Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi SPE w szkole

Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w szkole i placówce oświatowej– na czym polega rzeczywiste wspieranie uczniów z różnymi dysfunkcjami i dostosowanie dla nich wymagań edukacyjnych ?

Zmiany w prawie • Źródło men. gov. pl • Nowe rozwiązania w sprawie kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi- Zmiany od 1. 09. 2017 r.

Zmiany prawne – nauczanie indywidulane • Cele zmian leglislacylno- organizacyjnycji dotyczących uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi • -Zapewnienie odpowiednich do potrzeb warunków kształcenia • Stworzenie elastycznych rozwiązań zapewniających indywidualizację kształcenia • Zapewnienie wszechstronnego wsparcia w szkole. • reformaedukacji. men. gov. pl/

Zmiany w prawie • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

Dostosowania podstawy programowej i podreczników dla uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności • -Uruchomiono portal internetowy z materiałami edukacyjnymi w wersji multimedialnej dla uczniów mających trudności w uczeniu się • Wyszukiwarka w strefie SIO • https: //sio. men. gov. pl/sio/login • Komentarze do podstawy programowej dla każdego przedmiotu • https: //men. gov. pl/wpcontent/uploads/2011/02/men_tom_3. pdf

Szczegółowe rozwiązania dotyczące prawa oświatowego • Poszerzają możliwości w zakresie indywidualizacji kształcenia • W zakresie szkoły i placówki • Cele zmian • Ocena potrzeb • Różne potrzeby, czyli indywidualizacji wsparcia • Ocena efektywności • Współpraca z rodzicami • Skąd zdobywać informację dotyczące organizacji kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi • Główne akty prawne • Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania • • Źródło: Elżbieta Neroń –Radce Generalny Departamentu Wychowania i Kształcenia Integracyjnego MEN

Cele zmian • Poprawa funkcjonowania dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi • Postępy rozwojowe • Nabywanie wiedzy i umiejętności • Samodzielność funkcjonowania na rynku pracy

Funkcjonowanie ucznia Szkoła WOP Analiza wpływu środowiska Poradnia Diagnoza specjalistyczna Ukierunkowanie ucznia Ocena efektów Badanie indywidualne Analiza informacji Ocena efektów Działania diagnostyczne w szkole

Współpraca między szkołą a poradnią Pomóc mu lepiej funkcjonować Celem jest zapewnienie komfortu wszystkich uczniów Jeżeli dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi będzie dobrze zdiagnozowane to wszyscy będą funkcjonować lepiej. Korzystać z kwestionariuszy udostępnione przez: Ośrodek Rozwoju Edukacji Instytut Badań Edukacyjnych

Ocena potrzeb w przepisach-nie koncentrować się tylko na wynikach badań Pomoc psychologiczno –pedagogiczna -cele pomocy -nowe formy pomocy szkoły i poradni w zakresie oceny potrzeb ucznia -bariery Kształcenie specjalne -wielospecjalistyczna ocena funkcjonowania ucznia -bariery( np. niewłaściwie dobrane metody nauczania) Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci Ocena trudności w funkcjonowaniu bariery Wydawanie orzeczeń i opinii( nowe możliwości -diagnoza funkcjonowanie -poszerzenie informacji w zespołu: osoby z głosem doradczym, głos doradczy na wniosek rodzica. • -dokumentacja • -bariera • • • •

• Czy to zrobiliśmy przyniosło efekty? • Szeroka gama narzędzi, skal psychometrycznych

Różne potrzeby –różne wsparcie Czas Podręczniki , pomoce Podstawa programowa Wymagania Organizacja warunki Pomo c p-p Dodatkowe zajęcia Zwolnienie z zajęć

Planowanie i ocena wsparcia • • • Jedno wydane na niepełnosprawność Jedno z uwagi za zagrożenie o niedostosowań społecznych W ramowych planach nauczania i arkuszach organizacyjnych Zajęcia rewalidacyjne Indywidualnego toku nauki- uczeń szczególnie uzdolniony Zindywidualizowana ścieżka kształcenia

Zajęcia w formie indywidualnej Indywidualny program edukacyjno- terapeutyczny Zindywidualizowana ścieżka kształcenia Zajęcia w formie indywidualnej w szkole Uczeń SPE Indywidualne nauczanie w domu z włączeniem do klasy Indywidualne nauczanie w domu Zajęcia indywidualne w domu

Placówka zapewnia realizację IPET

Uczeń niepełosprawny- zajęcia w szkole • Zindywidualizowana ścieżka kształcenia • Trudności w funkcjonowaniu ograniczenia wynikające z choroby • Analiza funkcjonowania ucznia efekty działań poradnia+szkoła • Opinia publicznej poradni psychologiczno-pedagogiczna • Zajęcia z klasą-zajęcia indywidualne( tygodniowy wymiar godzin ustala dyrektor, okres nie dłuższy niż rok)- inne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej( zajęcia dodatkowe- wyrównawcze, specjalistyczne, porady konsultacje, warsztaty, klasy terapeutyczne)

Uczeń niepełnosprawny – zajęcia w szkole Włączanie ucznia w życie społecznosci szkoły, , klasy Zajęcia indywidual Zajęcia ne lub w z klasą grupie do 5 osób w szkole Nowe rozwiązanie Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny Zajęcia rewalidacyjne nauka w orientacji przestrzennej Nauka języka migowego Nauka Braillea Rozwijanie umiejętności społecznych Zajęcia z pomocy psychologicznopedagogicznej Zajęcia dydaktycznowychowawcze Rozwijanie umiejętności uczenia się Doskonalenie kadru Nauczyciel posiadający kwalifikację w zakresie pedagogiki specjalnej Pomoc nauczyciela

Uczeń niepełnosprawny w szkole Zindywidualizowana ścieżka kształcenia Trudności w funkcjonowaniu ograniczenia wynikające z choroby Analiza funkcjonowania ucznia efekty działań poradnia+szkoła Zajęcia z klasą Tygodniowy wymiar godzin ustala dyrektor Okres objecia nie dłuższy niż rok szkolny Zajęcia indywidualne Opinia publicznej poradni pp Inne formy pomocy psychologicznopedagogicznej zajęcia dydaktycznowyrównawcze Porady Klasy terapeutyczne

Uczeń chory –zajęcia w domu Zajęcia w domu Ułatwianie powrotu do szkoły Ustalenie tygodniowego wymiaru zajęć indywidualnych

Know-how Przepisy prawa Ustawy- nie zapewnią wszystkich odpowiedzi Rozporządzenia Wiedza Kwalifikacje +doskonalenia (doświadczenie nauczycieli) Przygotowanie pedagogiczne Umiejętności Doświadczenie Dobre praktyki

Ustawy • Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. Poz 59 i 949) • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. Poz. 60 i 949) • Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 o systemie informacji oświatowej( Dz. U. z 2016 r. Poz. 1927, z późn. Zm) • -projekty ustawy o finansowaniu zadań oświatowych

Rozporządzenia MEN w sprawie:

Ministerstwo Edukacji Narodowej zadbało o edukację dzieci i uczniów z różnymi potrzebami • Zasadniczym celem wprowadzanych zmian było włączenie ucznia do grupy rówieśniczej. • Uczeń niepełnosprawny, chory, czy mający problem z funkcjonowaniem w szkole, musi mieć zapewnione wszechstronne wsparcie. • Uczeń chory, który z poradni psychologiczno-pedagogicznej otrzymał orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego realizuje zajęcia edukacyjne w domu. Jednak w każdej chwili, gdy jego stan zdrowia ulegnie poprawie, wraca do rówieśników i uczy się z nimi. Uczeń, któremu choroba nie przeszkadza w uczestniczeniu w życiu szkolnym, powinien być w nie włączony i mieć kontakt ze swoimi rówieśnikami. •

Dziecko niepełnosprawne • Dziecko niepełnosprawne nie musi uzyskiwać orzeczenia o nauczaniu indywidualnym, żeby mieć zorganizowane zajęcia indywidualne. Może realizować je w oparciu o indywidualny program edukacyjnoterapeutyczny dostosowany do jego potrzeb i możliwości. • Uczniowie niepełnosprawni mają prawo do nauki ze swoimi rówieśnikami, nie zaś w szkole, sam na sam z nauczycielem. Niepełnosprawność nie stanowi przeszkody w uczęszczaniu na zajęcia szkolne. Dziecko niepełnosprawne, na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego – jeżeli jest taka potrzeba – może mieć zorganizowane zajęcia indywidualne z niektórych przedmiotów. Takie rozwiązanie wymaga orzeczenia o nauczaniu indywidualnym. • Dla grupy uczniów, którzy mają problem z funkcjonowaniem szkolnym, np. fobia szkolna, depresja itp. , dyrektor, w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej organizuje zindywidualizowaną ścieżkę kształcenia. Pozwala ona na odbywanie części zajęć z klasą bądź indywidualnie. • Ministerstwo Edukacji Narodowej wspiera uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Składają się na nie poniższe rozporządzenia dotyczące: • indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz. U. poz. 1616); • • zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. poz. 1591); • • warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. poz. 1578); • • orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych

Uczniowie wymagający pomocy psychologiczno – pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce oświatowej • Uczniowie z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi (np. deficyty rozwojowe, obniżenie możliwości intelektualnych, wady wymowy). • • Uczniowie z niepełnosprawnościami (upośledzenie umysłowe, wady wzroku, wady słuchu, niepełnosprawność ruchowa, autyzm i Zespół Aspergera) i przewlekle chora. • • Uczniowie niedostosowani społecznie, z zaburzeniami w funkcjonowaniu emocjonalno – społecznym , z trudnościami adaptacyjnymi. • • Uczniowie z trudnościami w nauce, powstałymi na skutek np. zaburzeń odchyleń rozwojowych, niepełnosprawności, niedostosowania społecznego, problemów w funkcjonowaniu emocjonalno – społecznym lub niewłaściwego procesu edukacyjnego.

Czego potrzebują od nauczycieli rodzice i uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych? • Zrozumienia • Akceptacji • Szerokich kompetencji • Więcej wysiłku •

: Formy pomocy dziecku o specjalnych potrzebach edukacyjnych • pomoc terapeutyczna (udział w różnych formach terapii na terenie szkoły lub poza nią np. w terapii psychologicznej, w zajęciach wyrównawczych, rewalidacyjnych, w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych, w terapii logopedycznej, uczęszczanie do klas terapeutycznych) • pomoc dydaktyczno-wychowawcza (stosowanie w toku lekcji takich metod czy sposobów oceniania czy takich metod wychowawczych, które ułatwiają uczniowi naukę i społeczne przystosowanie) • pomoc socjalna

Co oznacza akceptacja dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? • • • • Uwaga ! Błędne sposoby okazywania akceptacji: koncentracja uczuciowa na dziecku współczucie graniczące z litością nadmierna pobłażliwość w sytuacjach zadaniowych nadmierne chronienie dziecka i przez to wyłączanie go z różnych form aktywności eksponowanie jego deficytów karanie za objawy

Co oznacza akceptacja dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? • • • • Prawidłowe sposoby wyrażania akceptacji: przydzielanie różnych zadań na równi z innymi osobami (jeżeli tylko to możliwe) włączanie we wszystkie zajęcia w toku lekcji i pozalekcyjne, w których może brać udział, nawet, jeżeli wymaga to indywidualizacji pracy udzielanie mu różnego rodzaju specjalnej pomocy z równoczesnym traktowaniem tej pomocy, jako naturalnego świadczenia, a nie jako uciążliwego obowiązku czy jałmużny wspieranie go zachętą i jawnie wyrażoną wiarą w jego możliwości radzenia sobie w trudnych sytuacjach ukazywanie rówieśnikom jego zdolności, osiągnięć, pozytywnych zachowań, eksponowanie wytworów jego pracy razem z wytworami innych uczniów serdeczne odnoszenie się do niego, nawiązywanie z nim więzi emocjonalnej, tak jak z innymi

• Droga rodziców: • -okres szoku • -okres kryzysu emocjonalnego • -okres pozornego przystosowania się • -okres konstruktywnego przystosowania się

• informować o rozwoju dziecka, o jego osiągnięciach i trudnościach, rodzaju potrzebnej pomocy i możliwości jej uzyskania • • uczyć rodziców (przez pokaz, instruktaż, ćwiczenia) umiejętności udzielania dziecku pomocy w domu • • kształtować prawidłowe postawy rodziców wobec dziecka i wzmacniać więzi emocjonalne między rodzicami a dzieckiem • • udzielać rodzicom porad i interwencyjnej pomocy w załatwianiu różnych spraw związanych z usprawnianiem dziecka, zaopatrzeniem go w środki pomocowe, korzystaniem z opieki specjalistów • • aktywizować rodziców do systematycznego współdziałania nie tylko ze szkołą, ale także z innymi instytucjami niosącymi pomoc ich dziecku

Nazwy instytucji użytku publicznego • w województwie dolnośląskim wspierające dzieci i rodziców dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych • 1. Fundacja Autika- Jelenia Góra - http: //autika. pl/ -dzieci autystyczne – z siedzibą • przy ul. Wojska Polskiego 77/4 w Jeleniej Górze • • 2. Karkonoski Sejmik Osób Niepełnosprawnych • Adres: osiedle Robotnicze 47 A, 58 -500 Jelenia Góra, • • • 3. Jeleniogórskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawny • Adres: Aleja Jana Pawła II 7, 58 -500 Jelenia Górach • • 4. Prywatny Gabinet EEG Biofeedback • Przychodnia "Źródło" • ul. Sprzymierzonych 4 • 58 -560 Jelenia Góra • 5. Centrum Tomatisa Progres D. Stempowska-Niepubliczna Poradnia w Jeleniej Górze • • •

• • • • • Dzieci i młodzież, które mogą ubiegać się o orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego Uwaga! Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego nie oznacza nauki w szkole specjalnej tylko dostosowanie wymagań edukacyjnych do specyfiki niepełnosprawności danego ucznia w szkole integracyjnej lub ogólnodostępnej, ewentualnie w ośrodku szkolno-wychowawczym, socjoterapeutycznym lub młodzieżowym uczniowie z dysfunkcją wzroku (niewidomi i słabowidzący) uczniowie z dysfunkcją słuchu (niesłyszący lub słabosłyszący) uczniowie z autyzmem i z Zespołem Aspergera uczniowie z niepełnosprawnością ruchową uczniowie z upośledzeniem umysłowym (w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym, głębokim) uczniowie niedostosowani społecznie i zagrożeni niedostosowaniem społecznym uczniowie ze sprzężoną niepełnosprawnością

• Rodzaje opinii wydawanych przez poradnie • psychologiczno - pedagogiczne • opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka • • opinie w sprawie gotowości szkolnej dziecka, które spełniało obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego poza przedszkolem lub oddziałem przedszkolnym • • opinie w sprawie odroczenia obowiązku szkolnego • • opinie w sprawie promowania ucznia kl. I lub II szkoły podstawowej do klasy programowo wyższej w ciągu roku szkolnego • • opinie w sprawie pozostawienia ucznia z kl. I-III szkoły podstawowej na drugi rok w tej samej klasie • • opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się

cd. Rodzaje opinii wydawanych przez poradnie psychologiczno - pedagogiczne • • • • • opinie w sprawie zwolnienia z nauki drugiego języka obcego opinie w sprawie objęcia ucznia nauką w klasie terapeutycznej opinie w sprawie dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb edukacyjnych ucznia opinie w sprawie dostosowania warunków na sprawdzianach i egzaminach do indywidualnych potrzeb ucznia opinie w sprawie udzielenia zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki opinie w sprawie przyjęcia ucznia gimnazjum do oddziału przysposabiającego do pracy opinie w sprawie pierwszeństwa w przyjęciu ucznia z problemami zdrowotnymi do szkoły ponadgimnazjalnej opinie w sprawie zezwolenia na zatrudnienie młodocianego w celu przyuczenia do pracy lub nauki zawodu opinie w sprawie objęcia pomocą psychologiczno – pedagogiczną w przedszkolu czy szkole

Jak wspomagać rodziców uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? • Pomoc dla rodzin • • -Poradnictwo, aktywny instruktaż- wiąże się ze wsparciem psychicznym oraz odpowiednią edukacją tj. informacja, co do przyczyn trudności rozwojowych • -Trening umiejętności • -Rozmowy z rodzicami: • Dostrzeżone przez nauczyciela dysfunkcje: • Metody pracy: nauka ćwiczeń, omówienie celów i efektów, przygotowanie materiałów dla rodziców. •