Transport publiczny w aglomeracji warszawskiej scenariusze rozwoju Piotr

Transport publiczny w aglomeracji warszawskiej – scenariusze rozwoju Piotr Izdebski Tamás Dombi Dział Rozwoju Transportu ZTM 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 1

Organizacja publicznego transportu zbiorowego w m. st. Warszawie i w aglomeracji warszawskiej Na przykładzie m. st. Warszawy oraz wybranych gmin aglomeracji 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 2

Organizacja komunikacji miejskiej w m. st. Warszawie • Model konkurencji regulowanej, z elementami monopolu w obrębie wybranych trakcji • Organizacją zajmuje się wyspecjalizowana jednostka budżetowa: Zarząd Transportu Miejskiego • Usługi wykonuje 9 spółek przewozowych • ZTM organizuje także komunikację podmiejską, na podstawie porozumień międzygminnych • ZTM zarządza infrastrukturą przystankową na terenie Warszawy 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 3

Wieloletnie umowy ZTM organizator transportu zbiorowego w Warszawie akt władczy Miasta UMOWY WYKONAWCZE Przewoźnicy komunalni TW, MZA, MW, SKM 21. 04. 2009, Warszawa ~ przetarg UMOWY „PZP” Przewoźnicy prywatni negocjacje UMOWY o wspólny bilet Kolej (KM, WKD, PKP-PR, PKPIC) Zarząd Transportu Miejskiego UMOWY o wspólny bilet na l. dowozowych GMINY (obecnie Lesznowola ) 4

Wieloletnie umowy wykonawcze co to jest? akt władczy MIASTO SPÓŁKA zasady współpracy: porozumienie wieloletnia umowa wykonawcza 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 5

Wieloletnie umowy wykonawcze jak ustalane? MIASTO SPÓŁKA ZTM: określenie zapotrzebowania SPÓŁKA: kalkulacja kosztów RADA m. st. Warszawy: zgoda na zaciągnięcie zobowiązania ZTM + SPÓŁKA: negocjacje szczegółów umowy MZA BIURA URZĘDU MIASTA: opinie / poprawki RADA NADZORCZA: zgoda na podpis DYREKTOR ZTM / ZARZĄD SPÓŁKI : parafowanie umowy MW PREZYDENT m. st. WARSZAWY / ZARZĄD SPÓŁKI: podpisanie umowy 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego TW SKM 6

Wieloletnie umowy wykonawcze co zawierają? MIASTO SPÓŁKA specyfikacja usług: co ile jak za ile określanie usług pobieranie opłat kontrola wykonania nowe trasy – inwestycje bilety informacja pasażerska prawa wynagrodzenie wnioski do zlecenia obowiązki świadczenie usług tabor - inwestycje jakość sankcje 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 7

Wieloletnie umowy wykonawcze jak realizowane? UMOWA: 2008 x wzkm y zł 2009 x wzkm y zł 2010 x wzkm y zł W UCHWALE: 2011 wzkm „Kwotę x y można zwiększyć gdy rosną y zł koszty” UE: … 2009 2010 audyt stawki „ex ante” na 2010 za 2009 „ex post” „Zwróć niedozwoloną pomoc” 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 8

Koszty komunikacji miejskiej w Warszawie w porównaniu z innymi miastami Polski 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego Aktualizacja: 2008 9

Dopłata roczna z budżetu do komunikacji miejskiej (per capita) 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego Aktualizacja: 2008 10

Modele organizacji komunikacji podmiejskiej w gminach aglomeracji warszawskiej 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 11

Różne modele organizacji 1. 2. 3. 4. Komunikacja zderegulowana Porozumienie z Warszawą Monopol + porozumienie z Warszawą Konkurencja regulowana + porozumienie z Warszawą 5. Związek komunikacyjny 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 12

Komunikacja zderegulowana • Komunikacja wewnątrz gminy oraz połączenie z Warszawą oparte o usługi świadczone przez spółki prywatne, bez dofinansowania i kontroli Gminy (poza dowożeniem uczniów do szkół) • Przykład: m. in. Mińsk Maz. , Kampinos 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 13

Porozumienie z Warszawą • Na mocy porozumienia gmina jest objęta liniami podmiejskimi ZTM • ZTM, we współpracy z władzami Gminy, organizuje połączenia z Warszawą • Poza liniami ZTM, istnieją także linie prywatne • Przykład: większość gmin w pobliżu Warszawy 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 14

Monopol + porozumienie z Warszawą • Gmina zleca organizację i wykonanie komunikacji miejskiej wybranemu (często własnemu) podmiotowi • Na mocy porozumienia gmina jest objęta także liniami podmiejskimi ZTM • Przykład: Łomianki 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 15

Konkurencja regulowana + porozumienie z Warszawą • Gmina rozpisuje przetargi na obsługę komunikacji miejskiej lub wybranych linii • Na mocy porozumienia gmina jest objęta także liniami podmiejskimi ZTM • Przykład: Ząbki 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 16

21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 17

Źródło: BIP gmin, stan na 31. 01. 2009 Udział wydatków na transport zbiorowy w budżetach gmin objętych porozumieniami 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 18

Źródło: BIP gmin, stan na 31. 01. 2009 Roczne wydatki na transport zbiorowy przypadające na 1 mieszkańca w gminach objętych porozumieniami 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 19

Źródło: BIP gmin, stan na 31. 01. 2009 Wydatki na komunikację w budżetach gmin bez porozumienia z Warszawą 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 20

Źródło: BIP gmin, stan na 31. 01. 2009 Ilość wozokilometrów ZTM na 1 mieszkańca w skali roku 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 21

Stan docelowy: związek komunikacyjny 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 22

Istota związku komunikacyjnego • Obecny szereg porozumień dwustronnych zastąpi związek wielu gmin • Współodpowiedzialność członków za usługi transportu zbiorowego na terenie związku – wspólna strategia, wspólne finansowanie, wspólne wykonanie • Jeden podmiot organizujący transport w imieniu związku (na bazie ZTM) • Wiele przewoźników, ale wspólny bilet i spójna sieć połączeń • Rozwiązanie powszechnie znane w Europie od lat 60 tych 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 23

Prawne podstawy ZK • M. st. Warszawa oraz gminy w aglomeracji tworzą związek międzygminny (na mocy Ust. o samorządzie gminnym, art. 64, ust. 1) • Podmioty uczestniczące przenoszą obowiązki związane z wykonywaniem zadań lokalnego transportu zbiorowego na związek • Związek jest finansowany przez gminy uczestniczące, na podstawie ustalonego parytetu • Wyspecjalizowana jednostka organizacyjna Związku, powstająca na bazie ZTM, organizuje transport zbiorowy na terenie Związku 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 24

Kwestie organizacyjne • Udział w finansowaniu Związku – przy utrzymaniu wysokiego poziomu finansowania ze stron Warszawy gminy uczestniczące muszą zwiększyć swoje wydatki na komunikację • Podejmowanie decyzji – musi pozostać decydująca rola Warszawy jako ośrodka centralnego, ale gminy też muszą mieć realny wpływ na decyzje 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 25

Integracja transportu zbiorowego w związku komunikacyjnym • Na terenie związku obowiązuje wspólna taryfa, z podziałem na strefy biletowe • Zintegrowany rozkład jazdy i układ linii (skomunikowane przesiadki, linie dowozowe do kolei) • Węzły przesiadkowe (dogodna przesiadka, P&R, Punkt Obsługi Pasażerów) • Jednolita informacja pasażerska 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 26

Cele związku komunikacyjnego • Ułatwienie przejazdu mieszkańcom aglomeracji warszawskiej • Zwiększenie konkurencyjności transportu zbiorowego wobec jazdy samochodem • Korzyści: sprawna komunikacja przyciąga nowych mieszkańców i ułatwia życie obecnym • Atrakcyjna komunikacja zniechęca do jazdy samochodem mniejsza kongestia, lepsze warunki życia 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 27

Rozwój transportu publicznego w aglomeracji warszawskiej 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 28

Zwiększenie roli kolei w obsłudze komunikacyjnej powiatu mińskiego • • Najbardziej pojemny środek transportu Jest całkowicie wolny od korków Wzdłuż linii kolejowej mieszka najwięcej osób Istnieje rozbudowana infrastruktura, która jest bardzo przyjazna dla pasażerów – tunel średnicowy umożliwia bezpośredni dojazd do centrum Warszawy i przez Wisłę z każdej strony aglomeracji 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 29

Rozwój komunikacji kolejowej 1. Dalsze rozszerzenie zasięgu „wspólnego biletu”: utworzenie III strefy biletowej 2. Współpraca ZTM z gminami: wspólne przetargi na usługi dowozowe do kolei 3. Uruchomienie nowych linii SKM 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 30

1. III strefa biletowa • Planuje się objęcie III strefą gmin przylegających do obecnej II strefy • Bilety ważne u przewoźników kolejowych – KM, WKD, PKP IC, PKP PR (w wybranych pociągach) oraz w liniach dowozowych do kolei • Korzyści dla pasażerów – jeden bilet miesięczny zamiast kilku 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 31

Zasięg planowanych stref 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 32

2. Linie uzupełniające, dowożące do kolei i regularnych linii ZTM • W chwili obecnej badane jest pilotażowe wdrożenie linii uzupełniającej w Lesznowoli – linie dowożą pasażerów do regularnych linii ZTM • W przypadku udanego pilotażu, ZTM będzie czynił starania ws. wdrożenia rozwiązania także w innych gminach 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 33

Linie uzupełniające c. d. • Założenia: – Przewoźnik wybrany w przetargu – Bilety jednorazowe wg taryfy gminnej, bilety okresowe ZTM (II lub w przyszłości także III strefa) – Finansowanie: przewoźnik otrzyma wpływy z biletów jednorazowych oraz otrzymuje dotację w wysokości określonej w wyniku przetargu – Pokrycie dotacji: 80% gmina, 20% ZTM – Trasę i rozkład ustala Gmina, przy pomocy ZTM 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 34

3. Rozwój SKM po oddaniu linii na lotnisko Okęcie • Wraz z dostawą nowych pociągów sieć linii SKM ulegnie zmianom (po r. 2011) • Planowane linie: – S 1 Lotnisko Chopina-Sulejówek – S 2 Pruszków-Otwock – S 3 Lotnisko Chopina-Legionowo 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 35

Dziękujemy za uwagę. 21. 04. 2009, Warszawa Zarząd Transportu Miejskiego 36