Ukad Soneczny wasnymi rkami Wioletta Ogoza 2005 Budowa

Układ Słoneczny własnymi rękami Wioletta Ogłoza 2005

Budowa modelu Układu Słonecznego może być interesującą propozycją przeprowadzenia w szkole projektu wspólnego dla różnych przedmiotów i klas. W trakcie realizacji uczniowie zapoznają się z szeregiem nowych pojąć i zagadnień nie tylko z fizyki czy astronomii

Budowa modelu Realizacja filmów poklatkowych ilustrujących poruszanie się planet była ważnym czynnikiem aktywizującym uczniów i motywacją do starannego wykonania modelu

Budowa modelu • Przedstawiony model został zrealizowany przez uczniów szkoły szpitalnej w wieku od 10 – 16 lat • Model tworzono w trakcie zajęć pozalekcyjnych i na lekcjach matematyki i fizyki • Projekt można rozszerzyć na lekcje geografii (Ziemia, pory roku itp. ) i informatyki (wyszukiwanie zdjęć i informacji, realizacja filmu)

Budowa makiet planet • Zadanie to zrealizowno w najmłodszej grupie uczniów • Poszczególne makiety wykonano z modeliny • Powierzchnie planet odtworzono zgodnie z „orginałem” dobierając różne kolory modeliny • Uwzględniono różne rozmiary planet

Omawiane zagadnienia: • • Ilość i nazwy planet Rozmiary planet Topografia powierzchni Zagadnienia orientacji osi obrotu w przestrzeni (odpowiednie umocowanie podstawek)

Budowa makiet planet

Budowa makiet planet • Planety wykonano z modeliny, podstawki z wykałaczek, modeliny i monet 5 groszowych • Korzystając ze zdjęć Pomalowano je tak by przypominały prawdziwe obiekty

Budowa makiet planet

Budowa makiety komety

Budowa makiet planet

Konstrukcja orbit wprowadzone zagadnienia • • Proporcje Miara kątów Elementy elipsy Konstrukcja geometryczna elipsy

Konstrukcja orbit • Obliczenia rozmiarów orbit w różnych skalach (np. 1 AU ~10 cm) przeprowadzili uczniowie gimnazjum na lekcjach matematyki • Rzeczywiste rozmiary orbit porównano z regułą odległości (R) Tytusa-Bodego : R=0. 3+0. 4 n (gdzie dla kolejnych planet n= 0, 1, 2, 4, 8, 16, 32, 64. . . )

Konstrukcja orbit • Na orbitach zaznaczono położenia planet co 30 dni • Na podstawie okresu obiegu T obliczono wielkość kąta pozycyjnego a o jaki w tym czasie przesuwa się planeta

Konstrukcja orbit a = 360 * ( T / 30 ) a

Konstrukcja orbit • Starsi uczniowie obliczyli i narysowali położenie orbity komety Halley’a • W skali 1 AU = 10 cm peryhelium orbity znajduje się blisko Słońca (q=6 cm) • Drugie ognisko jest oddalone o 354 cm • Długość sznurka jaki wykorzystano do narysowania orbity; 366 cm • Kolejne pozycje komety obliczono przy pomocy popularnego programu astronomicznego Guide 8

Konstrukcja orbit

Realizacja animacji • Zrealizowano kilka filmów ilustrujących różne zjawiska w układzie planetarnym • Film zarejestrowano programem Vid. Cap* • W trakcie realizacji omawiano poszczególne ustawienia planet oraz warunki ich widoczności z Ziemi *patrz prezentacja „Filmy poklatkowe”

Realizacja animacji

Film 1 – Układ Słoneczny Zagadnienia: • Kolejność planet • Współpłaszczyznowość ruchu • Zodiak • Warunki widoczności Skala 1 AU = 3 cm

Film 1 – Układ Słoneczny

Film 1 – Układ Słoneczny Opozycja Saturna Ziemia Planety widoczne wieczorem Planety niewidoczne Mars widoczny nad ranem

Film 2 – III prawo Keplera • Film zachowuje właściwe rozmiary orbit i tempo ruchu 5 planet • Wprowadzono podział na planety wewnętrzne i zewnętrzne oraz planety typu Ziemi i olbrzymy • Zmierzono maksymalne elongacje Wenus i Merkurego Skala 1 AU = 10 cm

Maksymalna elongacja

Film 2 – III prawo Keplera

Film 3 - Wenus • Warunki widoczności planet wewnętrznych • Ośmioletni cykl powtarzalności położenia Wenus na niebie

Film 3 - Wenus

Film 4 - Mars • • Warunki widoczności planet zewnętrznych Zmiana odległości pomiędzy planetami Opozycje Ruch wsteczny

Film 4 - Mars

Ruch Księżyca • Fazy Księżyca • Miesiąc gwiazdowy i synodyczny

Film 5 – ruch komety Halleya • Orbity komet • Budowa komet

Film 5 – ruch komety Halleya

Co jeszcze można zrobić ? • Model zaćmień Słońca i Księżyca • Drobne ciała Układu Słonecznego • Żywy (złożony z uczniów) model układu uwzględniający ruchy postępowe i wirowe planet i ich głównych księżyców

Oczywiście demonstracje budowy i ruchu Układu Słonecznego można przeprowadzić na komputerze przy pomocy jednego z licznych programów (np: www. Gravity. Simulator. com) Nasz model pomimo niedociągnięć pozwolił nauczyć się więcej niż maszyna do klikania oraz dostarczył nam sporo zabawy i satysfakcji

Gravity Simulator