri ne olursa olsun nominal tutarları sabit kalan, fiyatların arttığı bir ortamda satın alma güçleri azalan kalemlerdir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 15

PARASAL KALEMLER Parasal Aktifler – Kasa, banka – Ticari ve Finansal Alacaklar – Peşin ödenen vergiler – Devreden KDV – Depozitolar, – Verilen avanslar Parasal Pasifler – Ticari ve Finansal Borçlar – Alınan avanslar – KDV Hesapları – Borç ve gider karşılıkları VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 16

PARASAL KALEMLER Cari değerleri ile değerlenen yabancı paralar parasal kıymet olarak dikkate alınırlar. Çünkü bunlar kur değerlemesi yapılarak TL’ leştirilmiş durumdadırlar. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 17

PARASAL OLMAYAN KALEMLER Fiyat hareketleri karşısında, kayıtlı değerleri aynı kalmasına rağmen satın alma güçlerini koruyan kalemlerdir. Bu hesapların paraya çevrilmeleri halinde ortaya çıkan değer kayıtlı değerlerinden farklıdır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 18

PARASAL OLMAYAN KALEMLER Parasal Olmayan Aktifler – – Sabit kıymetler Stoklar İştirakler Yıllara sirayet eden İnşaat Maliyetleri – Parasal olmayan özellik taşıyan depositolar, verilen avanslar, peşin ödenen giderler Parasal Olmayan Pasifler – Parasal olmayan özellik taşıyan alınan depositolar, alınan avanslar, peşin tahsil edilen gelirler, – İnşaat Hakedişleri – Sermaye, emisyon primi – İhtiyatlar, – Birikmiş K/Z VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 19

PARASAL OLMAYAN KIYMETLER İÇİN DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TARİHLER • Düzeltme katsayıları Bilanço günündeki fiyat endeksi rakamının, düzeltmeye konu hesaba ait işlemin gerçekleştiği tarihteki aysonu fiyat endeksi rakamına bölünmesi suretiyle elde edilir. • Düzeltmeye konu işlemin hangi tarihte gerçekleştiğinin belirlenmesi için bu işlemleri içeren hesaplar itibariyle işlem tarihleri belirlenmiştir. Bu durumda bu hesapların defterlerdeki kayıt tarihlerinin işlem tarihi olup olmadığının belirlenmesi gerekecektir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 20

PARASAL OLMAYAN KIYMETLER İÇİN DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TARİHLER • • SATIN ALMA TARİHİ DEFTERLERE KAYIT TARİHİ TAHSİL TARİHİ ÖDEME TARİHİ MÜLKİYETİN İNTİKAL ETTİĞİ TARİH TESCİL TARİHİ HESAPTA DÜZELTME YAPILAN TARİH VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 21

DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TARİHLERE TABİ OLAN HESAPLAR SATIN ALMA TARİHİ • Alış bedeli ile değerlenen menkul kıymetler • Mali duran varlıklar VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 22

DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TARİHLERE TABİ OLAN HESAPLAR DEFTERLERE KAYIT TARİHİ • İlk madde ve malzeme, ticari mallar, yarı mamul ve mamul stokların maliyetine dahil edilen unsurlar, • Yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde maliyeti oluşturan unsurlar ve hakedişler • Gelecek aylara ve yıllara ait giderler, • Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ve bu varlıkları oluşturan unsurlar, • Özel tükenmeye tâbi varlıklar ve bu varlıkları oluşturan unsurlar, • Haklar ve şerefiyeler • Özel fonlar (sabit kıymet yenileme fonu gibi) • Kar yedekleri • Yukarıdaki kalemlere mahsuben verilen veya alınan parasal olmayan avanslar, ödeme veya tahsil tarihinden VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON 23 mahsup tarihine kadar düzeltilir. MUHASEBESİ SEMİNERİ

DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TARİHLERE TABİ OLAN HESAPLAR TAHSİL TARİHİ • Parasal olmayan alınan depozito ve teminatlar ile avanslar, • nakit olarak ödenmiş sermaye, • hisse senetleri ihraç primleri, • hisse senedi iptal karları ÖDEME TARİHİ • Parasal olmayan verilen depozito ve teminatlar ile avanslar • Nakdî sermaye karşılığı alınan hisse senetleri VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 24

DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TARİHLERE TABİ OLAN HESAPLAR MÜLKİYETİN İNTİKAL ETTİĞİ TARİH • Aynî sermaye olarak konulan kıymetler • Aynî sermaye karılığı alınan hisse senetleri için; sermaye olarak konulan kıymetler TESCİL TARİHİ • Kar yedekleri, • Geçmiş yıl karları • Net dönem karının sermayeye ilave edilmesi dolayısıyla artırılan sermaye • Temettü karşılığı alınan hisse senetleri (iştirak edilen şirket sermayesinin tescil tarihi) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 25

DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TARİHLERE TABİ OLAN HESAPLAR HESAPTA DÜZELTME YAPILAN TARİH • Parasal olmayan karşılıklar için Bağlı Oldukları İktisadi Kıymet için Belirlenen Tarihler BİLANÇO GÜNÜNDEKİ RAYİÇ BEDEL • Borsada işlem gören hisse senetleri VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 26

DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TUTARLAR PARASAL OLMAYAN KIYMETLERİN DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK BEDELLERİ VUK DEĞERLEME HÜKÜMLERİNE GÖRE BULUNAN TUTARLARDIR. BAZI KALEMLER İÇİN BU DEĞERLERDEN REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİ DÜŞÜLEREK DÜZELTMEYE ESAS DEĞER BULUNUR. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 27

DÜZELTMEYE ESAS ALINACAK TUTARLAR Enflasyon Muhasebesi uygulamasında, maliyete atılmış olan finansman giderlerinin reel olan kısım ve reel olmayan kısım olarak ayrıştırılması ve reel olmayan finansman giderlerinin maliyetlerden çekilmesi gerekir. İlgili kıymetlerin maliyetlerinden Reel Olmayan Finansman Maliyetleri düşüldükten sonra kalan tutarlar düzeltmeye tâbi tutulur Toplulaştırılmış yöntemlerle düzeltmeye tâbi tutulan kıymetlerin alış veya maliyet bedeline intikal ettirilen Reel Olmayan Finansman Maliyetlerinin düşülmesi ihtiyaridir, ki bunlar Stoklar ve Satılan Malın Maliyeti Hesaplarıdır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 28

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİ İÇEREBİLEN HESAPLAR • • Stoklar Mali duran varlıklar Maddi duran varlıklar Özel tükenmeye tabi varlıklar VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 29

DÜZELTME İŞLEMİ • • Düzeltme işlemi , işin niteliğine göre ayrıntılı ya da toplulaştırılmış olarak yapılır Ayrıntılı yöntemler – düzeltmede esas alınacak işlem tarihleri itibariyle düzeltme yapılması , aylık endeksler ve aylık katsayılar kullanılır, Stoklar dışındaki parasal olmayan Bilanço kalemleri. Toplulaştırılmış yöntemler- düzeltmede esas alınacak tarihlere bakılmaksızın hesaplanan ortalama düzeltme katsayısı ile çarpılarak düzeltilmesi- stoklar ve gelir tablosu kalemleri. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 30

TOPLULAŞTIRILMIŞ YÖNTEMLER Kanunda İki Toplulaştırılmış Yöntem öngörülmüştür: • Basit Ortalama Yöntemi, (Gelir Tablosu kalemleri ile stokların düzeltmesinde kullanılır) • Hareketli Ortalama Yöntemi (Dönem sonu stoklarının düzeltilmesinde kullanılır) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 31

TOPLULAŞTIRILMIŞ YÖNTEMLER Taslak Tebliğde 31/12/2003 Bilançosunun düzeltilmesinde Toplulaştırılmış Yöntem sadece stoklarla sınırlandırılmıştır. Bu yöntemler – Basit Ortalama Yöntemi – Stok Devir Hızı Yöntemi VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 32

31 ARALIK 2003 BİLANÇOSUNDAKİ PARASAL OLMAYAN KALEMLERİN DÜZELTİLMESİ • • • SABİT KIYMETLER STOKLAR PEŞİN ÖDENEN GİDERLER SATIN ALIMLAR İÇİN ÖDENEN AVANSLAR ALINAN AVANSLAR PEŞİN TAHSİL EDİLEN SONRAKİ DÖNEME AİT GELİRLER PARASAL OLMAYAN KARŞILIKLAR İŞTİRAKLER SERMAYE YASAL YEDEKLER DAĞITILMAMIŞ KARLAR GEÇMİŞ YIL ZARARLARI VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 33

SABİT KIYMETLER İHTİYAÇ DUYULAN BİLGİLER • Satın alma tarihi (ay ve yıl) • Satın alma maliyeti • Sabit kıymetler ve birikmiş amortismanlar üzerindeki yeniden değerleme tutarları • Son Beş Hesap Döneminde Aktife giren Sabit kıymetler üzerinde aktifleşen faiz ve kur farkları (yatırım dönemi de dahil olmak üzere), ROFM Hesabı için gereken diğer bilgiler, • Amortisman Yöntemi • Sabit Kıymet için kullanılmakta olan amortisman oranı VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 34

SABİT KIYMETLER • Sabit kıymetler defterlere kayıt tarihine (satın alım tarihine) ait olan düzeltme katsayısının sabit kıymet maliyetiyle çarpılmasıyla düzeltilir, • Yapılmakta olan yatırımlardan sabit kıymet hesaplarına girişlerin harcamaların yapıldığı tarihteki maliyetleri endekslenerek sabit kıymet girişleri de düzeltilir, • Birikmiş amortismanlar, ait oldukları kıymetin bilanço tarihindeki değerinde düzeltme sonrasında ortaya çıkan artış oranı dikkate alınarak düzeltilir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 35

SABİT KIYMETLER • 31/12/2003 Tarihi itibariyle Vergi Usul Kanunu Amortisman oranlarına göre Amortismana tabi tutulmuş olan ve net defter değeri varolan sabit kıymetler düzeltmeye tabi tutulur. 1999 dan önceki dönemlerde alınmış olan arsalar, binalar ve %20 oranından daha az bir oranda amortismana tabi tutulan sabit kıymetler düzeltilir. • Yeniden değerleme fonları sabit kıymet, birikmiş amortisman ve yeniden değerleme fonlarından, yeniden değerleme sermayeye eklenmişse, sermayeden karşılıklı olarak iptal edilir. • Sabit kıymet alımı için kullanılan kredilere ait aktifleştirilen faiz ve kur farkları Reel Olmayan Finansman Masrafları hesaplanarak maliyetten GÖRE ENFLASYON 36 düşülür VERGİ KANUNLARINA MUHASEBESİ SEMİNERİ

VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 37

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESAPLAMA YÖNTEMLERİ • Birebir Hesaplama- ROFM’ nin Kredi, Faiz, Aktifleştirme Bilgileri Kullanılarak Hesaplama • Maliyete Atılan ancak tevsik edilemeyen finansman giderlerinin Topluca Dikkate Alınarak ROFM’nin Hesaplanması (Tevsik Edilememe durumu açıklanmamıştır) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 38

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESABI Birebir Hesaplama- Kredi, Faiz, Aktifleştirme Bilgileri Kullanılarak Hesaplama- Reel Olmayan Finansman Maliyetleri her borç için borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranları uygulanarak hesaplanabilir, bunun için her borç ve bu borca ait faiz oranı ve faiz tutarları ile bu faizlerin aktifleştirilen kısımlarının eşleştirilmesi gerekir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 39

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESABI Yıl içinde Maliyete Atılan Faizlerin Topluca Dikkate Alınarak ROFM Hesaplanması Yıl içinde Maliyete Atılan Finansman Giderlerinin tevsik edilememesi ve Birebir hesaplamanın yapılamaması halinde Reel Olmayan Finansman Maliyeti, toplam finansman maliyetlerine, ilgili döneme ait TEFE artış oranının dönem ortalama ticari kredi faiz oranına bölünmesi suretiyle belirlenen oran uygulayarak tespit edilebilir. Ancak bu yöntemi seçen mükellefler seçtikleri yöntemden bu seçimi yaptıkları hesap dönemi dahil üçüncü hesap döneminin sonuna kadar dönemezler. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 40

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESABI-TL KREDİLER- Birebir Yöntem: • Toplam Kredi • Kredi Faiz Oranı • Toplam Kredi Faizi • Aktifleştirilen Kredi Faizi • ROFM= Aktifleştirilen Kredi Faizi – (Kredi Faizi X TEFE Artışı) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 41

VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 42

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESABI -TL KREDİLERTevsik Edilememe Halinde Alternatif Yöntem (Toplam Finansman Maliyeti Yöntemi) ROFM= Aktifleştirilen Finansman Maliyeti. X(Dönem TEFE Artış Oranı/Dönem Ortalama Kredi Faiz Oranı) Buradaki Dönem 1 tam yıldır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 43

VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 44

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESABI-DÖVİZ KREDİLER Birebir Yöntem: • Alış Tarihindeki Toplam Kredinin TL Tutarı = Döviz TutarıXKUR • Kredi Faiz Oranı • Toplam Kur Farkı • Döviz cinsinden Toplam Kredi Faizi. XKUR • Aktifleştirilen Kur Farkı+ Kredi Faizi ROFM= Alış Tarihindeki Kredinin TL Karşılığı Tutarı X TEFE Artışı) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON 45 MUHASEBESİ SEMİNERİ

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESABI -DÖVİZ KREDİLER Tevsik Edilememe Halinde Alternatif Yöntem (Toplam Finansman Maliyeti Yöntemi) ROFM= (Aktifleştirilen Kur Farkı+Faiz Gideri)X(Dönem TEFE Artış Oranı/Dönem Ortalama Kredi Faiz Oranı) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 46

ROFM HESABI -DÖVİZ KREDİLERİ VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 47

REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN HESAP YÖNTEMLERİ ARASINDAKİ FARK • Birebir Yöntemde, Gerçek Kredi Faizi, ve Kredi süresi kullanılır. • Alternatif Yöntemde, Maliye Bakanlığınca belirlenen Dönem Ortalama Ticari Kredi Faiz Oranı kullanılır ve süre yıllıktır. Bu iki oran ve süreler arasındaki fark nedeniyle hesaplanan ROFM tutarları farklı olacaktır. OTKF Oranı >Gerçek Kredi Faiz Oranı ise Birebir Y ile bulunan ROFM > Alternatif Y ile bulunan ROFM , Sonuç olarak Birebir Y. ile bulunan Düzeltmeye Tabi Tutar Alternatif Y. ile VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON 48 bulunan tutardan daha küçük olur. MUHASEBESİ SEMİNERİ

Kredi Faiz Oranı= Ortalama Ticari Faiz Oranı, Kredi Yıl başında alınıp Yıl sonunda geri ödeniyor, Dönemler eşit (bir yıl) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 49

Kredi Faiz Oranı< Ortalama Ticari Faiz Oranı, Dönemler Eşit VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 50

REEL OLMAYAN VADE FARKLARININ ARINDIRILMASI – Belgelerde ayrıca gösterilen Vade Farklarının reel olmayan kısımları ile – Üç aydan fazla vadeli işlemler için hesaplanan ve belgelerde ayrıca gösterilmeyen ancak, alacak ve borçların reeskonta tabi tutulmasında esas alınan TC Merkez Bankasınca kullanılan faiz oranları kullanılarak hesaplanan vade farklarının reel olmayan kısımları Reel Olmayan Finansman Maliyetleri gibi hesaplanır ve ilgili hesaplardan düşülür. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 51

31/12/2003 STOKLARININ DÜZELTİLMESİ • AYRINTILI YÖNTEM Stokların düzeltmeye esas tarihlerini ve tutarlarını sıhhatli olarak tespit etmek mümkünse • TOPLULAŞTIRILMIŞ YÖNTEM Stokların düzeltmeye esas tarihlerini ve tutarlarını sıhhatli olarak tespit etmek mümkün değilse VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 52

31/12/2003 STOKLARININ DÜZELTİLMESİ MÜKELLEFLER AYRINTILI YÖNTEMİ KULLANABİLECEK OLSALAR DAHİ İSTERLERSE TOPLULAŞTIRILMIŞ YÖNTEMLERİ SEÇEBİLİRLER VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 53

31 ARALIK 2003 STOKLARININ TOPLULAŞTIRILMIŞ YÖNTEMLER İLE DÜZELTİLMESİ İki Toplulaştırılmış yöntem vardır Basit Ortalama Yöntemi: Dönem Sonu ve Dönem Başı Endeksleri Kullanılarak Bulunan Basit Ortalama Düzeltme Katsayısı Stok Devir Hızı Yöntemi: Stok Devir Hızı Kullanılarak Bulunan Düzeltme Katsayısı Mükellefler belirtilen bu yöntemlerden herhangi birini seçebileceklerdir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 54

31 ARALIK 2003 STOKLARININ DÜZELTİLMESİ • Basit ortalama yöntemine göre Düzeltme Katsayısının hesaplanması: – DK= Bilanço Tarihindeki Endeks/((Bilanço Tarihindeki Endeks+Önceki Dönem Sonundaki Endeks)/2). VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 55

31 ARALIK 2003 STOKLARININ DÜZELTİLMESİ • Stok Devir Hızı Yöntemi kullanılarak Düzeltme Katsayısının bulunması – Stok Devir Hızı=SMM/((Dönem Başı stok+Dönem Sonu Stok)/2) – Stokta Kalma Süresi= 365/SDH – Dönem sonundan geriye gidilerek SKS’nin belirlediği ay sonuna isabet eden Katsayı bulunur. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 56

DÖNEM SONU STOKLARI • Basit Ortalama Yöntemi, stokların ortalama iki aylık stoklar olduğunu varsayar. Stok devir hızı çok yüksek ya da çok düşük olan mükellefler için önerilen, Stok Devir Hızı yöntemidir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 57

VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 58

VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 59

STOKLARDAKİ REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETİ Toplulaştırılmış yöntemlerle düzeltmeye tâbi tutulan kıymetlerin alış veya maliyet bedeline intikal ettirilen reel olmayan finansman maliyetlerinin düşülmesi ihtiyaridir. Toplulaştırılmış yöntemler kullanılarak düzeltilebilecek parasal olmayan kıymetler, stoklarla sınırlıdır. Stokların alış veya maliyet bedeline eklenen finasman giderlerinin reel olmayan kısımlarını düşüp düşmemek seçimliktir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 60

MENKUL KIYMETLER • Halka açık Şirketlerin Hisse Senetleri Borsa Rayici ile değerlenir ayrıca endekslenmez • Diğer Hisse Senetleri ve İştirak Hisseleri satın alış tarihine ait katsayı ile çarpılarak endekslenir VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 61

PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER Tarihsel maliyet bedelleri ile kaydedilmiş olan peşin ödenmiş giderler ödeme tarihlerine göre yaşlandırılır ve paranın bilanço tarihindeki satın alma gücünden ifade edilir. Bu ödemeler giderleştirildikleri dönemde düzeltilmiş tutarları ile dikkate alınır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 62

SATIN ALIMLAR İÇİN ÖDENEN AVANSLAR • Sabit kıymetler veya stoklar için verilen avansların yaşlandırma tablosu düzenlenir ilgili tutarlar bilanço tarihindeki paranın satın alma gücüne getirilir. Sabit kıymet veya stok fiziki olarak işletmeye geldiğinde, ilgili kalemlerin maliyeti enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar üzerinden ifade edilir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 63

ALINAN AVANSLAR Satış için alınan avansların yaşlandırma tablosu hazırlanır ilgili tutarların bilanço tarihindeki paranın satın alma gücüne getirilmesiyle gelecekte gerçekleşecek satışlar için alınan avansların enflasyona göre düzeltilmiş tutarlarına ulaşır. İlgili satış gerçekleştiğinde gelir tablosu içindeki satış kalemi enflasyona göre düzeltilmiş yeni tutar ile ifade edilmelidir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 64

PEŞİN TAHSİL EDİLMİŞ SONRAKİ DÖNEME AİT GELİRLER Gelecek dönemlere ait peşin tahsil edilen gelirlerinin yaşlandırması yapılan bakiyeleri ilgili düzeltme katsayısı ile çarpılarak bilanço tarihindeki paranın satın alma gücüne getirilir; · Enflasyona göre düzeltilmiş değerler üzerinden cari dönemde gerçekleşen tutarlar gelir tablosuna yansıtılır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 65

PARASAL OLMAYAN KARŞILIKLAR Parasal Olmayan karşılıklar ilgili olduğu kıymetin düzeltmeye esas olan tarihteki katsayı ile çarpılarak düzeltilir. Örneğin stok değer düşüklüğü karşılığı. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 66

İŞTİRAKLER VERGİ USUL KANUNUNA GÖRE İŞTİRAKLER İŞTİRAK ORANI NE OLURSA OLSUN MALİYET BEDELİ İLE MUHASEBELEŞTİRİLİR. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 67

İŞTİRAKLER Düzeltme İştiraklerin kayıtlı bedellerinden, yeniden değerleme fonlarından gelen artışlar düşülür. Kur farkları dahil, edinimleri için ödenen ve aktifleştirilen finansman giderlerinin REEL OLMAYAN KISIMLARI da düşülerek bulunan maliyet bedelleri düzeltilerek cari değerleri bulunur. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 68

İŞTİRAKLER • Sermayesine iştirak edilmiş her şirketle ilgili iştirak tutarını ve tarihlerini; yapılan artışların tarihlerini, tutarlarını ve nedenlerini gösteren bir hareket tablosu hazırlanır. • Nakit yapılan ödemeler ödeme tarihine ait düzeltme katsayısı ile dönem sonu fiyat düzeyine getirilir. • Yeniden değerleme fonunun sermayeye ilavesi sonucu iştiraklerden gelen bedelsiz hisseler iştirakler yeniden değerleme fonuyla karşılıklı olarak iptal edilir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 69

İŞTİRAKLER İştiraklerden alınacak kar paylarına mahsuben yapılan sermaye artırımları nedeniyle alınan hisse senetleri karşılıkları, nakit sermaye artırımına katılım bedeli olarak kabul edilir ve girişin olduğu tarihe isabet eden katsayı ile çarpılır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 70

ÖZSERMAYE • İşletmenin kuruluşundan ilgili dönem sonuna kadar oluşan sermaye artışlarının tutarları ve tarihleri belirlenir. • Nakdi sermaye artışları artış tarihindeki düzeltme katsayısı kullanılarak dönem sonu değerine getirilir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 71

ÖZSERMAYE • Yeniden değerleme fonundan yapılan artışlar iptal edilir. • Diğer yedeklerin (yasal ve özel yedekler) bütün giriş tarih ve tutarlarını gösteren bir hareket tablosu düzenlenir. Bütün girişler giriş tarihlerindeki düzeltme katsayısıyla dönem sonuna endekslenir. Diğer yedeklerden sermayeye transferler ilk giren ilk çıkar yöntemiyle tekrar hesaplanır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 72

ÖZSERMAYE • Nakdi Artışlar - Artışın tahsil tarihine göre • Kar Yedekleri, geçmiş yıl karları ve net dönem karından artışlar - Artışın tescil edildiği tarihe göre • Emisyon primleri sermayeye eklenip eklenmemesine bakılmaksızın tahsil tarihine göre yeniden düzenlenir VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 73

ÖZSERMAYE • Maliyet Artış Fonundan Artışlar – satışa konu olan varlığın düzeltilmiş değeri ile satış bedelinin arasındaki fark yeniden hesaplanmış olacağından Maliyet Artış Fonu da fonun oluştuğu tarihe göre düzeltilmiş olacaktır. • Sabit Kıymet veya İştirak Satış Karından Artışlar –satışa konu olan varlığın düzeltilmiş değeri ile satış bedelinin arasındaki fark yeniden hesaplanmış olacağından satış karı da karın oluştuğu tarihe göre düzeltilmiş olacaktır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 74

ÖZSERMAYE Hisse Senedi İhraç Primleri ve Hisse Senedi İptal Karları Tahsil tarihlerine ait katsayı ile, Yasal Yedekler Kar Yedekleri Sabit Kıymet Yenileme Fonu Defterlere Kayıt Tarihine ait katsayı ile Düzeltilir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 75

ÖZSERMAYE Endekslenmiş Özsermaye kaleminde sadece; Sermaye Hisse Senedi İhraç Primleri ve Hisse Senedi İptal Karları Yasal Yedekler Kar Yedekleri Özel Fonlar (Sabit Kıymet Yenileme Fonu) kalacaktır. Diğer özsermaye kalemleri sıfırlanacaktır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 76

ÖZSERMAYE DÜZELTME ÖNCESİ DÜZELTME SONRASI Sermaye Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Karları MDV YD Fonu İştirakler YD Fonu Maliyet Artışları Fonu Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Geçmiş Yıllar Karları/Zararları Dönem Karı/Zararı Sabit Kıymet Yenileme Fonu Özel Fonlar (Sabit Kıymet Yenileme Fonu) Sermaye Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Karları Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Özel Fonlar (Sabit Kıymet Yenileme Fonu) DÜZELTİLMİŞ DEĞERLERİ İLE YER ALIR DİĞERLERİ SIFIRLANIR. BİLANÇO DENKLİĞİNİ SAĞLAMAK ÜZERE GEÇMİŞ YIL KAR VEYA ZARARI HESAPLANARAK ÖZSERMAYE İÇİNDE YER ALIR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 77

BİRİKMİŞ KARLAR VE BİRİKMİŞ ZARARLAR • DÜZELTME SONRASI DENKLEŞTİRME KALEMİ OLARAK BULUNAN GEÇMİŞ YIL KARLARI VERGİLENMEZ, GEÇMİŞ YIL ZARARLARI DA ZARAR OLARAK İZLEYEN YILLAR KARLARINDAN İNDİRİLEMEZ. • ÖNCEKİ YILLARDA KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMELERİNDE YER ALAN MALİ ZARARLAR İSE KAYITLI DEĞERLERİ İLE SONRAKİ DÖNEMLERDE MAHSUP EDİLEBİLİR. • ENFLASYON DÜZELTMELERİ SONUCUNDA ÖNCEKİ DÖNEMLERDE DAĞITILMAMIŞ KARLARIN DEFTER DEĞERLERİ YOK OLMAKTADIR. DAĞITILACAK KAR RAKAMININ NASIL BELİRLENECEĞİNE İLİŞKİN BİR DÜZENLEMEYİ SPK YAPMIŞTIR. BENZER BİR DÜZENLEMENİN TİCARET KANUNUNDA DA YAPILMASI GEREKİR. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 78

ENFLASYON DÜZELTMESİ • Enflasyon Düzeltmeleri VUK’a göre tutulan Yevmiye, Defteri Kebir ve Envanter Defterlerinde “İlgili Kıymetlere Ait Fark Hesapları”na ve “Enflasyon Düzeltme Hesabına”na kaydedilecektir. Ayrı bir defter tutulmayacaktır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 79

ENFLASYON FARK HESAPLARI Parasal olmayan hesapların düzeltilmiş değerleri ile düzeltme öncesi değerleri arasındaki farklar Enflasyon Fark Hesaplarına kaydedilir. Bu hesap Enflasyon Düzeltme Hesabı ile karşılıklı çalışır. Enflasyon Düzeltme Hesabının bakiyesi dönem kar/zararına aktarılır. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 80

VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 81

ENFLASYON FARK HESABI VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 82

2004 YILI ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULANMASI HALİNDE • İLK GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİNDE UYGULANMAYACAKSA – KAR VE ZARAR ÖNCEKİ SİSTEME GÖRE BULUNUR • YENİDEN DEĞERLEME YAPILIR • GİDER KISITLAMASI UYGULANIR • MALİYET ARTIŞ FONU UYGULANIR • LİFO- ÖNCEDEN SEÇİLMİŞSE- UYGULANIR • KAR VARSA GEÇİCİ VERGİ ÖDENİR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 83

İKİNCİ VE SONRAKİ DÖNEMLERDE ZORUNLU • UYGULAMAYA İKİNCİ DÖNEMDE BAŞLANMASI – ENFLASYON DÜZELTMELERİ YAPILACAK – NET PARASAL KAR/(ZARAR) ÖNCESİ KAR ZARAR BULUNACAK – DÖNEMİN NET PARASAL POZİSYON KARI/ZARARI HESAPLANACAK – VERGİ PARASAL POZİSYON KARI/(ZARARI) SONRASI KAR/(ZARAR) ÜZERİNDEN HESAPLANACAK – İLK GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİNDE FAZLA ÖDENEN VERGİLER MAHSUP EDİLECEK VEYA EKSİK ÖDENEN VERGİLER BU DÖNEMDE ÖDENECEK- UYGULAMA TEBLİĞİ İLE DÜZENLENECEKVERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 84

2004 YILI İÇİNDE ENFLASYON MUHASEBESİNİN UYGULANMASI UYGULAMAYA İKİNCİ DÖNEMDE BAŞLANMASININ SONUÇLARI HESAPLAMALAR DÖNEM BAŞINDAN İTİBAREN KÜMULATİF OLACAĞI İÇİN İLK DÖNEMDE UYGULAMAMANIN ENFLASYONİST ETKİSİ YOKTUR. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 85

2004 YILI İÇİNDE ENFLASYON MUHASEBESİNİN UYGULANMASI • BİLANÇO HESAPLARI • GELİR/GİDER HESAPLARI VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 86

2004 YILI UYGULAMASI- BİLANÇO HESAPLARI • PARASAL OLMAYAN HESAPLARIN AÇILIŞ BİLANÇOSUNDAKİ DEĞERLERİ BİLANÇO TARİHİNDEKİ ENDEKSİN 31/12/2003 TARİHLİ ENDEKSE BÖLÜNMESİ İLE BULUNAN TAŞIMA KATSAYISI İLE ÇARPILARAK TAŞINMIŞ DEĞERLERİ OLACAKTIR • YIL İÇİNDEKİ ARTIŞ VE AZALIŞLAR İŞLEM TARİHLERİNE GÖRE ENDEKSLENİR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 87

2004 YILI UYGULAMASI- GELİR GİDER HESAPLARI • SATIŞLAR • FAALİYET GİDERLERİ • FİNANSMAN VE KUR FARKI GELİR VE GİDERLERİ • DİĞER GELİR VE GİDERLER • OLAĞANDIŞI FAALİYET GELİR VE GİDERLERİ • AYLIK TUTARLARI BULUNARAK AYLIK KATSAYILARLA ÇARPILARAK ENDEKSLENİR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 88

2004 YILI UYGULAMASI- GELİR GİDER HESAPLARI • SATIŞLARIN MALİYETİ – SATILAN HİZMET MALİYETİ – SATILAN TİCARİ MALİYETİ – SATILAN MALIN MALİYETİ VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 89

2004 YILI UYGULAMASI- GELİR GİDER HESAPLARI • SATILAN TİCARİ MALIN MALİYETİ HESAPLARI – AÇILIŞ STOKLARI TAŞIMA KATSAYISI İLE ÇARPILARAK ENDEKSLENİR – ALIŞLAR AYLIK KATSAYILARLA ÇARPILARAK ENDEKSLENİR – DÖNEM SONU STOKLARI HAREKETLİ AĞIRLIKLI ORTALAMA KATSAYISI İLE ENDEKSLENİR ENDEKSLENMİŞ STMM = +AÇILIŞ STOKLARI +ALIŞLAR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 90

2004 YILI UYGULAMASI- GELİR GİDER HESAPLARI • SATILAN MALIN MALİYETİ HESAPLARI – AÇILIŞ STOKLARI TAŞIMA KATSAYISI İLE ÇARPILARAK ENDEKSLENİR – ALIŞLAR, İŞÇİLİK VE GENEL ÜRETİM GİDERLERİ AYLIK KATSAYILARLA ÇARPILARAK ENDEKSLENİR – DÖNEM SONU STOKLARI HAREKETLİ AĞIRLIKLI ORTALAMA KATSAYISI İLE ENDEKSLENİR ENDEKSLENMİŞ SMM = +AÇILIŞ STOKLARI +ALIŞLAR VE GİDERLER VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ -DÖNEM SONU STOKLARI 91

2004 YILI DÖNEM SONU STOKLARI VE 2004 YILI SATILAN MALIN MALİYETİNİN DÜZELTİLMESİ HAREKETLİ ORTALAMA DÜZELTME KATSAYISI KULLANILARAK YAPILIR. Hareketli Ağırlıklı Ortalama Düzeltme Katsayısı hesaplanabilmesi için daha önceden dönem başı stok, dönem içi alış ve giderlerin düzeltilmiş olması gerekir. Bu düzeltmeler: – Dönem başı stoklar Basit Ortalama Yöntemle bulunan katsayı ile çarpılarak – Dönem içi aylık alış ve giderler her ay için düzeltme katsayıları ile çarpılarak yapılır HAODK Endekslenmiş dönem başı stok, dönem içi alış ve giderler toplamının bunların endekslenmemiş VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON 92 MUHASEBESİ SEMİNERİ toplamlarına bölünmesi ile bulunur

HAREKETLİ AĞIRLIKLI ORTALAMA DÜZELTME KATSAYISI VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 93

HAREKETLİ AĞIRLIKLI ORTALAMA DÜZELTME KATSAYISI KULLANILARAK DÖNEM SONU STOK VE SATILAN MALIN MALİYETİ DÜZELTİLİR BU HESAPLAMALARDA AMORTİSMANLAR VE REEL FİNANSMAN GİDERLERİ ENDEKSLENMEDEN DİKKATE ALINIR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 94

2004 YILI İÇİNDE ENFLASYON MUHASEBESİNİN UYGULANMASI • AMORTİSMAN GİDERLERİ – SABİT KIYMETLERİN ENDEKSLENEN DEĞERLERİ ÜZERİNDEN AMORTİSMAN AYRILIR. • SABİT KIYMET SATIŞ KARI/(ZARARI) – SATIŞ OLMUŞSA SATIŞ KAR/ZARARININ HESAPLANMASINDA ENDEKSLENMİŞ ALIŞ BEDELİ VE ENDEKSLENMİŞ BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR KULLANILIR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 95

2004 YILI İÇİNDE ENFLASYON MUHASEBESİNİN UYGULANMASI • PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLERİN 2004 TE GİDER YAZILACAK KISMI: ENDEKSLENEN DEĞERLER GİDER YAZILIR • GELECEK DÖNEME AİT GELİR TAHAKKUKLARININ 2004 TE GELİR YAZILACAK KISMI: ENDEKSLENEN TUTARLAR GELİR YAZILIR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 96

NET PARASAL POZİSYON KAR VE ZARARININ HESAPLANMASI + Parasal Varlıkları elde bulundurma kaybı - Parasal Yükümlülükleri bulundurma kazancı = Net Parasal Pozisyon Karı(Zararı) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 97

NET PARASAL POZİSYON KAR VE ZARARININ HESAPLANMASI VEYA + Bilançonun parasal olmayan aktif kalemlerindeki artış - Bilançonun parasal olmayan pasif kalemlerindeki artış = Net Parasal Pozisyon Karı(Zararı) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 98

NET PARASAL POZİSYON KARI(ZARARI) Gelir tablosunda “Net Parasal Pozisyon Karı(Zararı)” Hesabında gösterilir. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 99

GELİR TABLOSU Brüt Satışlardan İndirimler (-) Net Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI (ZARARI) Faaliyet Giderleri (-) ESAS FAALİYET KARI (ZARARI) Diğer Faaliyetlerden Gelirler ve Karlar Diğer Faaliyetlerden Giderler ve Zararlar (-) Finansman Giderleri (-) FAALİYET KARI (ZARARI) Olağandışı Gelirler ve Karlar Olağandışı Giderler ve Zararlar (-) PARASAL KAR/(ZARAR) ÖNCESİ DÖNEM KARI (ZARARI) PARASAL KAR/(ZARAR) SONRASI DÖNEM KARI (ZARARI) Ödenecek Vergi ve Yasal Yükümlülükler (-) NET DÖNEM KARI (ZARARI) VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 100

VERGİ MATRAHI +Ticari Kar/(Zarar) +Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler -İstisnalar -Geçmiş Yıl Mali Zararları =Vergi Matrahı KKEG, İstisnalar ve G Yıl Mali Zararları Enflasyon Düzeltmesine tabi tutulmuş değerleriyle dikkate alınır. Buradaki Geçmiş Yıl Zararları 2004 ve izleyen yıllarda oluşacak zararlardır, 2003 ve öncesi Mali Zararları endekslenmez. Aynı şekilde 2004 öncesi Yatırım İndirimi İstisnası tutarlarının hesabında da yatırım harcamaları düzeltilmiş VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON 101 tutarlar değil tarihi tutarlardır. MUHASEBESİ SEMİNERİ

31/12/2003 DÜZELTMELERİ NE ZAMAN YAPILACAK • 2004 YILINDA ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULANMAYACAKSA – DÜZELTİLMİŞ BİLANÇO AÇILIŞ BİLANÇOSU OLARAK DİKKATE ALINACAKTIR. İLK GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ BEYANNAME VERME ZAMANINA KADAR YAPILMASI ESASTIR. – ANCAK BUNUN FİİLEN YAPILAMAYACAĞI GÖRÜNMEKTEDİR. İKİNCİ – VERGİ DÖNEMİ SONUNDA AÇILIŞ BİLANÇOSU DÜZELTİLEREK DÜZELTİ – LMİŞ DEĞERLER NEDENİYLE ORTAYA ÇIKAN VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON 102 MUHASEBESİ SEMİNERİ FARKLAR İKİNCİ GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ

31/12/2003 DÜZELTMELERİ NE ZAMAN YAPILACAK • 2004 YILINDA ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULANMAYACAKSA – DÜZELTİLMİŞ AÇILIŞ BİLANÇOLARININ İLK GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİNDE FİİLEN YAPILAMAYACAĞI GÖRÜNMEKTEDİR. İKİNCİ VERGİ DÖNEMİ SONUNDA AÇILIŞ BİLANÇOSU DÜZELTİLEREK DÜZELTİLMİŞ DEĞERLER NEDENİYLE ORTAYA ÇIKAN FARKLAR İKİNCİ GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ BEYANNAMESİ VERİLİRKEN DİKKATE ALINACAKTIR. EN SON 10 AĞUSTOS 2004’E KADAR VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 103

2004 YILINDA İLK GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİNDE ENFLASYON MUHASEBESİ ŞARTLARI OLUŞMADIĞI İÇİN ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULANMAYACAKSA 1/1/2004 TEN İTİBAREN – YENİDEN DEĞERLEME – GİDER KISITLAMASI – MALİYET ARTIŞ FONU – LİFO UYGULAMALARI YAPILMAYACAKTIR. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 104

2004 YILININ İKİNCİ VEYA SONRAKİ GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE ENFLASYON MUHASEBESİ ŞARTLARI OLUŞURSA • ENFLASYON MUHASEBESİ, ŞARTLARIN OLUŞTUĞU DÖNEMDEN İTİBAREN HESAP DÖNEMİ SONUNA KADAR UYGULANACAKTIR. ŞARTLARIN OLUŞTUĞU İLK DÖNEMDE UYGULAMAMA İHTİYARİ DEĞİLDİR. – AÇILIŞ BİLANÇOSUNUN DÜZELTİLMESİ İLE ORTAYA ÇIKAN FARKLAR ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULANMASINA BAKILMAKSIZIN İKİNCİ VERGİ DÖNEMİNDE DÜZELTİLİR. VERGİ KANUNLARINA GÖRE ENFLASYON MUHASEBESİ SEMİNERİ 105