UCK 474 UAK MOTOR TASARIMI DUYARLILIK ANALIZI TASARIMDA

UCK 474 UÇAK MOTOR TASARIMI DUYARLILIK ANALIZI & TASARIMDA KALITE YAYILIM FAKTORU Yrd. Doç. Dr. Onur Tunçer İstanbul Teknik Üniversitesi

TR = Throttle Ratio olduğu uçuş koşulları için tutulmalıdır! Normal seyir esnasında motorun malzeme limitleri zorlanmamalıdır. durumu sadece acil durumlar (emergency) yahut ani manevralar (savaş manevraları gibi) için kullanılmalıdır. Motor tasarlanırken bu tür durumlar için pilota ekstra itki sağlanabilmelidir! Bu tür manevralar esnasında TR genelde 1. 1’e yakın değer alır ve bu durum pilotun itki kolunu sonuna kadar ittiği koşula denk gelir. Kokpitte pilotu uyaran kırmızı bir ikaz ışığı yanar. Pilot maksimum itkiyi kaç dakika süre ile kullandığını yere inince bildirmek durumundadır, çünkü bu durum motor parçalarının ömrünü dolayısıyla bakım aralığını kısaltır.

TÜRBİN GİRİŞ SICAKLIĞI VE YAKIT SARFİYATI HEDEFLERİ Türbin giriş sıcaklıklarına dikkat! Giriş sıcaklığının ses üstü hızda seyir için mümkün olan en yüksek değere ulaşmasına izin veriliyor. İvmelenmede bunun biraz altında bir değer var. Bunlar operasyon bölgesine intikal yine oradan ses üstü hızda kaçış ve savaş manevrası sırasında kullanılan değerler. BCM/BCA uçuş koşulu için en önemli parametre ise TSFC ile S (özgül yakıt sarfiyatı ve özgül darbe)

DUYARLILIK ANALİZİ

PARETO KURALI (80/20 YASASI)

Ürün Tasarımı Finansal Analiz QFD Quality Function Deployment Tasarım Detayları

Requirements A list of requirements from customers, management and regulatory standards What? An expanded list of what needs to be done to the product to fulfill the requirements

KALITE YAYILIM FAKTORU ØQuality Function Deployment (QFD), tüketicinin satın almak istediği ürün veya hizmetlerin tasarımı, üretimi ve pazarlanması amacı ile, işletme içindeki beceriler üzerinde yoğunlaşarak gerekli koordinasyonu sağlayan bir dizi planlama ve iletişim sürecinden oluşan sistematik bir yaklaşımdır. ØBu yaklaşım sonucunda ortaya çıkan ve tüm teknikle özdeş olarak anılabilen “Kalite Evi”, bir anlamda, fonksiyonlar arası planlama ve iletişime olanak tanıyan kavramsal bir şema ve aslında QFD’nin görsel olarak ortaya konulan sonucudur.

KALITE YAYILIM FAKTORU (TANIM) ØQFD, beklenen kalite standartlarında bir ürünün üretilmesi ve piyasaya arz edilmesi için ihtiyaç duyulan organizasyonel ve operasyonel prosedürleri içeren bir kalite sistemidir. (Feigenbaum) ØQFD, bir ürün geliştirme sürecinde tasarım aşamasından başlayarak sürecin her aşamasında kalitenin temin edilebilmesi için gerekli spesifik metotları kapsar. Başka bir deyişle, müşteri taleplerinin tasarım aşamasında hedef, üretim aşamasında da majör kalite güvence noktası olarak kullanılmasını sağlayan bir metottur. (Akao)

KALITE YAYILIM FAKTORU (UYGULAMALAR) Øİlk defa 1972’de Kobe’deki Mitsubishi tersanesinde uygulanmıştır. ØArdından Toyota ve yan sanayileri bu yaklaşımı değişik biçimlerde geliştirmişlerdir. ØJaponya’da bu yöntem, elektronik, ev eşyaları, giyim, tekstil, inşaat makineleri, tarım makineleri gibi imalat sektörlerinde başarıyla uygulanmış. ØAmerika’daki gelişimi, 1983 yılında Kogure ve Akao’nun Quality Progress dergisinde yayınlanan bir makalesiyle başlamıştir. ØYöntemi daha sonra Ford Motor Company ve Cambridge Corporation kullanmıştir.

Neden QFD? Øİşletmelerde amaç birliğini sağlamanın en iyi yoludur. ØGereksiz bir tasarım yapılmaz. ØMüşteri ihtiyaçları doğrudan tasarıma yansır. ØDaha iyi dış ve iç (yatay, dikey ve çapraz) iletişim sağlanır. ØDoğru iş ilk seferde yapılır. ØTekrar tasarlama ve mühendislik değişimleri en aza indirilir. Ø ØTasarım geliştirilir, maliyet düşürülür. ØRekabetçi ortama uyum sağlanır.

ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ (AHS) /Analytic Hierarchy Process (AHP) ØKarar seçeneklerini sıralayıp aralarından birini belirtilen çoklu ölçüte göre seçmeyi sağlayan sayısal bir yöntem ØHer bir karar seçeneğine karar vericinin ölçütlerini ne kadar sağladığını gösteren sayısal puanlar verilir.

ØGruplara ve bireylere, karar verme sürecindeki nitel ve nicel faktörleri birleştirme olanağı veren güçlü ve kolay anlaşılır bir yöntem bilimdir (Saaty, 1989; Saaty, 1996). ØHer sorun için amaç, kriter, olası alt kriter seviyeleri ve seçeneklerden oluşan hiyerarşik bir model kullanır. ØKarışık, anlaşılması güç veya yapısallaşmamış sorunlar için genel bir yöntemdir.

Kalite fonksiyon yayılımı(QFD) ØMüşterinin ne istediğini belirleme ØMüşteri isteklerini mal/hizmetin nasıl karşılayabileceğini belirleme ØMüşteri isteklerini bu “nasıl”larla (ürün özellikleri) ilişkilendirmek ØÜrün özelliklerinin birbirleriyle ilişkisini tanımlamak ØÖnem derecelerini belirlemek ØRakip ürünleri değerlendirmek

QFD’nin İşletmelere Sağlayacağı Yararlar ØMüşteri İle İlgili Yararlar ØMüşterilerin Daha İyi Anlaşılması ØMüşteri Tatmininde Artış ØMamul Tasarımı İle İlgili Yararlar ØDaha Az Tasarım Değişikliği ØDaha Kısa Mamul Geliştirme Süreci ØArtan Mamul Kalitesi ØDaha Az Yeniden İşlemeden Dolayı Maliyetlerde Düşüş ØÖrgütsel Yararlar Øİşletmelerdeki Fonksiyonlar Arasındaki İletişimde Artış ØTakım Çalışması Ruhunun Gelişmesi ØTekrar Kullanılabilir Bilgi Sistemi Øİşletmenin Rekabet Gücünde Artış

Kalite Evi Çok Fonksiyonlu Bir Araçtır ØMühendisler İçin Sayısal Veriler İçerir ØPazarlamacılara Müşteri Sesini Temsil Eder ØGenel Yönetim Onu Yeni Fırsatlar Keşfetmek İçin Kullanır

HOUSE OF QUALITY ++ - Strong positive + - Positive x - Negative xx - Strong negative

Building A House Of Quality • • List Customer Requirements (What’s) List Technical Descriptors (How’s) Develop Relationship (What’s & How’s) Develop Interrelationship (How’s) Competitive Assessments Prioritize Customer Requirements Prioritize Technical Descriptors

QFD Matrix Technical Descriptors Primary Interrelationship between Technical Descriptors (correlation matrix) HOWs vs. HOWs Strong Medium Weak Prioritized Customer Requirements Secondary Primary Prioritized Technical Descriptors Our A’s B’s Customer Importance Target Value Scale-up Factor Sales Point Absolute Weight Technical Our Competitive A’s Assessment B’s Degree of Technical Difficulty Target Value Absolute Weight and Percent Relative Weight and Percent Customer Competitive Assessment Strong Positive Negative Strong Negative +9 +3 +1 Customer Requirements +9 +3 -3 -9 Secondary Relationship between Customer Requirements and Technical Descriptors WHATs vs. HOWs

Customer Requirements (WHATs) Tertiary Secondary Primary Customer Requirements (What’s)

Technical Descriptors (HOWs) Tertiary Secondary Primary Technical Descriptors (How’s)

Relationship Matrix Technical Descriptors Primary Customer Requirements Secondary Primary Secondary Relationship between Customer Requirements and Technical Descriptors WHATs vs. HOWs +9 +3 +1 Strong Medium Weak

Correlation Matrix Technical Descriptors Primary Customer Requirements Secondary Primary Secondary Interrelationship between Technical Descriptors (correlation matrix) HOWs vs. HOWs +9 +3 -3 -9 Strong Positive Negative Strong Negative Relationship between Customer Requirements and Technical Descriptors WHATs vs. HOWs +9 +3 +1 Strong Medium Weak

5 3 1 2 5 1 4 4 Ours Customer Competitive A’s Assessment B’s Customer Requirements Customer Competitive Assessment Relationship between Customer Requirements and Technical Descriptors WHATs vs. HOWs +9 +3 +1 Strong Medium Weak

Prioritized Customer Requirements • • • Importance Rating Target Value Scale-Up Factor Sales Point Absolute Weight & Percent – (Importance Rating) – (Scale-Up Factor) – (Sales Point)

QFD Process HOW MUCH WHATs HOWs HOW MUCH

Phase I Product Planning Customer Requirements Design Requirements

Phase II Part Development Design Requirements Part Quality Characteristics

Phase III Process Planning Part Quality Characteristics Key Process Operations

Phase IV Production Planning Key Process Operations Production Requirements Production Launch

QFD Summary • • Orderly Way Of Obtaining Information & Presenting It Shorter Product Development Cycle Considerably Reduced Start-Up Costs Fewer Engineering Changes Reduced Chance Of Oversights During Design Process Environment Of Teamwork Consensus Decisions Preserves Everything In Writing

House of Quality Example You’ve been assigned temporarily to a QFD team. The goal of the team is to develop a new camera design. Build a House of Quality.

House of Quality Example What the customer desires (‘wall’) Customer Importance Requirements Light weight Easy to use Reliable Target Values

House of Quality Example Average customer importance rating Customer Requirements Importance Light weight Easy to use Reliable Target Values 50 30 20

House of Quality Example Choose engineering characteristics to satisfy the customer requirements Customer Aluminum Steel Requirements Importance Parts Light weight Easy to use Reliable Target Values 50 30 20 Auto Focus Auto Exposure

House of Quality Example characteristics (‘rooms’) Relationship between customer attributes & engineering Auto Focus Auto Exposure 8 7 8 5 3 260 340 Customer Aluminum Steel Requirements Importance Parts Light weight Easy to use Reliable Target Values 50 30 20 5 4 330 2 270