TRKE NOKTALAMA ARETLER TDKnin yapt son deiiklikler dikkate

TÜRKÇE NOKTALAMA İŞARETLERİ TDK’nin yaptığı son değişiklikler dikkate alınarak hazırlanmıştır.

NOKTA (. ) 1. Cümlenin sonuna konur: Türk Dil Kurumu, 1932 yılında kurulmuştur. 2. Kısaltmaların sonuna konur: Alb. (albay), Dr. (doktor), Prof. (profesör), Cad. (cadde) Sok. (sokak), s. (sayfa), sf. (sıfat), Alm. (Almanca), Yrd. Doç. (yardımcı doçent), vb. (ve başkası, ve benzeri, ve benzerleri) Ar. (Arapça), İng. (İngilizce)… 3. Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur: 3. (üçüncü), 15. (on beşinci); II. Mehmet, XIV. Louis, XV. yüzyıl; 2. Cadde, 20. Sokak, 4. Levent vb.

4. Arka arkaya sıralandıkları için virgülle veya çizgiyle ayrılan rakamlardan yalnızca sonuncu rakamdan sonra nokta konur: 3, 4 ve 7. maddeler; XII – XIV. yüzyıllar arasında vb. 5. Bir yazının maddelerini gösteren rakam veya harflerden sonra konur: I. 1. A. a. II. 2. B. b. 6. Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur: 29. 5. 1453, 29. X. 1923 vb. UYARI: Tarihlerde ay adları yazıyla da yazılabilir. Bu durumda ay adlarından önce ve sonra nokta kullanılmaz: 29 Mayıs 1453, 29 Ekim 1923 vb.

7. Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur: Tren 09. 15’te kalktı. Toplantı 13. 00’te başladı. 8. Kitap, dergi vb. nin künyelerinin sonuna konur: Agâh Sırrı Levend, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, TDK Yayınları, Ankara, 1960. 9. Dört ve dörtten çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta konur: 1. 000, 326. 197, 49. 750. 812 vb. 10. Genel Ağ adreslerinde kullanılır: http: //tdk. org. tr 11. Matematikte çarpma işareti yerine kullanılır: 4. 5=20, 12. 6=72 vb.

VİRGÜL ( , ) 1. Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur: Fırtınadan, soğuktan, karanlıktan ve biraz da korkudan sonra bu sıcak, aydınlık ve sevimli odanın havasında erir gibi oldum. (Halide Edip Adıvar) 2. Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur: Bütün gece umduk, bekledik, düşündük. 3. Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur: Saniye Hanımefendi, oğlunun ayak seslerini duyar duymaz, koltuğundan fırlamış ve ona kapıyı kendi eliyle açmaya gitmişti. (özne: Saniye Hanımefendi)

4. Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur: ( ara sözlerde tire – de olabilir) Bu şehir, bir zamanlar bayılırdım, artık beni sarmıyor. 5. Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur: Akşam, yine akşam, Göllerde bu dem bir kamış olsam! (Ahmet Haşim) 6. Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur: Adana’ya yarın gideceğim, dedi. Bugünlerde başımı kaşımaya vakit bulamıyorum, dedi.

7. Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitimine konur: – Bu akşam Datça’ya gidiyor musunuz, diye sordu. 8. Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur: Bahçe kapısını açtı. Sermet Bey’e, – Bu anahtar köşkü de açar, dedi. 9. Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur, hayhay, başüstüne, öyle, haydi, elbette gibi kelimelerden sonra konur: Peki, gideriz. Olur, ben de size katılırım. Hayhay, memnun oluruz. Evet, kırk seneden beri buradayım.

10. Anlam karışıklığını önlemek için kullanılır: İhtiyar, doktora doğru baktı. ( Kim? Yaşlı adam ) İhtiyar doktora doğru baktı. ( Kim? o ) 11. Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur: Efendiler, hayat demek, mücadele demektir. Sayın Başkan, Sevgili Kardeşim, Değerli Arda, 12. Sayılarda kesirleri ayırmak için kullanılır: 38, 6 (otuz sekiz tam, onda altı) 13. Özne olarak kullanıldıklarında bu, şu, o zamirlerinden sonra konur: Bu, benim gibi yazarlar için hiç kolay olmaz. O, eski defterleri çoktan kapatmış.

14. Kitap, dergi vb. nin künyelerinde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra konur: Falih Rıfkı ATAY, Tuna Kıyıları, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1938. Yazarın soyadı önce yazılmışsa soyadından sonra da virgül konur: ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı, Ankara, 1958. 15. Metin içinde ve, veya, yahut, ya… ya bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz: Ya şevk içinde harap ol ya aşk içinde gönül Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahut gül! (Yahya Kemal Beyatlı)

16. Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz: Hem gider hem ağlar. Ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeli. (Atasözü) Ne kız verir ne dünürü küstürür. 17. Metin içinde zarf fiil eki almış kelimelerden sonra virgül konmaz: Cumaları bahçede buluştukça kıza kendisini anlatmaya çalışıyordu. UYARI: Metin içinde art arda gelen zarf fiil eki almış kelimeler varsa virgül konur: Ancak yemekte bir karara varıp, arkadaşına dikkatli bakarak konuştu.

18. Metin içinde ınca / ince anlamıyla zarf fiil görevinde kullanılan mı / mi ekinden sonra virgül konmaz: Ben aç yattım mı kötü rüyalar görürüm nedense. (yatınca) Öyle zekiler vardır, konuştular mı ağızlarından bal akıyor sanırsın. (konuşunca) 19. Şart ekinden sonra virgül konmaz: Tenha köşelerde ağıza konuşurken yanlarına biri gelecek olursa hemen susuyorlardı. (Reşat Nuri Güntekin) Gör gözlerinle de aklın yatarsa anlatıver millete. (Tarık Buğra)

Noktalı Virgül ( ; ) 1. Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur: Erkek çocuklara Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara ise İnci, Çiçek, Gönül, Yonca adları verilir. 2. Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur: At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır. (Atasözü) 3. İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneden sonra noktalı virgül konabilir: Yeni usul şiirimiz; zevksiz, köksüz, acemice görünüyordu. (Yahya Kemal Beyatlı)

İki Nokta ( : ) 1. Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konur: Millî Edebiyat akımının temsilcilerinden bir kısmını sıralayalım: Ömer Seyfettin, Halide Edip Adıvar, Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Ali Canip Yöntem… 2. Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin sonuna konur: Bu kararın istinat ettiği en kuvvetli muhakeme ve mantık şu idi: Esas, Türk milletinin haysiyetli ve şerefli bir millet olarak yaşamasıdır. (Atatürk) Kendimi takdim edeyim: Meclis kâtiplerindenim. (Falih Rıfkı Atay)

3. Ses bilgisinde uzun ünlüyü göstermek için kullanılır: a: ile, ka: til, usu: le, i: cat. 4. Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten sözlerden sonra konur: Bilge Kağan: Türklerim, işitin! Üstten gök çökmedikçe, 5. Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur: – Buğdayla arpadan başka ne biter bu topraklarda? Ziraatçı sayar: – Yulaf, pancar, zerzevat, tütün. . . 6. Genel Ağ adreslerinde kullanılır: http: //tdk. org. tr 7. Matematikte bölme işareti olarak kullanılır: 56: 8=7

Üç Nokta (. . . ) 1. Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur: Ne çare ki çirkinliği hemencecik ve herkes tarafından görülüveriyordu da bu yanı. . . (Tarık Buğra) 2. Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelimelerin yerine konur: Kılavuzu karga olanın burnu b. . . tan çıkmaz. Arabacı B. . . ’a yaklaştığını söylüyordu. 3. Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümle rin yerine konur: . . . derken şehrin öte başından boğuk sesler gelmeye başladı. . . (Tarık Buğra)

4. Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek veya ifadeye güç katmak için konur: Sana uğurlar olsun. . . Ayrılıyor yolumuz! (Faruk Nafiz Çamlıbel) 5. Ünlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştirmek için konur: Gölgeler yaklaştılar. Bir adım kalınca onu kıyafetinden tanıdılar: — Koca Ali. . . Koca Ali, be!. . (Ömer Seyfettin) UYARI: Ünlem ve soru işaretinden sonra üç nokta yerine iki nokta konulması yeterlidir. Gök ekini biçer gibi!. . Nasıl da akşam oldu? . . Nasıl da yavrucaklar sustu? . . 6. Karşılıklı konuşmalarda, yeterli olmayan, eksik bırakılan cevaplarda kullanılır, susmayı yanıt vermeyişi bildirir: — Kimsin? — Ali. . . — Hangi Ali? —. . . UYARI: Üç nokta yerine iki veya daha çok nokta kullanılmaz.

Soru İşareti ( ? ) 1. Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna konur: Ne zaman tükenecek bu yollar, arabacı? 2. Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur: Gümrükteki memur başını kaldırdı: — Adınız? 3. Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır: Yunus Emre (1240 ? 1320), (Doğum yeri: ? ) vb. Ankara’dan Antalya’ya arabayla üç saatte (? ) gitmiş.

Soru İşareti ( ? ) UYARI: mı / mi ekini alan yan cümle, temel cümlenin zarf tümleci olduğunda cümlenin sonuna soru işareti konmaz: Akşam oldu mu sürüler döner. Hava karardı mı eve gideriz. UYARI: Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru işareti en sona konur: Çok yakından mı bu sesler, çok uzaklardan mı? Üsküdar’dan mı, Hisar’dan mı, Kavaklardan mı?

Ünlem İşareti ( ! ) 1. Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle veya ibarele rin sonuna konur: Hava ne kadar da sıcak! Aşk olsun! Ne kadar akıllı adamlar var! Vah vah! Ne mutlu Türk’üm diyene! 2. Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur: Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri! Ey Türk gençliği! Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı: İlerle!

Ünlem İşareti ( ! ) UYARI: Ünlem işareti, seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra konulabileceği gibi cümlenin sonuna da konabilir: Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar olsun. . . Ayrılıyor yolumuz! 3. Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ünlem işareti kullanılır: İsteseymiş bir günde bitirirmiş (!) ama ne yazık ki vakti yokmuş (!). Adam, zeki (!) olduğunu söylüyor.

Kısa Çizgi ( ) 1. Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna konur: ……………………………. . kanep e lerde kimseler yok. Tramvay ne fena gıcırdadı! 2. Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur, kelimelere bitişik yazılır: Küçük bir sürü dört inekle birkaç koyun köye giren geniş yolun ağzında durmuştu. 3. Kelimelerin kökleri, gövdeleri ve eklerini birbirinden ayırmak için kullanılır: al ış, dur ak, gör gü süz lük vb. 4. Fiil kök ve gövdelerini göstermek için ( mak, mek yerine) kullanılır: al , dur , gör , başar , kana , okut , taşla , yazdır vb.

Kısa Çizgi ( ) 5. İsim yapma eklerinin başına, fiil yapma eklerinin başına ve sonuna konur: ak, den, ış, lık vb. 6. Heceleri göstermek için kullanılır: a raş tır ma, bi le zik, du ruş ma, ku yum cu luk, prog ram, ya zar lık vb. 7. Arasında, ve, ila, . . . den. . . e anlamlarını vermek için kelimeler veya sayılar arasında kullanılır: Aydın İzmir yolu, Türk Alman ilişkileri, Ural Altay dil grubu, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 09. 30 10. 30, Beşiktaş Fenerbahçe karşılaşması, Manas Destanı’nda soy dil din üçgeni, 1914 1918 Birinci Dünya Savaşı, Türkçe Fransızca Sözlük vb. UYARI: Cümle içinde sayı adlarının yinelenmesinde araya kısa çizgi konmaz: On on beş yıl. Üç beş kişi geldi. 8. Matematikte çıkarma işareti olarak kullanılır: 50 20=30 9. Sıfırdan küçük değerleri göstermek için kullanılır: 2 °C

Uzun Çizgi (—) 1. Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır. Buna konuşma çizgisi de denir. Frankfurt’a gelene herkesin sorduğu şunlardır: — Eski şehri gezdin mi? — Rothschild’in evine gittin mi? — Goethe’nin evini gezdin mi? 2. Oyunlarda uzun çizgi konuşanın adından sonra da konabilir: Sıtkı Bey — Kaleyi kurtarmak için daha güzel bir çare var. Gerçekten ölecek adam ister. İslam Bey — Ben daha ölmedim. (Namık Kemal) UYARI: Konuşmalar tırnak içinde verildiğinde uzun çizgi kullanılmaz. Arabamız tutarken Erciyes’in yolunu: “Hancı dedim, bildin mi Maraşlı Şeyhoğlu’nu? ”

Eğik Çizgi ( / ) 1. Dizeler yana yazıldığında aralarına konur: Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç şakladı, /Bir dakika araba yerinde durakladı. /Neden sonra sarsıldı altımda demir yaylar, /Gözlerimin önünden geçti kervansaraylar. . . 2. Adres yazarken apartman numarası ile daire numarasına ve semt ile şehir arasına konur: Altay Sokağı No. : 21/6 Kurtuluş / ANKARA UYARI: Ülke adı yazılacaksa ülke alta yazılır: Atatürk Bulvarı No. : 217 06680 Kavaklıdere / Ankara TÜRKİYE

Eğik Çizgi ( / ) 3. Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur: 18/11/1969, 15/IX/1994 vb. ( ), (. . ) olabilir. 4. Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kullanılır: a / e, an / en, lık / lik, madan / meden vb. 5. Genel Ağ adreslerinde kullanılır: http: //tdk. gov. tr 6. Matematikte bölme işareti olarak kullanılır: 70/2=35 7. Fizik, matematik vb. alanlarda birimler arası orantıları gösterirken eğik çizgi araya boşluk konulmadan kullanılır: g/sn (gram/saniye)

Ters Eğik Çizgi ( ) Bilişim uygulamalarında art arda gelen dizinleri birbirinden ayırt etmek için kullanılır: C: BelgelerimTürk İşaret DiliKitapçık. indd Denden İşareti ( " ) Bir yazıdaki maddelerin sıralanmasında veya bir çizelgede alta gelen aynı sözlerin, söz gruplarının ve sayıların tekrar yazılmasını önlemek için kullanılır: a. Etken fiil b. Edilgen " c. Dönüşlü " ç. İşteş "

Tırnak İşareti ( “ ” ) 1. Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine alınır: Ulu önderin “Ne mutlu Türk’üm diyene!” sözü her Türk’ü duygulandırır. UYARI: Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işaret (nokta, soru işareti, ünlem işareti vb. ) tırnak içinde kalır: “Kayseri üzerine dünyada bir şehir daha yoktur!” diyorlar. (Yahya Kemal Beyatlı) 2. Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır: Yeni bir “barış taarruzu” başladı.

Tırnak İşareti ( “ ” ) 3. Cümle içerisinde eserlerin ve yazıların adları ile bölüm başlıkları tırnak içine alınır: Bugün öğrenciler “Kendi Gök Kubbemiz” adlı şiiri incelediler “Yazım Kuralları” bölümünde bazı uyarılara yer verilmiştir. UYARI: Cümle içerisinde özel olarak belirtilmek istenen sözler, kitap ve dergi adları ve başlıkları tırnak içine alınmaksızın eğik yazıyla dizilerek de gösterilebilir: Höyük sözü Anadolu’da tepe olarak geçer. Cahit Sıtkı’nın Şairin Ölümü şiirini Yahya Kemal çok sevmişti. (Ahmet Hamdi Tanpınar) Tırnak içine alınan sözlerden sonra kesme işareti kullanılmaz: Elif Şafak’ın “Bit Palas”ını okudunuz mu?

Tek Tırnak İşareti ( ‘ ’ ) Tırnak içinde verilen cümlenin içinde yeniden tırnağa alınması gereken bir sözü, ibareyi belirtmek için kullanılır: “Atatürk henüz ‘Gazi Mustafa Kemal Paşa’ idi. Benden ona dair bir kitap için ön söz istemişlerdi. ” (Falih Rıfkı Atay)

Yay Ayraç Parantez ( ) 1. Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır. Yay ayraç içinde bulunan ve yargı bildiren anlatımların sonuna uygun noktalama işareti konur: Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek yazıyorum. ) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek için geziyoruz. 2. Özel veya cins isme ait ek, ayraçtan önce yazılır: Yunus Emre’nin (1240? 1320) doğum yeri… İmek fiilinin (ek fiil) geniş zamanı şahıs ekleriyle çekilir. 3. Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır: İhtiyar – (Yavaş yavaş Kaymakama yaklaşır. ) Ne oluyor beyefendi? Allah rızası için bana da anlatın. . .

Yay Ayraç Parantez ( ) 4. Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini göstermek için kullanılır: Eşin var, aşiyanın var, baharın var ki beklerdin Kıyametler koparmak neydi ey bülbül, nedir derdin? (Mehmet Akif ERSOY) 5. Alıntılarda, alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konulan üç nokta, yay ayraç içine alınabilir. (…) 6. Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine alınır. (!) 7. Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını göstermek için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır. (? ) 8. Bir yazının maddelerini gösteren sayı ve harflerden sonra kapama ayracı konur: I) 1) A) a) II) 2) B) b) vb. �

Köşeli Ayraç ( [ ] ) 1. Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır: Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886 1973)] en güzel eserlerini Bodrum’da yazmıştır. 2. Metin aktarmalarında, çevirilerde, alıntılarda çalışmayı yapanın eklediği sözler için kullanılır: “Eldem, ‘Osmanlıda en önemli fark[ın], mezar taşının şeklinde ortaya çık[tığını] söyledikten sonra. . . ” (Hilmi Yavuz) 3. Kaynak olarak verilen kitap veya makalelerin künyelerine ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır: Reşat Nuri [Güntekin], Çalıkuşu, Dersaadet, 1922. Server Bedi [Peyami Safa]

Kesme İşareti ( ’ ) 1. Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır: Kurtuluş Savaşı’nı, Atatürk’üm, Türkiye’mizin, Fatih Sultan Mehmet’e, Muhibbi’nin, Gül Baba’ya, Sultan Ana’nın, Mehmet Emin Yurdakul’dan, Kâzım Karabekir’i, Yunus Emre’yi, Ziya Gökalp’tan, Refik Halit Karay’mış, Ahmet Cevat Emre’dir, Namık Kemal’se, Şinasi’yle, Alman’sınız, Kırgız’ım, Karakeçili’nin, Osmanlı Devleti’ndeki, Cebrail’den, Çanakkale Boğazı’nın, Samanyolu’nda, Sait Halim Paşa Yalısı’ndan, Resmî Gazete’de, Millî Eğitim Temel Kanunu’na, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği’ni, Eski Çağ’ın, Yükselme Dönemi’nin, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’na vb. “Onun için Batı’da bunlara birer fonksiyon buluyorlar. ” 1919 senesi Mayıs’ının 19’uncu günü Samsun’a çıktım. (Atatürk)

Kesme İşareti ( ’ ) � Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti kullanılır: Hisar’dan, Boğaz’dan vb. � Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun, tüzük, yönetmelik sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır: Bu Kanun’un 17. maddesinin c bendi. . . Yukarıda adı geçen Yönetmelik’in 2’nci maddesine göre. . . vb. � Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan önce konur: Yunus Emre’nin (1240? 1320), Yakup Kadri’nin (Karaosmanoğlu) vb. � Ek getirildiğinde Avrupa Birliği kesme işareti ile kullanılır: Avrupa Birliği’ne üye ülkeler. . .

Kesme İşareti ( ’ ) UYARI: Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz: Boğaz Köprümüzün güzelliği, Amik Ovamızın bitki örtüsü, Kuşadamızdaki liman vb. UYARI: Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun, Danışma Kurulundan, Yürütme Kuruluna; Türkiye Büyük Millet Meclisinin 112’nci Birleşiminin 2’inci Oturumunda; Mavi Köşe Bakkaliyesinden vb.

Kesme İşareti ( ’ ) UYARI: Başbakanlık, Rektörlük vb. sözler, ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde Başbakanlığa, Rektörlüğe vb. biçimlerde yazılır. UYARI: Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan, Atatürkçülüğün vb.

Kesme İşareti ( ’ ) 2. Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur: Nihat Bey’e, Ayşe Hanım’dan, Mahmut Efendi’ye, Enver Paşa’ya; Türk Dil Kurumu Başkanı’na vb. 3. Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur: TBMM’nin, TDK’nin, BM’de, ABD’de, TV’ye vb. 4. Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur: 1985’te, 8’inci madde, 2’nci kat; 7, 65’lik, 9, 65’lik, 657’yle vb. 5. Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayırmak için konur: Başvurular 17 Aralık’a kadar sürecektir. Yabancı Sözlere Karşılıklar Kılavuzu’nun veri tabanının Genel Ağ’da hizmete sunulduğu gün olan 12 Temmuz 2010 Pazartesi’nin TDK için önemi büyüktür.

Kesme İşareti ( ’ ) 6. Seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü göstermek için kullanılır: Bir ok attım karlı dağın ardına Düştü m’ola sevdiğimin yurduna İl yanmazken ben yanarım derdine Engel aramızı açtı n’eyleyim (Karac’oğlan) “Şems’in gözlerine bir şüphe çöreklendi: “Dostum ne’n var? Her şey yolunda mı? ” (Elif Şafak) Güzelliğin on par’etmez Bu bendeki aşk olmasa ( şık Veysel) 7. Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur: a’dan z’ye kadar, Türkçede lık’la yapılmış sözler.

KONUYLA İLGİLİ KPSS’DE ÇIKMIŞ SORU ÖRNEKLERİ

TEŞEKKÜR EDERİM KADİR KISA