VAZOPRESSR LALAR DR MUSTAFA KORKUT A T F

VAZOPRESSÖR İLAÇLAR DR. MUSTAFA KORKUT A. Ü. T. F ACİL TIP AD 12. 11. 2013

HEDEFLER v ETKİLERİ v ENDİKASYONLARI v FARMAKOKİNETİKLERİ v DOZLARI v YAN ETKİLERİ

SUNUM PLANI v DOBUTAMİN v DOPAMİN v EPİNEFRİN v İNAMRİNON VE MİLRİNON v NOREPİNEFRİN v FENİLEFRİN v VAZOPRESSİN

VAZOPRESSÖRLER İLAÇLAR DOBUTAMİN(DOBUTREX) DOPAMİN(İNTROPİN) EPİNEFRİN(EPİNEFRİN) İNAMRİNON (İNOCOR) MİLRİNON(PRİMİCOR) NOREPİNEFRİN(LEVOPHED) FENİLEFRİN(NEOSYNEPHRİNE) VAZOPRESSİN(PİTRESSİN)

DOBUTAMİN ETKİLERİ v Güçlü inotropik orta kronotropik v Sentetik sempatomimetik ajan v Alfa adrenerjik agonist, beta 1+beta 2 adrenerjik agonist rasemik karışım v Kesin sonuç: Ø Kalp hızında minimal değişiklik Ø Sistemik vazodilatasyon Ø Miyokard konraktilitesinde artış

ETKİLERİ <20 mq/kg/dk Ø Kardiyak output artar Ø Periferik vasküler direnç azalır Ø Pulmoner oklusif basınç azalır >20 mq/kg/dk Ø Kalp hızını arttırır ve aritmileri indükler

FARMAKOKİNETİKLERİ v Etkisi 1 -2 dk da başlar. v En iyi yanıt 10 dk sonra ortaya çıkar v Yarılanma ömrü: 1 -2 dk v Büyük kısmı 48 sa içinde idrara atılır. v Doku ve karaciğerde metabolize edilir.

ENDİKASYONLARI v Yeterli sol ventrikül sistolik basıncına rağmen azalmış kardiyak outputu olan septik şok hastalarında, v Kardiyojenik şok yönetiminde genellikle tercih edillir. v Kalp hızı artmaksızın kardiyak output ve renal mezenterik kan akımı artar, sistemik vasküler rezistans azalır.

DOZ VE UYGULAMA v Sadece ıv diffüzyon ile verilir. v 2 -20 mq/kg/dk çoğu hastada 10 mq/kg/dk yeterli v 20 mq/kg/dk üzerindeki dozlarda taşiaritmi riskini arttırır v İzlem CVP ve pulmoner arter kateteri ile monitörize edilerek

YAN ETKİLERİ v Kalp hızında az miktarda artma(5 -15 atım/dk) v 10 -20 mm hg kan basıncı artışı v Ektopik aritmiler(kaçış atımları, unifokal multifokal ventriküler ektopik atım, ventiküler bigemine) v Baş ağrısı parestezi tremor bulantı angina dispne % 10 dan fazla kalp hızı artışı

DOPAMİN ETKİLERİ v Endojen katekolamin diğer katekolaminlerin de prekürsörü v Dopaminerjik, alfa ve beta 1 adrenerjik reseptörler üzerinden etkili

Düşük doz (dopaminerjik reseptör üzerinden etkili) 0, 5 -5, 0 mcg/kg/dk Renal mezenterik koroner intraserebral damarlarda vasodilatasyon

Renal kan akımı artar GFR artar Na ekscreasyonu artar İdrar çıkışı artar

Orta doz (beta 1 ve alfa adrenerjik reseptör üzerinden etkili) 5 -10 mcg/kg/dk Beta 1 Miyokardiyal kontraktilite artar Kardiyak output artar SA nodal iletim artar

Alfa reseptör Periferal vasokonstriksiyon artar Kan basıncı artar

Yüksek doz(alfa adrenerjik reseptör üzerinden etkili) >10 mcg/kg/dk Periferal vasokonstriksiyon Mezenterik ve renal vasküler yatağın vasokonstiksiyonu

FARMAKOKİNETİK v 5 dk içerisinde etki başlar, 10 dk etkisi devam eder v Sadece devamlı infüzyon olarak kullanılır v %75 MAO ve COMT ile kc böbrek plazmada inaktive olurken, %25 adrenerjik sinir sonlarında v Yarı ömrü 2 dk v Kc böbrek yetmezliğinde ve çocuklarda eliminasyon ömrü uzar

ENDİKASYONLAR v MI travma kalp yetmezliği böbrek yetmezliğine bağlı hipotansiyonda sıvı resüsitasyonu yetersizse v Septik şok v Kardiyak outputu kan basıncını periferal perfüzyonu arttırmak için kullan v Düşük dozda renal koruma ya da idrar çıkışını arttırmak için KULLANMA!

DOZ VE UYGULAMA v 3 -20 mcg/kg/dk devamlı infüzyon v Daha yüksek dozlarda taşiflaksi gelişebilir(dopaminin etkisi NE ve diğer katekolaminlerin vücuttaki miktarına bağlıdır. ) v Alkaline solüsyonlarla aynı damar yolundan verilmemeli v Ekstravazasyonu önlemek için santral yoldan ıv uygulama önerilir. v Aniden kesilmemeli doz yavaş azaltılmalı

YAN ETKİLER v Düşük doz hipotansiyon orta yüksek doz hipertansiyon v Ektopik atım, baş ağrısı, bulantı kusma, çarpıntı, angina taşikardi v Tüm vasoaktif ajanlarda olduğu gibi ekstravazasyon doku nekrozu ve ağrıya sebep olur. v Ekstravazasyon olursa 5 -10 mg fentolamine ile infiltre edilmeli v Oklusive vasküler hastalığı olanlarda, diyabetlilerde ve yüksek doz infüzyona maruz kalanlarda gangrenler rapor edilmiştir.

� MAO lar halojenli anestetikler sempatomimetikler fosfodieterz inhibitörleri Dopaminin etkisini uzatır ve güçlendiri. � Taşiaritmili ve feokromasitomalı hastalarda kullanma!!!

EPİNEFRİN ETKİLER v Endojen katekolamin+non selektif alfa ve beta adrenerjik agonist v Kalp hızı artar, ventriküler kontraktilite artar, periferal vasküler rezistans artar v Bronkodilatasyon v Histaminin etkilerini antagonize eder

FARMAKOKİNETİK v Etkisi 1 -2 dk da başlar, 2 -10 dk devam eder v İlaç hızla dokulara gider. MAO oksidasyonu ve COMT metilasyonu ile yıkılır. Esas olarak böbrekten elimine edilir.

ENDİKASYONLAR v Anaflaktik şok v Akut astım alevlenmesi v Kardiyak arrest v Kan basıncını arttırmak için bir vasopressör olarak da kullanılır. v Dirençli semptomatik bradikardi

v Astım için 0, 3 -0, 5 mg 1/1000 solüsyon sc 20 -30 dk da bir max 3 doz v Bradikardi ya da hipotansiyon için 2 -10 mcq/kg/dk IV 1/10000 solüsyon(alkalin solusyon ile aynı damar yolundan gitmez santral damar yolu gereklidir. )

v Kardiyak arreste 1 mg IV yada İ. O 1/10000 lik solüsyon her 3 -5 dk da bir v Endotrakeal tüpten 2 -2. 5 mg 10 -20 cc ye tamamlayacak şekilde sf le uygulanabilir. Sonrasında hızlı birkaç ventilasyon sağlanmalıdır.

YAN ETKİLER v Miyokardiyal O 2 kullanımı artar v Miyokardiyal iskemide ventriküler irritabilite artar v Hipertansiyon, taşikardi, çarpıntı, aritmiler v Adrenerjik yan etkilerden dolayı şokta ve anafilakside birinci basamak ilaçlardan sonra tercih edilir. v Ekstravazasyon

İNAMRİNON ve MİLRİNON ETKİLER � İ-camp degragadasyonundan sorumlu fosfodiesteraz inhibisyonu ile inotropik etki oluştururlar.

İ-camp artarsa intraselüler Ca artar Miyokardiyal kontraktilite artar +inotropik etki vazodilatasyon Atım hacmi artar, preload ve afterload azalır

FARMAKOKİNETİK v İnamrinone: 2 -5 dk da etki başlar. 10 dk da pik etki, 0. 5 -2 sa etki devam eder. Etki süresi doz bağımlı v KKY de yarı ömür uzayabilir, KC de metabolize edilir, börekte elimine

v Milrinone: 5 -15 dk da etkisi başlar. Etki süresi 2. 5 sa BB disfonksiyonun da ya da ciddi KY de etki süresi uzar. Böbreklerden elimine edilir

ENDİKASYONLAR v Dekompanse kalp yetmezliğinin kısa dönem yönetiminde endikedir.

DOZ ve UYGULAMA v İnamrinon yükleme dozu 0, 75 mg/kg 2 -3 dk ıv v İdame infüzyon 5 -10 mcg/kg/dk(salinle) 2. bolus ilkinden 30 dk sonra verilbilir. Total max. günlük do 18 mg/kg v Milrinon yükleme 50 mcg/kg 10 dk da ıv v İdame infüzyon 0. 5 -0. 75 mcg/kg/dk(dextroz+salin)

YAN ETKİLER v Ventriküler ve supraritmiler v Hipotansiyon v Baş ağrısı v Doz bağımlı trombositopeni v Bulantı v Nadiren heptotoksisite

NOREPİNEFRİN ETKİLER v Endojen katekolamin eşdeğeri v Alfa ve beta 1 res. Stümile eder. Beta 2 res. Etki yok. v Arteryel ve venöz vasküler tonus artar. Kalbin inotropik ve kronotropik aktivitesi artar. Paraoksal kalp hızı azalması olur.

FARMAKOKİNETİK v Etkisi 1 -2 dk da başlar 5 -10 dk sürer. v Metabolima KC ve dokularda COMT ile olur. v Eliminasyon adrenerjik nöronların uptake ile oluşur. Böbrek eliminasyonu çok azdır.

ENDİKASYONLARI v Uygun sıvı replasman tedvisine yanıt vermeyen şok tedavisi v Vücutta NE depoları azaldığında faydalı olabilir. v Poliyomyelit, ilaçoverdozu(çeşitli fenotiyazinler TCA) spinal anestezi, feokomasitoma, sempatektomi nedenli hipotansiyon kontrolunde

DOZ ve UYGULAMA v 2 mcg/dk sabit infüzyon başlangıç dozudur. v Gerekirse her 3 -5 dk da bir 1 -2 mcg/dk arttırılabilir. v Sadece devamlı iv infüzyon uygulanır. v Başlamadan önce sıvı açığı kapatılamalı. v Aniden kesilmez rebound hipotansiyon yapar.

YAN ETKİLER v Yüksek dozlarda ventriküler irritabilite, kardiyak depresyon, azalmış böbrek kan akımı ve refleks bradikardi yapar. v MAO inhibitörü ve TCA kullananlarda akut HT yapar. v Ekstravazasyonla nekroz

FENİLEFRİN ETKİLER v Primer olarak alfa res. Uyarır beta 1 ve beta 2 etkisi minimal yada yoktur. v Sonuç vasokonstrüksiyon v SKB ve DKB artar. Kalp hızı azalır.

FARMAKOKİNETİK v Etkisi 5 -10 dk da başlar. iv etkisi 15 dk im yada sc uygulamada 1 -2 sa sürer. v KC ve barsak dokusunda metabolize edilir.

ENDİKASYONLARI v Hipotansiyon ve şok

DOZ ve UYGULAMA v Şok ta 100 -200 mcg/dk infüzyon hızıyla başla; azaltarak titre et

YAN ETKİLERİ v Bradikardide kontreendike v Dar açılı glokomda kontreendike v Ekstravazasyonla nekroz yapar v MAO inh ile kullanma

VAZOPRESSİN ETKİLER v Endojen vazopresin eşdeğeridir. v Primer rolü serum osmolalitesini sağlamak(v 2 res. ) v Yüksek dozlarda vazokonstriktör etkili(v 1 res. )

v Splanknik, koroner Gİ, pankreatik deri ve kas sistemindeki kan akımı azalır. v Endojen vaopressin konsantrasyoları CPR sonrası dönen hastalarda dönmeyenlere oranla yüksek bulunmuştur. v Kardiyak arreste eksojen vasopressin kullanımı yaralı olabilir mi?

FARMAKOKİNETİK v Etkisi hemen başlar 10 -30 dk devam eder. v Yarılanma ömrü yaklaşık 10 -20 dk v KC ve böbrekten hemen metabolize olur.

ENDİKASYONLARI v Dİ önleme ve tedavi v Nabızsız VT/VF de cpr sırasında epinefrine ek olarak kullanılabilir. v Dirençli hipotansiyonlu septik hastlarda düşük doz vasopressin infüzyonu

DOZ ve UYGULAMA v Kardiyak arreste 40 Ünite IV puşe epinefrinin 1 ya da 2. dozu yerine kullnılabilir. v Vazopressinin 2. dozunu kullanmakla ilgili veri yok v Refraktr hipotansiyon da vasopressin dozu 0. 01 -0, 04 ünite/dk infüzyon hızı.

YAN ETKİLER v TA artar v Bradikardi v Aritmiler v Kalp bloğu v Periferal vasküler kontraksiyon ya da kollaps v Koroner yetersizlik v Miyokardiyal iskemi v CO azalması v Mezenterik tromboz

KAYNAK v TİNTİNALLİ 7. ED v TEŞEKKÜRLER….