Trkiyeye Kpr Projesi 4 Seminer AB Rekabet Politikas
Türkiye’ye Köprü Projesi 4. Seminer AB Rekabet Politikası ve İç Pazar Michael Schmidt ICCR Viyana 4 Eylül 2007
Genel Açıklama 1. 2. 3. 4. Giriş: Rekabet Politikasının Tarihçesi AB Rekabet Politikası İç Pazar Vaka Çalışmaları 2
AB Rekabet Politikasının Tarihçesi I • Avrupa Kömür ve Çelik Antlaşması’nın ekonomik dayanağı (1951) • Roma Antlaşması (1957) – Ortak Pazar “dört özgürlüğe” dayanıyordu: • • Kişiler Mallar Para Hizmetler 3
Tarihçe II • Gümrük vergileri kaldırıldı(1968) • “Avrupa Tek Senedi” (1986) – 1993 yılına kadar ortak pazarın kurulması hedeflendi – Kurumsal reform – Uyumlaştırma çalışmaları • 1992’den itibaren: AB tek para birimine ve sınırların kaldırılmasına yöneldi 4
AB Rekabet Politikasının Kapsamı • Teoride yalnızca “üye devletlerin arasındaki ticareti etkileyebilecek” faaliyetler • Pratikte ise – Serbest Rekabet – Birleşmeler ve Devralmalar – Devlet Yardımlarıyla ilgili neredeyse tüm ekonomik faaliyetler 5
Serbest Rekabet • • Pazarın sektörlere göre izlenmesi Rekabeti bozan uygulamalar: – – • Tekel Oligopol / Gizli Anlaşmalar Damping Diğer haksız rekabet uygulamaları veya piyasalardaki hakim durumun kötüye kullanılması Rekabet Genel Müdürlüğü ulusal otoritelerin üzerinde yetkiye sahiptir. 6
Birleşmeler ve Devralmalar • Büyük ölçekli birleşmeler/devralmalar (B/D) önce ulusal merciler sonra da Rekabet Genel Müdürlüğü tarafından araştırılır. • “Şartlı” onaylarda büyük bir esneklik gösterilir; Örn. işlemin yapılmasına belli koşulların yerine getirilmesi kaydıyla müsaade edilir. • Uluslararası B/D söz konusu olduğunda (örn. AB ve ABD) tüm tarafların mutabık kalması şarttır. 7
Devlet Yardımları • “. . her türlü yardım ortak pazara aykırıdır. . . ” (AB Antlaşması Madde 87) • • Siyasi açıdan en hassas konu Bu durumdan en çok etkilenen alanlar: – Çok büyük şirketlerin iflası – Finans sistemi – Kamu hizmetleri (toplu taşımacılık, elektrik, atık bertaraf hizmetleri vs. ) 8
İç Pazar • Amaçlar: – – • • Siyasi Ekonomik Sosyal Çevresel ‘Dört özgürlük’ kişiler, para ve mallar açısından tamamen sağlandı. Hizmetler açısından ise yalnızca kısmen sağlanabildi. 9
Hizmet Sunma Özgürlüğü • • Diğer üye devletlerde hizmet vermek için tam özgürlük tanınması hususunda siyasi tartışmalar devam ediyor, Asıl sorun, üye devletlerin vergi ve sosyal güvenlik sistemlerinin birbirinden farklı olması. 10
Vaka Çalışması 1: Microsoft • • Tekel Piyasa gücünü kötüye kullandı, WINDOWS işletim sisteminde değişiklik yapmasına karar verildi, İki kez aldığı para cezalarıyla toplam 970 milyon USD ödedi. 11
Vaka Çalışması 2: Otomobil Piyasası • • • Üye Devletler arasında fiyat ayrımcılığı Üreticilerin piyasa gücünü kötüye kullanması Araç tescil engellerinin rekabeti bozan uygulamaları kolaylaştırması 12
Vaka Çalışması 3: Cep Telefonu Dolaşım Ücretleri • • • Operatörler arasında gizli anlaşmalar, Fiyatlar marjinal maliyetleri yansıtmıyor, AB Mevzuatı 2007 Temmuz ayında yürürlüğe girdi. 13
Vaka Çalışması 4 : Perakende Gıda Satışı • • Baskın süpermarket zincirleri ortaya çıktı Belli şartlarla birleşme ve devralmalara izin verildi – Mağazaların satılması – Dağıtım zincirine rekabet erişimi tanınması 14
Vaka Çalışması 5: Tarım • • • Ortak Tarım Politikası (OTP) pek çok kuraldan muaf (örn. devlet yardımları) 2000’den önce: fiyat stabilizasyonu, üretimin desteklenmesi, 2000 yılından bu yana: hacmin stabilizasyonu, üreticilerin desteklenmesi. 15
Beni dinlediğiniz için çok teşekkür ederim Michael Schmidt m. schmidt@iccr-international. org www. iccr-international. org
- Slides: 16