Vakdidactiek 1 de fundamenten Hanneke Tuithof h tuithofuu

Vakdidactiek 1 de fundamenten Hanneke Tuithof h. tuithof@uu. nl

Vakdidactiek bijeenkomst 1 • Kennismaking • Programma cursus • Wat is vakdidactiek en vakdidactische kennis? • Leerwensen • Doelen van het schoolvak en belangrijke recente ontwikkelingen • 16. 30 afronding en volgende bijeenkomst

Vensterplaat Isings • Johan Herman Isings 1884 -1977 maakte 43 schoolplaten over historische situaties en hoogtepunten • http: //entoen. nu/vensterplaat-hunebedden

Gebruik van meerdere zintuigen • Zie ook handboek AW, met name hoofdstuk 3

Kennismaking • Naam • Eventuele school • Mentorgroep • Favoriete historische persoon

Op zoek naar……

Vakdidactiek 1 master Bijeenkomsten over vakdidactische thema’s Voorbereiden door stukken uit Wilschut en artikelen (Dropbox) te lezen Eindproducten EP 1: 1. Review over je visie op het vak 2. 3 lessen waarin de vakdidactische thema’s verwerkt zijn met een verantwoording

Programma vakdidactiek • Cursuswijzer • Handboek vakdidactiek Arie Wilschut tweede druk 2013! • www. uu. nl/gecshiedenisendidactiek en @hanneketuithof • Bij afwezigheid afmelden bij h. tuithof@uu. nl

Voor volgende bijeenkomst 20 februari • Doornemen cursuswijzer en eventuele vragen noteren • Lezen handboek AW hoofdstuk 10. 1 -10. 3 • Lezen artikel Wilschut over ontwikkelingen schoolvak in GB, Duitsland en Nederland en VGN-visie Bij de Tijd 1

1. using substantive concepts 2. using methodologic al concepts 3. using sources 4. asking historical questions 5. contextualisin g 6. using arguments 7. strategies for national exam 8. using current affairs A. beliefs involvement of the students 1. teacher guided 2. teacher guided with interaction 3. student guided 5. Teaching Orientation 1. problems 2. starting position 9. content without substantive concepts B. goals subject 1. cultural stock in trade 2. historical reasoning 3. overview over time 4. entertainment 5. take another perspective 6. moral lessons 7. to explain current affairs 8. academic preparation 1. Knowledge instructional strategies 2. Knowledge students’ understanding 4. Knowledge curriculum 3. Knowledge assessment 1. summative assessment 1. intended curriculum 2. implemented curriculum 3. old national exam 2. formative assessmen t 4. new national exam Visualisatie van PCK ervaren docenten bovenbouw

Vakdidactische kennis ontwikkelt zich door ervaring, reflectie en bewust ontwikkelen van die kennis inhoud algemene didactiek pedagogiek

• Wat kun je al? Wat zijn je kwaliteiten? • Wat wil je leren? Bevraag elkaar in tweetallen

Noteer 2 wensen persoon op het uitgedeelde kaartje en lever dit bij Hanneke in.

Voorbereiding op een kort hoorcollege over ontwikkeling schoolvak in Nederland • Wat wil je weten over positie en doelen van het vak? • Dit verhaal is vanuit Nederlands perspectief.

1857 werd geschiedenis ingevoerd op de lagere school Voortgezet Onderwijs – grote variatie Doelen tot WOII: 1) Moreel - voorouders inspireren 2) Politiek - staatsburgerlijk 3) Nationalistische doelen – opwekking van vaderlandsliefde

Mammoetwet • De Wet op het voortgezet onderwijs (WVO), de Mammoetwet genoemd, is een Nederlandse wet van 14 februari 1963, ingegaan op 1 augustus 1968 • Hierin werd de huidige opzet van het VO geregeld (mavo/vmbo, havo, vwo) • Geschiedenis werd een verplicht vak in de onderbouw en een keuzevak in de bovenbouw

Centraal Schriftelijk Examen • Examen geschiedenis was vanaf invoering Mammoetwet vooral over moderne geschiedenis maar niet landelijk en schriftelijk • 1981 invoering van een landelijk Centraal Schriftelijk Examen: alleen moderne geschiedenis

Niet tevreden Docenten niet tevreden over examen In 1986 instelling cie Herziening eindexamen Geschiedenis (HEG) In 1991 instelling Werkgroep Implementatie Eindexamen Geschiedenis (WIEG) Introductie structuurbegrippen / historische vaardigheden

• 1993 Invoering basisvorming Geschiedenis een v. d. verplichte vakken met vele gedetailleerde kerndoelen voor mavo t/m vwo • 1998/1999 Invoering tweede fase voor bovenbouw havo/vwo Geschiedenis verplicht vak in twee profielen Omgaan met bronnen belangrijk • 1999 Invoering leerwegen vmbo Geschiedenis maar heel klein vak in bb Eigen examenprogramma Hervorming Mammoetwet

Discussie 1997 commissie de Wit: • Het geschiedenisonderwijs voldoet niet aan de verwachtingen van de maatschappij • Teveel nadruk op vaardigheden en te weinig op (feiten)kennis.

Cie de Rooij Moet concrete uitwerking maken voor een nieuw programma Rapporteert in februari 2001 Voorstel tien tijdvakken en kenmerkende aspecten (orientatiekennis) en historisch denken Moet zowel aan bod komen in PO, VO als HO

Onderbouw • Bij herziening basisvorming (2006) zijn veel minder kerndoelen opgenomen • Geschiedenis moet in bepaalde mate samenwerken met aardrijkskunde en economie, maatschappijleer • In de kerndoelen zijn tien tijdvakken en deel kenmerkende aspecten opgenomen

Bovenbouw havo-vwo 2004 -2005 acht scholen experimenteren in de bovenbouw havo met het programma en examen van de Rooij In 2007 worden tijdvakken en kenmerkende aspecten opgenomen in het herziene (examen)programma voor bovenbouw havo-vwo In 2015 eerste examen tijdvakken Najaar 2016 bijstelling havo-examenpogramma

mavo-vmbo • Op de mavo waren tot de hervorming dezelfde examenthema’s als op havo en vwo • Het vak geschiedenis heeft maar kleine rol in de bovenbouw (groeit nu wel in vmbo-t) • Actuele domeinen omschreven waarvan tegenwoordig twee in Centraal Schriftelijk Examen, namelijk staatsinrichting en twintigste eeuw • Tijdvakken op andere manier benaderd

Culturele Canon • Politiek heeft behoefte aan een canon die omschrijft wat een Nederlandse burger moet weten • In 2005 -2006 schrijft cie van Oostrom een Culturele Canon met vijftig vensters • https: //www. entoen. nu/

Platform 2032/curriculum. nu • Richting voor een nieuw toekomstbestendig curriculum • Engels, ICT, persoonlijkheidsvorming en burgerschap zijn belangrijk voor de toekomst • Kijken waar vakken kunnen samenwerken • Kerncurriculum en daarnaast vrijheid voor scholen en docenten

Waar of niet waar? • Leerlingen krijgen in Nederland voornamelijk vaderlandse en westerse geschiedenis • Examenonderwerpen op vmbo zijn hetzelfde als voor havo-vwo • Het schoolvak Geschiedenis kent drie pijlers namelijk de tijdvakken, historisch denken en de Canonvensters. • Op mijn school zijn ze heel bewust bezig met de ontwikkeling orientatiekennis

Zomaar een straat door de eeuwen heen

Noteer jouw mening over schoolvak geschiedenis

Een tweet over deze dag (maximaal 140 tekens)

• Lezen cursuswijzer en eventuele vragen noteren • Lezen AW H 10. 1 -10. 3 • Lezen artikel Wilschut en VGN visie over ontwikkelingen schoolvak in GB, Duitsland en Nederland Volgende keer 20 februari