VER ANALZ TEKN ada Denetim Uygulamalar Hazrlayan Yeminli

  • Slides: 67
Download presentation
VERİ ANALİZİ TEKNİĞİ Çağdaş Denetim Uygulamaları Hazırlayan Yeminli Mali Müşavir İlker ÇAĞCI

VERİ ANALİZİ TEKNİĞİ Çağdaş Denetim Uygulamaları Hazırlayan Yeminli Mali Müşavir İlker ÇAĞCI

Vergi İdaresi; Vergi Daireleri Otomasyon Projesi (VEDOP-3) ve Merkezi Risk Analizi Katmanı (MERAK) projeleri

Vergi İdaresi; Vergi Daireleri Otomasyon Projesi (VEDOP-3) ve Merkezi Risk Analizi Katmanı (MERAK) projeleri ile, vergi mükellefleri hakkında aşağıda başlıcaları sıralanan bilgileri toplayarak, merkezi veri ambarında depolamaktadır. Veri anbarına, aşağıdaki bilgiler on-line olarak aktarılmaktadır. Vergi Mükelleflerinin bildirim ve beyanları ile; • Kurum ve Gelir Vergisi Beyanları, • Katma Değer Vergisi ve Muhtasar Vergisi Beyanları, • Bilanço ve Gelir tabloları, ve dipnotları • Ba (Belge Alım), Bs (Belge Satım) bildirimleri, • 31. 12. 2010 tarihinde yayınlanan tebliğ taslağı ile getirilmesi planlanan Elektronik kati mizan, 2

Diğer Kurumlar Tarafından elektronik olarak aktarılan bilgiler ile; • Tapudaki emlak alım satım bilgileri,

Diğer Kurumlar Tarafından elektronik olarak aktarılan bilgiler ile; • Tapudaki emlak alım satım bilgileri, • Gümrük Müsteşarlığı’ndan alınan ithalat ve ihracat bilgileri, • Kredi kartlarına ait harcama bilgileri, • Araç alım satım bilgileri, • Banka hesap hareket bilgileri, • Kullanılan kredi bilgileri, • Noterlerden gelen defter tasdik bilgileri, • Anlaşmalı matbaalardan gelen fatura basım bilgileri, • Sicil bilgileri ile ilgili değişiklik bilgileri, Wednesday, March 3, 2021 3

Ne Yapılıyor? • Veri anbarında oluşan bu bilgiler, şimdilik tespit edilen 914 kriterde analiz

Ne Yapılıyor? • Veri anbarında oluşan bu bilgiler, şimdilik tespit edilen 914 kriterde analiz edilerek, mükelleflerin risk analizleri yapılmaktadır. Karşılaştırmalar, Türkiye genelinden gelen bilgiler esas alınarak sektörel bazda belirlenmektedir. • Tespit edilen kriterlerle, mükellef bilgileri karşılaştırılarak risk puanlaması oluşturulmaktadır. • Riskli mükellefler tespit edilerek, olumsuzluk içeren konularda incelenmek üzere, elektronik ortamda otomatik olarak kayıtlı oldukları Vergi Dairelerine bilgi aktarılmaktadır. Wednesday, March 3, 2021 4

Sunu Planı – – – – Risturn istisnası ve analiz teknikleri Bağış ve Yardımlar

Sunu Planı – – – – Risturn istisnası ve analiz teknikleri Bağış ve Yardımlar Eğitim öğretim kazanç İstisnasından yararlanan mükelleflerin belge kontrolü. Ar-Ge İndiriminden yararlanan mükelleflerin belge kontrolü. (5746 Sayılı Kanuna Göre) Yatırım indirimi tasdik raporu ibraz etmesi gereken mükelleflerin tespiti. İndirim esasları Maddi duran varlık amortismanları toplamı, arsa ve araziler hariç maddi duran varlıklar toplamından büyük olan mükelleflerin tespiti. Satışların maliyeti satış hasılatlarından daha fazla olan mükelleflerin tespiti. KDV Tutarı ile Gelir tablosundan Yurtiçi – Yurtdışı Satışların karşılaştırılması. Ödenmeyen sosyal güvenlik primleri toplamı beyannamede yer alan kanunen kabul edilmeyen giderlerden büyük olan mükelleflerin tespiti. Geçmiş yıl zararlarının kontrolü. Bilançolarında Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı olan mükelleflerin VUK. 323. Md. de belirtilen şartları taşıyor mu? Ortaklardan Alacaklar Hesabı ile faiz gelirlerinin karşılaştırılması sonucu finansman gideri dolu olup, faiz giderleri boş olan mükelleflerin tespiti. Yıllara Sari İnşaat işi ile iştigal edip hak ediş ödemesi aldığı halde gelir vergisi tevkifatı yapılmayan mükelleflerin tespiti. Wednesday, March 3, 2021 5

RİSTURN İSTİSNASI Risturn, genel olarak geri verme anlamına gelmektedir. Burada ifade ettiği anlam ise;

RİSTURN İSTİSNASI Risturn, genel olarak geri verme anlamına gelmektedir. Burada ifade ettiği anlam ise; Kooperatiflerin ortaklarıyla yaptıkları işlemlerden sağladıkları kazançların, kooperatifle yaptıkları işlem hacmi oranında ortaklara geri verilmesi ya da iade edilmesidir. Bir başka ifadeyle bu paylar, kooperatif kazancı olmayıp ortağın parasıdır. Wednesday, March 3, 2021 6

Kimler Dağıtır & Kimler Alır Ortakların şahsi ve ailevi gıda ve giyecek ihtiyaçlarını karşılamak

Kimler Dağıtır & Kimler Alır Ortakların şahsi ve ailevi gıda ve giyecek ihtiyaçlarını karşılamak için satın aldıkları malların kıymetlerine göre hesaplanan risturnlar Tüketim( İstihlak) Kooperatifleri Tüketici ortaklar Ortakların üretip kooperatife sattıkları veya kooperatiften üretim faaliyetinde kullanmak üzere satın aldıkları malların kıymetine göre hesaplanan risturnlar. Üreticiler Üretim( İstihsal) Kooperatifleri 7 Wednesday, March 3,

Ortakların kullandıkları kredilere göre hesaplanan risturnlar. Kredi Kooperatifi Ortakların idare gideri karşılığı olarak ödedikleri

Ortakların kullandıkları kredilere göre hesaplanan risturnlar. Kredi Kooperatifi Ortakların idare gideri karşılığı olarak ödedikleri paralardan harcanmayarak iade edilen kısımlar. Risturn’un konusunu oluşturmaktadır. Wednesday, March 3, 2021 8

Elde Edilen Varlık EVET Risturn’un; nakden veya ayni değerde mal olarak ödenmesi istisnanın uygulanmasına

Elde Edilen Varlık EVET Risturn’un; nakden veya ayni değerde mal olarak ödenmesi istisnanın uygulanmasına engel değildir. Ayrıca istisna uygulaması için ödeme şartı da bulunmamaktadır. 9 Hesaplamanın yapılarak ortaklara alacak kaydı yeterlidir. ( Tahakkuk Esası)

Kazanç Türü ? Kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları işlem hacmine göre hesaplanan RİSTURN KAR DAĞITIMI

Kazanç Türü ? Kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları işlem hacmine göre hesaplanan RİSTURN KAR DAĞITIMI DEĞİLDİR. Kurum tarafından Kurumlar Vergisinden İstisna Edilir, Alan Ortak tarafından Gelir Vergisi Beyannamesi Verilmez. YANİ Wednesday, March 3, 2021 10

Nasıl Hesaplanır? Örnek: Bir tüketim kooperatifinde, dönem safi kazancı 20. 000. - TL. ,

Nasıl Hesaplanır? Örnek: Bir tüketim kooperatifinde, dönem safi kazancı 20. 000. - TL. , genel iş hacmi (satış hasılatı) 80. 000. - TL. , ortaklarla ortaklık statüsü içinde yapılan iş hacmi 48. 000. - TL. , ortaklarla ortaklık statüsü dışında yapılan iş hacmi ile ortak dışı işlemlerdeki iş hacmi toplamı ise 32. 000. - TL. ’dır. Buna göre, vergiden istisna edilecek risturn şöyle hesaaplanacaktır. 48. 000 x 20. 000 = 12. 000 Lira, 80. 000 Vergiye tabi safi kurum kazancı ise; 20. 000 (-) 12. 000 = 8. 000. - Lira olacaktır. Wednesday, March 3, 2021 11

LÜTFEN DİKKAT • Ortaklardan başka kimselere yapılan işlemlerden doğan kazançlar ile ortaklarla ortaklık statüsü

LÜTFEN DİKKAT • Ortaklardan başka kimselere yapılan işlemlerden doğan kazançlar ile ortaklarla ortaklık statüsü dışında yapılan işlemlerden doğan kazançlar istisnadan yararlanamaz. • Bunların genel kazançtan ayrılmasında, ortaklarla yapılan iş hacminin, genel iş hacmine olan oranı esas alınır. Risturn istisnası ile ilgili koşullar ise; • Tüketim kooperatiflerinde, ortakların kişisel ve ailevi gıda ve giyecek ihtiyaçlarını karşılamak için satın aldıkları malların değerine, • Üretim kooperatiflerinde, ortakların üreterek kooperatife sattıkları veya kooperatiften üretim faaliyetinde kullanmak üzere satın aldıkları malların değerine, • Kredi kooperatiflerinde, ortakların kullandıkları kredilere göre hesapladıkları risturnlar olarak sayılmıştır. Ortak olmayanlara yapılan işlemler istisna kapsamına girmemektedir. 12

 • HEP ALMA OLMAZ Kİ! • VERENLER NE YAPACAK • BAĞIŞ VE YARDIMLAR

• HEP ALMA OLMAZ Kİ! • VERENLER NE YAPACAK • BAĞIŞ VE YARDIMLAR Wednesday, March 3, 2021 13

Neden ? Dayanışmayı, sivil toplum örgütlerini ve araştırma geliştirme faaliyetlerini teşvik etmek amacıyla kurumlar

Neden ? Dayanışmayı, sivil toplum örgütlerini ve araştırma geliştirme faaliyetlerini teşvik etmek amacıyla kurumlar vergisi mükelleflerinin yapmış oldukları bağışların belli bir kısmının kazançtan indirimine izin verilmektedir. Vergi –Bağış = Eğitim Sağlık Kültür Savunma Wednesday, March 3, 2021 14

Kimlere ? • Bağış ve yardım, – Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, –

Kimlere ? • Bağış ve yardım, – Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, – İl özel idarelerine, – Belediyelere ve köylere, – Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, – Kamu menfaatine yararlı sayılan dernekler ile Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara yapılmalıdır. Wednesday, March 3, 2021 KAMU Denetiminde Özel 15

Neler Bağışlanabilir? • Nakdi bağışlar, – Nakit para – Para ile ölçülebilen her türlü

Neler Bağışlanabilir? • Nakdi bağışlar, – Nakit para – Para ile ölçülebilen her türlü menkul kıymet • Ayni bağışlar – Taşınır taşınmaz her türlü mal – Gayrimenkul; Bina, arsa, arazi – Gayrı maddi haklar vb. varlıklardır. Wednesday, March 3, 2021 16

Nasıl Belgelenmeli? • Makbuz karşılığı olmalı, – Nakit bağışlarda kurum yetkililerince onaylanmış makbuz, Wednesday,

Nasıl Belgelenmeli? • Makbuz karşılığı olmalı, – Nakit bağışlarda kurum yetkililerince onaylanmış makbuz, Wednesday, March 3, 2021 17

 • AYNİ BAĞIŞLARDA • TİCARİ EMİA – Sevk İrsaliyesi – Fatura ile teslim

• AYNİ BAĞIŞLARDA • TİCARİ EMİA – Sevk İrsaliyesi – Fatura ile teslim edilmeli. Fatura üzerinde bağış yapılan kuruma ait bilgiler açık olarak yer alacak, mal bedeli ve KDV hesaplanmayacaktır. Ayrıca “Bağış olup bedeli tahsil edilmeyecektir. ” İbaresi yer alacaktır. Wednesday, March 3, 2021 18

 • Gayrimenkul Bağışı • Gayrimenkuller tapuya tescil ile devir olunacağından, tapuda devir ve

• Gayrimenkul Bağışı • Gayrimenkuller tapuya tescil ile devir olunacağından, tapuda devir ve iktisap şekli belirtilmesi yeterli olacaktır. Wednesday, March 3, 2021 19

 • Diğer Emtia ( İşletme dışından satın alınarak bağışlanan mallar) • Alış faturası

• Diğer Emtia ( İşletme dışından satın alınarak bağışlanan mallar) • Alış faturası bağışlayan adına alınır, KDV indirim konusu yapılmaz. • Bağışlanan malzeme, demirbaş vs. tutanak ile teslim olunur. Wednesday, March 3, 2021 20

Hangi Kazançlardan İndirilir ? • Gelir Vergisine Tabi Kazançtan – Zarar mahsubu sonrası kazançtan.

Hangi Kazançlardan İndirilir ? • Gelir Vergisine Tabi Kazançtan – Zarar mahsubu sonrası kazançtan. KKEG dikkate alınmayacaktır. • Kurumlar Vergisinde Kurum Kazancından – Zarar mahsubu dahil giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki tutar. KKEG dikkate alınmayacaktır. Ticari Bilanço Karı-(iştirak Kaz. +G. Yıl Zararı) Wednesday, March 3, 2021 21

Genel Kurallar • Bağış tutarı beyannamede ayrıca gösterilmelidir. • Aynı dönemde indirilemeyen tutarlar devredilmemelidir.

Genel Kurallar • Bağış tutarı beyannamede ayrıca gösterilmelidir. • Aynı dönemde indirilemeyen tutarlar devredilmemelidir. • Kazancın %5’i ve %100’ü tutarında indirim hakkı ayrımına dikkat edilmelidir. Wednesday, March 3, 2021 22

GELELİM EN HASSAS NOKTAYA

GELELİM EN HASSAS NOKTAYA

Bağış Türleri ve İndirim Oranları Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu SPONSORLUK HARCAMALARI Amatör Spor

Bağış Türleri ve İndirim Oranları Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu SPONSORLUK HARCAMALARI Amatör Spor Dallarında Profesyonel Spor Dallarında %100 %50 Sponsorluk alan ile sponsorlar arasında tarafların hak ve yükümlülüklerini içeren yazılı sözleşme yapılması zorunludur. Sponsorluk, ayni veya nakdi olarak yapılabilir. Vergi veya sosyal güvenlik kuruluşlarına borcu nedeniyle takibata uğrayan gerçek veya tüzel kişiler sponsorluk yapamazlar. KURUMLARA MAKBUZ KARŞILIĞI YAPILAN BAĞIŞLAR %5 Genel ve Özel Bütçeli Kamu İdarelerine, İl Özel İdarelerine, Belediyelere ve Köylere, Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara ve Kamu Yararına Çalışan Dernekler ile Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Faaliyetinde Bulunan Kurum ve Kuruluşlara (Yalnız Kurumlar) KÖY %10 Wednesday, March 3, 2021 24

Bağış Türleri ve İndirim Oranları Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu Kurumlara bağışlanan okul, sağlık

Bağış Türleri ve İndirim Oranları Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu Kurumlara bağışlanan okul, sağlık tesisi, 100 yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinden az olmamak kaydıyla %100 öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımlar. Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara ve Kamu Yararına Çalışan Dernekler ile Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Faaliyetinde Bulunan Kurum ve Kuruluşlara bu madde kapsamında yapılacak nakdi ve ayni bağış ve yardımlar beyan edilen kazançtan indirilemez. Kurum ve Kuruluşlar tarafından yapılan veya Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların %100 25 Wednesday, March 3,

Bağış Türleri ve İndirim Oranları Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu Bakanlar Kurulu’nca yardım kararı

Bağış Türleri ve İndirim Oranları Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu Bakanlar Kurulu’nca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığı ile makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin Safi kurum kazancının tespitinde, GVK’nun ticari kazanç hakkındaki hükümleri uygulanacağından dolayı GVK’nun 40. Maddesinde yapılan düzenlemeden Kurumlar Vergisi Mükellefleri de yararlanacaktır. Gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışların gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi niteliğinde olması gerekmektedir. %100 26

Özel Durumlar • Kamu kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol gereğince kamu arazisi üzerine

Özel Durumlar • Kamu kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol gereğince kamu arazisi üzerine okul yaptırılması halinde, söz konusu okul inşasına ilişkin olarak yapılan harcamaların, harcamanın yapıldığı yıla ilişkin kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir. İndirim için teslimin gerçekleşmesi beklenmez. Özel mülkiyete sahip arazi üzerine yapılan okul inşaatına ilişkin harcamalar ancak teslimin gerçekleştiği dönemde indirilir. • Kültür Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen harcamalar ile ilgili olarak; Bu indirimden yararlanan mükellefin tarh dosyasından bağış yapılan projenin Kültür Bakanlığı tarafından desteklendiği veya desteklenmesinin uygun görüldüğüne ilişkin ilgili Bakanlığın yazısının bulunması gerekmektedir. Wednesday, March 3, 2021 27

Eğitim öğretim kazanç İstisnasından yararlanan mükelleflerin belge kontrolü. • 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun

Eğitim öğretim kazanç İstisnasından yararlanan mükelleflerin belge kontrolü. • 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1 -ı maddesinde; okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel öğretim ve orta öğretim özel okulları ile Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden, ilgili Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği usuller çerçevesinde beş hesap dönemi itibarıyla elde edilen kazançların kurumlar vergisinden müstesna olduğu, bendin parantez içi hükmünde istisnanın, belirtilen okulların ve rehabilitasyon merkezlerinin faaliyete geçtiği hesap döneminden itibaren başlayacağı hükümlerine yer verilmiştir. Özel eğitim ve öğretim kurumlarının söz konusu istisnadan yararlanabilmesi için kurumların 01/01/2006 tarihinden itibaren faaliyete geçmiş olmaları gerekmektedir. Wednesday, March 3, 28

Eğitim Hizmeti Yanında Verilen Destekleyici Hizmetler • Eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinde yer alan

Eğitim Hizmeti Yanında Verilen Destekleyici Hizmetler • Eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinde yer alan kantin, büfe, kafeterya, kitap satış yeri gibi tesislerin gerek bizzat işletilmesinden, gerekse kiraya verilmesinden elde edilen kazançlar istisna kapsamı dışındadır. • Yemek ve konaklama hizmetlerinin okul bünyesinde verildiği ve bu hizmetlere ilişkin bedelin okul ücretine dahil olduğu durumlarda, elde edilen kazanç herhangi bir ayrıma tabi tutulmadan istisna uygulamasına konu olacak olup, yemek hizmetinin dışarıdan satın alınması istisna uygulamasına engel teşkil etmeyecektir. Wednesday, March 3, 2021 29

Dershaneler, Etüd Merkezleri, Özel Eğitim Kurumları • Yukarıda belirtilenlerin dışında kalan, öğrencileri istedikleri derslerde

Dershaneler, Etüd Merkezleri, Özel Eğitim Kurumları • Yukarıda belirtilenlerin dışında kalan, öğrencileri istedikleri derslerde yetiştirmek, bilgi düzeyini yükseltmek üzere faaliyet gösteren dershaneler ile kişilerin sosyal, kültürel ve mesleki alanlarda bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerini geliştirmek veya serbest zamanlarını değerlendirmek üzere faaliyet gösteren özel eğitim kurumları ile öğrenci etüt merkezlerinin işletilmesinden elde edilen kazançlar hakkında istisna uygulanmaz. Wednesday, March 3, 2021 30

AR-GE HARCAMALARINDA BELGE DÜZENİ • AR-GE İndirimi YMM Tasdik Raporu ile hüküm ifade etmektedir.

AR-GE HARCAMALARINDA BELGE DÜZENİ • AR-GE İndirimi YMM Tasdik Raporu ile hüküm ifade etmektedir. Bu nedenle süresi içinde Tam Tasdik veya Özel Rapor sözleşmesi düzenlenmelidir. • Kazancın yeterli olmaması halinde devreden indirim hakkı için ayrıca YMM Raporu düzenlenmeyecektir. • AR-GE indirimine ilişkin esasların denetimi YMM raporuna bağlandığından projenin başlangıcından itibaren YMM ile birlikte kayıtların yürütülmesi ve yönlendirilmesinde yarar bulunmaktadır. • AR-GE projelerinde salt bilim kurulu onayı ve Tübitak’tan desteğin onaylanmış olması, indirim için yeterli değildir. Fiili durum; desteğe ilişkin Kurumlar Vergisi düzenlemelerine uygun olmalıdır. • AR-GE projelerinin muhasebe kayıtları ve dikkat edilmesi gereken hususlar oldukça geniş kapsamlı olup, ayrı bir 31 seminer konusu yapılmasında yarar vardır. Wednesday, March 3,

 • Biraz Mola ! Wednesday, March 3, 2021 32

• Biraz Mola ! Wednesday, March 3, 2021 32

Yatırım İndirimi • Şu anda yürürlükten kalkmış olmakla beraber; geçmiş dönemden devir eden yatırım

Yatırım İndirimi • Şu anda yürürlükten kalkmış olmakla beraber; geçmiş dönemden devir eden yatırım harcamaları, cari dönem kazançlarının yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan Yatırım İndirimi harcamaları aşağıda belirlenen şartlarda indirim konusu yapılmaktadır. • En son GVK. ’nın 19. Maddesinde düzenlenmiş olan yatırım indirimi müessesesi; 5497 sayılı Kanun’un 2. maddesiyle 1. 1. 2006 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Diğer taraftan GVK. 69. madde çerçevesinde, kullanılmamış olan yatırım indirimi tutarı için 2008 yılına kadar indirim imkanı tanınmıştır. • Ancak, 08. 01. 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak bu tarihte yürürlüğe giren Anayasa Mahkemesi Kararı ile Yatırım İndirimi süresini 2006, 2007 ve 2008 yılları ile sınırlayan yasa hükmü Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiştir. Wednesday, March 3, 2021 33

Yatırım İndirimi • • Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 69’uncu maddesinde; gelir ve kurumlar vergisi

Yatırım İndirimi • • Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 69’uncu maddesinde; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin; 31/12/2005 tarihi itibarıyla mevcut olup, 2005 yılı kazançlarından indiremedikleri yatırım indirimi istisnası tutarları ile; 24/04/2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 09/04/2003 tarihli ve 4842 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmadan önceki ek 1, 2, 3, 4, 5 ve 6’ıncı maddeleri çerçevesinde başlanılmış yatırımlar için belge kapsamında 01/01/2006 tarihinden sonra yapacakları yatırımları, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mülga 19’uncu maddesi kapsamında 01/01/2006 tarihinden önce başlanan yatırımlarla ilgili olarak, yatırımlarla iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edip bu tarihten sonra yapılan yatırımları, nedeniyle, 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplayacakları yatırım indirimi istisnası tutarlarını, yine bu tarihteki mevzuat hükümleri (vergi oranına ilişkin hükümler dahil) çerçevesinde sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançlarından indirebilecekleri hüküm altına alınmıştır. 60 numaralı Gelir Vergisi Sirküleri’nde; “Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 69’uncu maddesinde yer alan düzenleme çerçevesinde yatırım indiriminden yararlanacak olan gelir vergisi mükelleflerini, 01/01/2006 -31/12/2006 vergilendirme dönemine ilişkin beyan ettikleri kazançları üzerinden, Gelir Vergisi Kanunu’nun 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan gelir vergisi tarifesi üzerinden vergilendirileceklerdir. Wednesday, March 3, 2021 34

Yatırım indirimi tasdik raporu ibraz etmesi gereken mükelleflerin tespiti. • Yatırım İndirimi istisnasından yararlanan

Yatırım indirimi tasdik raporu ibraz etmesi gereken mükelleflerin tespiti. • Yatırım İndirimi istisnasından yararlanan mükellef, istisnanın uygulandığı dönemde, Yatırım harcamaları ile ilgili Yeminli Mali Müşavir raporunu, beyanname verme süresini takip eden iki ay içinde mükellefi bulunduğu Vergi Dairesine teslim etmek zorundadır. • Süresinde düzenlenmiş Tam Tasdik Sözleşmesi bulunan mükellefler ayrıca rapor düzenletmeyeceklerdir. • Kazancın yeterli olmaması halinde devreden indirim hakkı için ayrıca YMM Raporu düzenlenmeyecektir. Wednesday, March 3, 2021 35

Yatırım İndiriminde İzlenen Konular • Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri 31. 12. 2005 tarihi

Yatırım İndiriminde İzlenen Konular • Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri 31. 12. 2005 tarihi itibariyle mevcut olup 2005 yılı kazançlarından indiremedikleri yatırım indirimi istisnası tutarlarını 31. 12. 2005 tarihindeki mevzuat hükümleri çerçevesinde sadece 2006 -2007 -2008 yılı kazançlarından indirebilirler. (2006 -2007 -2008 ibaresi iptal edilmiştir. ) • 31/12/2005 tarihinden sonra alınan teşvik belgeleri yatırım indirimi unsurları kapsamamaktadır. • Önceki tarihli alınan ancak 31/12/2005 ten sonra teşvik belgesi global listesine eklenen yatırım harcamalarına dikkate edilmelidir. Wednesday, March 3, 2021 36

İktisadi Teknik Bütünlük • GVK 19 uncu madde kapsamında 01. 2006 tarihinden önce başlanan

İktisadi Teknik Bütünlük • GVK 19 uncu madde kapsamında 01. 2006 tarihinden önce başlanan yatırımlarla ilgili olarak, yatırımla ilgili iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edip bu tarihten sonra yapılan yatırımları için; 31. 12. 2005 tarihindeki vergi oranı dahil mevzuata göre hesaplanan yatırım indirimi istisnası 2006 -2007 -2008 yılları kazançlarından indirilebilir. • Teşvik belgeli yatırımlar içeriği yatırım harcamaları zaten iktisadi bütünlük arz etmektedir. Bu nedenle 19. madde kapsamında belgesiz yatırım harcamaları için bu açıklama yapılmıştır. İktisadi bütünlük kavramı dikkatle araştırılmalı gerekirse bilirkişi raporları ile desteklenmelidir. Wednesday, March 3, 2021 37

Vergi oranları • Yapılan düzenlemeler ile seçimlik olarak uygulaması öngörülen yasal düzenlemeler ve Kurumlar

Vergi oranları • Yapılan düzenlemeler ile seçimlik olarak uygulaması öngörülen yasal düzenlemeler ve Kurumlar Vergisi Oranları dikkatle uygulanmalıdır. • Kurumlar vergisi mükellefleri açısından: Yatırım indiriminden yaralanmayı seçen mükellefler, yatırım indiriminden sonra kalan matrah için %30 kurumlar vergisi tahakkuk ettirmelidir. • Örneğin 2005 yılı kazancından indirilemeyen belgeli (%19, 8 stopaja tabi) 300. 000, - YTL yatırım indirimi devri olan (A) A. Ş. , 2006 yılında 2. 000, - YTL kazanç elde etmiştir. Yaptığı hesaplama sonucu 2006 yılı matrahından yatırım indirimi düşmemeye karar veren (A) A. Ş. bu yatırım indirimini 2007 yılına devredemeyecektir. • Eğer (A) A. Ş. nin aksine yatırım indirimi istisnasında faydalanmayı seçerse; indirimden sonra kalan (2. 000 -300. 000) 1. 700. 000 YTL. için % 30 oranında Kurumlar Vergisi tahakkuk ettirecektir. • Eğer (A) A. Ş. nin 2006 yılı kazancı örneğin 250. 000, - YTL olarak gerçekleşmiş ise ve 2006 yılında yatırım indirimi uygulansa da uygulanmayacaksa da, 2007 yılına devredebileceği yatırım indirimi 38 tutarı 50. 000, - YTL olacaktır. Wednesday, March 3,

Maddi Duran Varlıklarda İzlenen Konular • MDV ‘lar mal oluş değerleri ile aktifleştirilirler. •

Maddi Duran Varlıklarda İzlenen Konular • MDV ‘lar mal oluş değerleri ile aktifleştirilirler. • MDV alış giderleri maliyete eklenmiş midir? • MDV alışı ile ilgili finansman giderleri maliyete eklenmiş midir? • Amortismanlar faydalı ömür esasına göre ayrılmış mıdır? Wednesday, March 3, 2021 • 1/1/2004 ten önce alınan MDV için eski hükümlere göre amortisman ayrılmaya devam olunmuş mudur? 39

Varlık Amortisman Dengesi Bir işletmede maddi duran varlıklar için birikmiş amortismanların toplam tutarı, maddi

Varlık Amortisman Dengesi Bir işletmede maddi duran varlıklar için birikmiş amortismanların toplam tutarı, maddi duran varlıkların toplam tutarından fazla olamaz. M. D. V < B. Amortismanlar VUK 314’üncü maddesinde; boş arazi ve boş arsaların amortismana tabii olmadığı, ancak; 1 - Tarım işletmelerinde vücuda getirilen meyvalık, dutluk, fındıklık, zeytinlik ve güllüklerle incir bahçeleri ve bağlar gibi tarım tesisleri, 2 - İşletmede inşa edilmiş olan her nevi yollar ve arkların, amortismana tabi tutulacağı ifade edilmiştir. Wednesday, March 3, 2021 40

Yatırımlar • Tamamlanan yatırımlar aktife alınmış mıdır? – Kısmen de olsa kullanıma başlanan varlıklar

Yatırımlar • Tamamlanan yatırımlar aktife alınmış mıdır? – Kısmen de olsa kullanıma başlanan varlıklar tamamlanan kısımlar itibariyle aktifleştirilmiş olmalıdır. • 258 Hesaptaki eksilmeler aynı tutarda MDV artışına neden olmuş mudur? Wednesday, March 3, 2021 41

Satış ve Maliyet Analizleri Wednesday, March 3, 2021 • Ticari Zarar söz konusu olmadığı

Satış ve Maliyet Analizleri Wednesday, March 3, 2021 • Ticari Zarar söz konusu olmadığı hallerde satışların maliyetinin, satış hasılatında fazla olmaması gerekir. • Sektörel bazda, Türkiye geneline ait karlılık oranları ile; Beyan edilen hasılat ve maliyet karşılaştırılması yapılmakta, Mükellefe ait kayıtların incelenmesinde; izah edilebilecek gerekçeler yoksa, faturasız mal alım ve satımı yapıldığı varsayımı ile cezalı tarhiyata muhatap 42 olunmaktadır.

DİKKAT !!!. . . NELER OLUYOR. • 602 Diğer Gelirler Hesabında tutar olduğu halde,

DİKKAT !!!. . . NELER OLUYOR. • 602 Diğer Gelirler Hesabında tutar olduğu halde, diğer satışların maliyetinde değer bulunmamakta. • 602 Diğer Gelirler Hesabında değer bulunmadığı halde, Diğer Satışların Maliyetinde değer bulunmakta. • Satışların maliyeti satış hasılatından yüksek olmakta. ( Açıklanabilir zararlar hariç) • 153 Ticari mallar hesabındaki azalışlar, Satılan Ticari Maliyetinden düşük olmakta. • 152 Mamul mallar hesabındaki azalışlar, Satılan Mamul Maliyetinden düşük olmakta. • Yıllar itibariyle satış maliyet yüzdelerinde önemli sapmalar ortaya çıkmakta. • Yıllık net satışlar artarken satış maliyetleri düşmekte veya tam tersi net satışlar azalırken satış maliyetleri artmakta. Wednesday, March 3, 2021 43

Karşılaştırma ve Mutabakat Analizleri • Hesaplar, beyan ve bildirimler arasında karşılaştırma ve mutabakat yoluyla

Karşılaştırma ve Mutabakat Analizleri • Hesaplar, beyan ve bildirimler arasında karşılaştırma ve mutabakat yoluyla yapılan analizler. Wednesday, March 3, 2021 44

Katma Değer vergisi yıllık kümülatif hasılat toplamı ile Gelir Tablosundaki hasılat kalemlerin karşılaştırılması •

Katma Değer vergisi yıllık kümülatif hasılat toplamı ile Gelir Tablosundaki hasılat kalemlerin karşılaştırılması • Gelir Tablosundaki Brüt Satışlar toplamı ile Katma değer vergisi beyannamelerindeki teslim ve hizmet bedelleri toplamının karşılaştırılması yapılmaktadır. Bu analiz doğrudan sonuç vermese de farklılık inceleme sebebi olarak görülmektedir. • Farklar Nereden kaynaklanıyor? Neden? Ne yapmak gerekir ? • Dönemde sabit kıymet satışı varsa; (araç, bina, makine gibi. ) • Bir takvim yılından fazla süre içeren gelir tahakkukları varsa, (kira geliri, intifa hakkı, . . . ) • İhracattan doğan kur farkları (601 hesapta kayda alınmakta ancak beyana dahil edilmemektedir. ) • Bu tür gelirleri olup, KDV beyannamesinde teslim ve hizmet bedelleri içinde gösterilmeyen tutarlar için; AÇIKLAMA YAPILMASI ŞARTTIR. Açıklama, E Beyannamede Gelir Tablosu dipnotlarında yapılabileceği gibi Vergi Dairesine Verilecek bir dilekçe ile de yapılabilir. 45 Wednesday, March 3,

Ödenmeyen sosyal güvenlik primleri toplamı beyannamede yer alan kanunen kabul edilmeyen giderlerden büyük olan

Ödenmeyen sosyal güvenlik primleri toplamı beyannamede yer alan kanunen kabul edilmeyen giderlerden büyük olan mükelleflerin tespiti. • 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88. maddesinde, kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarlarının gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider yazılamayacağı hükme bağlanmıştır. • Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. Maddesinin 2. Bendine göre, ticari kazancın tespitinde, işverenlerce hizmet erbabı için ödenen sigorta primleri gider olarak indirilebilmektedir. • Bu nedenle, sigorta primleri dönemine ve ait olduğu yıla bakılmaksızın fiilen ödendiğinde gider yazılacaktır. Sadece istisna Aralık ayına aittir. Bir sonraki takvim yılında ödenmesine rağmen döneminde giderleştirilebilir. Wednesday, March 3, 2021 46

ÖDENMEMİŞ SİGORTA PRİMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ Sigorta primleri ödensin veya ödenmesin ilgili olduğu dönemde gider veya

ÖDENMEMİŞ SİGORTA PRİMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ Sigorta primleri ödensin veya ödenmesin ilgili olduğu dönemde gider veya maliyet hesabına borç, 361 no. lu hesaba alacak kaydedilerek tahakkuk ettirilir. _____________/__/_____________ 770 -GENEL YÖNETİM GİDERLERİ/ VEYA DİĞER GİDER HESAPLARI 335 -PERSONELE BORÇLAR/VEYA 381 - GİDER TAHAKKUKLARI 360 -ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 360. 01 -Gelir Vergisi 360. 02 -Damga Vergisi 361 -ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ 361. 01 -SSK İşveren Payı 361. 02 -SSK İşçi Payı ____________/__/______________ Wednesday, March 3, 2021 47

Tahakkuk ettirilen ücret gideri yukarıdaki şekilde gider yazıldıktan sonra dönem sonunda halen ödenmemişse aşağıdaki

Tahakkuk ettirilen ücret gideri yukarıdaki şekilde gider yazıldıktan sonra dönem sonunda halen ödenmemişse aşağıdaki kaydın yapılması ve ödenmeyen bu giderin kanunen kabul edilmeyen gider olarak muhasebeleştirilmesi gerekir. ______________31/12/____________ 361 -ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK GİDERLERİ 368 -VADESİ GEÇMİŞ ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER _____________/__/______________ 950 -KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER 950. 01 -Ödenmeyen SSK Primi 951 -KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDER KARŞILIĞI _____________/__/______________ Ödenmeyen sigorta primleri tahakkuk tarihinde gider kaydedildiği için kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihte, KKEG olarak kazanca ilave edilip, 950 ve 951 no. lu hesaplar karşılıklı olarak ödeninceye kadar takip edilmek üzere kayda alınır. Wednesday, March 3, 2021 48

Daha Sonra Ödenen Sigorta Priminin Muhasebeleştirilmesi ____________/__/_____________ 368 -VADESİ GEÇMİŞ ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ VERGİ

Daha Sonra Ödenen Sigorta Priminin Muhasebeleştirilmesi ____________/__/_____________ 368 -VADESİ GEÇMİŞ ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER 100 -KASA / BANKA ____________/__/_____________ 960 -İNDİRİLECEK GELİRLER 960. 10 -Geçmiş Yıla Ait SSK Primleri 961 -İNDİRİLECEK GELİRLER KARŞILIĞI ____________/__/______________ Wednesday, March 3, 2021 49

Ödenmeyen Sigorta Primleri • Ödenmeyen sigorta primlerini ödemenin yapıldığı yılda mali karın tespitinde “indirim”

Ödenmeyen Sigorta Primleri • Ödenmeyen sigorta primlerini ödemenin yapıldığı yılda mali karın tespitinde “indirim” olarak dikkate alabilmek için, ilgili olduğu dönemde ticari kazancın tespitinde indirilmiş ve mali kara ilave edilmiş olmalıdır. • Ticari kazançta dönemsellik ilkesi ve tahakkuk esası geçerli olduğu için ödenmeyen sigorta primleri, ticari kazancın tespitinde gider veya maliyet olarak dikkate alınacaktır. Bu durum Tekdüzen Muhasebe Sisteminin de bir gereğidir. • Bu bakımdan mali kara ilişkin düzenlemeler beyanname üzerinde yapılmalıdır. Wednesday, March 3, 2021 50

Gider veya Maliyet Yazmazsak Ne Olur? Bir Örnek : İşletme 100 adet dikiş makinesi

Gider veya Maliyet Yazmazsak Ne Olur? Bir Örnek : İşletme 100 adet dikiş makinesi üretmiştir. Bununla ilgili İlk madde Malzeme Maliyeti 10. 000 TL, Direk İşçilik ( 1. 200 TL SGK Primi Dahil )3. 000 TL , G. Ü. G. 5. 000 TL dir. Üretilen makinelerin 70 adedi 300 TL den satılmış, 30 adet stokta kalmıştır. İstenen 1 : SGK primi ödenmemiş ve 280 hesaba yazılarak gelecek yıllara ait giderler hesabında aktifleştirilmiştir. Satışların maliyetini ve KV matrahını hesaplayınız. İstenen 2 : SGK primi ödenmemiş maliyet hesaplarına dahil edilmiş, KV beyannamesinde KKEG olarak dikkate alınmıştır. Satışların maliyetini ve KV matrahını hesaplayınız. Vergi ziyaı doğup doğmadığını tespit ediniz. Wednesday, March 3, 2021 51

Çözüm 1 İlk Madde Malzeme Gideri 10. 000 TL Direkt İşçilik Gideri ( SGK

Çözüm 1 İlk Madde Malzeme Gideri 10. 000 TL Direkt İşçilik Gideri ( SGK Primi Dahil ) 3. 000 TL Genel Üretim Giderleri 5. 000 TL Üretim maliyeti Toplamı 18. 000 TL Birim Maliyet ( 100 adet üretilen için ) 180 TL Satılan malın maliyeti 70*180= 12. 600 TL Satışlar 70*300= 21. 000 TL Satılan Malın Maliyeti 12. 600 TL Dönem Karı 8. 400 TL KKEG ( Ödenmeyen Sigorta Primleri ) 1. 200 TL Kurumlar Vergisi Matrahı 9. 600 TL Wednesday, March 3, 2021 52

Çözüm 2 İlk Madde Malzeme Gideri 10. 000 TL Direkt İşçilik Gideri ( SGK

Çözüm 2 İlk Madde Malzeme Gideri 10. 000 TL Direkt İşçilik Gideri ( SGK Primi HARİÇ ) 1. 800 TL Genel Üretim Giderleri 5. 000 TL Üretim maliyeti Toplamı 16. 800 TL Birim Maliyet ( 100 adet üretilen için ) 168 TL Satılan malın maliyeti 70*168= 11. 760 TL Satışlar 70*300= 21. 000 TL Satılan Malın Maliyeti 11. 760 TL Dönem Karı 9. 240 TL KKEG ( Ödenmeyen Sigorta Primleri 280 Hesapta aktifleşti. ) 0 TL Kurumlar Vergisi Matrahı FARK : Çözüm 1 Matrah : 9600 TL Çözüm 2 Matrah : 9240 TL Wednesday, March 3, 2021 9. 240 TL 360 TL 53

Geçmiş yıl Zararları • Kurumlar Vergisi beyannamesinde, her yıla ilişkin zararlar ayrı gösterilmek ve

Geçmiş yıl Zararları • Kurumlar Vergisi beyannamesinde, her yıla ilişkin zararlar ayrı gösterilmek ve beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla, geçmiş yılların beyannamelerinde yer alan zararlar, kurum kazancında indirilebilir. Kurumların bir hesap dönemi içerisinde oluşan zararının, müteakip 5 hesap döneminde oluşacak kârlarla mahsup edilememesi halinde, mahsup imkânı artık ortadan kalkmaktadır. • Zarar mahsubu, istenilen dönemde değerlendirilebilecek bir hak değildir. Yani mükellefler, kâr dağıtım politikaları veya başka sebeplerle belli bir dönemde geçmiş yıl zararlarını mahsup etmedikleri takdirde, bu haklarından vazgeçmiş kabul edilirler ve izleyen dönemde artık bu haklarını kullanamazlar. • Yatırım indiriminden yararlanan mükelleflerin, önce geçmiş yıl zararlarını mahsup etmeleri, daha sonra kalan tutardan yatırım indirimini düşmeleri gerekmektedir. Wednesday, March 3, 2021 54

Geçmiş yıl zararları yıllık beyannamede düşülebileceği gibi, aynı zamanda geçici vergi beyannamelerinde de mahsup

Geçmiş yıl zararları yıllık beyannamede düşülebileceği gibi, aynı zamanda geçici vergi beyannamelerinde de mahsup konusu yapılabilir. Zarar mahsubunun kullanılması, defterlerin (ve belgelerin) saklama ve ibraz sürelerini uzatabilir. Vergi Usul Kanunumuzda saklama ve ibraz ödevi, her ne kadar 5 yıllık tarh zamanaşımı süresi ile sınırlandırılmışsa da zarar mahsubu bu süreyi uzatan hallerden biridir. Zira saklama ve ibraz ödevi, vergilendirmeyle ilgili işlemlerin vergi ile ilgisinin kurulduğu son tarihi izleyen yılbaşından itibaren başlamaktadır Mahsup süresi geçmiş veya mahsup edilmeyen geçmiş yıl zararları ? 5 yıllık mahsup sınırı, geçmiş yıllar zararlarının dönem matrahından indirilmesi için konulmuş bir sınırdır. 5 yıl geçtikten sonra, artık bu zararlar matrahtan indirilemez. Ancak, bu zararların, vergi sonrası karlara mahsubu için zaman sınırlaması yoktur. Zaten vergi sonrası karları, dağıtmak ya da sermayeye eklemek için önce bu zararların mahsup edilmesi gerekir. Öte yandan bu zararlar vergi sonrası karlardan mahsup edilemiyorsa, yani vergi sonrası kar kalmıyorsa, daha önce ayrılmış yedeklerden mahsup edilerek kapatılabilir. Ama hiç bir biçimde bunları 131 veya 331 hesapla kapatmayınız. O işlem ancak tasfiye sonunda mümkündür. Wednesday, March 3, 55

Alacaklarda Amortisman DEĞERSİZ ALACAKLAR (V. U. K 322) • Değersiz hale gelen alacak, ticari

Alacaklarda Amortisman DEĞERSİZ ALACAKLAR (V. U. K 322) • Değersiz hale gelen alacak, ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idamesi ile ilgili işletme karının oluşumuna etkide bulunmuş mudur? • Alacağın tahsilinin imkansız hale geldiği mahkeme kararı veya kanaat verici bir belgeye dayanmakta mıdır? Ölüm ve reddi miras, Gaiplik kararı, İflas Kararı vb. • İcra dairelerince verilen aciz vesikalarına göre işlem yapılmış mıdır? Bu belge alacağın değersiz olduğunu ortaya koymaz şüpheli alacak karşılığı ayrılmalıdır. • Alacak değersiz hale düştüğü tarihte zarar yazılmış mıdır? Sonraki dönemlerde zarar yazılması mümkün değildir. Wednesday, March 3, 2021 56

Alacaklarda Amortisman ŞÜPHELİ ALACAKLAR (V. U. K 323) • Şüpheli hale gelen alacak, ticari

Alacaklarda Amortisman ŞÜPHELİ ALACAKLAR (V. U. K 323) • Şüpheli hale gelen alacak, ticari ve zirai kazancın elde edilmesi ve idamesi ile ilgili işletme karının oluşumuna etkide bulunmuş mudur? • Ticari kazanç bilanço esasına göre tespit edilmekte midir? • Alacak karşılığında alınmış bir teminat var mıdır? Alacağın teminatlı olan kısmına karşılık ayrılamaz. – Alacak üçüncü bir kişi tarafından kefalete bağlanmış mıdır? – Alacak menkul rehni veya gayrimenkul ipoteği ile garanti altına alınmış mıdır? – İhtiyati haciz, haciz yapılmış mıdır? – Kamu Kuruluşlarından olan alacaklar için karşılık ayrılamaz. • Alacak tahsilinde dava ve icra safhasına gelinmiş midir? • Dönem içinde tahsil edilen veya teminata bağlanan alacaklar için karşılık iptalleri yapılmış mıdır? • Dönem içinde tahsil edilen alacaklar için satış bedeli dışında elde edilen faiz gelirleri var mıdır? Bunlar için iç yüzde hesabı ile KDV ayrılarak fatura kesilmiş midir? Wednesday, March 3, 2021 57

Ortaklar Cari Hesabı Faiz Gelirleri İlişkisi Mükellef kurum ile ortaklarının farklı varlıklar olduğu gerçeği

Ortaklar Cari Hesabı Faiz Gelirleri İlişkisi Mükellef kurum ile ortaklarının farklı varlıklar olduğu gerçeği kabul edilmelidir. Genelde müteşebbisler, sahip oldukları şirketlerin kasaları ile kendi ceplerinin ayni olduğu yanılgısına kapılarak, şirkete ait varlıkları sınırsızca kullanırlar. Wednesday, March 3, 2021 58

Her işin bir bedeli var ! • Ortağın, kendi şirketine borçlu olması ile komşusuna

Her işin bir bedeli var ! • Ortağın, kendi şirketine borçlu olması ile komşusuna borçlanması; Vergi Yasaları çerçevesinde ayni kabul edilmektedir. Dolayısıyla Vergi İncelemelerinde; ortağın şirket varlıklarından kendi adına yaptığı transferler sorun halinde karşımıza çıkmaktadır. Özellikle finansman gideri yükü olan firmalarda, paranın belli bir elde etme maliyeti bulunmaktadır. Wednesday, March 3, 2021 59

Ortak kurumu zarara uğratamaz! • Bu katlanılan maliyetler Kurumun vergi matrahını azaltmaktadır. Bu nedenle

Ortak kurumu zarara uğratamaz! • Bu katlanılan maliyetler Kurumun vergi matrahını azaltmaktadır. Bu nedenle Ortaklara ait borç ifade eden cari hesaplar, dönemsel olarak adat çalışması yapılarak, en az Merkez Bankası reeskont faiz oranı ile veya hesaplanabiliyorsa, şirketin kullandığı dış kaynakların tutar ile yüklendiği finansman giderlerinin oranı kadar ortağın kullandığı değerlere, şirket lehine gelirden yoksun kalınma gerekçesi ile faiz veya gelir tahakkuku yapılarak KDV. li fatura ile ortağa intikal ettirilmesi gerekmektedir. Wednesday, March 3, 2021 60

Örnek Bir Hesaplama CARİ HESAPLAR ADAT KONTROL TABLOSU Cari Hesap Unvanı DENEME A. Ş

Örnek Bir Hesaplama CARİ HESAPLAR ADAT KONTROL TABLOSU Cari Hesap Unvanı DENEME A. Ş Kümülatif C/H Hesap Bakiyesi 200. 000, 00 Adat Faturası Kesilecek Tarih Yıl Günü Faiz Oranı % 31. 12. 2010 365 15, 00 İŞLEM TARİHİ BORÇ ALACAK 31. 12. 2009 12. 904, 11 İŞLEM GÖRECEK TUTAR 100. 000, 00 300. 000, 00 400. 000, 00 25. 03. 2010 16. 06. 2010 Toplam Faiz Tutarı Wednesday, March 3, 2021 100. 000, 00 -300. 000, 00 400. 000, 00 KDV Oranı 18, 00 KÜMÜLATİF BAKİYE Hesaplanan KDV Fatura Toplamı 2. 322, 74 15. 226, 85 Gün Faiz 100. 000, 00 365 15. 000, 00 -200. 000, 00 281 34. 643, 84 200. 000, 00 198 32. 547, 95 61

Yıllara Sari İnşaat Onarım İşi Yapanlarda Stopaj Kesintileri • Gelir Vergisi Kanunu’nda bir yıldan

Yıllara Sari İnşaat Onarım İşi Yapanlarda Stopaj Kesintileri • Gelir Vergisi Kanunu’nda bir yıldan fazla süren inşaat ve onarma işlerinden elde edilen ticari kazancın tespiti özel hükümlere bağlanmıştır. (GVK. 42. Md. ) Bir inşaat onarma işinin 42. Madde kapsamına girebilmesi için; • İş, inşaat ve onarım işi olmalıdır. • İnşaat ve onarım işi, başkalarının hesabına ve taahhüde bağlı olarak yapılmalıdır. • İnşaat ve onarım işi, birden fazla takvim yılına sirayet etmelidir. 12 ay takvim yılı değildir. Yani bir inşaat işi 2010/Aralık döneminde başlayıp 30. 6. 2011 tarihinde sona erse, 7 aylık bir dönemi dahi kapsamış olsa, yıllara sari kabul edilmektedir. Wednesday, March 3, 2021 62

Dikkat Edilecek Hususlar İşin Tanımı • Yapılan iş inşaat ve onarma işi midir? K.

Dikkat Edilecek Hususlar İşin Tanımı • Yapılan iş inşaat ve onarma işi midir? K. D. V. K Sirküler 2003/5 • İnşaat ve onarım işi bir taahhüde bağlı olarak mı yapılmaktadır. • İş bir takvim yılında başlayıp başka bir takvim yılında sona ermekte midir? • İşin bitiş tarihi aşağıdakilerden hangisidir? – Geçici ve kesin kabul usulüne tabi işlerden Geçici kabul tutanağının ihale makamınca onaylandığı tarih – Diğer hallerde filen tamamlandığı veya bırakıldığı tarih. Wednesday, March 3, 2021 63

Dikkat Edilecek Hususlar Vergileme • YSİO İşi ile ilgili sözleşme ile alt taşeron sözleşmelerini

Dikkat Edilecek Hususlar Vergileme • YSİO İşi ile ilgili sözleşme ile alt taşeron sözleşmelerini temin ediniz. Sözleşmelerin Damga Vergisi yükümlülükleri yerine getirilmiş midir? Karşı tarafların damga vergisi ödemelerini de kontrol ediniz. • Yıllara sari iş ile ilgili avans tahsilatları dahil tüm hak edişlerden %3 stopaj yapılmış mıdır? • İnşaat onarım işi KDV Tevkifatı yükümlülüğü olan kurumlara yapılıyorsa Tevkifatların yapıldığını kontrol ediniz. Wednesday, March 3, 2021 64

Dikkat Edilecek Hususlar Stopajların Mahsubu • 42’inci madde kapsamına giren işler dolayısıyla (yıllara sari

Dikkat Edilecek Hususlar Stopajların Mahsubu • 42’inci madde kapsamına giren işler dolayısıyla (yıllara sari inşaat işleri) bu işleri yapanlara (kurumlar dahil) ödenen istihkak bedellerinden %3 oranında vergi kesintisi yapılacağı belirtilmiştir. • Kabul usulü ve işin bittiği yılda, kar ve zararın, kesin olarak hesaplanması gerekmektedir. Ve ilgili dönemin kazancı olarak beyan edilip, kesinti yoluyla ödenen stopajlar, tahakkuk eden vergiden mahsup edilecektir. Mahsup sonrası mükellefe iadesi gereken bir vergi varsa, bu vergi; Gelir Vergisi kanununda belirlenen şartlarda red ve iade olunur. • Önemli olan husus; kesinti yapılan vergi; kesinti yapılan işin bitiminde hesaplanan vergiden mahsup edilmelidir. • Lütfen dikkat : Yapılan kesintiler ancak kesintiye konu olan işin kar zararının hesaplandığı yılda mahsup edilecektir. İşin devamı esnasında Diğer faaliyetlerden oluşan karlar nedeniyle ortaya çıkan vergilere mahsubu mümkün değildir. Wednesday, March 3, 2021 65

Sorunlar Bitmez Dertler Tükenmez Biter ve tükenirse varlık sebebimiz ortadan kalkar. Önemli Olan Zoru

Sorunlar Bitmez Dertler Tükenmez Biter ve tükenirse varlık sebebimiz ortadan kalkar. Önemli Olan Zoru Başarmak Değil mi ? Wednesday, March 3, 2021 66

Umarım katkı sağlayabilmişizdir. SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER. Wednesday, March 3, 2021 67

Umarım katkı sağlayabilmişizdir. SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER. Wednesday, March 3, 2021 67