TRKYEDE YKSEKRETM SSTEM Trkiyede Yksekretim Kurumlarnn Yaps Yksekretim

TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİM SİSTEMİ

Türkiye’de Yükseköğretim Kurumlarının Yapısı � Yükseköğretim kurumları, üniversiteleri, ileri teknoloji enstitülerini, lise sonrası meslek okullarını ve diğer Yükseköğretim Kurumlarını kapsar (Harp ve Polis Akademileri). � Türkiye’de iki çeşit üniversite vardır: Devlet üniversiteleri ve Vakıf üniversiteleri. Bu kurumlarda, şu birimler bulunmaktadır:

� Fakülte : Yükseköğretimi, bilimsel araştırmaları ve yayınları yöneten birimdir. Değişik programlar ve bölümler buraya bağlı olabilir. En az dört yıllık ve Lisans düzeyinde eğitim veren programları uygular. � Lisans sonrası : Lisans sonrası eğitim ve başvurularla ilgilenen üniversiteye bağlı birimdir.

� Lisans : Belirli bir uzmanlık alanında sekiz yarıyıl süresince eğitim veren yükseköğretim kurumudur. � Konservatuar : Sanatçıların, müzik ve sahne sanatları alanlarında eğitildiği, sekiz yarıyıl eğitim veren yükseköğretim kurumudur. � Meslek Yüksek Okulu : Dört yarıyıl süreyle mesleki eğitim veren yükseköğretim kurumudur.

� Bölüm : Fakültenin ana birimlerinden olup, lisans derecesi seviyesinde eğitim verir ve araştırmaları yönlendirir. Bu birim alt bölümlere ve değişik programlara ayrılabilir. � Araştırma ve Uygulamalı Çalışmalar Merkezi : Değişik alandaki araştırmaları ve uygulamalı çalışmaları kontrol eden birimdir. Yükseköğretimde eğitimi desteklemek için, değişik mesleki alanlarda hazırlık ve destek sağlar.

Türkiye’de Yükseköğretim Kurumlarının Yönetimi � Yükseköğretim kurumları Rektörler tarafından yönetilir. � Rektör, üniversiteye bağlı alt birimlerin koordinasyonundan da sorumludur. � Devlet üniversitelerinde rektör seçimleri, öğretim üyeleri tarafından yapılan gizli oylama sonucu altı rektör adayının seçimiyle başlar.

� YÖK, altı adaydan üçünü, Cumhurbaşkanı’na sunar ve son karar Cumhurbaşkanı tarafından verilir. � Vakıf üniversitelerinde rektör ataması ise, Yönetim Kurlunun kararıyla ve YÖK’ün onayıyla yapılır. � Fakülte Dekanı ise üniversite rektörünün sunduğu üç aday içinden, YÖK tarafından seçilir.

Türkiye’deki Yükseköğretime Kabul Şartları � Türkiye’de üniversiteye kabul edilmek için lise diploması ve YGS, LYS sınavlarından yeterli puanı almak gerekmektedir. � YGS ve LYS, YÖK’e bağlı olan, ÖSYM tarafından hazırlanan merkezi üniversite yerleştirme sınavıdır. � YGS genelde Mart ayının sonunda, LYS ise Haziran ayında ülke çapında yapılır.

� Öğrenci seçme ve yerleştirme iki aşamadan oluşur. YGS sonuçları hem lise sonrası meslek yüksek okulları için, hem de lisans eğitimi için şart olan LYS puanı ile birlikte kullanılır. � YGS ve LYS puanları ve lise notlarının ortalaması ile birleştirilir. Özel beceri gerektiren sanat, müzik ve spor gibi dallarda ise, mülakat sistemi uygulanmaktadır.

POLONYA VE TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM KARŞILAŞTIRMASI

Eğitim Yapılanması Her iki ülkenin eğitim yapılanmaları karşılaştırıldığında: Polonya’da genel, bölgesel, okul bölgesi ve yerel olmak üzere dört düzeyde yapılanma bulunmakta iken; � Türkiye’de merkez ve taşra teşkilatları şeklinde iki çeşit bir yapılanma bulunmaktadır. �

Okul Sistemi Polonya‘nın okul sisteminin yapılanmasında altı yıllık ilköğretim okulları var iken, Türkiye’de sekiz yıllık ilköğretim okulları vardır. � Orta öğretim kurumlarının yapılanmasında Polonya’da iki yıllık ilave genel liseler ve üç yıllık ilave teknik okullar bulunmaktadır. � Bu yapı içerisinde Türkiye’de zorunlu eğitim yaşı 14 iken, Polonya’da zorunlu eğitim yaşı 18’dir. �

Polonya’da ortaöğretim sonrasında okuldan ayrılan veya olgunluk sınavını kazanamayan öğrenciler için Post- Secondary okullara devam ederek, meslek edinme olanağı var iken, � Türkiye’de Üniversite Seçme Sınavı’nı kazanamayan öğrenciler için böyle bir yapılanma bulunmamaktadır. �

Yükseköğretim yapılanmasında Türkiye’de sadece üniversiteler mevcut iken, � Polonya’da üniversiteler, mesleki yükseköğretim okulları, öğretmen yetiştirme kolejleri ve ayrıca yabancı dil öğretmeni yetiştirme kolejleri bulunmaktadır. �

Türkiye’de okul yöneticileri sınavla ve atama usulü ile görevlendirilirken, � Polonya’da okul yöneticileri üç yıllığına Eğitim Bakanlığınca onaylanan senato üyeleri tarafından seçilir. �

Öğretmen yetiştirme modelleri bakımından, Polonya’da da Türkiye’de de orta öğretim kurumlarında öğretmen olabilmek için lisansüstü eğitim almak gerekmektedir. � Türkiye’de yabancı dil öğretmenleri ve ilköğretim okulu öğretmenleri Üniversitelerin Eğitim Fakültelerinde yetiştirilirken, � Polonya’da üniversitelerden bağımsız öğretmen kolejlerinde yetiştirilmektedir. �

SLOVENYA VE TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM KARŞILAŞTIRMASI

Yükseköğretim yapılanmasında Türkiye’de sadece Üniversiteler mevcut iken, � Slovenya’da ise Üniversiteler ve Kolejler bulunmaktadır. �

� Slovenya’da Üniversiteye giriş sınavı, merkezi değildir. Her üniversite, hatta her fakülte, ayrı sınav yapar. � Türkiye’de ise üniversiteye girmek için merkezi bir sınav yapılır.

� Slovenya’da rektör , öğretim üyeleri ve öğrenciler tarafından seçilir � Türkiye’de ise Üniversite rektörlüğüne aday olan kişiler üniversitelerde oylanarak YÖK’e gider. YÖK te yapılan incelemeler sonucu isimler Cumhurbaşkanına gider. Cumhurbaşkanı bu isimlerden istediğini rektör olarak atar.

Kaynakça � Karşılaştırmalı Eğitim Sistemleri, Ali Balcı – Pegem A Yayıncılık � www. kefdergi. com �(http: //www. avrupaegitim. com. tr/? s=sayfa&u lkesec=&id=803) �(http: //akademivizyon. com. tr/sayfa 2. asp? id= 1796) �http: //www. yev. org. tr/poland/index. php? lang =tr&page=64&an. IIcat_3=0&an. IIitm_3=16

Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim Gamze AYDIN Kültür Üniversitesi Psikolojik Danışmalık Ve Rehberlik