TROD HASTALIKLARI PROF DR AHMET ZDOAN Tiroid bezi

TİROİD HASTALIKLARI PROF. DR. AHMET ÖZDOĞAN

Tiroid bezi nedir? n Tiroid bezi boynun orta hattında, Adem elması diye adlandırılan kıkırdak çıkıntının altında yer alan, kelebek şeklinde, ufak bir bezdir. Yalnızca 25 gram ağırlığında olmasına rağmen salgıladığı hormonlar ile büyüme ve gelişmede temel rol oynamaktadır. Tiroid bezi, ‘tüm vücut fonksiyonlarının düzenleyicisi’ olarak ta adlandırılır.

Tiroid Bezi Ne yapar? n Tiroid bezi 2 tane hormon yapar ve dolaşıma salgılar. Bu hormonlardan birine tiroksin (T 4), diğerine tiriiyodotironin (T 3) ismi verilir. T 4 hormonunda 4 tane iyod atomu, T 3’de ise 3 tane iyod atomu vardır. Hücre içinde T 3 hormonu etkili olduğundan T 4 hücreye girmeden önce T 3’e dönüşür.

Tiroid Hormonlarının Görevi Nedir? n T 4 ve T 3 hormonları vücudumuzun metabolizmasını düzenler ve ayrıca metabolizmanın hızını kontrol ederler. Eğer çok hormon salgılanırsa metabolizma hızlanır ve hipertiroidi hastalığı gelişir. Hipertiroidi durumunda kalb hızı artarak çarpıntı şikayeti oluşurken, bağırsak hareketi artar ve ishal yapabilir. Eğer tiroid hormonu çok az salgılanırsa bu duruma hipotiroidi denir. Hipo=az, Hiper=fazla anlamına gelmektedir. Hipotiroidi oluşunca metabolizma yavaşlar, kalb hızı azalır ve barsak hareketleri azalarak kabızlık ortaya çıkar.

Tiroidin Çalışması Nasıl Kontrol Edilir? n Tiroid bezinin çalışması beyinde bulunan ve hipofiz adı verilen bir bezden salgılanan TSH hormonu ile kontrol edilir. Kan dolaşımındaki tiroid hormonları (T 4 ve T 3) azalınca hipofizden TSH salgısı artar ve bu hormon tiroid bezinden tiroid hormon salgısını artırır. Tersine, eğer dolaşımda T 4 ve T 3 artarsa bu takdirde hipofizden TSH salgılanması azalır.

Tiroid Bezinin Hastalıkları Nelerdir? n n n Guatr : Tiroid bezinin büyümesi ‘guatr’ olarak adlandırılır. Erginlik çağında ve hamilelikte tiroid bezi büyüyebilmektedir. Bu tip büyümeler ‘fizyolojik büyümeler’ olarak adlandırılır ve hastalık olarak kabul edilmezler Nodül : Tiroid bezinin içinde normal dışı doku oluşmasıdır. Eğer hastada birden çok nodül mevcutsa bu ‘multinodüler guatr’ olarak adlandılır Tiroidit : Tiroid bezinin iltihabına denir. Bezde ağrı vardır. Hipertiroidi : T 4 ve T 3 hormonlarının bezden aşırı salgılanması durumudur. Hipotiroidi : Tiroid hormonlarının (T 4 ve T 3) az salgılanması durumudur. Ötiroidi : Tiroid hormonlarının (T 4 ve T 3) normal sınırlarda salgılanması durumudur.

Tiroid Hastalığı Gelişme Riski Kimlerde Vardır? n n n n İyod eksikliği olan bölgede yaşayan veya yeterli iyod almayanlarda Ailesinde tiroid hastalığı olanlarda Diabetes mellitus (şeker hastalığı), romatoid artrit ve persiniyöz anemisi olanlarda Gebe kadınlar ve yeni anne olanlarda 60 yaşın üzerindeki kadınlarda 70 yaşın üzerindeki erkeklerde Kanser nedeniyle baş ve boyuna radyoterapi (ışın tedavisi) yapılanlarda Bazı ilaçları kullananlar (lityum, amiodaron ve interferon gibi).

TİROİD HASTALIKLARININ TANISI NASIL KONUR? n n Tiroid hastalarının çoğunda ya fazla ya da yetersiz miktarda hormon üretimi söz konusudur. Bu tip hastalarda sıklıkla guatr mevcuttur. Ancak, diğer yandan, guatrı olan pek çok hastada tiroid fonksiyonları normaldir. Bununla birlikte, tiroid bezinde nodülü olan hastaların büyük bir çoğunluğunda da tiroid fonksiyonları normal sınırlardadır. Bazı hastalarda ise nodül olup fazla miktarda hormon salgılayan tiroid bezi bulunmaktadır. TSH, tiroid hastalığı şüphesi olan hastada ilk bakılması gereken parametredir. Bu test, genellikle hipertiroidi ve hipertiroidi hastasının tanımlanmasını sağlar. Azalmış TSH düzeyleri hipertiroidizmi işaret ederken, artmış TSH düzeyleri hipotiroidizmin göstergesidir. Çok nadir de olsa, bazı ilaçlar ve bazı tiroidle ilişkili olmayan hastalıklar da TSH düzeylerinin değişmesine neden olabilir. Normal olmayan TSH düzeyi varlığında FT 3 ve FT 4 tiroid hormon düzeylerine bakmak gerekir. Azalmış TSH düzeyi ile birlikte artmış FT 3 ve(veya) FT 4 düzeyleri hipertiroidizmi işaret eder. Bunun tam tersi durum, yani artmış TSH düzeyi ile birlikte azalmış FT 4 ve(veya) FT 3 düzeyi hipotiroidizmde söz konusudur.

Tiroid Hastalıklarında Kullanılan Testler Nelerdir? n n Kan Testleri Tiroid Ultrasonu Tiroid sintigrafisi Tiroid İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi

Kan Testleri n Sıklıkla kullanılan testler serbest T 3, serbest T 4 ve TSH hormonlarının kan düzeylerinin ölçülmesidir. Tiroid bezinin fonksiyonu hakkında en iyi bilgiyi TSH ölçümü verir. TSH ölçümünün normalden düşük olması tiroid bezinin aşırı çalıştığını gösterir. TSH düzeyinin normalden yüksek bulunması ise tiroid bezinin az çalıştığını gösterir. Yine T 4 ve T 3 hormonlarının normal sınırın altında veya üstünde olması tiroid bezinin iyi çalışmadığını gösterir. Ayrıca antikorlar vardır. Bunlar anti-TPO antikoru ve anti. Tiroglobulin antikorlarıdır. Bu antikorların yüksek olması tiroid hastalığının otoimmün bir hastalık olduğunu gösterir.

Tiroid Ultrasonu n Tiroid ultrasonu tiroid bezinin büyüklüğünü, nodül varsa onun büyüklüğünü anlamamıza yarar. Ayrıca ilaç tedavisiyle bezin veya nodülün ne kadar küçüldüğünü veya küçülmediğini daha iyi anlamamıza yarar. Nodül kan akımının Doppler ultrason ile incelenmesi nodüllerin iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığı konusunda ek bilgi verir. Özellikle nonpalpapl nodüllerin tespitinde, nodülün kistik veya solid olduğunun gösterilmesinde en yaygın kullanılan metoddur. Yinede kesin olmamakla beraber sonografik bulgularla alınan bazı özel görüntülernodülün selim veya habis olduğunun belirlenmesinde yardımcı olabilir. Ayrıca küçük nodüllerin ultrason eşliğinde biyopsisi yapılabilir. Boyun gangliyonları hakkında önfikir verebilir.

Tiroid sintigrafisi n Teknesyum-99 denilen bir ilaç verilerek tiroid bezinin filminin çekilmesidir. Tiroid sintigrafisi nodülün fonksiyonu hakkında bilgi verir. Olguların %80’inden çoğu soğuk nodüldür. Ancak bunların %20’den daha azı habistir. Sıcak nodül olanların ise %5 kadarı habis olabilir. Pratikte tiroid sintigrafisi tiriodin habis veya selim olduğundan ziyade fonksiyonu hakkında bize bilgi verebilir. Sintigrafi sadece nodülü olan ve TSH’sı düşük olan hastalara yapılır.

Tiroid sintigrafisi

İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi n Özellikle tiroid bezinde tek nodülü olan hastalarda nodülün doğasını ortaya koymak açısından çok değerlidir. Bu yöntem ile ince uçlu bir iğne eşliğinde tiroid bezinin normal olmayan kısmına girilerek mikroskopik boyutta hücreler örnek amacıyla alınır. Bu işlem basit, hızlı, ağrısız olduğu gibi tiroid hastalığın tanısında oldukça etkindir (biyopsi %85 -90 oranında nodülün karakteri konusunda fikir verir).

İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi İİAB

Tiroid Nodülleri

Tiroid Nodülleri n Tiroid nodülleri tiroid bezi içinde oluşan ve bezin normal dokusuna benzemeyen leblebi veya ceviz büyüklüğünde olabilen anormal dokulardır. Nodüller için en önemli endişe konusu % 5’inde tiroid kanseri olmasıdır. Nodüllerin % 50’si tek nodül, % 50’si çok nodül (multipli nodül) olarak bulunur. Tiroid sintigrafisi bulgularına göre nodüller soğuk, sıcak ve ılık nodül olarak 3’e ayrılır. Nodüllerin % 70 -80’nini soğuk nodül, % 10’unu sıcak nodül, ve % 10’unu ılık nodül oluşturur. Soğuk nodüllerde kanser oranı daha fazladır. Sıcak nodüllerde kanser oranı az olsa da kanser yine de olabilir.

Tiroid Nodülleri n Şikayet ve belirtiler : Nodüler guatrı olan hastaların çoğunda herhangi bir şikayet yoktur. Boyunda şişkinlik olabilir. Bazen nodül içine kanama olursa ağrı oluşabilir. Nodül çok büyürse baskı yaparak nefes darlığı ve yemek yeme de sıkıntı yapabilir.

Tiroid Nodülleri Kanser şüphesi olan nodüller hangi nodüllerdir? n Nodül tedaviye rağmen hızla büyüyorsa, boyun bölgesinde lenf bezlerinde şişme varsa, çok sert ve yapışık ise, seste kalınlaşma varsa, soğuk ve tek nodül ise tiroid kanseri yönünden şüphelenmek gerekir.

Nodüler Guatrlı hastalarda yapılan tetkikler Tiroid iğne biyopsisi: n Nodüler guatrlı tüm hastalara uygulanması gerekir. Nodüllerin % 5’inde kanser olduğundan ilk yapılacak tetkik iğne aspirasyon biyopsisidir. Yapılması kolay, komplikasyonu olmayan bir işlemdir. Koldan damardan kan alıyor gibi nodülden normal plastik şırınga ile aspirasyon yapılır. Ağrı yapmaz. Yeteri kadar parça veya hücre gelmez ise tekrar biyopsi yapılır.

Nodüler Guatrlı hastalarda yapılan tetkikler Tiroid ultrasonu: n Nodüllerin çapının daha iyi değerlendirilmesinde veya ele gelmeyen, küçük (< 1 cm) nodüllerin saptanmasında yararlıdır. Tedavi takibinde de önemlidir. Tedaviyle nodül çapının küçülüp küçülmediği ultrason ile daha iyi öğrenilir. Doppler ultrasonu ile nodül kan akımının değerlendirilmesi nodülün iyi veya kötü huylu olup olmadığı hakkında bilgi verebilir.

Nodüler Guatrlı hastalarda yapılan tetkikler Tiroid sintigrafisi: n TSH düzeyi düşük olan hastalarda yapılır. Nodülün sıcak mı soğuk mu olduğunu anlamamıza yarar. Tiroid hormonları: n Serbest T 3, Serbest T 4 ve TSH düzeylerine bakılarak hastanın hormonlarında düşüklük veya yükseklik olup olmadığı (hipertiroidihipotiroidi) anlaşılır.

Tedavi n Tedavinin nasıl yapılacağı konusunda nodülden yapılan ince iğne aspirasyon biyopsisinin patoloji sonucu çok büyük önem taşır. Biyopsi patoloji sonucunda kanser veya kanser yönünden şüphe varsa hasta ameliyata verilir. Kanser olmayan iyi huylu nodüllerde levotiroksin tedavisi (Tefor veya Levotiron) yapılabildiği gibi ilaç vermeden sadece takip de yapılabilir. Nodülün çapı 3 cm’ den büyükse, gittikçe büyüyorsa, hızlı büyüme varsa ve boyunda lenf bezleri varsa kanser riski arttığından cerrahi tedavi (ameliyat) yapılması uygundur.

Tedavi n Multinodüler guatr dediğimiz bir bezde birden fazla nodül olması durumunda yine önce biyopsi yapılır. Multinodüler guatrlı hastalarda seçilecek tedavi cerrahi tedavidir. İlaç tedavisi de yapılabilirse de tedaviye yanıt azdır. Sıcak nodüllerde hormonlar normal ise sadece takip yapılabilir. Eğer sıcak nodüllerde hormonlar yüksek ise (hipertiroidi varsa) önce ilaç tedavisiyle hastanın hormonları normal düzeye getirilir ve ardından radyoaktif iyod tedavisi veya ameliyat yapılır. Nodüler guatrlı hastalar iyodlu tuz ve iyod içeren öksürük şurupları kullanmamalıdır. Ayrıca röntgen filmleri çekilirken koldan yapılan ilaçların iyodlu olduğu unutulmamalı ve bunun için röntgen çeken doktora bilgi verilmelidir. Nodüler guatrlı hastalar piyasada bulunan Billur Tuz veya Salina firmalarının ürettikleri, kendiğinden tuzluklu, İYOTSUZ TUZ yemelidirler.

Hipertiroidizm tiroid bezinden aşırı tiroid hormonu (T 4 ve T 3) salgılanmasıyla oluşan bir hastalıktır. Bu hastalığa tirotoksikoz ismi de verilir. Hipertiroidiye neden olan hastalıklar şunlardır: n Graves hastalığı, n Toksik nodüler guatr (Tiroid bezindeki sıcak bir nodülden aşırı hormon salgılanması) n Tiroid bezinin iltihapları (tiroiditler), n Aşırı iyod alınması (nodülü olan hastaların iyodlu tuz veya iyodlu öksürük şurubu içmeleri ile) n Aşırı tiroid hormonu almakla (Levotiron veya Tefor gibi ilaçların aşırı alınması)

Hipertiroidizm n Graves hastalığı tiroid bezinin nedeni bilinmeyen otoimmün bir hastalığıdır. Vücut tiroid bezine karşı TSH reseptör antikoru üretir ve bu antikorlar tiroid bezini uyararak aşırı hormon üretmesine neden olurlar. Neden antikor oluştuğu henüz bilinmemektedir. Bu hastalarda guatr ve gözlerde öne doğru çıkma-fırlama (oftalmopati) oluşur. Hipertiroidili hastaların çoğunda (%70 -80)Graves hastalığı vardır. Sıcak nodüller de hipertiroidi yaparlar. Hipertiroidili hastaların % 5’inde sıcak nodül nedeniyle hipertiroidi oluşur. Tiroid bezinin iltihapları (tiroiditleri) sırasında da hastalığın ilk aşamasında hipertiroidi gelişebilir. Tiroid bezi iltihaplarında boyunda ağrı oluşur. Bazı hastalarda ateş vardır.

Hipertiroidizm Hipertiroidisi olan bir hastada aşağıdaki şikayetler ve bulgular gelişir : n Kilo kaybı n Kaslarda zayıflık n Ellerde titreme n Uyumada zorluk n Çarpıntı n Saçlarda incelme ve dökülme n Ciltte incelme ve nemlilik ve aşırı terleme n Bağırsak hareketlerinde artma ve bazen ishal n Sinirlilik n Gözlerde ileri doğru fırlama n Adetlerde bozulma n Tiroid bezinde büyüme (guatr) oluşması n Sıcağa tahammül edememe n Erkeklerde memelerde büyüme n Kemik erimesi (Osteoporoz)

Hipertiroidizm n Tanı Hipertiroidi tanısı için kanda tiroid hormonlarına (T 4 ve T 3) ve TSH düzeyine bakılır. Kanda T 4 ve T 3 düzeyleri yüksek, TSH ise düşük bulunursa hipertiroidi teşhisi konur.

Hipertiroidizm Hipertiroidi tedavisinde 3 yöntem vardır : n İlaç tedavisi n Radyoaktif iyod tedavisi n Cerrahi (ameliyat)

İlaç Tedavisi n n Hipertiroidisi olan bütün hastalara kanda yüksek olan tiroid hormonlarını normal düzeye getirmek için önce ilaç tedavisine başlanır. İlaç olarak Propycil tablet veya Thyromazol tablet ve beraberinde Dideral başlanır. Bu şekilde 1, 5 -2 ayda bir kontroller yapılarak en az 9 ay – 1 yıl ilaç tedavisine devam edilir. Sıcak nodül varsa ilaçlarla hormonlar normal düzeye getirildikten sonra radyoaktif iyod tedavisi veya ameliyat yapılır. İlaç tedavisiyle hastalığı düzelen hastalarda ilaç kesildikten sonra hastalık tekrar alevlenirse veya nüks ederse kesin tedavi dediğimiz radyoaktif iyod tedavisi veya cerrahi tedavi yapılabilir.

Radyoaktif İyod Tedavisi n n İlaç tedavisiyle hormonların normal düzeye geldiği hastalarda ilaçlar azaltılarak kesilir. İlaçlar kesildikten sonra hastalık tekrar nüks ederse bu defa kesin tedavi denilen radyoaktidf iyod tedavisi veya ameliyat yapılır. Radyoaktif iyod tedavisi ayrıca sıcak nodülü olan ve hormonları yüksek olan hastalarda da tercih edilen bir tedavi seçeneğidir. Bu hastalarda önce ilaçlarla hormonlar normale getirilir ve sonra radyoaktif iyod tedavisi yapılır. Radyoaktif iyod Nükleer Tıp Anabilim dalında verilir. Radyoaktif iyod verilmeden 3 gün önce ilaçlar (Propycil veya Thyromazol) kesilir ve radyoaktif iyod aldıktan 3 -4 gün sonra tekrar başlanır. Radyoaktif iyod alan hastaların % 80 -90’nında ilk yıl içinde kalıcı hipotiroidi (tiroid bezi yetmezliği) gelişir ve ömür boyu Levotiron veya Tefor gibi tiroid hormon ilacı almaları zorunluluğu vardır.

Radyoaktif İyod Tedavisi Alan Hastalara Öğütler n n n İlk 5 gün öpüşmek yasaktır. Hastanın kullandığı çatal, kaşık ve bıçak başkası tarafından kullanılmaz. Bulaşıklar bulaşık makinesinde yıkanmalıdır. Yeni doğan çocuklar (8 yaş altı çocuklar) ve gebe kadınlarla yakın temas yasaklanır. Ancak aynı odada oturabilirler. Hastanın bebeği varsa emzirmesi yasaklanır. Tuvalet sonrası tuvalet 2 kez yıkanmalı, ve eller iyice yıkanmalıdır. Boğazda veya boyunda ağrı olursa aspirin veya diğer benzer ilaçlar faydalı olabilirse de doktorunuza danışmadan almayınız. Sinirlilik, ellerde titreme veya çarpıntı olursa (radyasyon tiroiditi) doktora başvurmalıdır.

Cerrahi Tedavisi n n Hipertiroidisi olan hastalardan guatrı büyük olanlarda tavsiye edilir. Tiroid bezinin bir kısmı veya tamamına yakını ameliyatla alınır. Ameliyat öncesi ilaç tedavisiyle hormonların normal düzeye gelmesi sağlanmalıdır. Ameliyat ayrıca sıcak nodülü olan, ancak nodül çapı büyük olan hastalarda tercih edilen bir tedavi seçeneğidir.

Hipotiroidizm n Tiroid bezinin az çalışmasına hipotiroidizm adı verilir. Hipotiroidizm tiroidbezinin az hormon salgılaması nedeniyle oluşan bir hastalıktır. Kan dolaşımında tiroid hormonları (T 4 ve T 3) düşük olduğundan metabolizma yavaşlar ve bu duruma bağlı şikayet ve belirtiler ortaya çıkar.

Hipotiroidizm Hipotiroidisi olan bir hastada şu şikayetler ve belirtiler olabilir : n Halsizlik, güçsüzlük, kolay yorulma n Üşüme, soğuğa tahammülsüzlük n Seste kısıklık ve kalınlaşma n El, yüz ve bacaklarda şişlik n Göz etrafında şişlik n Ciltte kuruma, kabalaşma veya kalınlaşma n Saçlarda dökülme n Kas krampları n Depresyon, uyku bozukluğu, uyku hali n Kabızlık n Kadınlarda adet bozukluğu n Kilo alma n Hafızanın zayıflaması, hatırlamada zorluk n Nabız sayısında azalma n Hareketlerde yavaşlama n Terlemede azalma

Hipotiroidizm n Hipotiroidiye neden olan hastalıkların başında Hashimoto tiroiditi denilen ve tiroid bezinin nedeni bilinmeyen bir şekilde hasara uğramasıyla oluşan bir hastalık vardır. Hashimoto tiroiditinde önce guatr vardır, ancak yıllar içinde bez küçülür ve hormon salgılayamaz. En önemli özelliği bu hastaların kanlarında anti-TPO ve anti-Tiroglobulin antikorlarının çok yüksek olmasıdır

Hipotiroidizm n n Hipotiroidiye neden olan diğer nedenlerden birisi de tiroid bezi ameliyatlarıdır. Tiroid ameliyatı sonrası hormon salgılayacak kadar yeteri kadar doku kalmayınca hipotiroidi gelişir. O nedenle tiroidameliyatı geçiren hastalarda tiroid hormonlarını ölçmek ve izlemek gerekmektedir. Radyoaktif iyod tedavisi yapılan hastalarda da tiroid bezi tahrip edildiğinden yeteri kadar hormon salgılanamayacağından dolayı hipotiroidi gelişir.

Hipotiroidizm n n Bazen nadir olarak bazı ilaçlar (lityum, amiodaron, interferon, interlökin) ve baş ve boyuna yapılan radyoterapi (ışın tedavisi) sonrası hipotiroidi gelişebilir. Hipotiroidi ayrıca şeker hastalarında, kansızlığı olanlarda, romatoid artriti olanlarda sık görülür. 60 yaşın üzerindeki kadınlarda da sık bulunur. Kanda yağ düzeyleri (Kolesterol, trigliseridgibi) yüksek hastalarda da hipotiroidi yönünden araştırma yapmak gerekir. Ayrıca depresyonu olan hastalarda, çocuğu olmayan veya adet düzensizliği olan kadınlarda da hipotiroidi aranmalıdır

Laboratuar Tetkikleri ve Teşhis n En önemli test TSH ölçümüdür. TSH düzeyi normalin üzerinde (>4 IU/L) çıkarsa bu hastada hipotiroidi vardır. Serbest T 4 düzeyleri ise kanda düşük bulunur. Serbest T 4 düzeyi düşük, TSH düzeyi yüksek bir hastada aşikar hipotiroidi vardır. Sadece TSH yüksek ancak T 4 ve T 3 düzeyi normal ise buna subklinik hipotiroidi denir. Bu durum hafif derecede tiroid yetmezliğidir, ancak tedavi edilmesi gerekir. Tedavi edilmezse % 5 hastada aşikar hipotiroidiye neden olur.

Laboratuar Tetkikleri ve Teşhis n Serbest T 4 düşük ve TSH yüksek ise hipotiroidi tanısı konur. Serum T 3 düzeyleri değişkendir ve bazen normal sınırda olabilir. Aşikar hipotiroidide TSH genellikle > 20 IU/L’dir. Subklinik hipotiroidi de ise TSH 4 -20 IU/L arasındadır. Anti-TPO ve anti- TG antikorlar yüksek ise hipotiroidi Hashimoto tiroiditi nedeniyle oluşmuştur. Tam kan sayımı yapılan hipotiroidhastaların % 3040’ında anemi % 15’inde demir eksikliği saptanır. Ayrıca B 12 vitamin eksikliği de olabilir. Kreatinin fosfokinaz (CPK) ve prolaktin (PRL) düzeyleri yüksek olarak bulunabilir. PRL düzeyleri tüm hastalarda yüksek değildir ve hipotiroidideki menstruasyon düzensizliklerinden sorumlu değildir. PRL düzeylerinde orta derecede bir yükseklik oluşur ve tiroidhormonu tedavisiyle düşer. Eğer hasta ötiroid hale geldiği halde prolaktin yine yüksek ise diğer nedenler araştırılır.

Laboratuar Tetkikleri ve Teşhis n Ayrıca CRP, SGOT (AST), SGPT (ALT), GGT, laktat dehidrogenaz (LDH) ve amilaz enzimlerinde yükselmeler olabilir. Bu enzimlerden en fazla yükselen CPK’dır. Hipotiroid hastalarda kan yağlarında yükseklik (hiperlipidemi) vardır. Trigliserid düzeylerinde hafif artış olurken, total kolesterol, LDL kolesterol düzeylerinde artma olur. Eğer hasta tedavi olmaz ise kan yağları yüksek olarak bulunacağından koroner arter hastalığı riski artar.

Tedavi n Hipotiroidi ÖMÜR BOYU tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Çok nadir olarak Hashimoto tiroiditli hastalarda % 10 -20 oranında kendiliğinden düzelme olabilir. Hipotiroidi tedavisi kanda eksik olan tiroid hormonlarının normale gelmesi için tiroid hormon tabletleri verilerek yapılır. Piyasada tiroid hormonu bulunan ilaçlar Levotiron ve Tefor isimleriyle satılmaktadır. Tedavide hedef T 4 düzeylerini normale getirmek ve TSH düzeyinin normal sınırlar içinde olmasını sağlamaktır. İlaç tedavisi ömür boyu sürecek bir tedavidir ve kesilmemelidir. 6 ay – 1 yılda bir kontrole giderek TSH düzeyine baktırmak gerekir.

Tedavi n Tefor ve Levotiron ilacı aç karna alınmalıdır. Diğer ilaçlar emilimini bozabileceğinden aynı öğünde diğer ilaçlar alınmamalıdır. Özellikle demir ilaçları, antasitler (Algel, Talcid gibi) veya kalsiyum ilaçları tiroid ilaçlarının emilimi bozarlar. Hashimoto tiroiditi olan hastalar mutlaka iyotsuz tuz yemelidir. Kalp hastalığı olan hipotiroidili hastalarda bu ilaçlar yan etki yapabileceğinden sık kontrole gidilmelidir. Son yıllarda Hashimoto tiroiditi olan hastalarda bulunan antikorların selenyum alınması ile azaldığı saptanmışsa da henüz araştırma aşamasında dır.

TİROİD KANSERİ n n Papiller (%70) Foliküler (%14) Medullar (%5 -10) veya anaplastik (%3) karsinon Lenfoma (%3) metastatik