UZALENIENIA A PRZESTPCZO Wstp do psychologii Wykad 13

UZALEŻNIENIA A PRZESTĘPCZOŚĆ Wstęp do psychologii Wykład 13

Odpowiedzialność karna Wyłączenie odpowiedzialności Art. . 31 § 1 k. k. Nie popełnia przestępstwa, kto , z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem. Art. . 31 § 3 Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się, gdy sprawca wprawi się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał lub mógł przewidzieć

Zespól uzależnienia Co najmniej 3 z poniższych zjawisk: 1) Silne pragnienie lub przymus zażycia substancji 2) Trudności w kontrolowaniu zachowania związanego z zażywaniem substancji ( rozpoczynanie, kończenie, rozmiary zażywania) 3) Fizjologiczne objawy stanu odstawienia( zespól abstynencyjny)

Zespół uzależnienia 4) Stwierdzenie tolerancji – potrzeba zażywania zwiększonej dawki substancji w celu uzyskania efektów poprzednio osiąganych przy pomocy mniejszych dawek 5) Narastające zaniedbywanie innych źródeł przyjemności lub zainteresowań , zwiększenie czasu niezbędnego do zdobycia lub zażywania substancji

Zespół uzależnienia 6) Zażywanie mimo wyraźnych dowodów szkodliwych następstw np. . stany depresyjne spowodowane okresami długotrwałego zażywania , uszkodzenie wątroby, uszkodzenie funkcjonowania poznawczego itp. . Istotą uzależnienia jest, ze człowiek mimo szkód nadal zażywa dana substancję, a gdy próbuje się powstrzymać to próby te kończą się niepowodzeniem.

Mechanizm nałogowej regulacji emocji w uzależnieniu od alkoholu 1. 2. 3. Przykre stany emocjonalne są postrzegane przez osobę uzależniona jako pragnienie alkoholu Na stres reaguje poczuciem zagrożenia, któremu towarzysza smutek, lęk, złość , łagodzenie natychmiastowe tych emocji poprzez alkohol Niski poziom odporności na cierpieniebiochemiczne skutki nadużywania alkoholu

Mechanizm nałogowej regulacji emocji w uzależnieniu od alkoholu 4)Cierpienie i lęk powoduje paniczne poszukiwanie ulgi – przymus picia wewnętrzny – największym zagrożeniem utrata dostępu do alkoholu 5)Obniżona tolerancja na monotonie ( zwiększone zapotrzebowanie na stymulacje) 6) Oczekiwanie pozytywnych skutków alkoholu – pokusa przeżywania tych stanów 7) Uśmierzanie przykrości staje się podstawowym źródłem przyjemności

Mechanizm nałogowej regulacji emocji w uzależnieniu od alkoholu 8) Rozluźnienie i zerwanie związków uczuciowych z innymi ludźmi 9) Zniekształcenia poznawcze – świadomość koncentruje się wokół alkoholu.

Alkohol a przestępczość Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z 26. 10. 1982 r. z późn. zm. ( tekst jednolity Dz. U. 2002 nr 147 poz. 1231) najważniejsze problemy: § Samozniszczenie osób uzależnionych – ok. . 700800 tys. czyli 2% populacji, z terapii może korzystać ok. . 30% Uszkodzenie zdrowia u dorosłych osób nadmiernie pijących – znaczna część pacjentów -układ trawienia, krążenia, problemy neurologiczne choroby płuc itd. . Ok. 2, 2 mln. §

Nadużywanie alkoholu Próg nadużywania- mężczyźni to spożywanie powyżej 10 litrów czystego 100%alkoholu rocznie; kobiety to 7, 5 litra rocznie 16% dorosłej populacji w 2009 roku przekroczyło ten próg Największy wzrost – kobiety 18 -29 lat ( 10, 2% pije ryzykownie), mężczyźni - 50 lat Wzrost o 50%, 48% wśród bezrobotnych

Badania studentów 58% - pije mało ; 32% - umiarkowanie 94% pije alkohol Odsetek kobiet i mężczyzn podobny Miesiąc przed badaniem nadużywało alkoholu 50% badanych-39% kobiet i 61% mężczyzn Piwo-najczęściej spożywany alkohol

Badania uczniów Klasy ponadgimnazjalne 82, 9% chłopców oraz 76, 1 % dziewcząt n Druga klasa gimnazjum 60, 4% chłopców, 54, 1% dziewcząt n

Struktura spożycia W 2012 roku 9, 7 l na 1 osobę, n n n 55, 4 % piwo 35, 3% napoje spirytusowe 9, 3% wino

Problemy alkoholowe 1. 2. Zaburzenia rozwoju psychofizycznego młodzieży pijącej – problemy u ok. . 10 -15% populacji między 15 a 18 rokiem życia. Zwiększa się ilość pijącej i upijającej się młodzieży , szczególnie dziewcząt, zmniejsza liczba abstynentów. (4%) Szkody u członków rodzin z problemem alkoholowym – ok. . 3 -4 mln. dorosłych i dzieci , ( schorzenia psychosomatyczne i zaburzenia emocjonalne spowodowane chronicznym stresem i przemocą, demoralizacja, ubóstwo, wykluczenie), u 66% rodzin dochodzi do aktów przemocy

Problemy alkoholowe 3) Alkoholowa dezorganizacja środowiska pracy i bezrobotnych – w miejscu pracy to absencja, wypadki, obniżanie jakości pracy( spożycie alkoholu w miejscu pracy obniża się od 1996 roku, ale jest nadal problemem). Wśród bezrobotnych – coraz większa grupa nadużywająca alkoholu i uzależniona.

Przestępczość a) b) c) 316. 384 podejrzanych w tym 198. 073 wpływem alkoholu – 62, 6% ogółu podejrzanych Kierujący pod wpływem alkoholu – w 4139 wypadków (9, 4%), zginęło 466 osób (10, 2%), 5 318 rannych( 9, 5%) , Przemoc w rodzinach alkoholowych, nietrzeźwość w miejscach publicznych – 74, 9% nietrzeźwych sprawców przemocy; 253 847 osób w izbach wytrzeźwień,

Rodzaje przestępstw Zabójstwa 755 - 403 nietrzeźwych(53, 38%) n Pobicia 9328 – 2028 nietrzeźwych(22%) n Udział w bójce 21. 863 – 5884 nietrzeźwych (26, 9%) n

Przestępczość związana z handlem alkoholem - - Nielegalny import, produkcja i sprzedaż – ok. . 30% legalnego obrotu artykułami spirytusowymi Sprzedaż alkoholu niepełnoletnim i nietrzeźwym. W 2008 roku ok. . 80% sprzedawców sprzedało alkohol niepełnoletnim.

samobójstwa W 2005 roku ogółem 5. 625 zamachów samobójczych - 4. 621 zgon, liczba samobójstw z roku na rok rośnie 1. 244 pod wpływem alkoholu, 988 wcześniej nadużywało alkoholu, 259 leczyło się wcześniej z powodu uzależnienia.

Stężenie alkoholu we krwi a jego wpływ na zachowanie 0, 5 promila – osłabienie czujności, zazwyczaj dobre samopoczucie, uwolnienie się od zahamowań, upośledzony osąd 1, 0 promila – wydłużony czas reakcji, upośledzenie funkcji motorycznych, osłabiona uwaga 1, 5 promila – znaczne, wzrastające wydłużenie czasu reakcji

Stężenie alkoholu we krwi a jego wpływ na zachowanie 2, 0 promila – znaczne zmniejszenie możliwości zmysłowych i motorycznych, definitywne odurzenie alkoholowe 2, 5 promila – głębokie zaburzenia motoryczne, zataczanie się, silnie zaburzona percepcja zmysłowa „ zalanie w trupa” 3, 0 promila – osoba jest zamroczona, ale przytomna, nie rozumie co dzieje się dookoła

Stężenie alkoholu we krwi a jego wpływ na zachowanie 3, 5 promila – „znieczulenie chirurgiczne”, minimalne stężenie alkoholu we krwi, które może spowodować śmierć 4, 0 promila – śmiertelność na poziomie 50% ( połowa osób, u których stężenie alkoholu we krwi osiągnęło ten poziom umiera )

Zawartość alkoholu w organizmie kierowcy Reguluje ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z 26. 10. 1982 r. (Dz. U z 2002 nr 147 poz. 1231 z pozn. zm. ) art. 46 ust. 2 stan po użyciu alkoholu: 1) Stężenie we krwi od 0, 2 prom. do 0, 5 prom. 2) Od 0, 1 mg do 0, 25 mg w 1 dcm. sześc. wydychanego powietrza

Stan nietrzeźwości Art. . 46 ust. 3 1) Stężenie we krwi powyżej 0, 5 prom. 2) Obecność w wydychanym powietrzu powyżej 0, 25 mg w 1 dcm sześc.

alkohol UPICIE PATOLOGICZNE traktowane jest jako krótkotrwała choroba psychiczna Specyficzny obraz kliniczny odróżniający od upicia zwykłego Ø Rzadkie występowanie Ø Niezależność od spożytego alkoholu- z przewagą jego małych dawek Ø Możliwość powtarzania się kilka razy w życiu

Upicie patologiczne Nagłość, gwałtowność i brutalność towarzyszącej reakcji agresywnej Ø Występowanie zaburzeń świadomości Ø Zaburzenia orientacji w czasie i miejscu Ø Lęk, wściekłość, złość Ø Pobudzenie psychomotoryczne Ø Sen (po czynie) lub senność Ø Niepamięć wsteczna całkowita Ø

Czynniki sprzyjające 1) 2) 3) 4) Czynniki organiczne ( uszkodzenie mózgu, stany po urazach mózgu) Stany po ciężkich chorobach somatycznych i aktualne choroby Wygłodzenie, deprywacja snu, czynniki termiczne Czynniki psychologiczne – ciężkie przeżycia emocjonalne, sytuacje konfliktowe ( bez związku z ofiarą)

narkomania Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 24 kwietnia 1997 ( Dz. U 2003 nr 24 z późn. zm) problemy terminologiczne : Substancja psychoaktywna, psychotropowa, środek zastępczy itp. . podział narkotyków

bezpośrednie oddziaływanie na psychikę użytkownika 1) 2) 3) Środki pobudzające ośrodkowy układ nerwowy m. in. . amfetamina, kokaina itp. . Środki obniżające pobudliwość ośrodkowego układu nerwowego – opiaty, barbiturany Środki halucynogenne – konopie, LSD itp. .

Typologia WHO 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) Opium i opiaty Barbiturany i barbituranopodobne środki nasenne i kojące Amfetaminy i amfetaminopodobne Kokainy Cannabis Halucynogeny uzyskiwane z roślin Różne rozpuszczalniki

Przestępczość związana z narkotykami 1) 2) Przestępstwa związane z wytwarzaniem, ( np. . nielegalna uprawa maku) przemycaniem, rozprowadzaniem środków narkotycznych Przestępstwa popełnione pod wpływem środków odurzających np. . W ruchu drogowym ( art. . 178 kk. podstawa do nadzwyczajnego zaostrzenia kary)

Przestępczość związana z narkotykami 2) Grupa przestępstw instrumentalnych – zdobycie środków odurzających 3) Przestępstwa będące następstwem zażywania narkotyków 4) art. . 48 ustawy –§ 1 posiadanie środków odurzających lub substancje psychotropowe – kara pozbawienia wolności do lat 3