Undirbningur fyrir kunm Efni tla til kennslu unglingadeildum

Undirbúningur fyrir ökunám Efni ætlað til kennslu í unglingadeildum Hildur Karen Aðalsteinsdóttir Verkefnastjóri umferðarfræðslu Grundaskóli

Tími 1 Undirbúningur fyrir ökunám

Hvernig virkar þetta? • Þegar þú hefur náð 16 ára aldri er hægt að byrja í náminu • Nemandi fer til sýslumanns og sækir um námsheimild/ökuskírteini • Ökutími hjá ökukennara • Bóklegt nám í ökuskóla • Æfingaakstur • Ökutímar, upprifjun • Próf!! • Skírteini. 17. . . ekki degi fyrr

Ökunámið • 16 er lágmarksaldur til að hefja nám • Nemandi fer til sýslumanns og sækir um námsheimild/ökuskírteini • Vottorð frá lækni ef viðkomandi hefur skerta sjón

Finna ökukennara á ykkar svæði • Hvert er hlutverk ökukennarans? • Hvernig virkar ökukennslan? • 17 25 kennslustundir (45 mínútur) • Þar af tveir í ökugerði • Amk. 10 – 16 tímar fyrir æfingaakstur • Ökukennarar á Akranesi • Listi yfir ökukennara á Akranesi Ágústa Friðriksdóttir Jörundarholti 198 300 894 2404 Ármann Rúnar Vilhjálmsson Krókatúni 12 300 431 2922 849 2927 Einar Viðarsson Furugrund 8 300 461 2329 692 1929 Karen Lind Ólafsdóttir Hlynskógum 3 300 821 4574 Sigurður Arnar Sigurðsson Grenigrund 1 300 431 1230 898 1208 Sigurður Þór Elísson Sunnubraut 19 300 431 3060 891 9460 Viðar Einarsson Hjarðarholti 4 300 431 2184 894 0027

Ökunámsbók • Ökunámsbók er samskipta og upplýsingabók allra þeirra er koma að ökunámi • Við upphaf kennslu skal ökukennari afhenda ökunema ökunámsbók • Hún skal sýna feril ökunáms frá upphafi þar til ökupróf er staðið • Hún skal höfð með í alla kennslutíma, bóklega og verklega og hana skal leggja inn til sýslumanns ef sótt er um æfingaleyfi sem og við komu í próf. • Prófdómarar votta í ökunámsbók staðið skriflegt og verklegt ökupróf.

Ökuskóli • Samhliða fyrstu 10 tímunum er Ökuskóli 1 tekinn í ökuskóla • Æfingaakstur með ábyrgðarmanni • Ökuskóli 2, mælt er með að hann sé tekinn a. m. k. 2 mánuðum fyrirhugað bílpróf • Ökuskóli 3, mælt er með að hann sé tekinn a. m. k. 1 mánuði fyrirhugað bílpróf • Námsbók „Akstur og umferð“ • Hvað kostar hún? • Er hægt að kaupa notað? • Fara lauslega í gegnum bókina og uppbyggingu hennar

Ökuskóli 1 – Ö 1 • Nám má hefja 16 ára, það skal hefja í verklegu námi hjá ökukennara. • Þegar nemi hefur tekið 2 4 verklega aksturstíma skal hann hefja nám í Ökuskóla 1 sem er að 12 lágmarki tímar. • Bóklegt og verklegt nám skal fléttast saman. • Þegar neminn hefur lokið að lágmarki 10 verklegum ökutímum og Ö 1, 12 tímum getur hann, ef ökukennarinn telur hann hæfan til þess, sótt um æfingaleyfi.

Ökuskóli 2 – Ö 2 • Fræðilegt nám í Ö 2 er miðað við 10 bóklega kennslutíma. • Þegar nemi hefur lokið 14 verklegum kennslutímum og Ö 1 og Ö 2, samtals 22 bóklegum tímum (eða ígildi þeirra) getur hann farið í Ökuskóla 3, Ö 3.

Ökuskóli 3 – Ö 3 • Ökuskóla 3 var komið á fót til að veita aukna umferðarfræðslu • Þetta er fimm tíma nám, þrjár bóklegar kennslustundir og tveir verklegir kennslutímar í bifreið. • Tveir af bóklegu tímunum eru blanda af bóklegu námi, sýnikennslu og upplifun. Við þá kennslu er notaður ýmiss sérhæfður búnaður svo sem veltibíll , bílbeltasleði og sérstök vog sem sýnir þá krafta sem leysast úr læðingi við umferðaróhapp. • Í Ö 3 eru nemendur m. a. látnir upplifa hversu langa vegalengd þarf til að stöðva bifreið á ákveðnum hraða og í hálku.

Ökuskólar • Verkefni – nemendur vinna sjálfstætt í tölvum • Finndu fimm ökuskóla á netinu? • Bjóða þeir uppá nám á staðnum eða á netinu? • Hver er kostnaðurinn? • • Fyrir Ökuskóla 1 Fyrir Ökuskóla 2 Fyrir Ökuskóla 3 Samtals kostnaður

Tími 2 Undirbúningur fyrir ökunám

Umferðarmerki - viðvörunarmerki • Viðvörunarmerkjum er ætlað að vekja athygli vegfarenda á því að vegur sé hættulegur eða benda á einhverja sérstakri hættu á vegi • Viðvörunarmerki skal vera jafnhliða þríhyrningur með rauðum jaðri og gulum miðfleti • Eitt af hornum þríhyrningsins skal snúa upp, nema á merki A 06. 11, þar skal eitt hornið snúa niður • Á gula fletinum skal vera svartlituð táknmynd þeirrar hættu sem framundan er. • Handbók um umferðarmerki: https: //goo. gl/j. ACLmh • Handbók um viðvörunarmerki: https: //goo. gl/V 1 Sk. UK

Atriði úr Stelpunum…… • https: //youtu. be/66 re. Yqg. Ct. Wo? t=346

Umferðarmerki - bannmerki • Bannmerkjum er ætlað að banna eða mæla fyrir um umferð • Bannmerki eru flest hringlaga með rauðum jaðri og gulum miðfleti • Á hinum gula fleti skal merkið skýrt nánar með táknmynd eða svörtu letri. • Skiltin geta verið varasöm! http: //goo. gl/4 X 7 QL 8 • Handbók um bannmerki: https: //goo. gl/6 nz. Y 3 o

Umferðarmerki - boðmerki • Boðmerkjum er ætlað að mæla fyrir um umferð • Boðmerki gefa til kynna að ökumaður verður og má aðeins aka í þá átt sem ör vísar. • Boðmerki um stíga gefa til kynna að einungis þeir sem myndin er af á boðmerkinu megi nota tiltekinn stíg en aðrir ekki. • Boðmerki skal vera hringlaga með hvítum jaðri og hvítu tákni á bláum fleti • Handbók um boðmerki: https: //goo. gl/d. Pf 42 e

Umferðarmerki - upplýsingamerki • Upplýsingamerkjum er ætlað að gefa vegfarendum upplýsingar um ýmis atriði sem telja má þýðingarmikil fyrir umferðina • Upplýsingamerki skal vera rétthyrndur ferhyrningur þannig að tvær hliðar séu láréttar • Þó skulu D 03. 1 1 og D 03. 21 vera þannig að eitt hornið snúi niður • Handbók um upplýsingamerki: https: //goo. gl/818 a. Uh

Myndbönd Huga að hjólreiðafólki https: //www. youtube. com/watch? v=msop_b l. Ki. E Það eru misjafnar kennsluaðferðirnar…. https: //www. youtube. com/watch? v=Rx. Qh 2 o 4 BC k Þessi linkur hér fyrir ofan virkar ekki. . .

Ekki missa athyglina! • Akstur í Rússlandi…. https: //www. youtube. com/watch? v=w. Nn. AVl. HXZQ 8

Siðferðiskvarðinn umferðarfræðsla og siðfræði http: //www. umferd. is/unglingar/vefrally/ „Að skutla systur sinni“ „Skemmtunin“

Tími 3 Undirbúningur fyrir ökunám

Sektir og refsipunktar • Þegar punktar verða 12 á þriggja ára tímabili missir ökumaðurinn ökuréttindin í þrjá mánuði • Punktar fyrir brot fyrnast á þremur árum • Handhafi bráðabirgðaskírteinis sem fær fjóra refsipunkta í ökuferilsskrá eða er tekinn við ölvunarakstur, er settur í ótímabundið akstursbann. Ökuskírteinið fær hann ekki aftur fyrr en hann hefur sótt sérstakt námskeið og tekið ökupróf að nýju Akstursbann • https: //www. youtube. com/watch? v=i 6 DQLBg. MDu 0

• Brotlegir í umferðinni safna refsipunktum Dæ mi Sektir og refsipunktar

Myndbönd sem tengjast hraða Hraði https: //www. youtube. com/watch? v=_wehoii. ESq. U

Verkefni • Bíl er ekið Innesveg og framhjá Grundaskóla á 50 km hraða. Bílstjóri með bráðabirgðaskírteini fer yfir á rauðum ljós á gangbraut og beygir svo inn Garðabraut án þess að gefa stefnuljós. Lögreglan stoppar hann og sektar. • Hver er sektin sem ökumaður fær? • Hversu marga punkta fær ökumaður? • Verður hann sviptur? • Sami bílstjóri er tekinn aftur ári seinna á Akranesi. Þá hafði hann ekið Kirkjubraut (50 km/klst) á 78 km hraða, ekki virt stöðvunarfyrirmæli lögreglu og var þess að auki án bílbeltis og í símanum. • Hver er sektin sem ökumaður fær? • Hversu marga punkta fær ökumaður? • Mun hann missa ökuskírteinið?

Sektarreiknir - listi yfir sektir og refsipunkta Sektarreiknir http: //www. samgongustofa. is/umferd/nam og rettindi/sektir og vidurlog/sektarreiknir/ Listi yfir sektir og refsipunkta http: //www. samgongustofa. is/umferd/sektir og vidurlog/sektir og refsipunktar/

Dómar úr hæstarétti Hugmyndir að verkefnum í tengslum við dóma • Nemendur fá einn kafla í einu til að lesa. Spurningum varpað fram eftir hvern kafla. Hvað finnst nemendum um dóminn? • Nemendur setja meðferð máls á svið. Þeir leika hlutverk málsverjanda og saksóknara og æfa sig þar með í ræðumennsku • Einn þáttur er tekinn fyrir í einu og rætt um málsatvik. Að því loknu er næsti dómur tekinn fyrir og þannig koll af koll • http: //www. umferd. is/unglingar/vefrally/domar ur haestaretti islands/

Akstur undir áhrifum • Það er stórhættulegt að aka undir áhrifum áfengis. Viðbrögð verða hægari, ákvarðanir órökréttar o. fl. • Ökumaður má ekki neyta áfengis eða annarra örvandi eða deyfandi efna við stjórn vélknúins ökutækis. • Mælist ávana og fíkniefni í blóði eða þvagi ökumanns telst hann vera undir áhrifum ávana og fíkniefna og óhæfur til að stjórna ökutæki örugglega. • Atvik vegna ölvunaraksturs eru um 2000 á ári og ein af þremur algengustu orsökum banaslysa í umferðinni ásamt hraðakstri og vannotkun á öryggisbeltum

Myndbönd sem tengjast akstri undir áhrifum Áfengi og akstur https: //www. youtube. com/watch? v=OIs. WMhi. DN 3 I Bara einn er einum of mikið https: //www. youtube. com/watch? v=1 N 6 mpi 8 s. TRw Afleiðingar ölvunaraksturs https: //www. youtube. com/watch? v=heai. RB 6 xe. AM

Verkefni - ölvunarakstur • Ökumaður er tekinn með 0, 6 mg/l áfengismagn í útöndunarlofti – fyrsta brot • Hver er sektin og sviptingin? • Ökumaður er tekinn með 0, 6 prómill áfengismagn í blóði – þriðja brot • Hver er sektin og sviptingin?

Tími 4 Undirbúningur fyrir ökunám

Höfuðpúðar • Höfuðpúðar eru mikilvægir þegar kemur að öryggi farþega í bíl • Hálshnykkir eru algengir áverkar í umferðarslysum, einkum í aftanákeyrslum. Slíkir áverkar geta verið mjög alvarlegir og háð fólki í leik og starfi það sem eftir er. Höfuðpúðum er ætlað að draga úr þessum hnykk en til þess að gera sitt gagn þurfa þeir að vera rétt stilltir. • Sé höfuðpúði rétt stilltur nemur efri brún hans við hvirfil höfuðs. Með því að leggja flatan lófa á hvirfilinn má ganga úr skugga um að púðinn sitji rétt. Púðinn þarf að liggja það þétt að hnakkanum að ekki nemi meira en lófabreidd á milli höfuðs og púðans. • Myndband

Öryggisbúnaður - loftpúðar • Loftpúðar eru í nánast öllum nýjum bílum nú til dags og eru staðsettir í stýri bílsins og ofan við hanskahólfið. Sumir bílar eru auk þess búnir öryggispúðum í hliðum bílhurðanna. • Saman miða öryggisbeltin og öryggispúðarnir að því að draga úr áverkum ökumanns og farþega ef slys eða óhapp á sér stað. Rannsóknir sýna að öryggispúðinn, samfara notkun öryggisbelta, minnkar mjög líkurnar á höfuðmeiðslum, sérstaklega hjá ökumanni. Öryggispúðarnir koma þó alls ekki í staðinn fyrir beltin. Þvert á móti getur öryggispúðinn reynst lífshættulegur ef fólk er laust í framsætunum. • Öryggispúði getur verið lífshættulegum börnum. Við árekstur springur hann út af miklu afli og getur lent á andliti barns. • Börn innan við 150 sm að hæð mega ekki sitja í framsæti bifreiðar sem búin er öryggispúða nema að púðinn hafi verið gerður óvirkur. • Séu hliðaröryggispúðar til staðar þarf að sjá til þess að barnið halli ekki höfðinu upp að bílhurðinni. • Myndband – hvernig virkar loftpúði

Öryggisbúnaður - öryggisbelti • Samkvæmt lögum skulu allir farþegar bíls vera í öryggisbeltum eða öðrum öryggisbúnaði • Beltin eru ótvírætt einn mikilvægasti öryggisbúnaður bílsins og hefur notkun þeirra oftar en ekki bjargað mannslífum, komið í veg fyrir slys á fólki í umferðaróhöppum og dregið mjög úr áverkum í öðrum slysum. • Mikilvægt að spenna beltin rétt • Myndband frá Samgöngustofu – og annað • Bílbelti og fallhraði • https: //youtu. be/vh. IOB_YSg. A 0 • Börn undir 36 kg eiga að vera í sérstökum öryggisbúnaði, í bílstól eða á bílpúða með baki og með spennt belti. Tryggja verður að öryggisbúnaður sé rétt notaður og að hann hæfi stærð og þyngd barnsins.

Loftpúðar - myndbönd • Myndband – Outlander • Myndband – smábílar án loftpúða Verkefni: • Finnið áhugaverð myndbönd um Crash Test • Kíkið á Euro. NCAP. com og skoðið hvernig „ykkar“ bílar koma út

Gamall og nýr • https: //www. youtube. com/watch? v=f. PF 4 f. BGNK 0 U

Viðbrögð á slysstað • Þegar komið er á slysstað ber ætíð að nema staðar og veita þá hjálp sem unnt er • Sjónvarvottar að slysi skulu gefa sig fram við lögreglu sem vitni, greina frá nafni og heimilisfangi og skýra frá því gerðist. • Þeir sem fyrstir koma á slysstað þurfa að vera viðbúnir því að taka stjórn mála í sínar hendur. Leggja þarf höfuðáherslu á framkvæma eftirfarandi fjögur atriði í þessari röð: 1. 2. 3. 4. Tryggja öryggi á slysstað og koma í veg fyrir meiri skaða. Meta umfang slyssins og veita neyðarhjálp sé þess þörf. Tilkynna um slys í 112 og kalla eftir nauðsynlegri hjálp. Að veita skyndihjálp • Komi ökumaður að slysi þar sem búið er að gera allar nauðsynlegar ráðstafanir og aðstoðar hans er ekki þörf skal hann aka áfram án þess að nema staðar.

Tryggja öryggi á slysstað og koma í veg fyrir meiri skaða • Aðgerðir miða að því að ekki verði meiri skaði en þegar er orðinn, öryggi á staðnum sé tryggt og því ekki til staðar hætta fyrir aðra vegfarendur sem leið eiga um svæðið. Koma þarf upp viðvörun vegna annarrar umferðar, t. d. með því að kveikja hættuljós og setja upp viðvörunarþríhyrning í 50 – 100 metra fjarlægð frá slysstaðnum. Séu aðstæður mjög slæmar getur þurft að setja upp þríhyrninga eða standa við vegarbrún í 100 – 200 metra fjarlægð, til að vara aðra ökumenn við og fá þá til að veita aðstoð við að tryggja öryggi á slysstað eða veita neyðarhjálp. Einnig er gott að gera sig sýnilegan á vettvangi með því að fara í endurskinsvesti. Athugið að óútsprungnir öryggispúðar geta valdið hættu fyrir skyndihjálparfólk.

Að meta umfang slyssins og veita neyðarhjálp • Mikilvægt er að gera sér fljótt grein fyrir umfangi slyssins. Hve margir eru slasaðir og hversu alvarleg eru meiðsl þeirra? Skoðun á ástandi hinna slösuðu beinist fyrst og fremst að því að athuga meðvitund, öndun og blóðrás. • Þegar meta skal ástand sjúklings er byrjað á að reyna að tala við hann. Athuga hvernig meðvitund hans er, hvort hann sé t. d. sljór, ruglaður eða syfjaður og hvernig andardráttur hans er (og blóðrás með því að taka púlsinn). Líta skal á sjúklinginn og skoða hvort sjáist merki um blæðingar eða áverka, athuga hvernig litarháttur húðar hans er og hvernig hún er viðkomu. Spyrja skal hvort hann finni til og þá hvar og hvort hann geti hreyft hendur og fætur. Þreifa skal eftir beinbrotum eða öðrum áverkum á líkama hans. Út frá þessari athugun er svo reynt að leggja mat á ástand sjúklingsins, hvort meiðsl hans séu þess eðlis að þau þoli bið eða hvort sinna þurfi þeim strax. Slíkt mat getur jafnframt hjálpað viðbragðsaðilum og sjúkraliði við undirbúning sinna viðbragða á vettvangi slyssins.

Að tilkynna um slys í 112 • Það er skylt að tilkynna öll slys sem verða á fólki til lögreglu. Sama hve smávægileg þau virðast vera. Þegar búið er að meta umfang slyssins er hringt í 112 og kallað eftir hjálp. Tilkynna skal hvað hafi gerst, hvar slysið varð, hversu margir eru slasaðir og hvert ástand þeirra er. Einnig skal taka fram ef um einhverjar hættur sé að ræða s. s. hrunhættu, sjúklingur fastur í bílnum. Gott er að lát neyðarvörð ljúka samtalinu-eða látið neyðarvörð ljúka samtalinu.

Að veita skyndihjálp • Að því loknu skal hlúð að slösuðum. Þegar skyndihjálp er veitt skal lögð áhersla á að hlúa fyrst að þeim sem eru mest slasaðir, en ekki má gleyma því að huga að hinum sem minna eru slasaðir. Stöðva þarf minni háttar blæðingar og búa um önnur meiðsl eftir föngum. • Einnig þarf að sjá til þess sjúklingi verði ekki kalt og forðast alla óþarfa hreyfingu. Oft þarf að veita andlegan stuðning með því að ræða við sjúkling í mildum og hughreystandi rómi og reyna á allan hátt að gera biðina eftir hjálp sem bærilegasta. Forðast skal að fara úr augsýn þeirra sem slasaðir eru. • Ástæða er til að hvetja alla til að fara á námskeið í skyndihjálp og viðhalda þekkingunni með reglulegri upprifjun. Á heimasíðu Rauða Krossins má finna ítarlegar leiðbeiningar um skyndihjálp og námskeið sem eru í boði.

Ertu heppin/nn? • Hvað einkennir góðan bílstjóra – lélegan! • Er hættulegur bílstjóri á einhvern hátt öðruvísi en lélegur bílstjóri? Sýna DVD frá Samgöngustofa um slysið í Varmahlíð, „Ertu heppin/nn“

Tími 5 Undirbúningur fyrir ökunám

Skipt um dekk • • • Setjið bílinn í gír, handhemilinn á og steina við hjól ef þörf krefur. Setjið viðvörunarþríhyrninginn 50 100 m fyrir aftan bílinn. Takið hjólkoppinn af og losið um allar felgurærnar, en takið þær ekki af. Náið í varahjólbarðann og tjakkinn. Stillið tjakknum undir bílinn. Upplýsingar um hvar hann er og hvar á að setja hann undir er í eigandahandbókinni. Lyftið bílnum þar til hjólbarðinn, sem skipta á um, er í lausu lofti. Skrúfið felgurærnar af og takið sprungna hjólbarðann undan. Setjið varahjólbarðann undir og skrúfið rærnar að sú hlið róarinnar sem er með úrtakinu (koniska hliðin) á að snúa að hjólbarðanum (felgunni). Herðið rærnar á misvíxl, þannig að felgan sitji rétt á. Slakið bílnum niður, takið tjakkinn undan og herðið allar rærnar aftur. Setjið hjólkoppinn á. Myndband: https: //www. youtube. com/watch? v=_4 i. PFZl. No. X 0

Æfingaakstur Þegar neminn er tilbúinn að mati ökukennarans getur hann hafið æfingaakstur með leiðbeinanda. Neminn á að hafa lokið að lágmarki 10 ökutímum. Ökukennari staðfestir þetta á umsóknareyðublaðinu. Ökuneminn á að hafa hlotið fullnægjandi kennslu í ökuskóla 1, að lágmarki 12 stundir Æfingaaksturinn er ekki skylda en með honum fá ungir ökumenn meiri reynslu áður en þeir öðlast ökuréttindi og verða hæfari til þess að fara einir út í umferðina • Æfingaaksturinn er viðbót við ökunámið en kemur ekki í stað tíma hjá ökukennara • Ökukennarinn undirbýr leiðbeinandann t. d. með því að hann fylgist með ökutíma. Einnig bjóða sumir ökuskólar upp á sérstök námskeið fyrir leiðbeinendur • Skilyrði leyfis er að leiðbeinandi sé orðinn 24 ára, hafi í a. m. k. fimm ár haft gilt ökuskírteini fyrir B flokk og hafi ekki á síðustu tólf mánuðum verið án ökuskírteinis vegna sviptingar ökuréttar eða verið refsað fyrir vítaverða aksturshætti • Leiðbeinandi telst lögum samkvæmt vera stjórnandi bifreiðarinnar með sama hætti og ökukennari. Létt bifhjól https: //www. youtube. com/watch? v=AV 8 Vh 0 j. Sw Bílar og bifhjól https: //www. youtube. com/watch? v=sj. UUz 4 Qi 5 go • •

Æfingaakstur • Hvað þarf að gera? • Fara með ökunámsbók til sýslumanns og fá æfingaleyfi • Mæta með passamynd • Tryggingarfélagið þitt þarf að staðfesta að vátrygging sé í gildi vegna æfingaakstursins. • Ábyrgðarmaður nemanda skrifar undir, ásamt tryggingafélagi • Skrá alla bíla sem nota á • Beinskiptir og sjálfskiptir • Leiðbeinandi skal hafa leyfið meðferðis við æfingaakstur. Honum er óheimilt að taka endurgjald fyrir að leiðbeina umsækjanda • Muna „Æfingaakstur“ skiltið

Helstu atriði í æfingaakstri • Nauðsynlegt er að fara yfir öll stjórntæki bifreiðarinnar, stilla spegla og önnur öryggistæki, sæti og stýri áður en lagt er af stað. • Minnt skal á að ökuneminn stjórnar nú bíl sem hann þekkir ekki og er frábrugðinn þeim bíl sem ökukennarinn leggur til. • Nauðsynlegt er að yfirfara ljósker og glitmerki, athuga loftþrýsting í hjólbörðum og kanna hvort hemlabúnaður og stýri virki eðlilega. • Mörgum leiðbeinendum finnst þægilegt að hafa viðbótarspegil svo þeir geti betur fylgst með umferðinni í kring. • Eins getur verið gott að láta ökunemann prófa að aka sjálfskiptum bíl í einhver skipti. • Eft ir far andi atriði er æski legt að farið sé yfir og æfð með ökunemanum: • • • • • • Skipting og hemlun. Bifreið tekin af stað í brekku. Akstur aftur á bak. Lagning í bifreiðastæði. Ekið af stað og numið staðar. Vinstri beygja af tvístefnuakstursgötu. Vinstri beygja af einstefnuakstursgötu. Akstur í hringtorgum. Akreinaskipti. Akstur á að og fráreinum. Framúrakstur. Akstur í myrkri. Akstur í hálku. Akstur á malarvegi. Staðsetning á akbraut og breidd ökutækis. Hægri reglan. Umferðarljós. Umferðarmerkin. Hjólandi og gangandi vegfarendur. Forgangur strætisvagna. Viðhorf og forvarnir. Bakka með eftirvagn.

Ljósabúnaður Háu og lágu ljósin https: //www. youtube. com/watch? v=Cy. Jq. Fv 9 h. Jd. E Ljósabúnaður https: //www. youtube. com/watch? v=Ors. An. LRd. Ev. A Stefnuljós https: //www. youtube. com/watch? v=XSSxa. Qw 2 Vxo

Akstur við ýmsar aðstæður Að hleypa framúr https: //www. youtube. com/watch? v=Cy. Jq. Fv 9 h. Jd. E Akstur í lausamöl og hálku https: //www. youtube. com/watch? v=v. Si. I 9 Hak. VDc Akstur í hringtorgi https: //www. youtube. com/watch? v=z. Ch. Tzkc. En. Ag Aðreinar og fráreinar https: //www. youtube. com/watch? v=Fk. Rkf. Kf. WC 0 o Bil milli bíla https: //www. youtube. com/watch? v=fv. FL_BEi. I 20

Taktu afstöðu • Rannsóknir gefa til kynna að viðbragðstími ökumanns fer úr því að vera að meðaltali 2 sekúndur í 4 sekúndur þegar að ökumaður notar farsíma undir stýri. • Aðili sem ekur á 70 km/h fer 100 metra á 5 sekúndum. Á 90 km/h ferðu 125 metra á 5 sekúndum. Það getur ansi margt gerst á þeim tíma. Notar þú símann undir stýri? http: //www. sjova. is/view. asp? cat=1607 Farsímanotkun https: //www. youtube. com/watch? v=tsc. Jy. Te. HMwo Dulin drápstól https: //www. youtube. com/watch? v=7 NYe. DTHLMrs Fimm sekúndur https: //www. youtube. com/watch? v=li. CFs. Ntr. E 80&feature=yo utu. be Ekki gera neitt https: //www. youtube. com/channel/UCd. Iz. W 3 TR 311 Ik. Fj. UP 7 N MYIA Um verkefnið „Höldum fókus“ https: //www. youtube. com/watch? v=L 98 og. Vdm. KTY • . . . Hvers virði eru skilaboðin ? ? andfrjáls íttu. Upp Höldum fókus https: //www. youtube. com/results? search_query=h%C 3%B 6 ld um+f%C 3%B 3 kus

Verkefnavinna Nemendur vinna verkefni „krossgátur“ um umferðarmerkin • http: //www. umferd. is/media/skjol/Krossgatur. pdf Gott að nota þessa síðu við að leysa krossgátu verkefni • http: //www. vegagerdin. is/vegakerfid/umferdarmerki/

Ökupróf • Ökukennari skráir nemanda í ökupróf, bæði verklegt og bóklegt • Hvar? • Hvað kostar það? • Hvernig fer það fram? • Frumherji sér um bæði verklegt og bóklegt • Hvað má vera með margar villur? • Hversu oft má falla? • Hvernig fer verklega prófið fram? • Tekið á bíl sem lært var á • Nauðsynlegt að taka nokkra ökutíma með ökukennara fyrirhugað bílpróf • Þegar bóklegu og verklegu prófi hefur verið náð er gefið út bráðabirgðaskírteini – í fyrsta lagi á afmælisdegi viðkomandi. Fullnaðarskírteini 12 mánuðum síðar. • Punktar í ökuferilsskrá • Ábyrgð ökumanna

Ökupróf - bóklegt Frumherji sér um framkvæmd • Skriflega (fræðilega) prófið sem er krossapróf má ekki fara fram fyrr en 2 mánuðum fyrir 17 ára afmælidaginn. Prófið er 30 spurninga krossapróf með þremur valmöguleikum þar sem einn eða fleiri geta verið réttir en þetta er frábrugðið því sem nemendur þekkja almennt þar sem oftast er aðeins einn valkostur réttur í krossaprófi. • Skriflega prófið skiptist í tvo hluta, A og B með 15 spurningum í hvorum hluta. Mest mega vera 2 villur í A hluta og þá 5 í B hluta. Leyfður heildarvillufjöldi er 7 þannig að séu 0 villur í A hluta mega vera 7 villur í B hluta. Próftíminn er u. þ. b. 45 mínútur.

Prófað er úr tveimur meginflokkum A hluta: Umferðarmerkjum, vegmerkingum og akreinartöflum. • Forgangi: merkjum, umferðarljósum, merkjum lögreglu, hægri reglu og merkjum um forgang. • Stöðvun og lagningu bifreiða. • Gangbrautum, óvörðum vegfarendum og varúð. B hluta: Ökuskírteinum og opinberri umsýslu, ökutækjum og umhverfisþáttum. • Ljósa og merkjanotkun, hraða og aðstæðum , stöðvunarvegalengd. • Mannlega þættinum, almennum akstursháttum og skyndihjálp

Spurt og svarað um ökupróf • http: //www. samgongustofa. is/umferd/nam og rettindi/okunam/spurt og svarad/ Ökuréttindi og skírteini • http: //www. samgongustofa. is/umferd/nam og rettindi/skirteini og rettindi/okurettindi og skirteini/

Ökupróf - verklegt Verklega prófið má fara fram viku fyrir 17 ára afmælisdaginn. Verklega prófið hefst á spurningum prófdómara um ýmislegt sem varðar bifreiðina sjálfa og hirðu hennar. Síðan hefst akstursprófið sjálft sem stendur í um 40 mínútur. Í byrjun verklega prófsins þarf nemandi að geta svarað spurningum sem varða eftirfarandi þætti: • Um mæla og gaumljós í mælaborði, hvað hver mælir sýnir og hvaða upplýsingar hann gefur. • Um stillingar á sæti og baksýnis og hliðarspeglum. • Um útsýn úr bifreið og hvaða hlutum bifreiðarinnar beri að leggja mesta áherslu á að halda hreinum. • Um notkun öryggisbúnaðar og ástand og virkni hemla og annarra stjórntækja. • Um gang og nauðsynlegt viðhald hennar, hvernig olía er mæld á vél og hvernig megi fylgjast með ástandi annarra vökva svo sem rúðu og kæli og hemlavökva. • Um hjólbarðaskipti og notkun viðvörunarþríhyrnings.

Ökupróf - verklegt • Í verklega prófinu sem fer fram undir stjórn prófdómara er leitað eftir því hvort ökuneminn hafi áunnið sér þá þekkingu, athygli, færni og leikni sem þarf til að aka bifreið í umferðinni af öryggi fyrir hann og aðra vegfarendur án stuðnings ökukennara. Próftaki á að sýna: • Réttan undirbúning aksturs og frágang bifreiðar. • Tæknilega leikni sem nauðsynleg er við akstur bifreiðar. • Nauðsynlega færni í umferðinni, öryggi, framsýni og almenna tillitssemi við aðra vegfarendur auk fylgni við umferðarreglur.

Að lokum Þegar kemur að umferðaröryggi er að mörgu að hyggja. Í greinunum á slóð hér að neðan má finna upplýsingar og fræðslu um fjölda atriða sem varða öryggi við akstur. • http: //www. samgongustofa. is/umferd/fraedsla og oryggi/fraedsla/bifreidar og almenn fraedsla/

Verkefni á aka. is • http: //www. aka. is/ • http: //verkefni. aka. is/verkefni/? quiz_id=18

Bílpróf á netinu – 30 spurningar • http: //www. samgongustofa. is/umferd/nam og rettindi/nam/okuprof a netinu/ • http: //gamli. vis. is/index. aspx? Group. Id=1145 • http: //www. sjova. is/drivers. Test. asp? cat=345 • https: //www. tm. is/bilprof/krossaprof

Á hvað er lögð áherla almennt ökunám B réttindi

Verklegur hluti - grunnatriði • • Undirbúningur aksturs Stjórntæki og ræsing Aka af stað stöðva bifreið Hægri og vinstri beygjur á gatnamótum Gírskipting og hemlun Snigilakstur og tekið af stað í brekku Akstur aftur á bak Gangandi vegfarendur https: //www. youtube. com/watch? v=Bd. Yo 089 KXhg

Verklegur hluti - bíllinn • Neminn kunni að athuga hvort bifreið sé örugg og í lögmæltu ástandi með því að greina galla og slit • Neminn kunni að athuga hvort nauðsynlegir fylgihlutir og öryggisbúnaður fylgi bifreið • Neminn kunni að fylgjast með og athuga ástand vökva og kunni að bæta • • • vatni og frostlegi á kælikerfi vökva á rúðusprautur hemlavökva á forðabúr hemla og aflstýris olíu á vél eldsneyti á eldsneytisgeymi.

Verklegur hluti – akstur í umferð • Beiting og samtenging undirstöðuþátta • Akstur á akreinaskiptum vegum • Einstefnuvegir • Akstur í þéttri umferð • Ljósastýrð gatnamót • Hringtorg • Forgangur í umferð • Vistakstur

Verklegur hluti – akstur í þéttbýli • Beiting og samtenging grunnþátta • Akstur við sérstakar aðstæður • Snúa við og lagning bifreiðar • Akstur í íbúðahverfum • Akstur í mismikilli umferð

Verklegur hluti – akstur í dreifbýli og við erfið skilyrði • Aðreinar og fráreinar – hraðaval • Akstur á þjóðvegum • Framúrakstur • Akstur í ökugerði • Akstur í myrkri

Fræðilegur hluti - grunnatriði • Yfirlit yfir ökunámið • Ökuréttindaflokkar og skilyrði til að fá ökuskírteini • Stofnanir umferðarmálefna

Fræðilegur hluti - ökutækið – vegurinn – umferðin • Búnaður ökutækis og notkun • Vegurinn • Umferðarumhverfi • Áhætta, umferðarslys og orsakir • Ökumaður, ökutæki og vegurinn • Umferðarlöggjöfin

Fræðilegur hluti - umferðarhegðun • Grunnreglur fyrir atferli umferðar • Athyglistækni • Merki og tákn • Hraði og aðstæður • Staða á vegi • Forgangur í umferð • Bakkað og snúið við • Stöðvun og lagning ökutækja • Áhætta og áhættumat • Akstur í myrkri og ljósaskiptum • Gangbrautir • Aðreinar og fráreinar • Langakstur á þjóðvegum/hraðbrautum • Framúrakstur og akstur á malarvegum

Fræðilegur hluti – mannlegir þættir • Umferðarsálfræði • Akstursferlið • Áhrifaþættir ökumannsins • Hópar vegfarenda og sérkenni þeirra • Kröfur umferðarinnar og geta ökumanns

Fræðilegur hluti – ábyrgð ökumanns • Skráning og eigendaskipti • Ábyrgð ökumanns á innra öryggi • Fjárhagsleg ábyrgð • Viðbrögð stjórnvalda – viðurlög • Skyldur ökumanns á slysstað • Aðkoma að slysi

Tími 6 Undirbúningur fyrir ökunám

Heimsókn í FVA • Vél úr bíl skoðuð og farið yfir hvernig hún virkar. • • • Vatn og frostlögur á kælikerfi Vökvi á rúðusprautur Hemlavökvi á forðabúr hemla og aflstýris Olía á vél Eldsneyti á eldsneytisgeymi.

Undirbúningur fyrir ökunám - námsmat • Hvað varst þú ánægð/ur með í þessu vali? • Hefði mátt sleppa einhverju sem við fórum í? • Hvað fannst þér áhugaverðast? • Hefðir þú viljað fara betur í eitthvert atriði?