Turizm Ekonomisi 2 Hafta Turizm Genel zellikler ve

Turizm Ekonomisi 2. Hafta – Turizm Genel Özellikler ve Turizm Talebi Öğr. Gör. Yaşar GÜLTEKİN

Turizm Türleri UNWTO’nun turizm eylemine katılma sebebine göre yaptığı sınıflandırma şu şekildedir: 1. Kişisel a) Eğlence, dinlence ve boş zaman değerlendirme b) Arkadaş ve akraba ziyareti c) Eğitim ve öğrenim d) Sağlık ve tıbbi bakım e) Din ve hac f) Alışveriş g) Diğer 2. İş / Profesyonel • UNWTO International Recommendations for Tourism Statistics 2008

Turizm Türleri 1. Kişisel: Profesyonel gezi sayılmayan yolculuklardır. a) Eğlence, dinlence ve boş zaman değerlendirme En geniş katılımın olduğu, temel turizm çeşididir. • Kıyı turizmi, Kültürel turizm, Spor turizmi, Kruvaziyer turizm, Yat turizmi b) Arkadaş ve akraba ziyareti: Var olan ilişkileri sürdürmek veya yeni ilişkiler kurmak için yapılan seyahatler. Düğün, doğum günü, cenaze, hasta bakımı vs. c) Eğitim ve öğrenim: İş için ödenmiş profesyonel kurslar, yabancı dil kursları, kısa dönem eğitim programları vs.

Turizm Türleri d) Sağlık ve tıbbi bakım: Hastane, kaplıca, spa, terapi merkezi vb sağlık kuruluşlarına sağlık, bakım, tedavi ve sonrasında rehabilitasyon vb amaçlarla yapılan seyahatler e) Din ve hac: Önemli dini olay ve mekanların ziyareti f) Alışveriş: Kişisel kullanım veya hediye amacıyla ürün alışverişi için seyahat. (Ürünler tekrar satılmak veya ara mal olarak alınıyorsa iş gezisi kapsamındadır. ) g) Diğer

Sağlık Turizmi • İklim Tedavisi (Klimatizm) • Su ve Kaplıca Turizmi (Termalizm) • Balneoterapi: Mineralize termal sular ile yapılan kürler. • Talassoterapi: Deniz suyu ve güneşten yararlanılarak yapılan kürler. • Klimaterapi: Sağlıklı iklim ortamında bulunmak suretiyle uygulanan kürler. • Hidroterapi: Tatlı suyla yapılan kürler. • Speleoterapi: Mağaralar içindeki termal su kaynaklarından yararlanma. • Peloidoterapi: Çamur tedavisi. • Şifalı Bitki ve Meyveler (Üvalizm)

İnanç Turizmi

İş Turizmi / Profesyonel Turizm • Hedef bölgede işveren – işçi ilişkisinde bulunmadan çalışanların ve iş insanlarının seyahatleri • Teşvik (incentive) turizmi • Toplantı, kongre, sergi, fuar katılımı; ders, konser, performans… verme amaçlı seyahatler • Hedef bölgede bulunmayan iş amaçlı tanıtım, alışveriş amaçlı seyahatler • Diplomatik, askeri vb görevlerde personel olarak çalışma (hedef bölgede görevlendirilme hariç) • Bilimsel ve akademik araştırma…

Kitle Turizmi Standartlaştırılmış ve geniş kitlelere ulaşması hedeflendiği için ortak ilgiye hitap eden, asgari ortak noktalarda, en az maliyetle şekillendirilmiş turizm arzın talep eden kitleler. • Ölçek ekonomileri • Taşıma kapasitesini zorlayan çok sayıda katılım • Coğrafi ve mevsimsel yoğunlaşma • Hızlı ve denetimsiz gelişim • Büyük ölçekli, uluslararası standartlara uygun konaklama düzeni • Genellikle kıyılara ve özgün doğa parçalarına yöneliş • Çok uluslu tur operatörlerine bağımlılık • Yerel turistik ürünlerin özelliklerini yitirerek standartlaşması, yerel mimariyi dışlayan, anonim turizm mimarisi

Turizmin Gelişimi Gelişmenin Özellikleri • Hacim Yönünden Gelişme (Fiziki Büyüme) • Turizme katılan sayısında ve yapılan turistik tüketim harcamalarındaki fiziki büyüme, • Hızlı Gelişme • Turizme katılan sayısında ve turistik tüketim harcamalarında yıllık artış oranlarındaki yüksek oranlar

Turizmin Gelişimi • Gelişme ile birlikte yeni buluşlar, yeni uygulamalar ve kavramlar gündeme gelmektedir: • Charter Seferleri • Yeni Mimari Stiller • Yeni Turistik Ürünler • Yeni Hukuki Mülkiyet Şekilleri • Çoklu Mülkiyet • Devre Mülk Sistemleri • Dikey ve Yatay Bütünleşmeler • Yumuşak Turizm (Soft Turizm) • Sürdürülebilir Turizm (Sustainable Tourism)

Turizmin Gelişimi • TURİZMDEKİ YAPISAL DEĞİŞME • Turizmin İç Yapısındaki Değişmeden Doğan Gelişme • Aristokratik Turizm � Sosyal Turizm • Kişisel Turizm � Kitle Turizmi � Kişisel Turizm • Aristokratik Turizm • Sosyal Turizm • Kişisel Turizm • Kitle Turizmi

Turizmin Gelişimi Turizmin Demokratize Olması • Turizmin geniş halk kitlelerine yayılarak, turizme katılanların sayısının artması Turizmin Planetize Olması • Turizmin kıtalararası bir özellik kazanması ve uzak mesafeli seyahatlerin yoğunluğunun artması

Turizmin Gelişimi İlk Çağlarda Turizm • Sağlık ve kültürel yer ziyareti • Üst düzey yönetici, elçi ve zenginlerin seyahatleri • Merak faktörü • Romalılara has bir olay Ortaçağ Turizmi • Sosyal ve ekonomik düşüncede dinin etkisi • Dini motif • Tabiat aşkı • Marko Polo’nun seyahati • İslamiyetin doğuşu • Loncalar sistemi

Turizmin Gelişimi Rönesans Döneminde Turizm (XV. YY) • İtalya ve Roma sanat, kültür ve bilim merkezi • İtalya ve Roma’ya yönelik turistik hareketler • Kültür turizmi • Eğitim ve öğretim amaçlı seyahatler • Gençlik turizmi Yakın Çağda Turizm • Bu çağda turizm hızla gelişmeye başlamıştır

Turizmin Gelişimi Sanayi Devrimi (1750 – 1850) zamanında turizmin gelişmesine etki eden unsurlar • İletişim ve ulaşım teknolojisi: Mesafelerin kısalması • Makineleşme: Kentlere göç, nüfus artışı, çalışma hayatının düzenlenmesi, ücretsiz tatil hakkı, artan boş vakit, büyük şehirlerden kaçma isteği • Gelir artışı: Seyahate ayrılan harcanabilir gelir, turizme katılan yeni sosyal sınıflar • Eğitimin yaygınlaşması: Merak, gezi yayınları, turizm bilinci • Emperyalizm ve kapitalizm: Zenginliğin dağılması, yeni yerler ve kültürlerle temas, sanat ve kültürde gelişme • Sosyal güvenlik ve insan hakları: Daha iyi sağlık hizmetleri, insan ömrünün uzaması, seyahat özgürlüğü

Turizmin Gelişimi • DIŞ FAKTÖRLER • Psikolojik Faktör (Savaş) • Savaşta insanların kitle halinde hareket etmesi • Savaş sonrası savaştıkları yerleri görme isteği • Teknik Faktör • Ulaştırma Araçlarındaki Gelişme • Hız Artışı • Kapasite Artışı • Sanayi Şehirleri • Büyük, kalabalık, gürültülü atmosferi değiştirme isteği • Sosyal Mevzuattaki Değişmeler • Ücretlerin yükselmesi, çalışma sürelerinin kısalması, ücretli tatil hakkı

Turizmin Gelişimi • DIŞ FAKTÖRLER • Uluslararası Entegrasyonlar • Uluslararası ilişkilerin gelişmesi • Sermaye ve emek faktörünün ülkelerarası mübadelesi • Üretim faktörlerinin ülkelerarası dengeli dağılımı • Para Operasyonları • Paranın Devalüe Olması • Paranın Revalüe Olması • Ekonomik Faktör • Refah düzeyinin yükselmesi • Propaganda ve Reklam

Turizmin Gelişimi • İÇ FAKTÖRLER • Turizmin Demokratize Olması • Turizmin geniş halk kitlelerine yayılması ve daha düşük gelirlilerin turizme katılması • Turizmin Planetize Olması • Gelişme eksenlerinin değişmesi, uzak mesafeli destinasyonlara gidilmesi, turizme kıtalararası özellik kazandırmıştır. • Yeni İstasyonların Turizme Açılması • Seyahat Amaçlarındaki Değişme • Dinlenme amaçlı seyahatler artmış, turistik ürün çeşitlerinin artması turizmi mevsimini genişletmiştir.

Turist Tipleri Allo-santrik (dışa dönük) Maceracı, keşifçi, yeni yerler ve kültürler tanıma, etkileşim düzeyi yüksek, alışkanlık ve güvenlik düşük, geziyi kendisi planlar, bireysel ve az sayıda gezi yapar Mid-santrik (orta merkezli) Donanımlı, tanınmaya başlamış yerlere bireysel veya grupça yolculuk yapar, aracı kullanır ama gezisini kendisi düzenler, orta düzeyde yenilik ve alışkanlık arayışında Psiko-santrik (içsel / ruhsal merkezli) Paket tur, yüksek düzeyde alışkanlık ve güvenlik arayışında, aynı bölgeyi tercih eder, hedef bölge ile etkileşime girmez

Satın Alma Süreci

Değer Zinciri

Turizm Talebi Talep: • Belirli bir dönem içerisinde tüketicilerin belirli bir fiyata almaya gönüllü oldukları mal ve hizmet miktarı Turistik talep: • Turistik gezi yapma isteğinde bulunan ve bu isteğini karşılayabilecek gelire sahip olan insanların varlığına bağlıdır Efektif turistik talep: • Turistik gezi yapan kişi sayısı Potansiyel turistik talep: • Turistik geziye çıkma eğiliminde bulunan kişiler

Turizm Talebi Turistik talebin oluşabilmesi için: Yeterli gelir Yeterli boş zaman Yeterli fiziksel imkanlar

Turizm Talebinin Özellikleri 1. Bağımsızdır, kişiden kişiye değişir 2. Çok yönlü ve karmaşıktır 3. Esnektir: • Harcanabilir gelire bağlıdır • İkame olanakları yüksektir 4. Turistik ürünler kendi arasında ve diğer lüks ürünlerle rekabet halindedir 5. Dönemsel özellik gösterir

Turizm Talebini Etkileyen Unsurlar. Ekonomik Unsurlar a) Turistik ürün fiyatları (hedef bölge / turist gönderen bölge) b) Harcanabilir gelir c) Uzaklık (ekonomik mesafe) d) Arz kapasitesi e) Teknoloji f) Milli Gelir Miktarı g) Fert Başına Düşen Gelir Miktarı

Turizm Talebini Etkileyen Unsurlar h) Milli Gelirin Dağılış Şekli i) Milli Gelirin Üretim Faktörleri Arasında Dağılış Şekli j) Alternatif Değerlendirme ve Tercihler k) Ulaştırma l) Ödemeler Bilançosunun Durumu m) Turizm Endüstrisinin Durumu n) Konjonktürel Durum

Turizm Talebini Etkileyen Unsurlar • Turistik Talebin Fiyat Esnekliği • Turistik talep, harcanabilir gelir ile ilgilidir (lüks tüketim). • İnsanlar turistik tüketim yerine başka alanlarda tüketim veya tasarruf kararı verebilir. • Bu sebeplerle turistik (ürün) fiyatları talebin miktarını önemli ölçüde etkiler.

Turizm Talebini Etkileyen Unsurlar 2. Ekonomi Dışı (İrrasyonel) Unsurlar • Gelenekler • Sosyal çevre • Moda, zevk ve alışkanlıklar • Reklam ve tanıtım • Sağlık • Değişkenlik

Turizm Talebini Etkileyen Unsurlar 3. Toplumsal Unsurlar • Ailevi Özellikler • Dil güçlükleri • Politik düzensizlik • Sosyal hareket yeteneği • Şehirleşme

Turizm Talebini Etkileyen Unsurlar 4. Politik Unsurlar • Turistin kendi ülkesinin politik rejimi • Gidilen ülkenin politik rejimi • Genel politik durum

Turizm Talebini Sınırlayan Unsurlar 1. Devlet kontrolleri 2. Seyahatlerin vergilendirilmesi 3. Turizm ürünlerinin olumsuz özellikleri 4. Turizmin dönemsel özelliği 5. Uluslararası siyasi ortam

Turizm Talebi Fonksiyonu