TRNG THPT QUANG TRUNG NNG Tit 4 Nm

TRƯỜNG THPT QUANG TRUNG ĐÀ NẴNG Tiết 4 Năm Học 2008 -2009 BÀI 3

KIEÅM TRA BAØI CUÕ 1. Taïi sao nhaø nöôùc ra ñôøi sôùm ôû chaâu AÙ vaø chaâu Phi ? ÔÛ ñaây coù thuaän lôïi vaø khoù khaên gì ? 2. Ngheà chính vaø ngheà phuï laø ngheà gì? 3. Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng ñaõ ñöôïc hình thaønh nhö theá naøo, ôû ñaâu vaø töø bao giôø ? 4. Nguoàn goác vaø vai troø cuûa noâng daân coâng xaõ trong xaõ hoäi coå ñaïi phöông Ñoâng ? 5. Nguoàn goác cuûa quí toäc ? 6. Nguoàn goác cuûa noâ leä, noâ leä coù vai troø gì ?

BÀI 3: CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG ĐÔNG 5. Vaên hoùa coå ñaïi phöông Ñoâng. a) Söï ra ñôøi cuûa Lòch vaø Thieân vaên hoïc. b) Chöõ vieát. c) Toaùn hoïc. d) Kieán truùc.

THẢO LUẬN TỔ VĂN HOÁ CỔ ĐẠI PHƯƠNG ĐÔNG 1) Söï ra ñôøi cuûa Lòch vaø Thieân vaên hoïc. 2) Chöõ vieát. 3) Toaùn hoïc. 4) Kieán truùc.

LÒCH VAØ THIE N VAÊN HOÏC Nguyeân nhaân ra ñôøi Thieân vaên Trí thöùc ñaàu tieân : Teân goïi lòch : Chia naêm thaønh : Lòch Thôøi gian ñöôïc tính baèng : Chia naêm thaønh muøa : Taùc duïng

a. Söï ra ñôøi cuûa lòch vaø thieân vaên hoïc -Thieân vaên hoïc vaø lòch laø 2 ngaønh khoa hoïc ra ñôøi sôùm nhaát, gaén. lieàn vôùi nhu caàu saûn xuaát noâng nghieäp. -Vieäc tính lòch chæ ñuùng töông ñoái, nhöng noâng lòch thì coù ngay taùc duïng ñoái vôùi vieäc gieo troàng

Con ngöôøi ñeå yù tôùi trôøi, ñaát, traêng sao vì muïc ñích laøm ruoäng cuûa mình

SAÙNG TAÏO RA LÒCH VAØ MOÃI NGAØY COÙ 24 GIÔØ +Lòch vaø thieân vaên hoïc : -Ngöôøi phöông Ñoâng saùng taïo ra lòch (noâng lòch) döïa vaøo chu kì quay cuûa maët traêng xung quanh traùi ñaát, moät naêm coù 365 ngaøy chia laøm 12 thaùng. Töø ñoù ñònh ra naêm, thaùng, tuaàn, ngaøy, giôø.

CHÖÕ VIEÁT Do nhu caàu : Nguyeân nhaân ra ñôøi Nôi ñaàu tieân : Thôøi gian hình thaønh : Luùc ñaàu laø chöõ : Veà sau laø chöõ : Ngöôøi Ai Caäp : Caùch vieát Ngöôøi Löôõng Haø : Ngöôøi Trung Quoác : Taùc duïng

b. Chöõ vieát -Nguyeân nhaân ra ñôøi cuûa chöõ vieát : -Do nhu caàu trao ñoåi, löu giöõ kinh nghieäm maø chöõ vieát sôùm hình thaønh töø thieân. nieân kyû IV TCN. -Ban ñaàu laø chöõ töôïng hình, sau ñoù laø töôïng yù, töôïng thanh -Taùc duïng cuûa chöõ vieát : -Ñaây laø phaùt minh quan trong nhaát, nhôø noù maø chuùng ta hieåu ñöôïc phaàn naøo lòch söû theá giôùi coå ñaïi.

+Chöõ vieát : -Khoaûng thieân nieân kæ thöù IV TCN chöõ vieát laàn ñaàu tieân xuaát hieän ôû Löôõng Haø vaø Ai Caäp. Ban ñaàu laø chöõ töôïng hình, sau phaùt trieån thaønh chöõ töôïng yù.

PLAY

Chöõ vieát ñaàu tieân cuûa ngöôøi Trung Quoác laø chöõ giaùp coát (chöõ khaéc treân mai ruøa, xöông thuù).

PLAY

TOAÙN HOÏC Ngöôøi Ai Caäp : Nguyeân nhaân ra ñôøi Ngöôøi Löôõng Haø : Ngöôøi Ai Caäp : Thaønh töïu Ngöôøi Löôõng Haø : Ngöôøi AÁn Ñoä : Taùc duïng

c. Toaùn hoïc -Nguyeân nhaân ra ñôøi : . -Do nhu caàu tính laïi ruoäng ñaát, nhu caàu xaây döïng, tính toaùn… maø toaùn hoïc ra ñôøi. -Thaønh töïu : -Caùc coâng thöùc sô ñaúng veà hình hoïc, caùc baøi toaùn ñôn giaûn veà soá hoïc… phaùt minh ra soá 0 cuûa cö daân AÁn Ñoä… -Taùc duïng : -Phuïc vuï cuoäc soáng luùc baáy giôø vaø ñeå laïi kinh nghieäm quí cho giai ñoaïn sau.

Ban ñaàu ngöôøi Ai Caäp vieát soá theo hình ngoùn tay, veà sau caûi tieán thaønh vaïch.

Ngöôøi Ai Caäp hay phaûi ño laïi ruoäng vaø veõ caùc hình ñeå xaây thaùp neân gioûi veà hình hoïc

KIEÁN TRUÙC KIM TÖÏ THAÙP AI CAÄP

KIEÁN TRUÙC AÁn Ñoä : Teân coâng trình Ai Caäp : Trung Quoác : Löôõng Haø : Xaây döïng lôùn ñeå laøm gì ? Vì sao coù theå laøm ñöôïc ? YÙ nghóa caùc coâng trình naày?

d. Kieán truùc -Do uy quyeàn cuûa caùc vua maø haøng loaït caùc coâng trình kieán truùc. ñaõ ra ñôøi : Kim töï thaùp Ai Caäp, vöôøn treo Ba-bi-lon, Van lyù tröôøng thaønh… -Caùc coâng trình naøy thöôøng ñoà soä theå hieän cho uy quyeàn cuûa vua chuyeân cheá. -Ngaøy nay coøn toàn taïi moät soá coâng trình nhö Kim töï thaùp Ai Caäp, Vaïn lyù tröôøng thaønh, Coång I-sô-ta thaønh Ba-bi-lon… Nhöõng coâng trình naøy laø nhöõng kì tích veà söùc lao ñoäng vaø taøi naêng saùng taïo cuûa con ngöôøi.

Baøi taäp 4 : Haõy noái caùc coâng trình kieán truùc, ñieâu khaéc ôû coät B sao cho phuø hôïp vôùi teân quoác gia ôû coät A A B 1. AÁn Ñoä a. Kim töï thaùp, töôïng Xphanh. 2. Ai Caäp b. Vöôøn treo Babylon, baûn khaéc boä luaät Haêm-mu-ra-bi. 3. Trung Quoác c. Thaùp moä (Stupa), truï ñaù, chuøa haøng A-gian-ta. 4. Löôõng Haø d. Vaïn lí tröôøng thaønh

PLAY

PLAY

THAÙP MOÄ (STUPA)-TRUÏ ÑAÙ-CHUØA HANG A-GIAN TA ÔÛ AÁN ÑOÄ

COÅNG I-SÔ-TA THAØNH BA-BI-LON PLAY

VÖÔØN TREO BA-BY-LON NAÊM 600 TCN

VÖÔØN TREO BA-BY-LON PLAY

LAÊNG MOÄ TAÀN THUÛY HOAØNG NAÊM 221 TCN

Ñ S S Ñ S Baøi taäp 3 : Haõy ñieàn (Ñ) hoaëc (S) vaøo oâ tröôùc caâu sau ñaây : Nhöõng tri thöùc veà kieán truùc ra ñôøi sôùm nhaát ôû caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng. Thieân vaên hoïc vaø lòch phaùp hoïc ra ñôøi gaén lieàn vôùi nhu caàu ñi buoân baùn ôû xa. Lòch cuûa ngöôøi phöông Ñoâng goïi laø noâng lòch. Ngöôøi phöông Ñoâng coå ñaïi cho raèng moät naêm coù 366 ngaøy. Chöõ vieát xuaát hieän ñaàu tieân ôû AÁn Ñoä. Chöõ vieát ñaàu tieân cuûa ngöôøi Trung Quoác laø chöõ giaùp coát (chöõ khaéc treân mai ruøa, xöông thuù). Chöõ töôïng yù laø chöõ vieát cuûa ngöôøi Ai Caäp. Nguyeân lieäu ñöôïc duøng ñeå vieát cuûa ngöôøi Ai Caäp laø nhöõng taám ñaát seùt ñaõ ñöôïc laøm khoâ. . Ngöôøi Löôõng Haø raát gioûi veà soá hoïc vì phaûi ñi buoân baùn xa. Ngöôøi A-raäp ñaõ phaùt minh ra soá 0.

BAØI TAÄP 1 • 1. Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng ñaàu tieân ra ñôøi töø : • A. Thieân nieân kæ V-IV TCN. • B. Thieân nieân kæ IV-III TCN. C. Thieân nieân kæ III TCN. D. Thieân nieân kæ I TCN. •

2. Caùc quoác gia phöông Ñoâng coå ñaïi xuaát hieän sôùm treân löu vöïc cuûa caùc doøng soâng lôùn laø do : • A. Nhu caàu choáng giaëc ngoaïi xaâm. • B. Ñieàu kieän töï nhieân thuaän lôïi (ñaát ñai phì nhieâu meàm xoáp, löôïng möa ñeàu ñaën). C. Cö daân bieát söû duïng ñoà saét töø raát sôùm. • D. Caùc doøng soâng boài ñaép löôïng phuø sa lôùn.

• • 3. Cö daân caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng sinh soáng chuû yeáu baèng : A. Saên baén, haùi löôïm. B. Thuû coâng nghieäp. C. Ngheà noâng. D. Thöông nghieäp.

4. Coâng vieäc quan troïng laøm cö daân lieân keát, gaén boù trong coâng xaõ-toå chöùc xaõ hoäi cuûa caùc nöôùc coå ñaïi phöông Ñoâng laø : A. Choáng ngoaïi xaâm • B. Trò thuûy (coâng taùc thuûy lôïi, ñaép ñeâ, ñaøo keânh maùng…). C. Chaên nuoâi gia suùc, laøm ngheà thuû coâng. • D. Laøm ngheà noâng.

• • 5. Vaøo khoaûng thieân nieân kæ IV TCN, caùc quoác gia coå ñaïi ra ñôøi sôùm nhaát laø : A. Trung Quoác. B. AÁn Ñoä, Löôõng Haø. C. Ai Caäp, AÁn Ñoä. D. Ai Caäp, Löôõng Haø.

6. Boä phaän ñoâng ñaûo nhaát, giöõ vai troø to lôùn trong saûn xuaát ôû phöông Ñoâng coå ñaïi laø : • A. Noâng noâ. • B. Noâng daân coâng xaõ. • C. Noâng daân töï do. • D. Noâ leä.

7. Ñöùng ñaàu giai caáp thoáng trò ôû phöông Ñoâng laø : • A. Taàng lôùp taêng löõ. • B. Chuû ruoäng ñaát. • C. Ñoâng ñaûo quyù toäc, quan laïi. • D. Vua chuyeân cheá.

8. Noâ leä-taàng lôùp thaáp nhaát trong xaõ hoäi ñöôïc hình thaønh töø : • A. Tuø binh bò baét trong chieán tranh. • B. Noâng daân coâng xaõ bò maát ruoäng ñaát. • C. Nhöõng tuø binh chieán tranh hoaëc noâng daân ngheøo khoâng traû ñöôïc nôï. • D. Cö daân bò buoân baùn töø caùc nöôùc khaùc ñeán.

9. Nhaø nöôùc coå ñaïi phöông Ñoâng mang tính chaát : • A. Daân chuû, chuû noâ. • B. Daân chuû nhaân daân. • C. Chuyeân cheá trung öông taäp quyeàn (chuyeân cheá coå ñaïi). • D. Ñoäc taøi quaân söï.

10. Ñeå cai trò nhaân daân, vua phaûi döïa vaøo : • A. Chuû ruoäng ñaát. • B. Tuø tröôûng boä laïc. • C. Taàng lôùp taêng löõ. • D. Quyù toäc vaø toân giaùo.

11. Nguyeân nhaân daãn ñeán söï ra ñôøi cuûa Thieân vaên hoïc vaø Lòch phaùp hoïc ôû caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng laø : • A. Nhu caàu teá leã cuûa nhaø vua. • B. Nhu caàu saûn xuaát noâng nghieäp (caøy caáy ñuùng thôøi vuï). • C. Yeâu caàu cuûa vieäc buoân baùn, ñi bieån. • D. Chöõ vieát ñöôïc phaùt minh ra töø raát sôùm.

12. Chöõ vieát ñaàu tieân cuûa loaøi ngöôøi laø : • A. Chöõ töôïng yù • B. Chöõ töôïng hình. • C. Chöõ giaùp coát. • D. Chöõ hình neâm (hình goùc, hình ñinh).

13. Chöõ soá 0 ñöôïc phaùt minh bôûi ngöôøi : • A. Trung Quoác. • B. Ai Caäp, Löôõng Haø. • C. AÁn Ñoä. • D. Trung Quoác, Ai Caäp.

14. Coâng trình kieán truùc noåi tieáng coù theå nhìn thaáy töø maët traêng, töôïng tröng cho söùc saùng taïo vó ñaïi cuûa moät quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng laø : • A. Kim töï thaùp Keâ-oáp. • B. Vaïn lí tröôøng thaønh. • C. Thaønh Ba-bi-lon. • D. Töôïng Xpanh.