TRKE Szckte Anlam zellikleri SZCKTE ANLAM ZELLKLER 1

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ 1

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Anlamı olan en küçük ses birliğine sözcük (kelime) denir. Sözcüklerin tek başına anlamları olduğu gibi cümle içerisinde kazandığı farklı anlamları da vardır. 2

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Gerçek (Temel) Anlam Sözcüğün ilk akla gelen, herkes tarafından bilinen ve en yaygın olarak kullanılan anlamı, sözcüğün gerçek anlamıdır. koşmak doktor yaşlı 3

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Yan Anlam Sözcüklerin temel anlama bağlı olarak zaman içinde kazandığı yeni anlamlardır. Benzetme veya yakıştırma yoluyla sağlanır. ler k e n r Ö Dişlerimi fırçalarım. Tarağın dişleri inceymiş. Gerçek Yan 4

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Yan Anlam Sözcüklerin temel anlama bağlı olarak zaman içinde kazandığı yeni anlamlardır. Benzetme veya yakıştırma yoluyla sağlanır. ler k e n r Ö Uzun kuyruklu bir hayvan gördüm. Uçurtmamın kuyruğu güzel oldu. Gerçek Yan 5

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri r e l k e Örn Yan anlam benzetme veya yakıştırma yoluyla sağlanır. “Burun” sözcüğünü inceleyelim. Gerçek Anlam Yan Anlam 6

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Mecaz Anlam • Bir sözcüğün gerçek anlamının dışında, başka bir anlamı karşılayacak şekilde, daha çok soyut olarak kullanılmasına mecaz anlam denir. • Mecaz anlam, anlatımı daha etkileyici ve dikkat çekici yapmak amacıyla kullanılır. • Hiçbir sözcük tek başına mecaz anlam içermez. Cümlelerde, çoğunlukla deyim ve atasözlerinde mecaz anlam kullanılır. 7

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Mecaz Anlam er l k e n Ör Macera kitaplarına bayılırım. Tatlı sözlerle yine beni kandırdı. (güzel, hoş) Poşetleri taşımaktan kollarım koptu. (çok yoruldu, ağrıdı) Olanlardan sonra cesaretim kırıldı. (azaldı) 8

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Gerçek-Yan-Mecaz Anlam m) a l n a k e ç (ger ) m a l n a (y ) nlam a z a c e (m kyavruya a n aaçmış d ı nkol abeyaz minik bir kuş konmuştu. KUçağın a t larını güvercin yaklaşıyordu. Sahipsiz k a n abir t gerdik. 9

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri Terim Anlam Bir bilim, sanat ya da meslek dalıyla ilgili bir kavramı karşılayan kelimelere terim denir. Terimlerin anlamları dar ve sınırlıdır. Bugün derste kümeleri işledik. (matematik) Hakem penaltımızı vermedi. (futbol) Oyuncular kuliste hazırlanıyorlar. (tiyatro) Öğretmenimiz kompozisyon yazdırdı. (edebiyat) 10

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri “Burun” sözcüğünü dört farklı anlama gelecek şekilde cümle içerisinde kullanalım. Kışın ara burnum kanar benim. (gerçek/temel) Yeni aldığım ayakkabının burnu ayağımı acıtıyor. (yan) Makam sahibi olunca burnu büyüdü. (mecaz) Sinop Burnu ülkemizin görülesi yerlerindendir. (coğrafya terimi) 11

TÜRKÇE / Sözcükte Anlam Özellikleri SÖZCÜKTE ANLAM ÖZELLİKLERİ 12