TTN SALGINININ EKONOMK ETKLER Do Dr Ouz Kln

TÜTÜN SALGINININ EKONOMİK ETKİLERİ Doç. Dr. Oğuz Kılınç Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı oguz. kilinc@deu. edu. tr

Sunum planı Tütün kullanımının Dünyada ve Türkiye’de sıklığı nedir? n Tütün kullanmanın maliyeti nedir? n Tütün kullanımını nasıl algılamalıyız? n

n n n Günümüzde dünyada 1. 3 milyar kişinin sigara içtiği tahmin edilmektedir Önlenemezse 2025’te bu sayı 1. 7 milyarı aşacaktır Bu içicilerin %84’ü gelişmekte olan ülkelerde yaşamaktadır (Economics of Tobacco Control Paper No. 6 February 2003)

Dünyada sigara içim oranları Bölge Tüketim Kuzey Amerika Latin Amerika Batı Avrupa Orta ve Doğu Avrupa Afrika ve Orta Doğu Asya % % 10. 8 % % 4. 7 8. 9 9. 3 11. 8 54. 5

Türkiye’ de sigara kullanımı Erkek: % 47. 9 (Hergün+arasıra içen) n Kadın: % 15. 2 (Hergün+arasıra içen) n 13 - 15 yaş grubu: %10 -30 n 17 milyon sigara içicisi n

Son 20 yılda sigara tüketimi; Türkiye’de % 80 artmış, Amerika’da % 30 azalmıştır.

Gelişmiş ülkelerle gelişmekte olan ülkelerde tüketim neden farklıdır? Gelişmiş ülkelerde toplum daha bilinçlidir. n Gelişmiş ülkelerde ödedikleri ağır tazminatlar nedeniyle tütün endüstrisi pazarı gelişmekte olan ülkelere kaydırmıştır. n

Tütünün maliyeti nedir? Birey ve aile düzeyinde ekonomik maliyeti n Ülke düzeyinde ekonomik maliyeti n Sağlık maliyeti n

n Birey ve maliyeti aile düzeyinde tütün 1 paket Sigaranın maliyeti; - Türkiye’de asgari ücretle geçinen bir kişinin günlük gelirinin %40’ nı oluşturmaktadır

n Ülke düzeyinde maliyeti: - Tütünün neden olduğu hastalıklar , erken ölüm nedeniyle artmış üretim kaybı ve yüksek sağlık harcamaları - Tütün yaprağı ve tütün ürünleri ithalatı nedeniyle döviz kaybı - Kaçakçılık nedeniyle sigara fiyatlarında düşme, tüketimde artma, vergi gelirinde azalma Yıllık 50 milyar dolar

Sorunun sağlık maliyeti 2005 5 milyon insan öldü 2030 10 milyon insan ölecek.

Her yıl ülkemizde 100, 000 insanımızı erken yaşlarda sigaraya kurban veriyoruz. Eğer önlem alınmaz ise bu sayı önümüzdeki 20 yılda 250 bine çıkacaktır.

EKONOMİK MALİYETİ KİM KARŞILIYOR? n Sigara içenler ve içmeyenler karşılıyor.

Kim kazanıyor? Tütün endüstrisi

Tütün endüstrisinin 2002 -2004 yılı karları: Kazanç (milyon $) British American Tobacco (BAT) Son 3 yılda büyüme 2095 %28. 16 Japan Tobacco International (JTI) 710 %24. 96 Altria (Philip Morris) 11 102 %13. 72 Imperial Tobacco Group 424 %13. 15 ALTADIS 541 %426. 34 Prof. Dr. Elif Dağlı’dan alınmıştır

Bu kazancı devam ettirmek için tütün endüstrisi nasıl yöntemler uyguluyor?

Yalan bilim üretiyorlar?

İnsanları böyle yanıltıyorlar. . .

Çocukları ve gençleri hedef alıyorlar.

Neden çocukları ve gençleri hedef alıyorlar? Müşterilerinin yarısı ölüyor. n Diğer yarısı içinde bırakanlar oluyor. n Müşterileri azalıyor. n Ayakta kalabilmeleri için 18 yaşın altına sigara satabilmeleri gerekiyor. n

RJ Reynolds (JTI) Pazar dinamiğini açıklıyor: Bugünün genç içicisi önümüzdeki 1 -2 yıl içindeki endüstri hacmini belirleyecektir. n Eğer gençler sigara içmekten vazgeçerlerse tütün endüstrisi yeni bebek doğmayan bir toplum gibi yokolmaya mahkumdur. n Hedef 14 -24 yaş grubu olmalıdır. n Prof. Dr. Elif Dağlı’dan alınmıştır.

Bugün Türkiye’deki durum Sigaraya başlama yaşı 12 n 13 - 15 yaş grubunda sigara içme oranları n %10 -30

Sigara içimini nasıl algılamalıyız? Basit bir alışkanlık mı? n Sosyal bir davranış mı? n İstenildiği zaman terkedilebilecek bir davranışHASTALIK mı? n

Tütün bağımlılığı Hastalık: Tütün bağımlılığı n Tedavi: Mümkündür. n Mikrop: Tütün n Bulaştırıcı: Tütün endüstrisi n Hedef: İnsan n

ik Da loj ko vra Psi nış Bağımlılık üçgeni Nörokimyasal

SSS- Nikotin ilişkisi N. Accumbens (Ödüllendirme yolu) Nöromediatör: Dopamin Locus coeruleus (Yoksunluk belirtileri) Nöromediatör: Noradrenalin

TÜTÜN ESRAR VE EROİNDEN SEKİZ KAT DAHA FAZLA BAĞIMLILIK YAPAR

Kamil Yavuz’un izniyle

50 MİLYAR DOLAR IN PEŞİNDEKİ ÖLÜM TACİRLERİ HALK SAĞLIĞINI DÜŞÜNENLER

4207 SAYILI YASA VE UYGULAYICILARI 50 MİLYAR DOLAR IN PEŞİNDEKİ ÖLÜM TACİRLERİ HALK SAĞLIĞINI DÜŞÜNENLER

Neden tütüne karşı tavır almalıyız? Sağlıklı olmak ve sağlıklı nesiller yetiştirmek n İnsanımızın ölümü pahasına para kazanmak isteyenlere dur demek n Yasaların bize yüklediği görevleri yerine getirmek n Çocuklarımıza ve gençlerimize iyi örnekler oluşturmak n