Universiteti AAB Fakulteti i Kulturs fizike dhe Sportit
Universiteti AAB Fakulteti i Kulturës fizike dhe Sportit Mjekësia Sportive Zemra te sportistet Dr. Pranvera Zejnullahu-Raçi
Zemra te sportistët
Zemra te sportistët Zemër sportive e quajmë rritjen strukturale dhe funksionale të sportistët, rezultat i stërvitjeve të vazhdueshme. Kjo zemër ka vëllim minutor më të madh dhe frekuencë më të vogël. Zhvillimi i zemërs sportive varet nga: - Lloji i aktivitetit sportiv - Intensiteti dhe kohëzgjatja e stërvitjes - Përvoja sportive (kohëzgjatja e marrjes me sport) - Gjinia dhe konstitucioni trupor n
Zemra te sportistët Cikli i zemrës përbëhet nga dy faza: - Sistolës (tkurrja e miokardit) - Diastolës (relaksimi i miokardit) Ciklet e zemrës brenda një minute paraqesin Frekuencën e zemrës. Frekuenca normale te të rriturit sillet nga 70 -80/min. Frekuneca nën 60/min quhet bradikardi. Frekuenca mbi 100/min quhet takikardi. n
Zemra te sportistët Frekuenca maksimale e zemrës: Kalkulohet: FMZ= 220 -mosha Londeree: FMZ=216. 3 -(0. 711 x mosha) Miller : FMZ= 217 - (0. 85 x mosha) n
Zemra te sportistët Sasia e gjakut që zemra hedh në qarkullim brenda një minuti quhet vëllimi minutor i zemrës. Zemra sportive, dallon nga zemra e josportistëve me: - Bradikardi (të rrahurat janë nën 50/min) - EKG(Elektrokardiografia) tregon rritje të muskulit të zemrës. n
Zemra te sportistët Hipertrofia koncentrike e zemrës është vecori e sporteve të forcës- “strength sports”. Peshëngritje dhe “bodybuilding”. n Hipertrofia e përzier e zemrës së majtë është vecori e disa sporteve si ciklizmi. n Te sportistët në shtigje të shkurtëra dhe sporte të ngjashme nuk kemi ndryshime të dukeshme në zemër. n
Hipertrofia e zemrës së sportistit n Që të paraqitet hipertrofia e vërtëtë e zemrës, nevojiten 2 -3 vjet stërvitje sistematike intenzive aerobe, për më gjatë se një orë, gati në cdo ditë të javës.
Hipertrofia e zemrës së sportistit
Hipertrofia e zemrës së sportistit Ekzaminimi i funksionit të zemrës të sportistet bëhet përmes disa metodave, si: 1. Stres elektrokardiografia, e cila duhet të bëhet në gjendje qetësie, gjatë fazës së ngarkesave dhe në fazën e rikuperimit. 2. Ekokardiografia e zemrës, është metodë gati ideale për analizën e hipertrofisë së zemrës.
Ekzaminimet te zemra e sportistëve Shkaktari më i shpeshtë i vdekjes së papritur të sportistët në dukje të shëndoshë mund të jetë edhe një kardiomiopati hipertrofike e pazbuluar me kohë. Shkaktarë tjerë mund të jetë: miokarditi, kardiomiopatija dilatative, anomalitë e arterieve koronare, ruptura ose disekcioni I aortës (Sy Marfan), anaeurizma e neve të gjakut, prolapsi I valvulave mitrale, crregullimet e ritmit etj.
Ekzaminimet te zemra e sportistëve Me EKG, te sportistët mund të vërehen disa shenja “ abnormale” që te sportistët janë normale për shkak të veprimit të Vagusit (parasimpatikusit). Këto janë: - Bradikardia sinusale me aritmi sinusale, Pejsmejkeri shetitës, blloqe të zemrës, A-V i shkallës I etj, . Fibrilacioni atrial është i shpeshtë te sportistët. Kjo dukuri nuk konsiderohet fiziologjike.
EKG & ECHO
- Slides: 13