TURZM LETMELERNDE HALKLA LKLER r Gr Melike AKIR

TURİZM İŞLETMELERİNDE HALKLA İLİŞKİLER Öğr. Gör. Melike ÇAKIR KELEŞ 1

Tanımlar; • “Bir kamu kurumu veya özel kuruluşun kendileriyle iş yaptığı kimselerin anlayış, sempati ve desteğini elde etmek ve sürdürmek için giriştikleri sürekli ve örgütlü bir yönetim işlevidir. ” 2

Fransız Halkla İlişkiler uzmanı Crozier’e göre; • “Dış alemin sempati ve iyi niyetini sağlamak amacıyla idareci ve müteşebbis’in baş vurdukları usullerin tümüdür. 3

• Türk Halkla İlişkiler uzmanı Asna’ya göre ; “Özel yada tüzel kişilerin belirtilmiş kitlelerle dürüst ve sağlam bağlar kurup geliştirerek onları olumlu inanç 4 ve eylemlere yöneltmesi.

• İlişki içinde bulunduğu kişi ve kuruluşlarla karşılıklı olarak sağlıklı, doğru ve güvenilir ilişkiler kurmak, geliştirmek, kamuoyunda olumlu imaj oluşturmak ve toplumla bütünleşmek olarak tanımlanır. 5

Halkla İlişkilerin İşlevleri, v İşletmenin çevresi ile olan ilişkilerin düzenlenmesi, v Değişik hedef kitleler üzerinde etki bırakacak örgütsel politikaların, süreçlerin ve faaliyetlerin analiz edilmesi, v Örgüt içindeki ve dışındaki davranış, tutum ve görüşlerin izlenmesi, v Örgütsel amaçlarla toplumun beklentileri arasında uyum sağlanması, 6

Halkla İlişkilerin İşlevleri, v Çeşitli kurum ve kuruluşlarla örgüt arasında iki yönlü iletişimin sağlanması ve sürdürülmesi, v Değişik hedef kitleler üzerinde etki bırakacak örgütsel politikaların, süreçlerin ve faaliyetlerin analiz edilmesi, v Kamu politikalarını etkilemek ve değiştirmek için örgütsel çabaların planlanması ve uygulanması v Örgütün ve toplumun karşılıklı olarak menfaatlerini sağlayacak yeni politika ve eylemlerin oluşturulması, 7

Halkla İlişkilerin Tarihsel Gelişimi • İskender’in Pers Kralı Darius’un kızı ile evlenmesi ve Pers giysileri ile halkın karşısına çıkması… • Eski Yunan forumlar… uygarlıklarında • Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi… 8

Dünya’da Halkla İlişkilerin Gelişimi • Halkla ilişkilerin anavatanı Amerika’dır. • Halkla ilişkilerin gerçek öncüsü 1900’lü yılların başında gazeteci Lvy Lee olmuştur. 1916 yılında ilk halkla ilişkiler bürosunu kurmuştur. • Lvy basın ile iş çevresini birbirine yakınlaştırmaya çalışmış, hazırlanan bültenler ile iş çevreleri ilk kez kamuoyuna seslenme fırsatı bulmuşlardır. 9

Dünya’da Halkla İlişkilerin Gelişimi • Avrupa ülkelerinde halkla ilişkiler 1950’li yıllarda başlamıştır. • İngiltere’de hükümetin halkla ilişkilerini düzenlemek için kurulan Merkezi Enformasyon Bürosu, • İngiltere’nin dış ülkelerde tanıtımı ile oluşturulan British Council; • İtalya’da emniyet hizmetlerini, 10 vergi düzenlemelerini ve belediyecilik faaliyetlerini halka benimsetmek için

Türkiye’de Halkla İlişkilerin Gelişimi • Türkiye’de 1920 yılında devrimlerin halka tanıtılması amacıyla Anadolu Ajansı kurulmuştur. • 1920 yılında Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, • 1961 yılında Devlet Planlama Teşkilatı içinde “Yayın ve Temsil 11 Şubesi”kurulmuştur.

Türkiye’de Halkla İlişkilerin Gelişimi • Ülkemizde 1971 yılında İstanbul’da ilk kez Halkla İlişkiler Derneği kurulmuş ve 1985 yılına ikinci dernek İzmir’de açılmıştır. • Türkiye’de işletmelerin birçoğunda halkla ilişkiler birimi, reklam ve tanıtım ünitesi içinde 12 yürütülmektedir……. .

Halkla İlişkilere Yakın Kavramlar • • • Hakla İlişkiler ve Pazarlama, Halkla İlişkiler ve Propaganda, Halkla İlişkiler ve İnsan İlişkileri, Halkla İlişkiler ve Reklam, Kurumsal Reklamcılık ve Hakla İlişkiler

Hakla İlişkiler ve Pazarlama • Ticari hayatta halkla ilişkiler, pazarlamanın ve satış tutundurmanın bir enstrümanı olarak kullanılmaktadır. • Pazarlama daha çok satış hedefine, halkla ilişkiler firma imajını yükseltmeye odaklanır.

Halkla İlişkiler ve Pazarlamanın Karşılaştırılması KARŞILAŞTIRMA KRİTERLERİ HALKLA İLİŞKİLER PAZARLAMA Örgütsel Amaç İmaj geliştirme, toplumla ve çalışanlarla iyi iletişim kurma Müşteriye uygun mal ve hizmet üretme Ürünle İlgili Amaç Yeni ürün ve fikirleri benimsetme Örgütün mal ve hizmetlerine Pazar oluşturma, pazarı koruma Çalışanlarla İlişkiler Örgüt içi ilişkilerle doğrudan ilişkilidir Örgüt içi ilişkilerle ilişkili değildir. Çevre İlişkisi Duyarlılık Tüm dış çevre Tüketici Kamuya Pazara

Halkla İlişkiler ve Propaganda, bir amaca hizmet etmek ya da karşı bir amaca zarar vermek için fikirlerin, olayların, iddiaların amaçlı olarak yayılmasıdır. Amaç, mesajı hedef kitleye tek yönlü olarak aktarmaktır.

Halkla İlişkiler ve Propaganda Saldırı propagandası; Siyasal, ekonomik veya tarihsel olayları kendi görüşlerine göre değerlendirme, davalarında hakllı olduklarını sorumsuz bir şekilde saldırı halinde kabul ettirmeye çalışma. Savunma propagandası; başkaları tarafından yapılan saldıralara karşı ünlü kişilerin, devletlerin, partilerin yaptıkları propaganda türüdür. Gerçeği savunmak ve haklı olmak şartıyla kuvvetli bir yöntemdir.

Halkla İlişkiler ve Propaganda KARŞILAŞTIRMA KRİTERLERİ HALKLA İLİŞKİLER PROPAGANDA İlke Doğru ve gerçek bilgi, iyi Eksik veya abartılı bilgi niyet ve dürüstlük verilebilir Amaca giden yol Gerçekleri açıklama yolu Çok tekrar yolu ile inandırma İletişim Şekli Tartışmaya açık ve demokratik Dogmatik, diktacı ve kalıplaşmış İletişim Yönü Çift yönlü Tek yönlü

Halkla İlişkiler ve İnsan İlişkileri İnsan ilişkileri, örgütte çalışan bireylerin bir makine olarak görülmesi yerine, insan olarak ele alınması ve ona değer verilmesi gerektiğini savunur. Kriterler Halkla ilişkiler İnsan ilişkileri Temel Öğe Amaç İnsan Mutlu Çevre İnsan Mutlu ve sosyal çevre Hedef Kitle Çabalar Tüm kitle Dışa dönük Örgüt çalışanları İçe dönük

Halkla İlişkiler ve Reklamcılık, yazılı, sözlü, görsel basın kullanarak kitleleri satın almaya yöneltme işidir. Kriterler Konu Amaç Halkla ilişkiler Reklam İşletmenin mal ve hizmetleri İşletmenin kendisi Presstij ve kamuoyu desteği Mal ve hizmet satışını artırma Kar Hedef Kitle Bütçe Uygulama Şekli Sonuçlar Süreç İletişim Dolaylı Bütün kamuoyu Sınırlı Kurumsal reklam Uzun vadede Kesintisiz Çift yönlü Doğrudan Mevcut ve potansiyel tüketici Çok yüksek Ticari reklam Kısa vadede Kesintili ve dönemsel Tek yönlü

Halkla İlişkiler ve Kurumsal Reklamcılık Kurum imajı oluşturma, Kurum kimliğinin kamuoyuna tanıtılması, Sempati uyandırma, Ürüne değil, Örgüte….

İletişim kavramı • Bir kişi veya gruptan diğerine ya da diğerlerine çoğu zaman semboller aracılığı ile bilgi, düşünce, tutum, veya bilgi aktarma olarak tanımlanır. • Örgüt açısından ele alındığında iletişim, kurumda görev yapan organlar arasında bir canlı varlığı saran sinir sistemi gibi bir ağ örgüsü ya da dokusudur.

İletişim Süreci GÖNDERİCİ (KAYNAK) MESAJ KANAL GERİ BİLDİRİM ALICI

İletişim Süreci Ferhat Aşk Dağları delme GERİ BİLDİRİM Şirin

ETKİLİ BİR GERİ BİLDİRİM, • • Kaynağa yardımcı olur, Mesajın tam bir karşılığıdır, Zamanlaması tamdır, Kaynağın amaca ulaşmasını sağlayacak kadar açık seçiktir, • Yapıcıdır ve davranış üzerinde durur.

İletişim Türleri Ø Sözlü İletişim Ø Sözsüz iletişim • Beden duruşu • Yüz ifadeleri • Jestler • Giysiler Ø Yazılı İletişim

İletişim Engelleri • Kaynağın taşıması gereken özellikler • Alıcının taşıması gereken özellikler • Mesajın taşıması gereken özellikler

İletişimin kalitesini etkileyen psiko-sosyal engeller • • • Görüş farklılığı Sosyo-kültürel farklılıklar Algılama farklılıkları Güven eksikliği Dil

Etkili bir iletişim için, • Gürültü en aza indirilmeli, • Zaman baskısı ortadan kaldırılmalı • Dinleyicilerin aktif dinleyici olmalar sağlanmalı • Yanlış anlamalar ortadan kaldırılmalı • Kıskançlık ve korku ortadan kaldırılmalı • Hiyerarşik basamaklar azaltılmalı • Empatik yaklaşım sergilenmeli • İletişim teknolojileri etkin biçimde kullanılmalı….