Urineonderzoek Urine Wordt doorlopend gevormd van voor de
- Slides: 56
Urineonderzoek
Urine • Wordt doorlopend gevormd van voor de geboorte tot de dood • Zorgt voor de uitscheiding van afvalproducten en voor de homeostase van lichaamswater en zouten • Voornaamste bestanddelen: – Water – Ureum – Natriumchloride (zout)
Urine • Gemiddelde dagelijkse urineproductie: Diersoort Referentiewaarde Paard 3 - 6 l/dag Rund 6 - 12 l/dag Schaap en geit 0, 5 - 1 l/dag Varken 2 - 4 l/dag Hond 25 - 41 ml/kg lichaamsgewicht per dag Kat 22 - 30 ml/kg lichaamsgewicht per dag Mens 1 – 1, 2 l/dag
Nieren • Urine wordt geproduceerd in de nieren • Elke nier heeft +/- 10⁶ nefronen • Het nefron heeft 2 delen: – De glomerulus – De tubulus
Glomerulus • Glomerulus = verzameling haarvaten • Filtratieproces: water samen met kleine molekulen (bijv ureum, zouten, glucose, enz) worden uit het bloed gefilterd. Geen grote eiwitten en bloedcellen!!! • Filtraat wordt opgevangen in een “trechter” = Kapsel van Bowman • Primaire urine
Nefron
Tubulus • Tubulus = “de steel van de trechter” • De tubulus wordt omgeven door haarvaten grootste deel water en voedingsstoffen (bijv glucose en zouten) worden weer opgenomen in het bloed (specifieke reabsorptie) • Afvalstoffen (bijv ureum) + teveel aan zouten en water uitgescheiden via verzameltubuli ureter blaas urethra
Nefron
Urineonderzoek Doel • Diagnostiek: – Urineweginfectie – Blaasstenen / -gruis – Stofwisselingsstoornis – Slechte werking van een bepaald orgaan
Verzamelen urinemonster • Eigenaar: – Hond: steelpannetje, pollepel, bakje – Kat: weinig strooisel in de bak, aluminiumfolie, opzuigen met spuitje, plastic korrels (katkor) • Dierenarts: – Manueel ledigen van de blaas – Katheteriseren – Blaaspunctie (cystocentese)
Verzamelen urinemonster • Belangrijk: – Urine opvangen in een schoon potje • Kunststof wegwerppotjes • Reinigen met zeep en naspoelen met water – Gegevens patiënt en eigenaar + datum op etiket vermelden
Bewaren urinemonster • Voorkeur: vers urinemonster (binnen 30 min) • Koelen (0 -4°C) gedurende maximaal 12 uur • Langer bewaren: conserveringsmiddel toevoegen • Langer bewaren dan 24 -48 uur: invriezen onderzoek urinesediment niet meer mogelijk
Verzenden urinemonster • • Goede verpakking (niet lekken) Ingevuld aanvraagformulier Verzenden mag niet te lang duren Koeling urinemonster
Fysisch urineonderzoek • Kleur: – Normale kleur: licht- tot donkergeel, maar. . – Afhankelijk van: diersoort en voedingsgewoonten, concentratie van de urine – Afwijkende kleuren: • Rood/roodbruin: bloed in urine (hematurie of hemoglobinurie) • Geelbruin/geelgroen (+ geelgekleurd schuim): galkleurstoffen in urine (bilirubinurie)
Fysisch urineonderzoek Hematurie Bilirubinurie
Fysisch urineonderzoek • Helderheid: – Vers geloosde urine is meestal helder, uitzondering paard, konijn – Oorzaken troebeling: • • • Erytrocyten Leukocyten Epitheelcellen Bacteriën Neergeslagen/uitgekristalliseerde zouten Verontreiniging
Fysisch urineonderzoek • Geur: – Karakteristiek voor de diersoort; sexeverschillen – Afwijkende geuren: • Ammoniakgeur: urineweginfectie • Rotte eieren: ernstige urineweginfectie • Aceton: ernstige vorm van diabetes mellitus
Fysisch urineonderzoek • Schuimvorming: – Bij schudden altijd wat schuim – Blijft schuim staan, duidt op eiwit in urine – Schuim geelbruin/geelgroen kan duiden op galzouten/leveraandoening
Fysisch urineonderzoek • Soortelijke massa (s. m. ): – Soortelijk gewicht, dichtheid – Het getal dat aangeeft hoeveel gram 1 ml van een vloeistof weegt – Soortelijke massa van water is 1, 000 urine heeft altijd een s. m. > 1 (waarom? ? ? ) – Sterk geconcentreerde urine (veel opgeloste stoffen) grote s. m. – Maat voor het concentrerend vermogen van de nieren
Fysisch urineonderzoek • Referentiewaarden soortelijke massa: Diersoort Referentiewaarde Paard 1, 025 – 1, 060 Rund 1, 025 – 1, 045 Schaap 1, 015 – 1, 045 Varken 1, 010 – 1, 030 Hond 1, 020 – 1, 045 Kat 1, 020 – 1, 040
Fysisch urineonderzoek • Bepaling soortelijke massa: – Densie- of urometer – Zakrefractometer – Teststrips
Gebruik refractometer 1. Open het afdekplaatje en pipetteer 2 -3 druppels water op het prismaplaatje. 2. Sluit het afdekplaatje voorzichtig zodat de druppels water een dun laagje op het prismaplaatje vormen. 3. Lees door het oculair bij de grenslijn de s. m. op het schaalgedeelte af. Controleer of de meter inderdaad 1, 000 aangeeft. 4. Droog de zakrefractometer. 5. Breng 2 -3 druppels homogene urine op het prismaplaatje. 6. Sluit het afdekplaatje. 7. Lees de s. m. af en corrigeer zo nodig. 8. Spoel de zakrefractometer af onder de kraan en droog hem met een tissue.
Altijd aanvullend onderzoek!!!
Chemisch urineonderzoek • Definitie: – Het kwalitatief en/of kwantitatief bepalen van allerlei chemische stoffen in urine, die mogelijk een indicatie zijn voor bepaalde ziektebeelden – Kwalitatief: alleen de aanwezigheid van bepaalde stoffen aantonen – Kwantitatief: geeft ook de hoeveelheid van een stof aan
Chemisch urineonderzoek • Enkelvoudige teststroken: bijv albustix, hemastix • Multiteststroken: bijv combur 9 -test, multistix 10 SG
Teststroken • • Let op de vervaldatum Voorgeschreven afleestijd hanteren Dop op flacon Testuiteinde niet aanraken Teststrook kort in urine dompelen Aflezen bij goed licht Foutpositieve of foutnegatieve uitslagen Bewaren bij kamertemperatuur
Zuurgraad (p. H) • p. H-schaal: 0 – 14 – p. H = 7 neutraal (water) – p. H < 7 zuur (bijv zoutzuur) – p. H > 7 alkalisch (bijv ammoniak) • De p. H van urine is afhankelijk van het dieet: – Plantaardige voeding alkalische urine – Vlees, eiwitrijke graansoorten zure urine
Zuurgraad (p. H) • Bacteriële omzetting van ureum urine wordt alkalisch – Urineweginfectie – “Oude” urine • Eiwitbepaling alleen betrouwbaar in neutrale of zure urine herbivoren eerst aanzuren!!!
Leukocyten • De aanwezigheid van leukocyten duidt op een urineweginfectie • Intacte leukocyten zijn waar te nemen in het urinesediment
Nitriet • Aanwezigheid nitriet is een aanwijzing voor een urineweginfectie • Nitriet wordt gevormd door Colibacteriën • Colibacteriën zijn belangrijke veroorzakers van blaasontsteking (cystitis) • Nitur-test
Eiwit • Eiwit in de urine = proteïnurie • Normaal geen of een spoortje eiwit in urine • Oorzaken eiwit in urine: – Beschadiging glomerulus – Bloedingen of ontstekingen in de urinewegen – Koorts / zware inspanning • Albym-test, Albustix • Alkalische urine eerst aanzuren!!!
Bloed • Bloed in urine is altijd pathologisch • Hematurie: erytrocyten in urine – Macrohematurie: met het blote oog waarneembaar – Microhematurie: alleen microscopisch waarneembaar – Erytrocyten kunnen langs de gehele tractus urogenitalis in de urine komen – Erytrocyten microscopisch waar te nemen in sediment • Hemoglobinurie: vrij hemoglobine in de urine tgv kapot gaan (hemolyse) erytrocyten • Sangur-test, Hemastix
Glucose • Oorzaken glucosurie: – Diabetes mellitus – Alimentaire glucosurie (met name humaan) – Renale glucosurie – Stress, angst, opwinding, shock • Glucotest, Clinistix, Diaburtest, Diastix • (Denk om verwarring door niet goed omgespoelde jampotjes)
Ketonen • Ketonen (aceton, acetylazijnzuur) worden in de lever gevormd bij afbraak van vetzuren • Oorzaken ketonurie: – Diabetes mellitus – Vasten/onvoldoende voedselopname – (Te) hoge energievraag • Aceton-geur urine • Acetest, Keturtest, Ketostix
Urobilinogeen / Bilirubine • Normaal geen bilirubine in de urine, behalve bij de hond • Oorzaken bilirubinurie: – Obstructie galwegen (alleen bilirubine) – Verhoogde afbraak erytrocyten – Beschadiging levercellen • Urobilistix, Ictotest, Bilurtest, Bilugentest • Bepalingen direct uitvoeren!!!
Microscopisch urineonderzoek • • Buisje urine centrifugeren Afschenken urine Druppel ‘sediment’ op voorwerpglaasje Onderzoek onder microscoop
Microscopisch urineonderzoek Georganiseerd sediment Ongeorganiseerd sediment Leukocyten Kristallen Erytrocyten Amorf materiaal Epitheelcellen Slijmdraden Gistcellen Verontreiniging Cilinders Micro-organismen Spermacellen
Microscopisch urineonderzoek Cellen Erytrocyten - rode bloedcellen • Veel kleiner dan leukocyten • Wijzen op bloeding in nieren / urinewegen Leukocyten - witte bloedcellen • Sterk gegranuleerde, vrij ronde cellen • Kunnen duiden op urineweginfectie
Microscopisch urineonderzoek Leukocyten
Microscopisch urineonderzoek Erytrocyten
Microscopisch urineonderzoek Epitheelcellen Plaveiselepitheel Overgangsepitheel
Microscopisch urineonderzoek Gistcellen
Microscopisch urineonderzoek Cilinders • Langwerpige, enigszins doorzichtige structuren in het sediment • Wijzen op eiwituitscheiding van de niertrechtertjes, bestaan uit eiwit • Ernstige beschadiging van de nieren • In zure urine
Microscopisch urineonderzoek Cilinders Korrelcilinder Erytrocytencilinder Hyaliene cilinder
Microscopisch urineonderzoek Micro-organismen • Verse urine is steriel, dus bacteriën altijd afwijkend • Maar …. . het potje waar urine in bewaard wordt, is vaak voedingsbodem voor bacteriën • Kan met andere ‘producten’ (denk aan leuko’s ed) wijzen op urineweginfectie
Microscopisch urineonderzoek Micro-organismen
Microscopisch urineonderzoek Spermacellen
Microscopisch urineonderzoek Kristallen • Vaak in combinatie met erytrocyten • Vaak blaasgruis en stenen bij hond en kat
Calciumoxalaatkristallen • Meestal ‘envelopvorm’; soms afwijkende vormen • Zuur reagerende urine
Struviet • ‘Doodskistvorm’, zeer ongelijk van grootte • Komt veel voor bij hond en kat • Alleen aanwezig bij alkalisch reagerende urine
Urinezuurkristallen • Alleen in zuur reagerende urine • Geel tot bruinrood in diverse vormen • Kunnen aanwijzing zijn voor jicht (ontsteking in gewricht)
Microscopisch urineonderzoek Amorf materiaal / Verontreiniging Amorfe zouten • In alkalische urine witgeel en vormloos • In zure urine baksteenrood en vormloos • Geen betekenis Toevallige verontreinigingen • Bijv glassplinters, stuifmeel(pollen), talkpoeder, luchtbellen, etc • Voorkomen door schoon potje te gebruiken
Microscopisch urineonderzoek Amorf materiaal
Microscopisch urineonderzoek Verontreiniging Haar Vetdruppels Luchtbellen
Microscopisch urineonderzoek • In urine van gezonde dieren komen alle typen cellen en kristallen regelmatig voor; echter in zeer kleine aantallen
Bacteriologisch urineonderzoek • Normale urine is steriel • Dipslidetest (uricult), laboratorium • Bepaling kiemgetal: aantal bacteriën per ml urine
- Dari hasil tes urine ternyata urine pak amir
- Wanneer is een pup geslachtsrijp
- Aan de maaltijd wordt het stil tekst
- Hoe oud worden labradoodles
- De mens wordt vrij geboren maar verblijft overal in ketenen
- Sms gateway proximus
- Spreekbeurt lego
- Spreekbeurt suiker
- Aan de maaltijd wordt het stil
- Uitgaande primaire geldstromen
- Opwekking 464
- Urine chain of custody form
- Urine contains
- Hyaline casts in urine
- Urine analysis
- Normal specific gravity of urine
- Urinalysis
- Phosphaturia cloudy urine
- çno
- Urine chemical formula
- Nefron unit terkecil pembentuk urine terdapat pada bagian
- Urine scure cause
- Ketones in urine moderate
- Pipet tetes
- Nefron unit terkecil pembentuk urine terdapat pada bagian
- Vin rose urine
- Physical composition of urine
- Maple syrup urine disease amino acid
- Type 4 rta
- Acute interstitial nephritis urine findings
- Polyrrhagia
- Maple syrup urine disease treatment
- Nephratitis
- Normal urine osmolality
- Calculate specific gravity
- Iricell 3000
- Urine examination
- Urine anion gap calculator
- Urine sugar level
- Urine anion gap
- How to count anion gap
- Enzyme that conjugates bilirubin
- How to solve for anion gap
- Schéma de la vessie
- Why urinalysis is done
- Upc idexx
- Ammonium biurate
- Bile salts in urine
- Dr ochei
- Standard loop method for urine culture
- Define cystocentesis
- Functions of adh
- Introduction of urinary system
- Excess b vitamins urine
- Cystine crystals in urine
- Is a child's urine the same as an adults
- "how to flush kidneys and bladder"