ULOGA RAUNOVODSTVENE PROFESIJE U REALIZACIJI POSLOVNIH CILJEVA PROF

ULOGA RAČUNOVODSTVENE PROFESIJE U REALIZACIJI POSLOVNIH CILJEVA PROF. DR. DAMIR ZAKLAN NEUM, 27. 9. 2013. g.

RECENTNA RESTRUKTURACIJA KOMERCIJALNOG BANKARSTVA Ø "Background" procesa ØUzrok/pokretač ØFaktor odvijanja ØOčekivani rezultati ØDosadašnji ostvareni rezultati procesa Osnovni Efektivni Neefektivni Prateći

UZROK/POKRETAČ RESTRUKTURACIJE BANKARSTVA Prenaglašena liberalizacija poslovanja sa posljedicom sužavanja neto-kamatne margine, te dalje povećanja: o. Obima o. Opsega i o. Rizika poslovanja, vodeći pojavama poput globalne hipotekarne krize s njenim razornim efektima po: PROFITABILNOST i Održanje banaka

FAKTOR ODVIJANJA RESTRUKTURACIJE BANKARSTVA ČVRŠĆA regulacija - REREGULACIJA BANKARSTVA S CILJEM UMANJENJA sistemskog rizika bankarskog sektora putem mjera smanjivanja: Bankarske izloženosti istovrsnom riziku Štetnih efekata međubankarskih veza i Procikličnosti djelovanja banaka ØOd donesenih mjera najznačajniji Recentni internacionalni standardi bankarskog kapitala i likvidnosti - Basel III Najveći izazov: tretman (nesolventnosti) sistemski značajnih, odnosno međunarodno aktivnih banaka

OČEKIVANI REZULTATI RESTRUKTURACIJE BANKARSTVA Sporiji i drugačije zasnovani rast bankarske aktivnosti, u vidu: Smanjenja: o. Obima o. Koncentracije o. Internacionalizacije i o. Izvorno nebankarskih poslova, Povećanja: Kapitaliziranost. I i Likvidnosti, te Kvalitetnijeg NADZORA i normiranosti Sublimirajući se u nižoj, al stabilnijoj profitabilnosti bankarskog sektora

DOSADAŠNJI OSTVARENI EFEKTIVNI REZULTATI RESTRUKTURACIJE BANKARSTVA USPORENIJA o. Elektronizacija o. Koncentracija i o. Sekjuritizacija Pokrenut Stabilizacijski orjentisan menadžment rizikom UVEĆANA o. Likvidnost UMANJENI o. Internacionalizacija o. Rast i o. Profitabilnost

USPORENIJA ELEKTRONIZACIJA BANKARSTVA GOTOVINSKE KARTICE Smanjenje broja (po stanovniku) u postkriznim godinama (2009 -12. g. ) u SAD i Japanu DUGOVNE/KREDITNE KARTICE Smanjenje broja (po stanovniku) u kriznim (2007 -08. G. ) i postkriznim godinama u SAD Minorno povećanje broja (po stanovniku) u kriznim i stabilnost u postkriznim godinama u Japanu BANKOMATI Blaži rast njihovog broja (na mil. stanovnika) u SAD u postkriznim vs. pretkriznim godinama (1997 -2006. g. ) TERMINALI NA MJESTU PRODAJE Blaži rast njihovog broja (na mil. stanovnika) u Njemačkoj u postkriznim vs. pretkriznim godinama

USPORENIJA KONCENTRACIJA BANKARSTVA BROJ BANAKA Povećan u Njemačkoj u (post)kriznom periodu Blaži tempo pada u Japanu u periodu nakon pretkriznog Udio 5 najvećih banaka u ukupnoj aktivi bankarskog sektora U periodu nakon pretkriznog • Nepromijenjen u Njemačkoj i Japanu • Blaži tempo rasta u SAD Udio vrijednosnih papira u aktivi u periodu nakon pretkriznog • Smanjen u Njemačkoj • Blaži tempo rasta u Japanu

POKRENUT STABILIZACIJSKI ORJENTISAN MENADŽMENT BANKARSKIM RIZIKOM Omjer rezervi za gubitke prema ukupnoj aktivi banaka krajem postkriznog vs. kraja pretkriznog perioda Udvostručen u SAD Nepromijenjen u Njemačkoj i Japanu Uvećana likvidnost banaka Učešće primarnih rezervi likvidnosti u ukupnoj aktivi banaka Uvećano u SAD i Njemačkoj nakon pretkriznog perioda

UMANJENA INTERNACIONALIZACIJA BANAKA Ekspanzija međunarodne bankarske aktive vs. Ukupne aktive banaka reprezenttivnih zemalja Niža u postkriznim vs. pretkriznim godinama u SAD, Japanu i Njemačkoj Umanjena profitabilnost banaka Omjer dobiti i ukupne aktive banaka • Niži krajem postkriznih vs. kraja pretkriznih godina za 1/2 u SAD 1/3 U Japanu i 4/5 u Njemačkoj

UMANJEN RAST BANAKA Blaži rast depozita i ukupne aktive u SAD u postkriznim vs. pretkriznim godinama Stagnacija zajmova u SAD i Njemačkoj u postkriznim godinama Blaži rast depozita u Njemačkoj u postkriznim vs. pretkriznim godinama Blaži rast zajmova od onog nominalnog BDP u SAD u postkriznim godinama Blaži rast svih osnovnih agregata banaka od onog nominalnog BDP u Japanu u (post)kriznim godinam Blaži rast zajmova i ukupne aktive banaka od onog nominalnog BDP u Njemačkoj u kriznim godinama

DOSADAŠNJI OSTVARENI NEEFEKTIVNI REZULTATI RESTRUKTURACIJE BANKARSTVA NEPROMIJENJENA Kapitalizacija, odnosno omjer kapitala i bankarske aktive u SAD, Japanu i Njemačkoj u toku (post)kriznog perioda UVEĆANE Vanbilansne aktivnosti, odnosno omjer nekamatnog prema ukupnom bankarskom prihodu u SAD, Japanu i Njemačkoj nakon pretkriznog perioda UMANJENI Nakon pretkriznog perioda Operativni troškovi, odnosno njihov omjer prema aktivi, posebno u Japanu, uz stagnaciju u SAD Neto-kamatna margina, odnosno omjer razlike kamatnog prihoda i rashoda prema bankarskoj aktivi u SAD i Japanu

DOSADAŠNJI OSTVARENI PRATEĆI REZULTATI RESTRUKTURACIJE BANKARSTVA Determinisani usporenim privrednim rastom u (razvijenom) svijetu NAKON PRETKRIZNOG PERIODA Pad učešća zajmova u ukupnoj aktivi u SAD, Japanu i Njemačkoj Nepromijenjen udio niskobonitetne klijentele u zajmovima u SAD i Njemačkoj Povećan udio dugoročnih u ukupnim zajmovima u Japanu i Njemačkoj Povećan udio transakcionih u ukupnim depozitima u SAD i Njemačkoj, uz stagnaciju u Japanu

SPECIFIČNOSTI RECENTNE POZICIJE KOMERCIJALNOG BANKARSTVA Bi. H U ODNOSU NA RAZVIJENE ZEMLJE MANJI Elektronizacija Internacionalizacija SEKJURITIZACIJA i Vanbilansni poslovi VEĆI Likvidnost Kapitalizacija Udio zajmova u aktivi Udio niskobonitetne klijentele u zajmovima, te Neto-kamatna margina, operativni troškovi i rezerve za gubitke SUKLADNI Koncentracija Rast Omjer depozita prema aktivi Omjer kratkoročnih i dugoročnih zajmova Udio transakcionih u ukupnim depozitima Profitabilnost

HVALA NA PAŽNJI