Tun 21 Tit 84 SO SNH Tip theo

Tuần : 21 -Tiết: 84 SO SÁNH (Tiếp theo) I. Bài học 1. Các kiểu so sánh: Xét ví dụ: SGK/41 Tìm những câu thơ có chứa phép so sánh trong khổ thơ sau: “Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. ” (Trần Quốc Minh)

Vế A Phương (sự vật được so diện so sánh) sánh Từ so sánh Vế B Kiểu so (sự vật dùng sánh để so sánh)

Vế A Phương (sự vật được so diện so sánh) sánh Những ngôi sao Mẹ Từ so sánh Thức ngoài chẳng bằng kia là Vế B Kiểu so (sự vật dùng sánh để so sánh) mẹ ngọn gió không ngang bằng

SO SÁNH 1. Các kiểu so sánh: Xét ví dụ: SGK/41 So sa nh ngang bă ng Các từ so sa nh So sa nh không ngang bă ng (Tiếp theo) Tìm thêm những từ ngữ chỉ ý so La , như, y như, sánh giô ngngang như, tư a như, bao bằng nhiêu, bâ y nhiêu… hoặc không ngang bằng Hơn, hơn la , ke m, không bă ng, chưa bă ng, chă ng bă ng… Có 2 kiểu so sánh: + So sa nh ngang bă ng. + So sa nh không ngang bă ng. Từ ví dụ vừa phân tích, em hãy cho biết có mấy kiểu so sánh?

Bài tập nhanh: Điền từ chỉ ý so sánh thích hợp vào các câu sau: 1. Đẹp ……. hoa. 2. Nhanh …. . cắt. 3. Miệng cười …………hoa ngâu. Cái khăn đội đầu ………. . hoa sen. 4. Công cha …… núi Thái Sơn Nghĩa mẹ ……. . nước trong nguồn chảy ra. 5. Tốt gỗ ……… tốt nước sơn. 6. Một giọt máu đào ……. . ao nước lã. 7. Chết trong ………… sống đục.

SO SÁNH (Tiếp theo) 2. Tác dụng của so sánh: Xét ví dụ: SGK/42 Tìm phép so sánh trong đoạn văn sau:

SO SÁNH (Tiếp theo) 2. Tác dụng của so sánh: Xét đoạn văn: Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. Cây đước mọc dài theo bãi, theo từng lứa trái rụng, ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ, …lòa nhòa ẩn hiện trong sương mù và khói sóng ban mai. (Đoàn Giỏi) Em hãy tìm phép so sánh trong đoạn văn trên. Phép so sánh trong đoạn văn có tác -Tác dụng: Gợi dụng gì trong việc hình, giàu hình miêu tả sự vật, sự ảnh, sinh động. việc? Tạo rasolối nóicógiàu Phép sánh tác hàm xúcgìbiểuđối hiệnvới tư dụng tưởng và tình cảm của việc thể hiện tư tác giả đối với sự hùng tưởng cảmdòng của vĩ, rộngtình lớn của người viết? sông Năm Căn.

SO SÁNH (Tiếp theo) 2. Tác dụng của so sánh: So sánh vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động; vừa có tác dụng biểu hiện tư tưởng tình cảm sâu sắc. Từ ví dụ vừa phân tích, theo em so sánh có tác dụng gì?

SO SÁNH (Tiếp theo) II. Luyện tập: Bài tập 1: Chỉ ra các phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào. Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích.

Bài tập 1: Chỉ ra các phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào. Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích. a) Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng. (Tế Hanh) b) Con đi trăm núi ngàn khe Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm Con đi đánh giặc mười năm Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi. (Tố Hữu) c) Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng. (Minh Huệ)

Bài tập 1: Chỉ ra các phép so sánh và cho biết kiểu so sánh sau đó phân tích tác dụng của một phép so sánh mà em thích. a) Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè So sánh ngang bằng Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng. (Tế Hanh) Tác dụng: cho thấy tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên, yêu quê hương tha thiết của tác giả. b) Con đi trăm núi ngàn khe Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm Con đi đánh giặc mười năm Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi. (Tố Hữu) So sánh không ngang bằng Tác dụng: cuộc đời của mẹ đã trải qua biết bao vất vả, cực nhọc , thể hiện lòng yêu thương của tác giả đối với bầm.

c) Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng(1) Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng(2). (Minh Huệ) So sánh ngang bằng So sánh không ngang bằng Tác dụng: cho thấy tình cảm yêu kính của anh bộ đội nói riêng và của tất cả người dân Việt Nam nói chung dành cho Bác.

SO SÁNH (Tiếp theo) Bài tập 2: Những câu văn có sử dụng phép so sánh trong bài “Vượt thác”: - Thuyền rẽ sóng lướt bon như đang nhớ núi rừng phải lướt cho nhanh để về cho kịp. - Núi cao như đột ngột hiện ra chắn ngang trước mặt. Hãy nêu những câu văn có sử dụng phép so sánh trong bài “Vượt thác” Em thích hình ảnh so sánh nào? Vì sao? - Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt. Hình ảnh: Dượng Hương Thư… hùng vĩ. - Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ. (Phép so sánh thể hiện trí tưởng tượng phong phú của tác giả. Hình ảnh nhân vật hiện lên đẹp, khỏe, hào hùng. Thể hiện sức mạnh và khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người) - Dọc sườn núi, những cây to mọc giữa những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay hô đám con cháu tiến về phía trước.

Bài tập 3: Dựa theo bài Vượt thác, hãy viết một đoạn văn từ ba đến năm câu tả dượng Hương Thư đưa thuyền vượt qua thác dữ; trong đoạn văn có sử dụng cả hai kiểu so sánh đã được giới thiệu. Nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá như một bàn tay khổng lồ muốn đẩy thuyền lùi lại. Dượng Hương Thư đánh trần đứng sau lái co người phóng sào chống trả với sức nước để đưa thuyền tiến lên. Trông dượng Hương Thư không kém gì một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ: các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa, ghì trên ngọn sào. Đến chiều tối, thuyền đã vượt qua thác Cổ Cò. Mọi người trên thuyền đều thở phào nhẹ nhỏm. Ai nấy lại bình thản như chưa có chuyện gì xảy ra.

CỦNG CỐ Tìm thành ngữ liên quan đến những hình ảnh sau và đặt câu với những thành ngữ vừa tìm được. Chậm như rùa - Cậu làm việc chậm như rùa. Đẹp / tươi như hoa - Cô ấy tươi như hoa

KHÁI NIỆM: So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc KHÁI NIỆM này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng. Có hai kiểu so sánh: So sánh PH N ngang bằng và so LOẠI sánh không ngang bằng So sánh vừa có tác dụng gợi hình, vừa có TÁC DỤNG tác dụng gợi cảm. SO SÁNH CẤU TẠO Vế A Phương diện so sánh Từ so sánh Vế B

Hướng dẫn học ở nhà: - Học bài và làm bài tập còn lại. - Tìm thêm ví dụ (tự đặt câu) có sử dụng các kiểu so sánh. - Soạn bài mới: Nhân hóa + Phân tích ví dụ để tìm hiểu nhân hóa là gì? + Tìm các kiểu nhân hóa. + Làm các bài tập ở phần luyện tập.