TRKYE STATSTK KURUMU T C BABAKANLIK TRKYE STATSTK

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU ENFLASYON NASIL HESAPLANIYOR? Cengiz ERDOĞAN Fiyat İstatistikleri Grup Sorumlusu 9. 11. 2020 1

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Enflasyon Nedir ? Fiyatlar genel düzeyinin devamlı yükselmesi Paranın zaman içinde satın alma gücünü yitirmesi 9. 11. 2020 2

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) • Belirli bir referans dönemi • Hane halkları için ortalama bir tüketim • • harcaması kalıbı Belirli bir enflasyon sepeti (yıl içinde sabit ve aynı kalitede) Değişen zaman 9. 11. 2020 3

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Sepetin Oluşturulması • • Hanehalkı bütçe anketi Yabancı ziyaretçiler anketi (turizm gelirleri) Kurumsal nüfus tüketim harcaması anketi İdari kayıtlar (sigortalar, şans oyunları, telefon görüşme paketleri) 9. 11. 2020 4

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Hane Halkı Bütçe Anketi • Sürekli ve her ay • Yıl boyunca her ay 1 104, yıllık 13 248 hanehalkı • Ayda 8 ziyaret • Tüketim harcamaları, sosyo-ekonomik göstergeler, istihdam ve gelir bilgileri • Türkiye, kent, kır, 12 Bölge (Düzey 1) 26 Bölge (Düzey 2) bazında tahmin 9. 11. 2020 5

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Endeksin Hesaplanması • • • Sınıflama Ağırlıklar Temel dönem fiyatı Cari dönem fiyatı Endeksin hesaplanması aşaması 9. 11. 2020 6

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Sınıflama • Amaca göre kişisel tüketim harcamaları sınıflaması (COICOP) • 12 Ana grup ve 44 alt gruba ayrılan uluslararası bir sınıflama 9. 11. 2020 7

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Sınıflama BAŞLIKLAR KOD KAPSAM GENEL 0 Genel ANA GRUP 03 Giyim ve Ayakkabı ALT GRUP 031 Giyim SINIF 0312 Giysiler TEMEL BAŞLIK 03121 Erkek Giyim MADDE 0312109 Erkek Ceket MADDE ÇEŞİDİ 0312109050 Erkek Ceket (Kışlık) 9. 11. 2020 8

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Ana Grup Ağırlıkları 2011 1. Gıda ve alkolsüz içecekler 2012 26, 78 26, 22 2. Alkollü içecekler ve tütün 5, 90 5, 21 3. Giyim ve ayakkabı 7, 22 6, 87 16, 46 16, 44 5. Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri 6, 93 7, 45 6. Sağlık 2, 40 2, 29 15, 15 16, 73 8. Haberleşme 4, 64 4, 60 9. Eğlence ve kültür 2, 70 2, 98 10. Eğitim 2, 32 2, 18 11. Lokanta ve oteller 5, 89 5, 63 12. Çeşitli mal ve hizmetler 3, 61 3, 40 4. Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar 7. Ulaştırma 9. 11. 2020 9

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Temel Dönem Fiyatları • 2003 yılı için yıl ortalaması fiyatlar • Diğer yıllarda bir önceki yılın Aralık ayı 9. 11. 2020 10

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Cari Dönem Fiyatları • Cari dönem fiyatları, ay içinde derlenen tüm fiyatların geometrik ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. 9. 11. 2020 11

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Örnekleme Aşaması • Fiyatların derleneceği il ve ilçeler • Fiyatların derleneceği işyerleri, kiraların • derleneceği konutlar Kaç adet fiyat 9. 11. 2020 12

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Örnekleme Aşaması (2012) • • • 444 madde, 1169 madde çeşidi 81 il merkezi, 74 ilçe 27 500 işyeri 4 176 konut 375 000 fiyat 9. 11. 2020 13

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Fiyatların Niteliği ve Derleme Periyodu • Fiyatın niteliği: – KDV dahil, peşin olarak tüketiciye yansıyan fiyatlar Fiyat derleme periyodu: – sebze, meyve, tüp gaz, akaryakıt ve ağırlıklı 15 gıda ürününün (et, süt, peynir, yumurta, zeytin, yağ, şeker, çay vb. ) fiyatları her hafta – kiralar ve fiyatı sıklıkla değişmeyen 78 mal ve hizmet kaleminin fiyatı ayda bir kez – diğer mal ve hizmetlere ait fiyatlar ayda iki kez 9. 11. 2020 14

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Endeksin Hesaplanma Aşamaları • Madde çeşidi • En alt düzeyden (madde çeşidi) başlayarak genel düzeye kadar zincirleme • 26 Bölge ve Türkiye rakamları • Özel kapsamlı TÜFE 9. 11. 2020 15

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Sepette En Ağırlıklı İlk 20 Ürün (2012) • • • Kira Taze sebzeler Ekmek Elektrik Otomobil Su Benzin Cep telefonu görüşme ücreti Et Taze meyveler Tüp • Dolmuş ücreti • LPG • Sigaralar • Doğalgaz • Kömür • Mazot • Beyaz peynir • Lokantada yenenler • Deterjanlar Not: İlk 20 ürün sepetin toplam ağırlığının %52, 55’ini, ilk 50 ürün ise % 70, 08’ini oluşturmaktadır 9. 11. 2020 16

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Sepette En Az Ağırlıklı Son 20 Ürün (2012) • • • Bebek çorabı Telefon kart ücreti PTT koli gönderme ücreti Tramvay ücreti Köprü geçiş ücreti Şans oyunu (on numara) Pamuk Otoban geçiş ücreti Dikiş ipliği Ayakkabı tamiri Banka ile para havale ücreti • Veteriner ücreti • Pirinç unu • Mektup gönderme ücreti • Tiyatro • Viski • İlkyardım aletleri • Banliyö tren ücreti • Kakaolu içecekler • Boş CD Not: Son 20 ürün sepetin toplam ağırlığının %0, 10’unu, son elli ürün ise % 0, 39’unu oluşturmaktadır 9. 11. 2020 17

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Kalite Kontrolü Ø Yayınlama öncesi • Program üzerinden • Bölgede görevli kontrolörler • Merkezde görevli personel • Çeşitli analizler Ø Yayınlama sonrası • Telefon ile sorgulama • Farklılıkların değerlendirilmesi ve bölgesel analizler • Ulusal ve uluslararası kurumların inceleme değerlendirmeleri 9. 11. 2020 18

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Yayımlanma Takvimi • Endeksler her ayın 3. mesai günü, bu tarihin resmi tarihe rastlaması durumunda bir ya da iki gün sonra Saat 10: 00’da açıklanmaktadır. • Açıklanan endeks rakamı ve değişim oranları ile birlikte sepette kapsanan ürünlerin aylık ortalama fiyatlarına TÜİK Web sayfasından ulaşmak mümkündür. http: //www. tuik. gov. tr/Veri. Bilgi. do? tb_id=17&ust_id=6 9. 11. 2020 19

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU T. C. BAŞBAKANLIK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Teşekkür ederiz. . Ekonomik Göstergeler ve Fiyat İstatistikleri Daire Başkanlığı 9. 11. 2020 20