TUTUM VE ALGILAR TUTUMLAR Tutumlar Nesneler insanlar ya

TUTUM VE ALGILAR

TUTUMLAR Tutumlar Nesneler, insanlar ya da olaylar hakkında değerlendirici yargılar ya da ifadelerdir. Bir tutumun bilişsel bileşeni Bir tutumun düşünce ya da inanç birimidir. Bir tutumun duygusal bileşeni Bir tutumun duygusal ya da hislere bağlı birimidir. Bir tutumun davranışsal bileşeni Birisine ya da bir şeye karşı belli bir şekilde davranma niyetidir

Tutum ve Davranışlar • TUTUM => bir tutum objesine yönelik inançlar, hisler, davranışsal niyetlerin bütünüdür. • Yakın zamana kadar, tutumların üç bileşenle anlaşılabileceği öne sürülmekteydi: • İnançlar • Hisler • Davranış Niyetleri Artık=> bunlara ilaveten «duygusal süreçlerin» de işlediği öne sürülmektedir:

Tutum-Davranış Modeli Duygusal Süreç İnançlar Tutum Hisler Davranışsal Niyetler Davranış Duygu Safhaları

• İNANÇLAR: deneyimlerden elde edilen algılar (şirket birleşmeleri iş güvencesini azaltır) • HİSLER: Olumlu-olumsuz bilinçli değerlendirmeler (şirket birleşmesi olumsuz bir şeydir) • DAVRANIŞ NİYETLERİ: Hislerin tetiklediği davranışlar (başka bir iş arama) Tutumlar güçlü olduğunda davranış üzerinde daha etkilidir.

Çalışma Yaşamında Önemli Olan Tutumlar İşe Bağlılık Bireyin kendini işiyle tanımlama, etkin biçimde bunu yapma ve performansının benlik-değeri için önemli bulma derecesidir. Örgütsel Bağlılık Bireyin kendisini belli bir örgüt ve bunun amaçlarıyla tanımlama ve bu örgütteki üyeliğini sürdürme isteğinin miktarıdır.

İş tatmini • İş tatminini ölçmek • İnsanlar işlerinden ne kadar tatminlidir? • İş tatmini azalıyor (mu? ) • Azalma şunlara bağlanabilir: • Üretkenliği arttırma baskıları • İş üzerinde azalan kontrol

İş tatmininin İşçilerin Performansı Üzerindeki Etkileri • Tatmin ve Verimlilik • Tatminli işçiler daima daha üretken olmayabilir. • Daha tatminli işçilerin olduğu örgütler daha verimlidir. • Tatmin ve İşe Devamsızlık • Tatminli işçiler kaçınılabilir sebeplerden dolayı daha az işe devamsızlık yaparlar. • Tatmin ve İşten Ayrılma (Turnover) • Tatminli işçilerin işten ayrılması muhtemelen daha azdır. • Örgütler yüksek performanslıları kazanmaya çalışacak; zayıf performanslıları ise ayıklamak isteyeceklerdir.

İş Tatminsizliğine Reaksiyonlar Aktif (Sıkıntıyı) dile getirme Ayrılma (çıkış) Yapıcı Yıkıcı Sadakat Savsaklama Pasif

İşçiler Tatminsizliklerini Nasıl İfade Ederler? Çıkma Tatminsizlik örgütten ayrılmaya yol açacak davranışlarla ifade edilebilir. Dillendirme Tatminsizlik koşulları düzeltici aktif ve yapılandırıcı girişimlerle gösterilir. Sadakat Tatminsizlik, koşulların düzelmesini edilgen bir biçimde beklemekle ifade edilir. Savsaklama Tatminsizlik, işlerin daha kötü gitmesine izin vererek dile getirilir.

İş Tatmini ve Örgütsel Vatandaşlık davranışı • Tatminli işçiler örgütte adalet olduğuna ve örgüte güvenebileceklerini düşünürler ve bu kişiler işlerindeki normal beklentilerin ötesindeki faaliyetlerle de ilgilenmeye istekli olurlar.

Bilişsel Çelişki Kuramı Bilişsel Çelişki İki ya da daha çok tutum ya da tutum-davranış arasındaki herhangi bir tutarsızlıktır. Çelişkiyi azaltma isteği • Çelişki yaratan bileşenlerin önemi • Bireyin bu bileşenler üzerindeki etkiye sahip olma derecesi • Çelişkide yer alan ödüller

A-B İlişkisini Ölçmek • Yeni araştırmalar aracı değişkenler hesaba katılırsa, tutumların (A) anlamlı biçimde davranışları (B) yordayabildiğini göstermiştir. Ara Değişkenler • Tutumun önemi • Tutumun özgünlüğü • Tutumun erişilebilirliği • Birey üzerindeki sosyal baskılar • Tutumla doğrudan bir deneyim yaşamış olmak

ALGI • Algı – bir kişinin gerçekliği yorumlamasına karşılık gelir • Farklı kişiliklere sahip insanlar olanı biteni farklı biçimde algılar • Algı şunlar tarafından etkilenir: • • • Soya çekim (Kalıtım) Çevre Kişilik Zeka Gereksinimler Benlik Kavramı, tutumlar ve değerler

Algıdaki Çarpıtmalar önyargılar Referans Noktası Seçkili Maruz bırakma Beklentiler Çıkarlar Yansıtma

Algıların Ahengi • İnsanların olan biteni ya da herhangi bir nesneyi aynı şekilde görme derecesi • İnsanlar herhangi bir şeyi aynı yolla algıladığında, bunun örgüt içinde olumlu sonuçları olacaktır