TRNG THCS YN BI B Cho mng qu
TRƯỜNG THCS YÊN BÀI B Chào mừng quý thầy cô đến dự giờ MÔN: HÓA HỌC 9 Giáo viên: NGUYỄN THỊ LOAN
Tiết 59 - Bài 48 LUYỆN TẬP : RƯỢU ETYLIC – AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO I. Kiến thức cần nhớ Học sinh thảo luận nhóm 5 phút Hoàn thành bảng tổng kết (SGK).
LUYỆN TẬP : RƯỢU ETYLIC – AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO I – KIẾN THỨC CẦN NHỚ Công thức cấu tạo Rượu etylic Axit axetic CH 3 -CH 2 - OH CH 3 -COOH Chất béo (RCOO)3 C 3 H 5 (SGK) Tính chất vật lí - Là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, sôi ở 78, 3 o. C chất lỏng không -Là màu, có vị chua, tan vô hạn trong nước - Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước nhưng tan được trong benzen, dầu hoả Tính chất hóa học -Tác dụng với oxi -Tác dụng với kim loại K, Na, . . . -Tác dụng với axit axetic - Có đủ 5 tính chất hoá học của axit vô cơ. - Tác dụng với rượu etylic. - Phản ứng thuỷ phân trong môi trường axit - Phản ứng thuỷ phân trong môi trường kiềm.
II. Bài tập BT 1/SGK 148 Cho các chất sau: rượu etylic, axit axetic, chất béo. Hỏi: a) Phân tử chất nào có nhóm –OH? Nhóm –COOH? b) Chất nào tác dụng với K ? Với Zn? với Na. OH? Với K 2 CO 3? Viết các PTHH
1. Bài 1 SGK /148 a. Phân tử có: + Nhóm – OH là: Rượu etylic, . + Nhóm – COOH là: axit axetic b. Chất tác dụng được với: +K: Rượu etylic, axit axetic + Zn : axit axetic + Na. OH : axit axetic, chất béo + K 2 CO 3 : axit axetic
* VIẾT PTHH: +K: Rượu etylic, axit axetic 2 C 2 H 5 OH + 2 K 2 C 2 H 5 OK 2 CH 3 COOH + 2 K + 2 CH 3 COOK + H 2 + Zn : axit axetic H 2 CH (CH 3 COO)2 Zn 2 3 COOH + +Zn + Na. OH : axit axetic, chất béo CH 3 COOH + Na. OH CH 3 COONa + H 2 O (RCOO)3 C 3 H 5+ 3 Na. OH t 0 C 3 H 5(OH)3+ 3 RCOONa + K 2 CO 3 : axit axetic 2 CH 3 COOH + K 2 CO 3 2 CH 3 COOK + CO 2 + H 2 O
BT 2 / 148 sgk Tương tự chất béo, etyl axetat cũng có phản ứng thủy phân trong dung dịch axit và dung dịch kiềm. Hãy viết phương trình phản ứng hóa học xảy ra khi đun etyl axetat với dung dịch HCl, dung dịch Na. OH CH 3 COOC 2 H 5 + H 2 O HCl CH 3 COOH + C 2 H 5 OH t 0 CH 3 COOC 2 H 5 + Na. OH t 0 CH 3 COONa + C 2 H 5 OH
LUYỆN TẬP : RƯỢU ETYLIC – AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO Bài tập 3/SGK-tr 149. Hãy chọn các chất thích hợp điền vào các dấu chấm hỏi rồi viết các phương trình hoá học của các sơ đồ phản ứng sau. 2 2 H 5 OH + + H 2 Na 2 C 2 H 5 ONa a) C 2 0 t b) C 2 H 5 OH + CO 3 O 2 2 2 + 3 H 2 O c) CH 2 O K 2 O 2 3 COOH + CH 3 COOK + d) CH 3 COOH + CH C 2 H 5 OH H SO đặc, t 3 COOC 2 H 5 + H 2 O 2 Na 2 CO 3 H 2 O e) CH 2 CH 3 COONa 3 COOH + + CO 2 + f) 2 CH 3 COOH + + H Mg 2 (CH 3 COO)2 Mg h) Chất béo + + Muối của các axit béo Dung dịch kiềm glixerol 2 4 0
LUYỆN TẬP : RƯỢU ETYLIC – AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO Ba i tâ p 4/SGK-tr 149 Có 3 lọ không nhãn đựng 3 chất lỏng là : Rượu etylic, axit axetic, dầu ăn tan trong rượu etylic. chỉ dùng nước và quỳ tím, hãy phân biệt các chất lỏng trên. BÀI GIẢI: Lấy Để phân biệt các chất ta cần dựa vào tính chất nào của chất ? mỗi chất một ít làm mẫu thử. -Cho quỳ tím lần lượt vào 3 mẫu thử. Mẫu thử nào làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ là axit axetic. -Cho 2 mẫu thử còn lại vào nước: + Mẫu thử nào tan hoàn toàn là rượu etylic. + Mẫu thử nào có chất lỏng không tan nổi lên trên là hỗn hợp của rượu etylic và dầu ăn
Bài tập 6/SGK 149 Khi lên men dung dịch loãng của rượu etylic, người ta được giấm ăn. a) Từ 10 lít rượu 80 có thể tạo ra được bao nhiêu gam axit axetic? Biết hiệu suất quá trình lên men là 92% và rượu etylic có D = 0, 8 g/cm 3. b) Nếu pha khối lượng axit axetic trên thành dung dịch giấm 4% thì khối lượng dung dịch giấm thu được là bao nhiêu. ?
6 sgk/149 Tóm tắt và hướng làm bài: Vrượu=10 l Vrượu nguyên chất Độ rượu: 80 Drượu= 0, 8 g/cm 3 H = 92 % mrượu nguyên chất nrượu Dựa vào pt naxit maxit lí thuyết maxit thực tế Khối lượng d 2 giấm 4%
BT 6 / 149 sgk: Bài giải a)Trong 10 lít rượu 80 có 0, 8 lít rượu nguyên chất: mrượu =vr x Dr = 0, 8. 1000 = 640 (g) PTHH: C 2 H 5 OH + O 2 men giấm CH 3 COOH + H 2 O 46 g 60 g 640 g xg Khối lượng axit axetic thu được theo lý thuyết là: x = 640 x 60 : 46 = 834, 8 (g) Khối lượng axit axetic thu được với H. Suất 92%: m. CH 3 COOH = 834, 8. 92: 100 = 768 (g) b) Khối lượng giấm ăn thu được: 768 x 100 : 4 = 19200 (g) hay 19, 2 kg
Tổng kết và hướng dẫn học tập Tổng kết: - Cần nắm tính chất hóa học của rượu etylic, axit axetic, chất béo. - Các công thức cần nắm : + Độ rượu = Thể tích rượu : thể tích hỗn hơp rượu nước x 100%. + Hsp= mtt : mlt x 100
Hướng dẫn học tập: - Làm BT 5, 7/149 - Chuẩn bị bài tiếp theo - GV hướng dẫn BT 7: a) Tìm n CH 3 COOH có trong dung dịch, dựa vào PTHH tìm m Na. HCO 3 => m dd. Na. HCO 3 b) C% (CH 3 COONa) = m CH 3 COONa: (mdd. CH 3 COOH + m dd. Na. HCO 3 - m. CO 2)x 100%
- Slides: 15